ایران کشوری سرشار از نعمت‌های طبیعی است. کشور ما در رتبه‌های نخستین برخورداری از نفت و گاز قرار دارد اما این وفور نعمت نباید دلیلی بر اسراف منابع و نعمت‌های طبیعی شود. در سال‌های اخیر نیز با افزایش قیمت خدماتی چون لوله‌کشی آب، برق، گاز خانگی و … روبه‌رو شده‌ایم. همین مسئله موجب شده است مردم به فکر کاهش مصرف انرژی در خانه باشند تا بتوانند در هزینه‌ها هم صرفه‌جویی کنند. راهکارهای زیادی برای کاهش مصرف انرژی وجود دارد. صرفه جویی ، توجه به برچسب انرژی ، کم کردن درجه حرارت و …

علاوه بر کاهش هزینه‌ها، مسئولیت ما در برابر آیندگان یکی دیگر از دلایلی است که باید به فکر کاهش مصرف انرژی خانه باشیم. آیندگان نیز حق استفاده از نعمت‌های الهی را دارند و کشور موفق کشوری است که در برنامه‌ریزی برای توسعه پایدار موفق عمل کنند.
از طرفی باید به این نکته توجه کنیم که بسیاری از انرژی‌ها تمام‌شدنی هستند و سال‌های طولانی زمان می‌برد تا بازسازی شوند و گاهی ممکن است برخی از آنان بعد از پایان ذخایر زیرزمینی دیگر بازتولید نشوند.

یکی دیگر از دلایل مهم صرفه‌جویی، گرم شدن زمین است. استفاده از برخی از انرژی‌ها موجب گرم شدن زمین و در نتیجه آسیب‌رسانی به آن می‌شود؛ بنابراین همگی باید در کاهش مصرف انرژی خانه‌ها و اماکن مختلف کوشا باشیم تا اول از همه خودمان را از خطرات احتمالی نجات دهیم.

با به کارگیری برخی از راهکارها و روش‌های صرفه‌جویی، می‌توانیم کاهش مصرف انرژی خانه را به عمل برسانیم و به دنبال آن از بسیاری از هزینه‌ها کم کنیم.

 

کاهش مصرف انرژی خانه شامل موارد بسیاری از قبیل، گاز، برق، آب و دیگر انرژی‌هایی است که به صورت مستقیم یا غیر مستقیم با انرژی در ارتباط هستند می‌شود.

 

 

کاهش مصرف انرژی و لامپ‌های اضافی 

بسیاری از ما وقتی وارد اتاقی شدیم، پس از خروج از آن فراموش می‌کنیم که لامپ‌های آن اتاق را خاموش کنیم. برای صرفه‌جویی در مصرف برق، خاموش کردن چراغ‌های بدون استفاده و اضافی الزامی است. خاموش کردن لامپ سرویس‌ها و اتاق‌های خالی نباید فراموش شود. در طول روز می‌توان از نور خورشید استفاده کرد و با کنار زدن پرده‌ها اجازه داد تا نور طبیعی وارد خانه شود.

یکی دیگر از روش‌های صرفه‌جویی در خانه، استفاده از لامپ‌های کم‌مصرف و LED به جای لامپ‌های پرمصرفی است که علاوه بر مصرف انرژی فراوان، گرمای زیادی نیز تولید می‌کنند. در صورتی که می‌خواهید مطالعه کنید بهتر است از چراغ مطالعه استفاده کنید زیرا هم نوری متمرکزتر دارد و هم در کاهش مصرف انرژی خانه موثر است.

 

 

کاهش مصرف انرژی و کامپیوترها 

اغلب افراد از ویژگی screen saver کامپیوترها بسیار استفاده می‌کنند و ممکن است بیش از نیم ساعت کامپیوتر خود را در همان حالت رها کنند و به کارهای دیگرشان برسند. این تنظیمات، انرژی مصرفی شما را افزایش می‌دهد.

• بهتر است در صورتی که بیش از نیم ساعت از کامپیوتر خود دور هستید آن را خاموش کنید.
  یکی دیگر از روش‌های صرفه‌جویی و کاهش مصرف انرژی خانه و در مورد کامپیوترها، تعویض کامپیوترهای قدیمی است.
•  کامپیوترهای قدیمی به علت مصرف بالای انرژی، هزینه‌های شما را افزایش می‌دهند؛ بنابراین اگر کامپیوتر شما بیش از ۷-۸ سال است که مورد استفاده قرار گرفته است، بهتر است به فکر یک کامپیوتر جدید باشید.
•  در کامپیوترها، مانیتورهای قدیمی مصرف انرژی بالایی دارند و بهتر است با مانیتورهای جدید جایگزین شوند.
  

   

  خاموش کردن تلویزیون

  استفاده از تلویزیون‌ها به حدی رایج است که حتی زمانی که از آن‌ها استفاده‌ای نمی‌کنیم هم روشنشان می‌گذاریم. ممکن است ساعت‌ها تلویزیون روشن باشد و ما هم هیچ استفاده‌ای از آن نکنیم. بسیاری از بانوان خانه‌دار تلویزیون منزل را در حین انجام کارهای خانه روشن می‌گذارند و از آن استفاده‌ای نمی‌کنند.

  بهتر است در این مواقع تلویزیون را خاموش کنیم.به طور کلی تلویزیون‌های جدید مصرف انرژی بسیار پایینی دارند اما بهتر است همان میزان انرژی نیز در صورت بلااستفاده بودن، ذخیره شود و به مصرف بهینه انرژی در منزل کمک کند. بسیاری از تلویزیون‌های جدید دارای سیستم هوشمند هشدار هستند به این معنی که پس از دو ساعت مصرف مداوم به شما هشدار می‌دهند.شاید در اطرافتان شنیده باشید که عده‌ای عادت دارند وقتی از خواب بیدار می‌شوند تلویزیون را روشن کنند و در طول روز به طور کامل آن را روشن بگذارند، به علت این که معتقدند وقتی صدایی در خانه بپیچد بهتر می‌توانند کارهایشان را انجام دهند.اگر شما هم جز این دسته از افراد هستید، بهتر است برای تمرکز پیدا کردن و رفع احساس تنهایی از رادیو استفاده کنید. این کار موجب کاهش مصرف انرژی خانه می‌شود.

 

برنامه‌­های رادیویی ساختاری دارند که شما در حین انجام کارها نیز می­‌توانید از همه برنامه‌­ها به صورت شنیداری استفاده مفید ببرید، زیرا حتی سریال‌­های رادیویی هم به شیوه‌ای ساخته می­‌شوند که نیازی به تصویر ندارند و صوت برای آن­ها کافی است.

 

در هنگام خرید لوازم خانگی به برچسب انرژی توجه کنید

خوشبختانه لوازمی که در این سال‌ها تولید می‌شوند دارای برچسب انرژی هستند و در راستای کاهش مصرف انرژی خانه طراحی شده‌اند. خریداران می‌توانند با آگاهی کامل از میزان مصرف انرژی لوازم مختلف، آنان را خریداری کنند.

برچسب انرژی برچسبی است که بر روی کالاها نصب می‌شود. این برچسب با حروف انگلیسی A تا G رتبه‌بندی شده است. حرف A نشان‌دهنده بهترین کیفیت مصرف انرژی است که با رنگ سبز مشخص شده و حرف G نشانه پایین‌ترین کیفیت مصرف انرژی است که با رنگ قرمز مشخص است.

در برچسب‌های جدیدتر، این رتبه‌بندی از +++A شروع می‌شود و تا D ادامه دارد. این رده‌بندی در برچسب انرژی نشانه میزان مصرف و بازدهی است به این معنا که وسیله‌ای با نشان انرژی A علاوه بر مصرف پایین انرژی، بازدهی بالایی را در قبال آن مصرف دارد.
با استفاده از این برچسب می‌توانید میزان مصرف انرژی لوازم را با یکدیگر مقایسه کنید. بهتر است از لوازمی استفاده کنید که میزان مصرف انرژی آن‌ها +A++ ، A و +++A است.

 

 

کاهش مصرف انرژی و دوشاخه‌ها 

حتماً برای شما هم پیش آمده است که بعد از کامل شدن شارژ گوشی تلفنتان، شارژر را از پریز برق نکشید. اغلب فراموش می‌کنیم که این کار را انجام دهیم. بسیاری از لوازمی که به پریزها وصل هستند، خاموش و یا بی‌استفاده هستند.

 

یکی از راه‌های کاهش مصرف انرژی خانه، کشیدن دوشاخه‌ها از برق است.

 

شاید به نظر برسد این لوازم انرژی مصرف نمی‌کنند اما با لمس آن‌ها متوجه گرم بودن بدنه‌شان می‌شوید و همین مسئله نشان‌دهنده مصرف انرژی آن‌ها در مواقعی است که حتی از آن‌ها استفاده‌ای ندارید و در این موارد با وصل بودنشان به برق باعث هدر رفتن مقداری از انرژی می‌شوند. کشیدن لوازم از برق در افزایش عمر محصولات و کاهش مصرف انرژی خانه مؤثر است.

 

 

استفاده از درزگیر

بسیاری از درها و پنجره‌هایی که در ساخت خانه‌ها استفاده می‌شوند استاندارهای لازم را ندارند و در نتیجه پس از نصب موجب عبور گرما و سرما از خانه می‌شوند. اگر درها و پنجره‌‌های منزل شما نیز دارای شکاف‌هایی است و در هنگام رد شدن از کنار آن‌ها متوجه دمای هوای متفاوتی می‌شوید، از درزگیرهای مخصوص آن‌ها استفاده کنید.

روش بهتر این است که از پنجره‌های دوجداره استفاده کنید. این پنجره‌ها علاوه بر حفظ سرما و گرمای خانه، صداهای مزاحم را کاهش می‌دهند و در نتیجه موجب کاهش مصرف انرژی خانه می‌شوند.

 

کاهش مصرف انرژی و چک کردن درجه حرارت خانه

بیش از نیمی از مصرف انرژی یک خانه مربوط به گرمایش و یا سرمایش آن خانه می‌شود. بنابراین برای کاهش مصرف انرژی خانه، دماسنجی دقیق نصب کنید. بر اساس استاندارهای جهانی و تحقیقات انجام شده توسط سازمان بهداشت جهانی، درجه حرارت مناسب برای اتاق افراد عادی ۲۰-۲۱ درجه سانتی‌گراد است. هوای خانه باید متعادل باشد و خیلی سرد و یا خیلی گرم نباشد.

• با رعایت دمای استاندارد خانه، وقتی در زمستان احساس سرما کنید، می‌توانید از لباس‌های گرم بیشتری استفاده کنید.
• در تابستان نیز از لباس‌های خنک و پنبه‌ای استفاده کنید و اجازه دهید با باز بودن پنجره، هوای خانه در گردش باشد.
• در اتاق‌ها را هنگامی که در آن‌ها حضور ندارید، ببندید.
  طبیعی است که پس از باز کردن در اتاق‌ها درجه دمای آن‌ها با اتاق نشیمن متفاوت باشد. دمای راهروها هم با دمای سایر مناطق خانه متفاوت هستند. نیازی نیست برای تغییر دمای اتاق‎ها، درجه وسیله گرمایش یا سرمایش‌تان را تغییر دهید. با کمی صبر دمای آن‌ها نیز به دمای مناسب می‌رسد.

بسیاری از افراد به خود این گونه عادت داده‌اند که لباس‌های زیادی نپوشند و وقتی لباس‌های زیادی می‌پوشند به اصطلاح به آنان احساس خفگی دست می‌دهد! در نتیجه در فصل زمستان، دمای لوازم گرمایشی را بسیار افزایش می‌دهند.

عده‌ای نیز عادت کرده‌اند هنگام خواب حتماً از پتو استفاده کنند و حتی در فصل تابستان نیز از پتو استفاده می‌کنند و برای رفع گرما درجه کولر خود را کم می‌کنند. بهتر است این افراد تلقین را کنار بگذارند و به مرور این عادت خود را ترک کنند. بهترین درجه برای کولر ۲۴ است.

 

در همین رابطه بخوانید: ۱۰ راهکار برای صرفه‌جویی در مصرف آب

 

 

با پوشیدن لباس مناسب فصل و تنظیم دمای منزل، می‌‌توان تا حدود زیادی در مصرف انرژی صرفه‌‌جویی کرد.

 

از ظرفیت کامل وسایل استفاده کنید

اگر می‌خواهید لوازمی چون ماشین لباس‌شویی و ماشین ظرف‌شویی استفاده کنید، از تمام ظرفیت آن‌ها استفاده کنید. به عنوان مثال، برای شست‌وشوی لباس‌هایی که مقدار کمتری از ظرفیت ماشین لباس‌شویی شما دارند، از آن استفاده نکنید.

بهتر است صبر کنید تا بتوانید از ظرفیت کامل لوازم برقی خود استفاده کنید و علاوه بر صرفه‌جویی در مصرف برق، در مصرف آب نیز صرفه‌جویی کنید و این عمل موجب کاهش مصرف انرژی خانه می‌شود.

تمیز کردن لوازم خانه

گرد و خاک‌هایی که به مرور زمان در لوازم نفوذ می¬کنند، موجب می¬شوند لوازم انرژی بیشتری مصرف کنند. بهتر است فیلتر کولر و بخش‌های داخلی بخاری را هر از گاهی تمیز کنید و تکه‌های غذا و چربی روی اجاق‌گاز را پاک کنید.

وقتی می‌خواهید ظروف را در ماشین ظرف‌شویی قرار دهید ابتدا تکه‌های باقی‌مانده غذا را از روی آن‌ها پاک کنید. با این اعمال ساده می‌توانید به هدف کاهش مصرف انرژی خانه خود برسید و به افزایش عمر لوازم خود هم کمک می‌کنید.

 

 

انتخاب اندازه مناسب ظرف و شعله

به اندازه ظروفی که می‌خواهید بر روی اجاق آشپزخانه قرار دهید، توجه کنید. برای مثال جوش آمدن آب در ظرفی بزرگ، به مقدار زیادی انرژی گرمایشی احتیاج دارد. برای پختن غذاهایی با حجم کم از ظروفی مناسب با همان مقدار غذا استفاده کنید.

مورد دیگر توجه به تناسب بین ظرف و شعله اجاق است. ظرف‌های کوچک را روی شعله‌های بزرگ قرار ندهید. توجه به تناسب ظرف و شعله اجاق، علاوه بر کاهش مصرف انرژی خانه، بر کیفیت غذای شما هم تأثیرگذار است. اگر شعله اجاق شما مناسب ظرف غذا نباشد، غذا به درستی پخته نمی‌شود.

 

کاهش مصرف انرژی و توجه به درجه آب‌گرم‌کن

پس از حمام، درجه آب‌گرم‌کن را کاهش دهید؛ زیرا موارد دیگر مصرفی، نیاز به درجه زیادی از آب‌گرم‌کن ندارد. در فصول گرما نیز درجه را کاهش دهید و همیشه به عقربه‌های دماسنج آب‌گرم‌کن توجه کنید. درجه ۶۰، درجه‌ای مناسب برای حمام کردن است.

 

کاهش مصرف انرژی و چک کردن لوازم خانه

یکی از راه‌های کاهش مصرف انرژی خانه چک کردن لوازم خانگی است. ممکن است برخی از لوازم دارای مشکلی باشند و شما متوجه آن نشوید و برای تشخیص آن مشکلات نیاز به متخصص باشد؛ بنابراین بهتر است هر شش ماه لوازم خانگی پرمصرف را به متخصص آن‌ها و نمایندگی‌ها نشان دهید تا در صورت وجود مشکل، آن را برطرف کنند؛ زیرا لوازم خانگی بسیار حساس هستند و مشکلاتی هر چند کوچک در آن‌ها موجب افزایش مصرف انرژی می‌شوند.

 

 

کاهش مصرف انرژی و استفاده از آب سرد در شست‌وشوی ظروف و لباس

روش بعدی پیشنهادی ما برای کاهش مصرف انرژی خانه استفاده از آب سرد در شست و شو است. اگر ظروف و لباسی چرب برای شست‌وشو ندارید، بهتر است از آب سرد برای شست و شوی آن‌ها استفاده کنید. در سیستم لوازم برقی جدید امکان انتخاب سردی و گرمی آب وجود دارد.

 

جمع‌بندی

با توجه به محدودیت منابع و نیاز آیندگان به آن‌ها، همه ما باید در راستای کاهش مصرف انرژی خانه و سایر مکان‌ها تلاش کنیم. صرفه‌جویی به معنای استفاده مفید و بهینه از منابع محدود و تجدید ناپذیر است. با توجه به نکات ذکر شده، مواردی که موجب کاهش مصرف انرژی خانه می‌شوند و در مصرف بهینه انرژی موثر هستند، شامل موارد زیر می‌شوند:

• داشتن برچسب مصرف انرژی
• استفاده صحیح با توجه به دفترچه راهنمای محصولات
•  استفاده از درزگیرها
•  توجه به درجه حرارت و سرمایش لوازم
• خاموش کردن لوازم بلااستفاده
•  استفاده از ظرفیت کامل لوازم
• چک کردن سلامت لوازمدر نهایت، توجه به ساعات اوج مصرف( در فصول مختلف متفاوت است) و فرهنگ سازی در زمینه مصرف انرژی، به کاهش مصرف انرژی خانه و کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند