پایگاه خبری «انتخاب»: شش ساعت قطعی که دوشنبه شب در شبکه اجتماعی‌ فیسبوک و دیگر اپلیکیشن‌های این شرکت یعنی اینستاگرام و واتساپ به علت «تغییر پیکربندی اشتباه» پیش آمد را شاید بتوان یک شبیه سازی از وضعیتی دانست که دیر یا زود نمایندگان مجلس با طرح صیانت از فضای مجازی برای‌مان رقم خواهند زد؛ هر چند که با اجرایی شدن این طرح شرایط از آنچه در این شش ساعت تجربه کردیم هم دشوار‌تر خواهد بود چرا که اگر این قطعی برای چند ساعت بود، بعد از اجرایی شدن این طرح شاید تا چند سال باید با آن دست و پنجه نرم کنید و مجبور به استفاده از پیام‌رسان‌های داخلی همچون سروش و روبیکا هستید.

آنچه این طرح برای‌مان رقم خواهد زد
اگر در این چند ساعت توانستید فیلتر شکن‌ها یا VPN های خود را روشن کنید و برای پیام دادن و انجام کار‌های خود از تلگرام استفاده کنید یا مانند برخی دیگر پیام‌رسان دیگری را انتخاب و به آن کوچ کنید همچنین برای سرگرمی و گذراندن وقت خود به توییتر یا کلاب هوس و یا هر شبکه اجتماعی دیگری مراجعه کنید، در طرح «صیانت» خبری از این شبکه‌های اجتماعی خارجی نیست چرا که با تصویب و اجرایی شدن این طرح عرضه و فعالیت هر محتوایی که روی شبکه اینترنت جهانی قرار می‌گیرد، منوط به گرفتن مجوز از یک کمیسیون از پیش تعیین شده است. این در حالی است که اینترنت یک شبکه جهانی است و با قوانین داخلی یک کشور مانند ایران اداره نمی‌شود. در نتیجه به صورت قانونی و طبق این طرح، همه محتویات، شبکه‌ها، پیام رسان‌ها و حتی سایت‌هایی مانند گوگل به صورت قانونی قابل فیلتر خواهد بود.

اگرچه مرتضی آقا تهرانی نماینده تهران در مجلس گفته است: «فیلتر کردن فضای مجازی و پیام‌رسان‌های اجتماعی دروغی است که عده‌ای با مطرح شدن طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی و پیام رسان‌ها آن را مطرح کردند» اما بنا به نظر کارشناسان و فعالان این حوزه این طرح چیزی جز این را به ذهن متبادر نمی‌کند و آنچه نمایندگان می‌گویند تنها بازی با کلمات است.

همچنین دیگر خبری از فیلتر‌شکن‌ها و VPN هایی که هر چند با قطعی مکرر و سرعت پایین برای استفاده از شبکه‌های اجتماعی یا سایت‌های فیلتر شده استفاده می‌کنید، نیست چرا که مطابق این طرح هویت معتبر کاربران باید احراز شود؛ بدان معنا که هر کاربر اینترنتی باید دارای IP قابل ردیابی منحصر به فردی باشد که کلیه فعالیت های این IP از سوی دستگاه های دولتی قابل رصد و پیگیری باشد. نکته قابل توجه دیگر این است که در بند ۱۷ از ماده ۴ این طرح عنوان شده است که فیلترشکن و vpn را می‌توان در اختیار برخی کاربران قرار داد ولی تعیین اینکه چه گروه از کاربران و چه استفاده‌ای قرار است کنند، به تایید شورای مورد نظر بستگی دارد که دور از انتظار نیست که شاهد خرید و فروش VPN غیر قانونی و با قیمت‌های نجومی باشیم.

در صورتی که صاحب کسب و کار اینترنتی هستید و در بستر شبکه‌های اجتماعی فعالیت و کسب درآمد می‌کنید یا به دلیل شرایط کرونا به صورت دورکاری و آنلاین مشغول به کار هستید و با این قطعی چند ساعته، روند کاری شما هم مختل شد و حتی ضرر و زیان هم دیده‌اید، با طرح صیانت از فضای مجازی متاسفانه باید شاهد به پایان رسیدن و شکست بسیاری از کسب و کار‌های اینترنتی باشیم چرا که در بخشی از این طرح آمده است: «هرگونه تبلیغ، ترویج و اشاعه خدمات پایه کاربردی خارجی از طریق صداوسیما، مطبوعات، نشریات، خبرگزاری‌ها و رسانه‌های مجازی و تبلیغات محیطی ممنوع می‌باشد» و در ادامه تاکید شده که «هرگونه تبلیغات تجاری در خدمات پایه کاربردی خارجی فاقد مجوز ممنوع است.»

با وجود اینکه این طرح چیزی جز محدود کردن آزادی کاربران و گرفتن حق انتخاب از آنان نیست و تمام مشکلاتی که این طرح برای شهروندان به دنبال دارد از جمله آسیب رساندن به کسب و کار‌های آنلاین و همچنین عدم وجود پیام رسان داخلی قوی که توانایی رقابت با دیگر پیام‌رسان‌های خارجی و هشدار‌ها و انتقاداتی که کارشناسان، چهره‌های سیاسی و بسیاری از کاربران در فضای مجازی سعی کرده‌اند که به گوش نمایندگان مجلس برسانند اما گویا گوش شنوایی برای شنیدن این هشدار‌ها وجود ندارد و نمایندگان همچنان اصرار بر اجرایی شدن این طرح دارند چندان که مرتضی آقا تهرانی رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی درباره آخرین وضعیت برگزاری جلسه کمیسیون مشترک به منظور بررسی طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی، اعلام کرده که قرار است یکشنبه ۱۹ مهرماه ساعت 12 کمیسیون مشترک بررسی طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی و پیام‌رسان‌ها اولین جلسه خود را در حدود دو ساعت برگزار کند و در همین نشست هیأت رئیسه این کمیسیون مشخص می‌شود.

آقا تهرانی عنوان کرده: «می‌کوشیم اقدامات اولیه بررسی طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی و پیام‌رسان‌های اجتماعی را داشته باشیم. مقرر شده است که رسانه‌ها حضور فعال‌تری در کمیسیون مشترک داشته باشند و تمامی نشست‌های آن علنی است؛ چراکه ما به مردم قول داده‌ایم که آن‌ها را از جزئیات بررسی طرح مذکور مطلع کنیم. این در حالی است که شایعه کرده بودند که بررسی طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی مخفی است، اما این حرف دروغ محض است؛ چراکه عده‌ای می‌کوشند مردم را در باره این طرح بترسانند.»

این نماینده مجلس گفته است: « فیلتر کردن فضای مجازی و پیام‌رسان‌های اجتماعی دروغی است که عده‌ای با مطرح شدن طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی و پیام رسان‌ها آن را مطرح کردند؛ مقرر شده که تمام نشست‌های کمیسیون مشترک علنی باشد و حتی ما از صدا و سیما خواسته‌ایم در این نشست حضور فعال‌تری داشته باشد و جلسات را به صورت علنی پخش شود.»

آقاتهرانی همچنین عنوان کرده است: «قرار است از کاربران فضای مجازی حمایت کنیم و به دلیل همین صیانت باید تمامی نشست‌های کمیسیون مشترک علنی باشد؛ چراکه بنا داریم از پلتفرم‌ها حمایت جدی کنیم.»