پايگاه خبري «انتخاب»: شش ساعت قطعي كه دوشنبه شب در شبكه اجتماعي فيسبوك و ديگر اپليكيشن‌هاي اين شركت يعني اينستاگرام و واتساپ به علت «تغيير پيكربندي اشتباه» پيش آمد را شايد بتوان يك شبيه سازي از وضعيتي دانست كه دير يا زود نمايندگان مجلس با طرح صيانت از فضاي مجازي براي‌مان رقم خواهند زد؛ هر چند كه با اجرايي شدن اين طرح شرايط از آنچه در اين شش ساعت تجربه كرديم هم دشوار‌تر خواهد بود چرا كه اگر اين قطعي براي چند ساعت بود، بعد از اجرايي شدن اين طرح شايد تا چند سال بايد با آن دست و پنجه نرم كنيد و مجبور به استفاده از پيام‌رسان‌هاي داخلي همچون سروش و روبيكا هستيد.
آنچه اين طرح براي‌مان رقم خواهد زد
اگر در اين چند ساعت توانستيد فيلتر شكن‌ها يا VPN هاي خود را روشن كنيد و براي پيام دادن و انجام كار‌هاي خود از تلگرام استفاده كنيد يا مانند برخي ديگر پيام‌رسان ديگري را انتخاب و به آن كوچ كنيد همچنين براي سرگرمي و گذراندن وقت خود به توييتر يا كلاب هوس و يا هر شبكه اجتماعي ديگري مراجعه كنيد، در طرح «صيانت» خبري از اين شبكه‌هاي اجتماعي خارجي نيست چرا كه با تصويب و اجرايي شدن اين طرح عرضه و فعاليت هر محتوايي كه روي شبكه اينترنت جهاني قرار مي‌گيرد، منوط به گرفتن مجوز از يك كميسيون از پيش تعيين شده است. اين در حالي است كه اينترنت يك شبكه جهاني است و با قوانين داخلي يك كشور مانند ايران اداره نمي‌شود. در نتيجه به صورت قانوني و طبق اين طرح، همه محتويات، شبكه‌ها، پيام رسان‌ها و حتي سايت‌هايي مانند گوگل به صورت قانوني قابل فيلتر خواهد بود.
اگرچه مرتضي آقا تهراني نماينده تهران در مجلس گفته است: «فيلتر كردن فضاي مجازي و پيام‌رسان‌هاي اجتماعي دروغي است كه عده‌اي با مطرح شدن طرح حمايت از حقوق كاربران در فضاي مجازي و پيام رسان‌ها آن را مطرح كردند» اما بنا به نظر كارشناسان و فعالان اين حوزه اين طرح چيزي جز اين را به ذهن متبادر نمي‌كند و آنچه نمايندگان مي‌گويند تنها بازي با كلمات است.
همچنين ديگر خبري از فيلتر‌شكن‌ها و VPN هايي كه هر چند با قطعي مكرر و سرعت پايين براي استفاده از شبكه‌هاي اجتماعي يا سايت‌هاي فيلتر شده استفاده مي‌كنيد، نيست چرا كه مطابق اين طرح هويت معتبر كاربران بايد احراز شود؛ بدان معنا كه هر كاربر اينترنتي بايد داراي IP قابل رديابي منحصر به فردي باشد كه كليه فعاليت هاي اين IP از سوي دستگاه هاي دولتي قابل رصد و پيگيري باشد. نكته قابل توجه ديگر اين است كه در بند ۱۷ از ماده ۴ اين طرح عنوان شده است كه فيلترشكن و vpn را مي‌توان در اختيار برخي كاربران قرار داد ولي تعيين اينكه چه گروه از كاربران و چه استفاده‌اي قرار است كنند، به تاييد شوراي مورد نظر بستگي دارد كه دور از انتظار نيست كه شاهد خريد و فروش VPN غير قانوني و با قيمت‌هاي نجومي باشيم.
در صورتي كه صاحب كسب و كار اينترنتي هستيد و در بستر شبكه‌هاي اجتماعي فعاليت و كسب درآمد مي‌كنيد يا به دليل شرايط كرونا به صورت دوركاري و آنلاين مشغول به كار هستيد و با اين قطعي چند ساعته، روند كاري شما هم مختل شد و حتي ضرر و زيان هم ديده‌ايد، با طرح صيانت از فضاي مجازي متاسفانه بايد شاهد به پايان رسيدن و شكست بسياري از كسب و كار‌هاي اينترنتي باشيم چرا كه در بخشي از اين طرح آمده است: «هرگونه تبليغ، ترويج و اشاعه خدمات پايه كاربردي خارجي از طريق صداوسيما، مطبوعات، نشريات، خبرگزاري‌ها و رسانه‌هاي مجازي و تبليغات محيطي ممنوع مي‌باشد» و در ادامه تاكيد شده كه «هرگونه تبليغات تجاري در خدمات پايه كاربردي خارجي فاقد مجوز ممنوع است.»
با وجود اينكه اين طرح چيزي جز محدود كردن آزادي كاربران و گرفتن حق انتخاب از آنان نيست و تمام مشكلاتي كه اين طرح براي شهروندان به دنبال دارد از جمله آسيب رساندن به كسب و كار‌هاي آنلاين و همچنين عدم وجود پيام رسان داخلي قوي كه توانايي رقابت با ديگر پيام‌رسان‌هاي خارجي و هشدار‌ها و انتقاداتي كه كارشناسان، چهره‌هاي سياسي و بسياري از كاربران در فضاي مجازي سعي كرده‌اند كه به گوش نمايندگان مجلس برسانند اما گويا گوش شنوايي براي شنيدن اين هشدار‌ها وجود ندارد و نمايندگان همچنان اصرار بر اجرايي شدن اين طرح دارند چندان كه مرتضي آقا تهراني رئيس كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي درباره آخرين وضعيت برگزاري جلسه كميسيون مشترك به منظور بررسي طرح حمايت از حقوق كاربران در فضاي مجازي، اعلام كرده كه قرار است يكشنبه ۱۹ مهرماه ساعت 12 كميسيون مشترك بررسي طرح حمايت از حقوق كاربران در فضاي مجازي و پيام‌رسان‌ها اولين جلسه خود را در حدود دو ساعت برگزار كند و در همين نشست هيأت رئيسه اين كميسيون مشخص مي‌شود.
آقا تهراني عنوان كرده: «مي‌كوشيم اقدامات اوليه بررسي طرح حمايت از حقوق كاربران در فضاي مجازي و پيام‌رسان‌هاي اجتماعي را داشته باشيم. مقرر شده است كه رسانه‌ها حضور فعال‌تري در كميسيون مشترك داشته باشند و تمامي نشست‌هاي آن علني است؛ چراكه ما به مردم قول داده‌ايم كه آن‌ها را از جزئيات بررسي طرح مذكور مطلع كنيم. اين در حالي است كه شايعه كرده بودند كه بررسي طرح حمايت از حقوق كاربران در فضاي مجازي مخفي است، اما اين حرف دروغ محض است؛ چراكه عده‌اي مي‌كوشند مردم را در باره اين طرح بترسانند.»
اين نماينده مجلس گفته است: « فيلتر كردن فضاي مجازي و پيام‌رسان‌هاي اجتماعي دروغي است كه عده‌اي با مطرح شدن طرح حمايت از حقوق كاربران در فضاي مجازي و پيام رسان‌ها آن را مطرح كردند؛ مقرر شده كه تمام نشست‌هاي كميسيون مشترك علني باشد و حتي ما از صدا و سيما خواسته‌ايم در اين نشست حضور فعال‌تري داشته باشد و جلسات را به صورت علني پخش شود.»
آقاتهراني همچنين عنوان كرده است: «قرار است از كاربران فضاي مجازي حمايت كنيم و به دليل همين صيانت بايد تمامي نشست‌هاي كميسيون مشترك علني باشد؛ چراكه بنا داريم از پلتفرم‌ها حمايت جدي كنيم.»