ایران دارای مزیت های کم نظیری جهت سرمایه گذاری در صنعت پتروشیمی می باشد برخی از این مزیا عبارتند از :

• خوراک اتان و پروپان و متان فراوان
• نیروی انسانی متخصص و با تجربه
• نیروی انسانی ارزان

کمتر کشوری در جهان وجود دارد که همزمان از این سه مزیت بزرگ برخوردار باشد.

اگر ایران واحدهای الفینی موجود را در اختیار نداشت می خواست گاز اتان را صادر نماید درآمدخالص صادرات هر تن گاز اتان برای وزارت نفت(با کسر هزینه های حمل و اجاره مخازن و غیره) کمتر از 150 دلار بر تن می شد در حالی که اکنون وزارت نفت گاز اتان را با یمت حدود 220 دلار به واحد های پتروشیمی موجود می فروشد. و گاز اتان در واحدهای الفینی به محصولات ارزشمند اتیلن و انواع محصولات پلی اتیلنی تبدیل و با قیمت بیش از هزار دلار بر تن صادر می شود. ما سالانه میلیون ها تن گاز ارزشمند پروپان را بصورت خام صادر می کنیم در حالی که این گاز ارزشمند می بایست در واحدهای PDH  به پرپیلن و طیف گسترده و متنوعی از محصولات پایه پروپیلن تبدیل شود.

گاز متان در واحدهای متانول و آمونیاک اوره به محصولات ارزشمند ذکر شده تبدیل و با قیمت های مناسب به اقصا نقاط جهان صادر می شود.

در سال 1393قانون ارزشمند حمایت از توسعه صنعت پتروشیمی با تصویب تخفیف های پلکانی امید زیادی برای تحول در صنعت پتروشیمی ایجاد نمود اما متاسفانه این قانون ارزشمند با تفسیر مخالف با نص صریح قانون توسط وزارت نفت مواجه گردید و بدین ترتیب بستر بسیار ارزشمندی که برای توسعه و تحول در صنعت پتروشیمی توسط قانونگذاران تدوین گردیده بود کاملا متوقف و بی اثر گردید.  در قانون صراحتا عنوان شده بود که تا سی درصد قابلیت تخفیف نرخ خوراک برای واحد های پتروشیمی با خوراک مایع و گاز وجود دارد اما در بخشنامه ابلاغی وزارت نفت نرخ تخفیف خوراک برای واحدهای خوراک مایع از جمله واحدهای با خوراک پروپان یک تا سه  درصد ابلاغ شد در حالی که مقررات تخفیف 5 درصد از قبل وجود داشته. بدین ترتیب جذابیت اقتصادی احداث واحدهای پتروشیمی از جمله واحدهای  PDH در ایران  کاهش یافت. دلایلی که بنده از ابتدا پیگیری تصویب قانون فوق بودم و بعد از تصویب آن نیز جهت اجرایی شدن آن تلاش می نمودم و حتی در زمانی که به عنوان مدیرعامل پتروشیمی جم خدمت می کردم در مصاحبه مطبوعاتی نسبت به عدم اجرای قانون وزارت نفت را در سال 1396 مورد انتقاد شدید قرار داد بودم که دلایل آن را توضیح می دهم

در این بخش از تحلیل  بر احداث واحدهای PDH تاکید می کنم زیرا خلا سرمایه گذاری در این حوزه بسیار مشهود است ما در شاخه اتان سرمایه گذاری خوبی در کشور انجام دادیم در حوزه متان نیز در زیر شاخه متانول و آمونیاک اوره سرمایه گذاری های مناسبی انجام شد اما در شاخه پروپان و احداث واحدهای PDH  به شدت ضعیف عمل کردیم در حالی که بیشترین مزیت را در این حوزه داشته و داریم.قبلا در خصوص مقایسه دو روش PDH  و MTO جهت تولید پروپیلن تحلیل مفصلی نگاشته ام  و توضیح دادم که برای کشوری چون ایران و شرایطی که کشور با آن مواجه است واحدهای PDH از مزیت بیشتری نسبت به واحدهای  MTO برخوردار می باشند. در کل حجم سرمایه گذاری در واحدهای MTO بیشتر از واحدهای PDH است و با نگاه بازگشت سرمایه در مدت کمتر از ده سال این واحدها از توجیه اقتصادی بالاتری برخوردار می باشند.

درخواست بنده اعمال تخفیف خوراک پروپان به واحدهای PDH بصورت پلکانی است به این مفهوم که در 5 سال اول بهره برداری 30 درصد تخفیف اعمال شود در 5 سال دوم نیز بین 15 تا 20 درصد تخفیف در نرخ خوراک اعمال شود و از سال یازدهم تخفیف خوراک به همان حد متعارف 5 درصد برگردد.این درخواست در واقع  اصرار بر اجرای نص صریح قانون تخفیفات پلکانی مصوب سال 1393 می باشد اجرای این قانون منافع ملی ایران را با نگاه میان مدت و  بلند مدت به نحو مطلوبی تامین خواهد نمود.

  دلایل و استدلال بنده برای چنین درخواستی به شرح ترتیب ذیل می باشند:

 

1. بیشترین فشار اقتصادی در 5 سال اول بهره برداری به سرمایه گذار وارد می شود زیرا بارسنگین پرداخت اصل و فرع وام بیشتر در 5 سال اول بهره برداری به سرمایه گذار فشار وارد می کند
2. در سه سال اول بهره برداری واحد با ظرفیت بین 70 تا 90 درصد تولید می کند خصوصا سال اول واحدهای معمولا با ظرفیت 70 درصد و سال دوم و سوم نیز ظرفیت تولید واحدهای بزرگ از جمله واحد های  PDH بین 80 تا 90 درصد ظرفیت اسمی است.
3. سالهای اول بهره برداری به دلیل اینکه کارکنان هنوز بر شرایط بهره برداری واحد مسلط نشده اند میزان خطای آنها در حوزه بهره برداری و تعمیرات بالاتر است لذا میزان توقف تولید هم بیشتر است.
4. هزینه وام در ایران بسیار بالاتر از کشورهای توسعه یافته و حتی برخی کشورهای رقیب همسایه است لذا پرداخت بهره وام های ریالی و ارزی فشار بسیار سنگین تری نسبت به رقبای خارجی به سرمایه گذار وارد می کند.
5. تحریم های شدید ایران هزینه های تامین کالا و قطعات و هزینه نگهداری واحدها را افزایش می دهد لذا ضرورت دارد واحدهای تولیدی در سالهای اولیه بهره برداری مورد حمایت دولت قرارگیرند چرا که تحریم موضوع سیاست گذاری های کلان کشور در حوزه سیاسی است و این هزینه ها نباید به سرمایه گذاری که حاضر شده این همه ریسک را بپذیرد و در کشور  سرمایه گذاری کند تحمیل شوند
6. تخفیف های ذکر شده بذری است که کاشته می شود و تا 50 سال میوه های ارزشمند آن برای کشور بای می ماند. وقتی یک واحد PDH در کشور احداث می شود ایران بجای اینکه گاز پروپان را با قیمت 300 دلار صادر کند قادر خواهد شد  انواع محصولات پلی پروپیلن و سایر محصولات ارزشمند شاخه پروپیلن را با متوسط قیمت بیش از هزار دلار صادر نماید و از این حیث ارزش افزوده قابل توجهی برای اقتصاد ملی ایجاد می شود.
7. از سال دهم تا 40 سال بعد واحدهای PDH با حاشیه سود مناسب به تولید خود ادامه می دهند و قادر خواهند بود درآمدهای مالیاتی قابل توجهی برای دولت تامین کنند. از سال دهم حاشیه سود این واحدهای از سی درصد هم فراتر می رود و هر کدام از این واحدها صدها میلیارد تومان مالیات به دولت پرداخت خواهند نمود.
8. در هر کدام از این واحدها چند هزار نفر مشغول کار خواهند شد و با اعمال سیاست مناسب در شاخه های پائین دست پروییلن می توان هزاران شغل در صنایع پائین دستی ایجاد نمود.