به گزارش گروه انرژی خبرگزاری دانا، «بزرگترین میدان گازی جهان است که در خلیج فارس و در آبهای سرزمینی ایران و قطر واقع شده که در صورت برداشت کامل گاز از این میدان، انرژی 10 سال کل ساکنان کره زمین تامین می‌شود.» 

این میدان گازی، پارس جنوبی است که مساحتی بالغ بر ۹۷۰۰ کیلومتر مربع دارد؛ از این مقدار ۳۷۰۰ کیلومتر مربع در آبهای سرزمینی ایران و ۶۰۰۰ کیلومتر مربع آن در آبهای سرزمینی قطر قرار دارد. 

حجم گاز برداشت‌شدنی میدان به همراه میعانات گازی، معادل ۲۳۰ بیلیون بشکه نفت خام است. ذخیره بخش ایرانی میدان ۱۴ تریلیون مترمکعب گاز درجا و ۱۰ تریلیون مترمکعب گاز قابل برداشت و ۱۷ بیلیون بشکه میعانات گازی (۹ بیلیون بشکه قابل برداشت) است که ۵۰ درصد ذخایر گازی ایران و ۸ درصد از ذخایر گازی جهان است.

برنامه توسعه و بهره برداری از میدان گازی پارس جنوبی در قالب یک طرح جامع با 28 فاز، به منظور استحصال روزانه 625 میلیون متر مکعب گاز با هدف تامین تقاضای رو به رشد گاز طبیعی در کشور و تزریق آن به میادین نفتی، صادرات گاز و میعانات گازی تنظیم شده است. 

براساس برآوردهای انجام شده با نرخ جایگزینی هر بشکه نفت خام چنانچه هر بشکه نفت خام معادل 100 دلار در نظر گرفته شود ارزش خام فروشی این ثروت عظیم ملی حدود 8800 میلیارد دلار می‌شود.   قطر10 سال زودتر از ایران سرمایه گذاری در حوزه مشترک را شروع کرد اما ایران در تاریخ 21 فروردین 1377 «منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس» را به منظور استقرار تاسیسات پالایشگاه‌های گاز و طرح‌های پتروشیمی مربوط به مخزن مشترک گازی پارس جنوبی مشترک با قطر به وسعت تقریبی 10هزار هکتار تاسیس کرد. 

موقعیت مکانی
وزارت نفت به نمایندگی از دولت جمهوری اسلامی ایران در قالب ساخت ۲8 فاز پالایشگاهی حدود 67 میلیارد دلار سرمایه گذاری در این پروژه را در دستور کار خود قرار داد  که بخش از این فرایند به بهره برداری رسیده یا در مراحل اجرایی قرار دارد.

برای بهره برداری از حوزه پارس جنوبی، 28 فاز مجزا در سه منطقه ویژه اقتصادی در نظر گرفته شده است که در سه سایت مختلف واقع در منطقه عسلویه نخل تقی، دومی در منطقه تنبک و اختر در 60 کیلومتری عسلویه به طرف کنگان و سایت سوم، واقع در مقام نخیلو در 120کیلومتری عسلویه در استان هرمزگان قرار گرفته است.

 طرح توسعه فاز یک بزرگترین میدان گازی جهان ، به منظور استحصال روزانه 1000 میلیون فوت مکعب گاز و 40 هزار بشکه میعانات گازی و200 تن گوگرد گازی برای مصرف داخلی خانوارها و صنایع برنامه‌ریزی شده که در سال 76، سرمایه‌گذاری و در سال 83 مورد بهره برداری قرار گرفته است. برای این فاز، ساخت 2 سکوی حفاری در دستور کار قرار گرفته و جمعا 12 حلقه چاه حفر شده است که همه آنها بر عهده شرکت ملی نفت ایران و شرکت ایرانی پتروپارس است.

استیصال 2 هزار میلیون فوت مکعب گاز طبیعی از فاز یک و دو 
 اجرای دو فاز دوم و سوم برای استحصال 2 هزار میلیون فوت مکعب گازی طبیعی تصفیه شده و 80 هزار بشکه میعانات گازی و 400 تن گوگرد برنامه ریزی شده است. 

تاسیسات دریایی آن شامل دو سکوی دریایی برای حفر و 20 حلقه چاه برای توسعه است. این دو فاز در سال 76 به صورت کنسرسیومی و بیع متقابل به شرکت های ملی نفت ایران و شرکت‌های توتال فرانسه، پتروناس مالزی و گازپروم روسیه واگذار شد و در سال 81 به بهره برداری رسید.

اجرای فازهای 4 و 5 برای استحصال 2 هزار میلیون فوت مکعب گاز طبیعی و 80 هزار بشکه میعانات گازی جهت صادرات در نظر گرفته شده، تولید سالانه 1 میلیون تن اتان جهت تحویل به شرکت صنایع پتروشیمی برای خوراک واحد اتیلن و استحصال روزانه 400 تن جهت صادرات در نظر گرفته شده است. 

تاسیسات دریایی شامل چهار پایه، دو سکوی دریایی، مشعل سه پایه و حفر 24 حلقه چاه بوده است. عملیات توسعه به شرکت‌های ملی نفت ایران، انی ایتالیا و پتروپارس واگذار شده است. فازهای 1 تا 5، گاز طبیعی مورد نیاز مصرف داخلی کشور را تامین می کنند.

حضور شرکتهای خارجی در فازهای 6، 7 و 8
  طرح توسعه فازهای 6، 7 و 8 میدان گازی پارس جنوبی در سال 1379 توسط شرکت نفت و گاز پارس به شرکت پتروپارس به عنوان پیمانکار عمومی واگذار شد. 

شرکت پتروپارس برای بخش دریا با مشارکت شرکت نفتی نروژی به نام استات اویل، مدیریت اجرایی این بخش را مطابق قراردادی که در اسفند ماه 81 منعقد شد به این شرکت واگذار کرد که اساس آن قرارداد بیع متقابل است. 

همچنین شرکت پتروپارس برای بخش خشکی پس از برگزاری مناقصه و انتخاب برنده با کنسرسیومی از شرکتهای ژاپنی، کره‌ای و ایرانی وارد مذاکره شد که نهایتاً در خرداد ماه 81 منجر به عقد قرارداد ساخت پالایشگاه خشکی با کنسرسیومی متشکل از شرکت‌های سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، شرکت تویو ژاپن، شرکت JGC ژاپن و شرکت Daelim کره جنوبی گردید. تأمین مالی این پروژه را شرکت نیکو NICO از شرکت‌های تابعه شرکت نفت عهده‌دار است. 

با اجرای پروژه توسعه فاز 6، 7 و 8 گاز از چاه‌هایی در 105 کیلومتری سواحل عسلویه استخراج و توسط سه رشته خط لوله زیر دریا و به صورت سه فازی به تاسیسات ساحلی در عسلویه منتقل می‌شود. در این پالایشگاه عملیات جداسازی و تثبیت میعانات گازی، نم زدایی و تنظیم نقطه شبنم بر روی گاز انجام و محصولات نهایی پروژه به شرح زیر بوده و از 30 مهر 87 بهره برداری این پروژه آغاز شد.

توسعه‌ فاز 11 به‌ منظور تامین‌ گاز ترش‌
عملیات توسعه فازهای 9 و10 میدان گازی پارس جنوبی در عسلویه به کنرسیومی متشکل از شرکت های IOEC، OIEC، GS واگذار شد و در شهریور سال 87 واحدهای تصفیه گاز در سرویس قرار گرفته و در اردیبهشت سال 88 با راه اندازی واحدهای فرایندی به طور کامل به بهره برداری رسید. 
در هر فاز دو سکوی عملیاتی سرچاهی نصب شده است که هر کدام ظرفیت پذیرش 12 حلقه چاه را دارند. روزانه 5/56 میلیون مترمکعب گاز از مخزن برداشت و به صورت سه فازی شامل گاز،‌ میعانات گازی و آب به وسیله دو خط لوله زیردریایی 32 اینچ به فاصله 105 کیلومتر به خشکی منتقل می‌شود.

طرح‌ توسعه‌ فاز 11 نیز به‌ منظور تامین‌ گاز ترش‌ مورد نیاز واحد ایران ال.ان.جی و استحصال میعانات گازی همراه گاز طراحی و اجرا خواهد شد.
همچنین طرح‌ توسعه‌ فاز 12 به‌ منظور تولید روزانه‌ 3000 میلیون‌ فوت‌ مکعب‌ گاز از مخزن‌ طراحی‌ و اجرا خواهد شد.

پیش شده شده از توسعه فاز ١٣، دو میلیارد استاندارد فوت مکعب در روز استیصال شده  از  طرح توسعه فاز ١٤ نیز دو میلیارد استاندارد فوت مکعب در روز استیصال شود.

هدف از توسعه فازهای ١٥ و ١٦ پارس جنوبی هم  روزانه‌ 50 میلیون‌ متر مکعب‌ گاز طبیعی‌، روزانه‌ 80 هزار بشکه‌ میعانات‌ گازی، سالیانه‌ 1.05 میلیون‌ تن‌ گاز مایع‌ "LPG" (پروپان و بوتان)، سالیانه‌ 1 میلیون‌ تن‌ اتان‌ به‌ منظور تامین‌ خوراک‌ واحدهای‌ پتروشیمی‌، روزانه‌ 400 تن‌ گوگرد تولید شود.

توسعه‌ فازهای‌ 17 و 18 میدان‌ گازی‌ پارس‌ جنوبی‌ هم به‌ منظور تولید روزانه‌ 50 میلیون‌ متر مکعب‌ گاز طبیعی‌، 80 هزار بشکه‌ میعانات‌ گازی‌ و 400 تن‌ گوگرد و تولید سالیانه‌ 1 میلیون‌ تن‌ اتان‌ و 1.05 میلیون‌ تن‌ گاز مایع(پروپان‌ و بوتان‌)"LPG" انجام‌ می‌شود. 

از طرح توسعه فاز ١٩ نیز تولید دو میلیارد استاندارد فوت مکعب در روز انتظار می رود. 

هدف از توسعه فاز های 20 و 21 هم  تامین روزانه 50 میلیون متر مکعب گاز تصفیه شده برای مصارف داخلی،   بازیافت سالیانه یک میلیون تن گاز اتان قابل مصرف در صنایع پتروشیمی، بازیافت سالیانه 1.05 میلیون تن گاز مایع مرغوب جهت صادرات، تولید روزانه 75000 بشکه میعانات گازی گوگردزدایی و تثبیت شده جهت صادرات و بازیافت روزانه 400 تن گوگرد جهت صادرات است.

هدف از طرح توسعه فازهای ٢٢ و ٢٣ و ٢٤ نیز استیصال دو میلیارد استاندارد فوت مکعب در روز است.