پیام نفت:
محمود احمدینژاد، رییس دولت نهم و دهم تا زمانی که درآمد حاصل از صادرات نفت به شکل رویایی را دراختیار داشت، هرگز به روزهایی نمیاندیشید که شاید این منابع برای ورود به ایران راهی پیدا نکنند. این نگاه کوتاه وی به درآمدهای نفتی موجب شد تهدیدهای غرب و امریکا علیه ایران در حوزه اقتصاد را نادیده گرفته و قطعنامههای صادر شده را با بیاعتنایی از کانون توجه دور نگه دارد. امریکاییها اما با حالت خصمانه، در تشدید تحریمها به روش گام به گام اصرار و سماجت کرده و در دوره جدید تحریمها که از سال 1390 شروع شده بود حمل و نقل، بانک مرکزی و نفت و گاز ایران را تحریم کردند.
تحریمهای مالی و ارزی ایران راه ورود درآمد حاصل از صادرات نفت به ایران را مسدود کرد و دولت وقت با بیدقتی و ناکارآمدی و به قصد دور زدن تحریمها دو کار انجام داد. یک کار دولت دادن ماموریت به برخی افراد برای فروش نفت بود که البته برخی از آنها در دادن پول نفت حاصل از صادرات تخلف کردند. اتفاق دیگری که رخ داد بلوکه شدن درآمدهای ارزی ایران در برخی کشورها بود. بیشترین ارقام ارزی متعلق به ایران که در کشوری نگهداری میشود مربوط به چین است که رقم آن 22 میلیارد دلار گزارش شده است. ایرج ندیمی یکی از نمایندگان مجلس چندی پیش گفته بود حجم پولی که ایران در دو کشور چین و هند دارد معادل 30 میلیارد دلار است.
رویترز بر اساس برآورد منابع آگاه، میزان پول نفت ایران که در سه کشور آسیایی هند، کره جنوبی و ژاپن نگهداری میشود را حدود 3/15 میلیارد دلار برآورد کرد. به گزارش فارس، رویترز به نقل از منابع آگاه نوشت: زمان اعمال تحریمها، حدود 3/5 میلیارد دلار از پول نفت ایران در هند نگهداری میشود. به گفته این منابع، از کل این رقم، 8/1 میلیارد دلار آن در نزد شرکتهای نفتی هند که نفت ایران را خریداری کردهاند، است و باقی در بانکهای این کشور سپردهگذاری شده است. پول نفت ایران به روپیه و در حسابهای شرکت ملی نفت ایران در بانک «یوسی آ» کلکته نگهداری میشود. یک منبع آگاه دیگر در مورد میزان پول نفت ایران در کره جنوبی گفت: پول نفت ایران که در حسابهای بانکی در کره جنوبی گیر کرده است، بیش از پنج میلیارد دلار است. همچنین رویترز به نقل از این منابع نوشت: در ژاپن نیز از ابتدای سال جاری میلادی، مقادیر مشابهی پول نفت ایران نگهداری میشود. به گفته رسانهها، معاون برنامهریزی و نظارت راهبردی رییسجمهور اعلام کرده است که میزان بدهیهای نفت و گاز چین به ایران به 22 میلیارد یورو رسیده است.
پرسش بسیار با اهمیتی که اکنون وجود دارد این است که ایران در مجموع چه میزان از کشورهای گوناگون طلب دارد و چگونه میتواند آنها را پس بگیرد. کارشناسان معتقدند در شرایطی که اقتصاد ایران به دلیل تنگناهای ارزی به سختی افتاده است، اگر راهی پیدا میشد که این منابع را بگیریم برخی دشواریها برطرف میشد. آیا مذاکرات ژنو به این نتیجه خوب منتهی میشود که ایران از تحریمهایی که راه ورود درآمدهای ارزی را مسدود کرده است رها شود. فقدان راهی برای انتقال درآمدهای ارز در ماههای گذشته، موجب کاهش قدرت اثرگذاری بانک مرکزی در بازار ارز شده است.
علاوه بر این کاهش درآمدهای ارزی در این مدت موجب شده تا دولت نتواند با فروش ارز و تبدیل آن به ریال منابع لازم برای پرداخت یارانه نقدی را پیدا کند. آگاهان و کارشناسان بر این باورند که ایران در شرایط تازهیی قرار دارد و نباید زیر بار خواستههای غیرمنطقی کشورهایی مثل هند و چین برود که در پرداخت طلب خود به ایران رفتارهای غیرمنصفانه نشان میدهند. در حالی که هندیها پرداخت بدهی خود به ایران را با روپیه و فروش کالا انجام میدهند، رهبران حزب کمونیست چین پرداخت بدهی خود به ایران را با فاینانس مخلوط کرده و قصد دارند پول ایران را در ایران سرمایهگذاری کنند. اگر مناسبات ایران با غرب بهبود پیدا کند احتمال اینکه ایران بتواند طلب خود را از راههای عادی دریافت کند افزایش مییابد.
منبع: اعتماد
|