درباره ما   |  پیوندها   |  RSS  
  صفحه اول    نفت    گاز     پتروشیمی     پالایش و پخش    بورس و بازار سرمایه     بین الملل     اقتصاد انرژی   دوشنبه، 10 اردیبهشت 1403 - 19:48   
 
 
   اخبار رسانه ها  
  درخواست مشخص ما از زاکانی، شفافیت قرارداد ۲ میلیارد یورویی با چین است / این قرارداد به دست شورا نرسیده / اگر نگرانی ندارید چرا قرارداد را شفاف نمی‌کنید؟ / بحث فنی است، چرا دوگانه انقلابی و غیرانقلابی ایجاد می‌کنید؟ / یک اتاق عملیات روانی به منتقدان زاکانی برچسب می‌زند
  مسکن یک کالای فوق لوکس شده / سالی یک میلیون خانه نیاز داریم، اما دویست هزارتا می‌سازیم؛ پس فقط طبقه توانمند و قدرتمند ریشه گرفته از یک اقتصاد رانتی می‌توانند به راحتی خرید کنند / فکر می‌کنند، چون قیمت مسکن بالا رفته و کسی نمی‌تواند بخرد، قیمت بالاتر نمی‌رود
  نماینده مجلس: پرداخت وام در کشور به کلی تعطیل شده است
  وزیر علوم: نیرو‌های امنیتی ما در بدترین شرایط اجازه ورود به دانشگاه‌ها را ندارند
  تنها کشور دنیا که در تمام خانه‌هایش لوله‌کشی گاز دارد ایران است؛ اما مردم خبر ندارند!
  تکمیل طرح قطار پرسرعت تهران ــ قم ــ اصفهان تا پایان دولت؟
  تصاویر و گزارش پروژه راه آهن سریع السیر اصفهان _ تهران
  تماشا کنید: دولت سیزدهم یا دولت شعار؟ / سکوت اصولگرایان همیشه منتقد در قبال رئیسی
  تماشا کنید: سقوط پروژه هواپیماسازی رئیسی
  بلیت هواپیما تبدیل به یک پدیده لوکس شده / فرودگاه خیلی از کشور‌ها از جمله عربستان اجازه ورود هواپیمای بالای ۱۵ تا ۲۰ سال را نمی‌دهد؛ عمر ناوگان ایران ۲۶ سال است
  بسیاری از کشور‌های آفریقایی مجبورند به قطعنامه‌های سازمان ملل پایبند باشند، بنابراین در شرایط تحریمی نمی‌توانند با ایران همکاری داشته باشند / ترکیه، هند، برزیل و ژاپن خیلی از ما در آفریقا جلوتر هستند / ترکیه ۲۰ سال بعد از ما به آفریقا رفت؛ اکنون ۴۰ پایتخت آفریقایی به ترکیه پرواز دارند، اما ایران یک خط هوایی یا بانک هم در آنجا ندارد
  اهمیت و ضرورت‌های راه آهن ایران ارمنستان
  پزشکیان: بزرگان ما وقتی مریض می‌شوند سریع به اروپا می‌روند؛ چرا برای اقتصاد بیمار به سراغ اروپا نمی‌روید؟
  ویدیو / تصادف اتوبوس ایرانی در ارمنستان با ۵ کشته و ۹ زخمی
  تل‌آویو: در صورت دستیابی به توافق تبادل اسرا، عملیات رفح را به تعویق می‌اندازیم
  زیان ۲۰ ساله کشور از عدم ساخت پتروشیمی ارگ/فیلم
  خورشید، تنها راه نجات برای تأمین برق تابستان ۱۴۰۳
  خبرگزاری تسنیم: تصمیم به تعطیلی پنجشنبه یعنی تنها کشوری در جهان خواهیم شد که این روز را تعطیل کرده / احتمالاً این موضوع، مراودات مالی و اقتصادی ایران با دنیا را با مشکلاتی مواجه خواهد کرد
  فرود هواپیمای مقامات اسرائیلی در عربستان سعودی / تلویزیون اسرائیل: احتمالا این مقامات برای گفت‌و‌گو درباره عادی‌سازی روابط رفته باشند
  تماشا کنید: خواب یک گروه سیاسی برای مهاجران افغان/ گزارش «انتخاب» از حضور برجسته‌ی برخی افغان‌ها در بزنگاه‌های خاص
  اولین قطار ترانزیت افغانستان به ترکیه در دام سوء مدیریت/ تکرار تجربه تلخ راه آهن شلمچه بصره
  مزایای راه‌اندازی مسیر ریلی افغانستان- قزاقستان و امکان اتصال آن به ایران
  انحصار در اختیار راه آهن است
  بانوی مهمانداری که رئیس هواپیمایی ژاپن شد!
  جزئیات اتوبان 5 هزار میلیاردی برای باز کردن گره ترافیک تهران
  وکیل توماج صالحی: موکلم از فسادفی الارض تبرئه شده و شامل عفو رهبری می‌شد
  رئیسی دستور داده تا ۳ میلیارد یورو در اختیار نیرو‌های مسلح قرار داده شود تا به‌سرعت فرآیند انسداد مرز‌ها را آغاز کنند
  منع رقابت دولتی‌ها با بخش خصوصی نیازمند قانونگذاری
  چگونه کشور‌های جهان از خورشید طلا و از باد پول می‌سازند؟!
  پنل‌های خورشیدی ناجی بحران کمبود انرژی در اروپا
ادامه اخبار رسانه ها
 
 

انتخابات ریاست جمهوری

- اندازه متن: + -  کد خبر: 48144صفحه نخست » اخبار رسانه هادوشنبه، 15 آذر 1400 - 06:46
سیاست اقتصادی، شاقول می‌خواهد
مراد راهداری
  
پیام نفت:

در دهه 60، مرحوم سیدمصطفی عالی‌نسب که شخصی اهل علم، باتجربه، دلسوز و خیراندیش بودند، مشاور اقتصادی رئیس دولت وقت بودند. او برای اظهارنظر درباره سیاست‌های اقتصادی که اعضای کابینه یا مسئولان و کارشناسان خارج از کابینه به دولت ارائه می‌کردند، می‌فرمودند: اول ببینید این سیاست وضعیت مردم ضعیف را بهتر می‌کند یا حداقل بدتر نمی‌کند (چیزی شبیه به توزیع براساس بهینه پرتو در علم اقتصاد)، یعنی سفره مردم بی‌پناه را کوچک نکند و فقر را بیشتر نکند. دوم بررسی کنید این سیاست بر سر جریان تولید در کشور چه می‌آورد. می‌دانیم بخش تولید، واحد نیست، یعنی کل فرایند تولید در یک واحد اقتصادی انجام نمی‌شود، بلکه میان تولیدکنندگان بده و بستان محصول وجود دارد؛ تا محصول نهایی‌نشده، محصول واسطه‌ای قلمداد می‌شود. به کالایی که با آن تولید انجام می‌شود، کالای سرمایه‌ای می‌گویند. محصول نهایی پس از عبور از خطوط تولیدی و خدماتی (مثل حمل‌ونقل) مختلف، نهایتا می‌تواند به مصرف برسد. او می‌گفت این فرایند را نیز رصد کنید که سیاست‌گذاری ما سبب آسیب به فرایند تولید نشود. از مجموع گفتار و رفتار ایشان دو نکته دیگر در معیار ارزیابی سیاست‌های اقتصادی دولت قابل برداشت است. یکی تأثیر بر تراز پرداخت‌ها و کیفیت آن، یعنی چه محتوایی با چه حجمی و به چه قیمتی توسط چه گروه‌هایی با چه شرایط و روشی از کشور خارج شده و متقابلا چه محتوایی با چه حجمی و به چه قیمتی و توسط چه گروه‌هایی به چه طریق و روشی و شرایطی به کشور وارد شده است؛ فرضا آیا این سیاست مورد نظر، ایجاد رانت برای چه گروهی می‌کند؟ و چه اقشاری را تضعیف و تقویت می‌کند؟ یعنی به سلامت بازرگانی خارجی و اسباب و مؤلفه‌ای آن در تأمین کالاهای مورد نیاز جامعه توجه داشت و در کنار عنایت به فقرزدایی، به تأمین عدالت توجه می‌کرد. هم کارگر را می‌دید و هم کارفرمای خدمتگزار را؛ شاقول او، نسبت به کاهش ارزش پول ملی نیز حساس بود و در مباحثی که مطرح می‌شد، اجازه نمی‌داد بهای پول ملی به‌راحتی در برابر پول خارجی تنزل یابد، به‌ویژه وقتی استدلال بشود که برای رشد صادرات به این کاهش نیازمندیم، چون او به‌عنوان یک تولیدگر خستگی‌ناپذیر و کاربلد می‌دانست رشد صادرات فقط به این متغیر وابسته نیست و جنگ قیمتی خود ماجرایی ثانوی است و اصل، اولا بر وجود ظرفیت صادراتی است (نه آنکه از سفره مردم برداریم و بفرستیم خارج و در داخل کمیابی و گرانی را سبب شویم) و ثانیا صادرات کیفیت می‌خواهد؛ بنابراین به کارایی خط تولید توجه داشت، پس کالای صادراتی اولا باید از موجودی انبار و مازاد بر تقاضای کشور باشد، در ثانی باید کیفیت داشته باشد تا در بازار جهانی بتواند رقابت کند و به این منظور، قیمت نیز باید مناسب و قابل رقابت باشد. طرفداران کاهش ارزش پول ملی فقط مورد آخر (قیمت) را دیده بودند و به مازادبودن و کیفیت‌داشتن توجهی نکردند. فکر می‌کردند قیمت‌ها را آزاد کنند و به قول خودشان امور را ظاهرا بسپارند به بخش خصوصی، رشد و توسعه و تأمین کمبودها می‌آید، درحالی‌که باید به نکات ساختاری نیز توجه می‌شد. پرواضح است او با هر سیاستی که موجب ایجاد رانت (یعنی فرصت خاص برای گروه‌های خاص، جهت کسب منافع استثنائی) شود، به‌شدت مخالف و معتقد بود؛ هدف خوبی که قرار است از این طریق احتمالا محقق شود، به روش دیگر و سالمی (عادلانه‌ای) نیز می‌تواند تحقق یابد و تبعیض لازم نیست. 

در واقع ضمن آنکه به آثار و تبعات دیگر کاهش ارزش پول ملی توجه داشت و موضوع را نظام‌مند (سیستماتیک) می‌دید، فقط تأثیر بر یک نقطه را نمی‌دید. مثلا علاوه بر اینکه اثر بر قدرت خرید مردم را می‌دید، تغییر شرایط تولیدکنندگان در تأمین‌ مواد اولیه را نیز می‌دید، کشوری که 80 درصد خط تولیدش به خارج وابسته بود، از کاهش ارزش پول ملی به‌شدت آسیب می‌دید. بر مبنای ادبیات علمی، حساسیت فرایند تولید صنعتی در ایران، به‌شدت به تغییرات بهای ارز حساس است. فرضا صنایع خانگی از نوع مونتاژ است نه خلاقیت داخلی! در واقع به روش‌شناسی اتخاذ سیاست و اجرای آن در کنار تحلیل محتوایی (معرفت‌شناسی) توجه خاص داشت و با این دست معیار‌های ارزشی در اقتصاد (شاقول)، سیاست‌های پیشنهادی را نقد و بررسی می‌کرد؛ با این رویکرد، در شورای عالی اقتصاد، سیاست‌ها را با منطق عقلی پالایش می‌کرد و به سهم خود اجازه نمی‌داد سیاست‌گذاری‌ها حتی‌المقدور به خطا روند. رئیس دولت وقت نیز که با او ارزش‌های فکری قابل انطباق داشت، از این سبک و سیاق فکری دفاع می‌کرد. با وجود شرایط سخت جنگی که گاه در یک سال، کل درآمد دولت یا حاصل از صادرات نفت بود که حدود هفت میلیارد دلار می‌شد، سه میلیارد آن به دفاع مقدس اختصاص می‌یافت و فقط چهار میلیارد دلار جهت امور داخلی جامعه باقی می‌ماند؛ عملکرد دهه 60، شاخص‌های مقایسه‌ای قابل قبولی را در اوضاع اقتصادی- با توجه به شرایط- از خود نشان می‌دهد. در آن دوره، فاصله طبقاتی کمتر شد، اقشار ضعیف محافظت شدند، تولید را سر پا نگه داشتند، تورم آن دوره نسبت به دوره‌های پس از جنگ به‌مراتب بهتر ارزیابی شده است، به‌طور متوسط حدود 16 درصد سهم سرمایه‌گذاری در کشور از درآمد ملی در هر سال بوده است، صادرات غیرنفتی خوب تشویق و ترغیب شده است؛ بدهکاری دولت قبل از انقلاب را پرداخت و بدین‌ سان بدهکاری دولت نسبت به آغاز کار خود را به‌شدت کاهش داد 
و سایر خدمات دیگر. 
این تجربه بومی خیلی مهم است؛ در سلسله شاخه‌های علوم اقتصادی که در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود، به‌ویژه در شاخه برنامه‌ریزی؛ مطالعه تاریخ اقتصادی کشورها و استفاده از تجارب آنها با توجه به شرایط مبدأ و مقصد، از جمله موارد بسیار مهم، سازنده و تأثیرگذار است که نباید از آن غفلت شود. در این‌ میان استفاده از تاریخ اقتصاد بومی، حائز اهمیت بیشتری است؛ بنابراین انتظار می‌رود دولتی که رقبای انتخاباتی خود را به کار می‌گیرد، در طول مدیریت خود، به‌طور متناوب و مبتنی بر نیاز، به دیدار سران و افراد مؤثر دولت‌های پیشین نیز برود و برای شرایط موجود، پیشنهادهای سازنده دریافت کند و در دولت خود مطرح کند. ضمن آنکه به مبانی و معیارهای فکری که خبرگانی مانند مرحوم استاد عالی‌نسب داشته‌اند، توجه خاص و عملی صورت گیرد. از همین تجربه دوره کوتاه ۹۷ تاکنون درمی‌یابیم که نرخ رشد ارز، افزایش قیمت‌ها و کاهش شدید ارزش پول ملی، چه بلایی بر رشد بدهی‌های دولت (اگرچه پرداخت بدهی ریالی را به‌طور ظاهری تأمین می‌کند)، چه فشار اقتصادی بر مردم آورده و فقر را چگونه مضاعف کرده است، به زنجیره تولید به‌شدت آسیب وارد شده است، به‌طوری‌که حجم قابل توجهی از صنایع از فعالیت بازمانده‌اند. اگرچه بعضی با این بازی اصطلاحا قیمتی نیز سود جسته‌اند و رانت‌خواران که شاید دستی در تصمیم‌سازی داشته باشند، متنبه نشده‌اند! از علم و دین درمی‌یابیم، هرجا و هر دولتی یا قانون‌گذاری ادعا کند که در سیاست‌گذاری‌ها، بودجه‌ریزی‌ها، قانون‌گذاری‌ها و... به فلان شاخص‌ها که فلان ارزش‌ها را اندازه می‌گیرد توجه و اهتمام کامل دارد و داشته است؛ اما آمارها خلاف آن را نشان دهند، یعنی با جامعه صادق نبوده‌اند، به مسائل و مصالح آن متعهد نبوده‌اند و از بعضی خصایص اخلاقی که حسن ذاتی دارند نیز به‌ دور بوده‌اند. پیشنهاد می‌شود چون علوم اجتماعی، از جمله اقتصاد، مانند علوم فیزیک، شیمی، ژنتیک و مانند اینها آزمایشگاه ندارد، در جامعه -به‌ویژه جامعه دینی- باید سعی شود از الگوهای علمی مناسب و آزمایش‌شده، از منطق عقلی و از ابزارهایی مانند رایانه استفاده شود و با شبیه‌سازی، قبل از اجرای سیاست‌ها، ضمن اجرای آنها و حتی پس از آن، همواره واحد اندازه‌گیری وجود داشته باشد، در ابتدا به کمک آنها دست به انتخاب سیاست‌ها بزنند، ضمن و بعد از اجرای آنها نیز آثار و تبعات سیاست‌ها را ارزیابی کنند، معایب را مهار و به محاسن بیفزایند و عملکرد قابل تحلیل باشد؛ به‌همین‌دلیل است که می‌گویند: اهداف اقتصادی باید قابل اندازه‌گیری باشند، نه آنکه متشکل از مجموع شعائر دلنشین و زیبا باشند.
  فرآیند کاهش تولید پارس جنوبی آغاز شده و هر سال سرعت خواهد گرفت
  هیچ جای جهان مثل ایران نیست که تمامی خانه‌ها گازکشی شده باشند
  پایان قرن نفت و هزاران میلیارد دلار سرمایه ای که کم ارزش می شود
  طرح تبدیل دودکش نیروگاه به خوراک واحد پتروشیمی
  تحلیل مقایسه ای مصرف واقعی انرژی برق در ایران
   
  

اضافه نمودن به: Share/Save/Bookmark

نظر شما:
نام:
پست الکترونیکی:
آدرس وب:
نظر
 
  کد امنیتی:
 
   بازخوانی خبرها و تحلیل ها  
  انرژی برق باید جایگزین مصارف گاز در بخش خانگی شود
  سرمایه‌گذاری در انرژی خورشیدی از نفت پیشی می‌گیرد
  ممنوعیت رقابت بخش دولتی و شبه دولتی با بخش خصوصی توسط مقام معظم رهبری
  ۱۳ میلیون خودروی فرسوده روزانه ۶۳ میلیون لیتر سوخت مصرف می کنند
  ژاپنی‌ها سال ۲۰۲۵ با یک ماهواره، به زمین انرژی خورشیدی منتقل می‌کنند
  اولین هواپیمای دنیا با سوخت سبز آمونیاک سال 2023 به پرواز در می‌آید
  وزارت راه هر چه دارد بفروشد و صرف توسعه شبکه ریلی کند
  مقصر ترافیک زجر آور و ضایع کننده عمر مردم تهران چه کسانی هستند
  ۱۰ کشور دارنده بزرگترین ذخایر نفت جهان
  آمریکا چقدر نفت تولید می‌کند؟
  پنج خسارت تهران از «طرح‌ترافیک»
  مقصران ترافیک زجر آور و ضایع کننده عمر مردم تهران شناسایی و مجازت شوند
  زاکانی:واردات خودروهای عمومی برقی از چین امسال نهایی می‌شود
  هزار قطار چینی در مسیر اروپا؛ سهم ایران از ترانزیت شرق به غرب متحول خواهد شد
  فرآیند کاهش تولید پارس جنوبی آغاز شده و هر سال سرعت خواهد گرفت
  اولین قطار هیدروژنی جهان در آلمان
  سریع ترین قطارهای جهان | جنون سرعت!
  قیمت نفت به بالای ۹۰ دلار رسید
  راه‌اندازی قطار سریع السیر چینی در این مناطق ایران
  مقایسه کولر آبی و گازی؛ کدام یک انتخاب بهتری است؟
  حسن روحانی: مدام می‌گویند فاز ۱۱ پارس جنوبی را بدون برجام و توتال راه انداختیم؛ ما با توتال قرارداد بستیم که تمام گاز فاز ۱۱ را تزریق می‌کند نه اینکه برداشت کنیم / ما و چین می‌خواستیم نحوه اجرای این تکنولوژی را از توتال یاد بگیریم
  گردشگران ۴۰ میلیارد دلار در عربستان هزینه کردند
  سیاهکلی، نماینده مجلس: خودرو‌های داخلی کم‌ترین استاندارد برای حفظ جان سرنشین در تصادفات را دارند/ همچنان نسخه شفابخش حوزه خودرویی کشور را اجرای قوانین ساماندهی و واردات خودرو می‌دانم
  انقلاب جدید در باتری خودروهای برقی
  توسعه شبکه مدرن ریلی؛ اولویت دولت در توسعه زیرساخت ها
  چه بر سر سیاست بایدن در قبال ایران آمده؟ / واشنگتن دیگر باید با تهران به عنوان یک قدرت هسته‌ای رفتار کند
  گزارش اکونومیست از دو رویدادی که سیاست نفتی دنیا در ۵۰ سال گذشته را شکل داد؛ تحریم نفتی اعراب در ۱۹۷۳ و شوک انقلاب ایران / ۵۰ سال بعد عرضه و تقاضای نفت چگونه خواهد بود؟
  نفت در آستانه بی ارزش شدن
  نگرانی بزرگ شرکت های بزرگ نفت جهان/ آیا نفت در آینده واقعاً بی‌ارزش می شود
  نظم نوین انرژی با پایان «عصر نفت
  پایان زودتر از موعد عصر طلایی نفت نزدیک است
  درآمد صادرات نفت عراق در یک ماه؛ ۹.۵ میلیارد دلار
  درآمد ماهانه ۸.۵ میلیارد دلاری عراق از فروش نفت
  عراق جهت تثبت قیمت نفت، صادرات نفت خام خود را به ۳.۳ میلیون بشکه کاهش می‌دهد
  روسیه اجازه برداشت از میدان گاز سردار جنگل را به ایران نمی‌دهد
  روسیه مانع صادرات گاز ایران است؟
  طرح تبدیل دودکش نیروگاه به خوراک واحد پتروشیمی
  کویت از عمان برق می‌خرد
  فریدون مجلسی: با بازگشت ترامپ حتی نمی توانیم با تخفیف نفت بفروشیم
  افزایش واردات ال ان جی از روسیه به اتحادیه اروپا
  توهم ایران ال ان جی با روسیه
  ۷ سال بلاتکلیفی طرح ایران ال ان جی
  ساخت تنها پروژه LNG ایران ناگهان تعلیق شد
  اعلام آمادگی شرکت‌های اروپایی برای ورود به پروژه ایران LNG
  چرا ال‌ان‌جی در ایران پا نگرفت؟
  عدم تکمیل پروژه ایران LNG و ضرر سالیانه ۵ میلیارد دلاری
  آرامکو، غول نفتی عربستان، می‌گوید سود سالانه‌اش به ۱۲۱ میلیارد دلار کاهش یافته است
  وزیر نفت: آمدن ترامپ تاثیری در فروش نفت ندارد / تحریم ها تاثیری نداشته است!!?
  از سال ۱۴۰۴ هر سال 25میلیون متر مکعب در روز، کاهش تولید گاز ایران
  آشنایی با الکتروپمپ غوطه ور نفتی(ESP) و تجهیزات مربوطه
 
   معرفی پایگاه های اطلاع رسانی  
 
 
 
::  صفحه اصلی ::  پیوندها ::  نسخه موبایل ::  RSS ::  نسخه تلکس
© پیام نفت (استفاده از مطالب پیام نفت با ذکر منبع، منعی ندارد)
payamenaft@gmail.com
طراحی و اجرا: خبرافزار