ویروس کرونای جدیدی که در چین شایع شده است، شبیه سارس یا سندرم حاد تنفسی است که به شدت تنفس را دشوار کرده و باعث تب و خستگی شدید می‌شود. شیوع این ویروس قیمت‌های نفت را پایین برده است زیرا انتظار می‌رود تقاضا برای نفت در چین که یکی از بزرگترین بازارهای جهان است، ضربه ببیند.

این ویروس نه تنها مرگبار بوده بلکه به شدت مسری هم است و هراس از آن اکنون به بازارهای نفت سرایت پیدا کرده است. نگرانی شخصی از احتمال سرایت ویروس و بیماری باعث خواهد شد مردم تاحدودی سفر رفتن را متوقف کنند. حتی این واهمه که مردم ممکن است سفر رفتن را متوقف کنند، کافی است تا باعث افول اقتصادی شود. نگرانی‌های فردی شاید با نگرانی‌های اقتصادی بی‌ارتباط به نظر برسند اما در اقتصاد جهانی انعکاس پیدا می‌کنند زیرا مردم عادت‌های سفر رفتن، خرید و تجارت را تغییر می‌دهند.

توجه بی حد و حصر بازار نفت به چین

بازارهای نفت حساسیت ویژه‌ای به تقاضای چین برای نفت دارند. تقاضای چین برای نفت یکی از عوامل موثر بر قیمت‌ها در سال ۲۰۱۹ بود. حتی تصور این که تقاضا از سوی چین که دومین مصرف‌کننده بزرگ نفت جهان به شمار می‌رود، افت پیدا کند ریسک ژئوپلیتیکی و اختلالات تولید نفت مانند حمله به تاسیسات نفتی عربستان سعودی در سپتامبر گذشته و توقف فعلی تولید بیش از یک میلیون بشکه در روز نفت لیبی را تحت الشعاع قرار داد.

شاید از نظر مصرف نفت چین با مصرف ۱۳.۵ میلیون بشکه در روز نفت در سال ۲۰۱۸ بسیار پایین‌تر از آمریکا با مصرف ۲۰.۵ میلیون بشکه در روز قرار می‌گیرد اما چرا چین خیلی اهمیت دارد؟ در توضیح این موضوع باید خاطرنشان کرد رشد تقاضا برای نفت است که روی قیمت‌ها تاثیر می‌گذارد و رشد تقاضای چین برای نفت بسیار بیشتر از آمریکا است. در واقع نرخ رشد سالانه تقاضا برای نفت چین ۵.۵ درصد و در مقابل، آمریکا ۰.۵ درصد بوده است. و عمده نفتی که چین مصرف می‌کند وارداتی است که به اهمیت این کشور در بازار نفت می‌افزاید. حتی اوپک و موفقیتش در اجرای پیمان محدودیت عرضه هم نمی‌تواند اخبار منفی که پیرامون کندی رشد تقاضای چین وجود دارد را تحت الشعاع قرار دهد.

از همه تهدیداتی که برای صنعت نفت در سال ۲۰۲۰ پیش بینی شده بود هیچ کس انتظار نداشت شیوع سریع یک ویروس در چین بیش از هر اتفاق دیگری روی تقاضای این کشور برای نفت تاثیر منفی بگذارد.

تمامی جوانب اقتصاد روی بازار نفت اثر می‌گذارد اما آنچه در این میان قابل توجه است، تاثیر این ویروس روی سفر است که به نوبه خود روی سفرهای هوایی و مصرف سوخت جت و بنزین تاثیر دارد. با استمرار عرضه بالا در بازار، افت تقاضا زمانی بدتر از این نمی‌توانست اتفاق بیافتد. آن هم زمانی که بازار نفت امیدوار بود تقاضا در آستانه تعطیلات سال نوی چینی که زمان افزایش سفر و هدیه دادن است، افزایش پیدا کند.

در برابر چنین رویدادی از دست اوپک حتی با وجود از فلج شدن تولید لیبی و کاهش بالاتر از میزان توافق شده تولید عربستان سعودی، کار چندانی ساخته نیست.

تاریخ تکرار می‌شود

ویروس جدید ممکن است تاثیر مشابه شیوع بیماری سارس داشته باشد که در سال ۲۰۰۲ باعث افت ۲۰ درصدی قیمت نفت شد.

تحلیلگران گلدمن ساکس هفته گذشته پیش بینی کردند با توجه به تاثیر بیماری سارس، شیوع ویروس جدید ممکن است به قیمت کاهش تقاضا برای نفت به میزان ۲۵۰ هزار بشکه در روز در سال ۲۰۲۰ تمام شود که شامل ۱۷۰ هزار بشکه در روز تقاضا برای سوخت جت خواهد بود.

بانک آمریکایی گلدمن ساکس پیش بینی کرد تقاضای چین برای نفت ممکن است به دلیل شیوع ویروس کرونای جدید، افت کند و باعث شود قیمت نفت حدود سه دلار در هر بشکه کاهش پیدا کند اما قیمت‌های نفت طی چند روز گذشته بیش از چهار دلار و ۵۰ سنت در هر بشکه کاهش پیدا کرده و قیمت نفت برنت اکنون بالای ۶۰ دلار است و اختلال تولید نفت در لیبی را کاملا نادیده گرفته است.

پیامدهای ویروس جدید آشکارا شده و زندگی روزمره را مختل کرده است. طبق گزارش روزنامه نیویورک تایمز، در چین اکران فیلمها به تعویق افتاده و مقاصد جذاب گردشگری شامل شهر ممنوعه تعطیل شدند و مردم برنامه‌های سفرشان را لغو کردند.

بر اساس گزارش اویل پرایس، سوال این نیست که آیا این ویروس باعث افت تقاضا برای نفت خواهد شد یا خیر بلکه سوال این است که این ویروس تقاضا برای نفت را چه میزان کاهش خواهد داد. برآورد دقیق تاثیر بیماری جدید راحت نیست زیرا چین درباره پیشرفت این ویروس شفافیت به خرج نمی‌دهد.

 

 

کالاخبر