اگر در یک سازمان مشغول رهبری و یا مدیریت هستید، تا به حال چقدر به این موضوع دقت کردهاید که افرادتان بهخاطر ترس، از شما پیروی میکنند؟ یا احترام؟ و یا قدرت تخصص؟
یا اگر علاقهمند به رهبری هستید، به نظر شما بهتر است که دیگران، چه دلیلی برای پیروی از شما داشته باشند؟
در جایگاه رهبری، قدرتهای زیادی برای هدایت افراد وجود دارد، مثل: اجبار کردن افراد به انجام کار مورد نظر به وسیله جریمه و تنبیه، یا در نظر گرفتن پاداش در ازای انجام دادن کار درست و حتی گاها سواستفاده از موقعیت. اما استفاده از این قدرتهایی که نام بردیم میتواند بسیار پرریسک باشد. زیرا فقط کافیست تا در به کار بردن یکی از این قدرتها اشتباهی رخ دهد. قطعا نتیجه خوبی به بار نمیآید و نکته اینجاست که اغلب قابل جبران هم نیست.
استفاده اشتباه از چنین قدرتهایی میتواند اعتماد اعضای تیم را کاهش دهد و یک رهبریِ قدرتمند را به چالش بکشد. در واقع رهبرانی که اینگونه از قدرتهایشان استفاده نادرست میکنند تبدیل به یک رهبر مستبد شده و خودشان را در معرض خطر قرار میدهند. حتی ممکن است اعضای تیم قصد آسیب زدن به آنها را پیدا کنند.
راه چاره چیست؟
خوشبختانه ۳ نوع قدرت وجود دارد که استفاده از آنها وابسته به یک جایگاه نیست و هرکسی در هرجایگاهی میتواند از آن استفاده کرده و نتیجه خوبی بگیرد. حال آنکه اگر یک رهبر، این نوع قدرتها را با قدرتهای دیگرش ترکیب کند چقدر تاثیرگذار خواهد بود.
این قدرتها کاریزما (بهزودی)، مرجعیت (بهزودی) و قدرت تخصص هستند که رابطه بسیار عمیقی با یکدیگر دارند و استفاده از آنها به طرز عجیبی اعتماد دیگران را جلب میکند. البته بهدست آوردن چنین قدرتهایی، زمان، انرژی و تمرکز زیادی را میطلبد اما نتیجه آن بسیار ارزشمندتر از تلاشی است که در راه رسیدن به آن میکنیم. در بین همه منابع، قدرت تخصص بیشترین تاثیر را دارد و این مقاله به شما در ساخت و استفاده از نیروی تخصص کمک خواهد کرد پس با ما همراه باشید.
قدرت تخصص چیست؟
زمانی که شما در زمینهای خاص، دانش و مهارت خود را به قدری افزایش میدهید که برای دیگران هم کاربردی باشد میتوان گفت شما در حال استفاده از قدرت تخصص هستید. روزانه نیاز همه جوامع به تخصصهای مختلف بیشتر میشود و شما اگر بتوانید در زمینه علاقه یا حرفه خود متخصص شوید قطعا افراد زیادی حاضر به پیروی از دستورالعملهای شما خواهند بود.
همچنین برخلاف قدرتهای دیگر در رهبری که قبلا مثال زدیم، تخصص، وابسته به جایگاه و مقام نیست و شما در هر جایگاهی قادر به استفاده از آن هستید.
چرا قدرت تخصص موضوع ارزشمندی است؟
قدرت تخصص یک دارایی بزرگ است. زیرا مردم بیشتر از هرکس دیگری، به یک متخصص اعتماد میکنند. در مقایسه با قدرت اجبار یا پاداش، قدرت تخصص بسیار کاربردیتر خواهد بود. در نظر داشته باشید که استفاده از قدرت اجبار و یا پاداش هم بسیار کاربردی هستند اما تفاوت عمدهای که وجود دارد این است که:
زمانی که شما از قدرت تخصص خود استفاده میکنید مردم به شما اعتماد کرده و حاضر به پیروی از شما میشوند بنابریان تبدیل به یک رهبر بالیاقت خواهید شد که مردم یا افراد تیم انتخابش کردهاند. اما فقط زمانی میتوانید از قدرت پاداش یا اجبار استفاده کنید که به جایگاه و مقامی رسیده باشید بنابریان ممکن است به خوبی از این قدرتها استفاده نکنید که احتمال شکست و آسیبپذیری شما را افزایش میدهد.
در صورتی که از قدرت تخصص خود استفاده کنید، تیم شما بسیار وفادارتر از پیش عمل میکند و انگیزه رهبری شما را تا حد زیادی بالا خواهد برد. همچنین یک متخصص، نفوذ بسیار زیادی در مردم و تیمش دارد که به او در شناخته شدن هرچه بیشتر، در بین مردم کمک خواهد کرد و این موضوع یک قدرت باورنکردنی است.
مقالههای ما در رابطه با آزمون انگیزه رهبری، انگیزه (بهزودی)، توجه (بهزودی)، برندسازی شخصی (بهزودی)، شهرت (بهزودی) و نفوذ (بهزودی) میتواند در این زمینه به شما کمک زیادی کند.
البته داشتن قدرت تخصص، فقط به نفع شما نیست. مردم خودشان به دنبال یک متخصص هستند، به او اعتماد و از دستورالعملهای او پیروی میکنند تا تصمیمات عاقلانه و صحیحی را در زندگی خود بگیرند. همچنین در هنگام استفاده از دانش یک متخصص، از تجربیات او هم استفاده میکنند تا نتیجه بهتری بگیرند. پس قدرت تخصص برای همه بازده و نتیجه عالی خواهد داشت.
همیشه در حال یادگیری و ارتقا تخصص خود باشید تا بتوانید خدمات ارزشمندتری ارائه کنید. دانش و تخصص به سرعت در حال تغییر وپیشرفت هستند پس سعی کنید از آنها سریعتر باشید.
چگونه از قدرت تخصص استفاده کنیم؟
به وجود آوردن نیروی تخصص، ب هیچ وجه کار آسانی نیست. این کار می توانید بسیار وقتگیر باشد که البته ارزشش را دارد. گاهی لازم است یک دهه زمان صرف ایجاد یک تخصص شود. برخی تحقیقات نشان میدهند استفاده از نیروی تخصص گاها نیاز به بیش از ده هزار ساعت تمرین دارد. همچنین حفظ این قدرت نیاز به یک عمر تلاش دارد، زیرا یک تخصص زمانی کاربرد دارد که همیشه بهروز باشد.
ایجاد و استفاده از قدرت تخصص بستگی به موضوعات کاری دارد. برخی از کارها به صورت تئوری انجام میشوند و برای ایجاد تخصص بهتر است مطالعات بیشتری در آن زمینه انجام شود اما برخی دیگر نیاز به کسب تجربه دارند و باید نتیجه را در عمل دید. بنابریان به حوزه کاری خود نگاهی انداخته و متخصصین در این حوزه را مورد بررسی قرار دهید تا بهتر بتوانید در کار خودتان تبدیل به یک متخصص شوید.
برای استفاده بهتر از قدرت تخصص، دانش و مهارتهای خود را در هر فرصتی به اشتراک بگذارید تا دیگران بتوانند از آن استفاده مفید کرده و نتیجههای رضایت بخشی بگیرند. همچنین اطلاعات خود را هرروز بالاتر ببرید و نتایج موفقآمیزی که از کارهایتان میگیرید را ضمیمه این اطلاعات کنید تا بر قدرت تخصص شما افزوده شود.
مقاله ما در زمینه جمعآوری اطلاعات (به زودی) را مطالعه کنید.
البته فراموش نکنید که مردم و اعضای تیم به خوبی قدرت تشخیص یک متخصص را از غیرمتخصص دارند. بنابریان مردم باید بتوانید تخصص را در شما ببینند تا به شما اعتماد کرده و از شما پیروی کنند. ما ۶ نکته قدرتمند را به شما معرفی میکنیم که قطعا با به کارگیری آنها میتوانید از قدرت تخصص خود بهترین استفاده را بکنید.
۱. جایگاه سازی اولیه
دیگران اگر شما را نشناسند و شما بهترین توصیه ممکن را به آنها بکنید تا نتایج بهتری بگیرند، به احتمال زیاد آنها توجهی به صحبتهای شما نمیکنند. علت این اتفاق دستوراتی هستند که از مغز صادر میشوند تا او را از خطرات احتمالی حفظ کنند.
بنابریان شما ابتدا باید از این فیلتر مغز عبور کنید تا دیگران متوجه صحبتها و توصیههای کاربردیتان بشوند. بهترین اقدام برای رد شدن از فیلتر مغزی افراد این است: کاری کنید که قبل از صحبت با آنها بیشتر شما را بشناسند.
مثلا میتوانید گواهینامهها و مدارکی که تابه حال به دست آوردهاید را در معرض دید قرار دهید (به یکی از دیوار های دفترتان یا محل کارتان بچسبانید) و یا از شبکههای اجتماعی برای اینکار استفاده کنید. امروزه تاثیرپذیری اجتماعات مجازی بیش از دنیای واقعی شده است پس زودتر دست به کار شوید. البته انجام این کار بسیار حساس است و اگر شما در آن زیادهروی کنید ممکن است مردم به شما بدبینتر شده و هرگز اعتماد نکنند.
۲. حفظ اعتبار
به دست آوردن اعتبار میتواند کار بسیار دشواری باشد اما همه تلاش شما برای کسب این اعتبار میتواند در یک لحظه نابود شود. بنابریان درباره چیزی که اطلاع ندارید و یا حتی اطلاعات کمی دارید اظهارنظر نکنید و از پاسخ دادنهای فرضی دوری کنید. اینکار میتواند اعتبار شما را به خوبی حفظ کند.
همه ما ممکن است وسوسه شویم و بخواهیم برای ایجاد اعتبار بیشتر، وارد پروژههایی بشویم که در اجرای آن تجربه و تخصص کافی نداریم اما بهتر است هربار وسوسه شدیم بهیاد این جمله بیوفتیم که : ایجاد اعتبار اولیه سخت است ولی ساخت مجدد یک اعتبار خراب شده تقریبا غیرممکن است.
مقاله ما را درباره اعتبار (بهزودی) بخوانید.
۳. مدیریت بحران
بحران، اتفاقی است که قطعا همه آن را تجربه کردهایم ویا تجربه میکنیم. بنابریان بهتر است برای مدیریت بحران آمادگی لازم را داشته باشیم تا چالشهای زندگی و کاری را بهخوبی پشت سر بگذاریم.
رهبرانی هستند که بارها موقعیت بحرانی را تجربه کردهاند، اما به خوبی آن را مدیریت کرده و حتی از آن پُلی برای پیشرفت بیشتر ساختهاند. قطعا چنین رهبرانی قدرتهای موقعیتی خود را با تخصصشان ترکیب کردهاند که نتیجه آن مدیریت بحران است.
به عنوان مثال قدرت تخصص میتواند اعتماد به نفس زیادی را در فرد بهوجود بیاورد و همین موضوع باعث از بین رفتن شک و تردید در راه مدیریت بحران خواهد شد. بنابریان خودتان را برای بحرانهای مختلف آماده کرده و قدرت تخصصتان را تا سطوح بالاتری ارتقا دهید.
مقاله مدیریت بحران (بهزودی) را حتما مطالعه کنید.
۴. هوشیار باشید
همانطور که قبلا گفتیم دنیای امروزه به سرعت در حال تغییر است و شما باید با این تغییرات همراستا باشید. در غیر این صورت تخصص شما به سرعت نادیده گرفته میشود و دیگر کاربردی نخواهد داشت. مهمترین اطلاعاتی که میتواند برای شما بیشترین کاربرد را داشته باشد اطلاعاتی در زمینه کاری خودتان است. بنابریان با خواندن کتابها و مجلات و شرکت در سمینارهای مربوط به تخصصتان، خودتان را بهروز نگه دارید. این یک تعهدنامه مادامالعمر است پس آن را جدی بگیرید.
۵. توجه
مردم یا افراد تیم، به سراغ شما میآیند تا از تخصصتان بهرهمند شوند اما بهتر است بدانید تعامل شما با افراد به هیچوجه یکطرفه نیست. بنابریان به دقت به نگرانیهای آنها گوش کنید و مطمئن شوید در حال پاسخ به سوالاتشان هستید.
حتی گاهی ممکن است از کسی که به شما مراجعه کرده نکتهای یاد بگیرید، پس به او بگویید که شما هم از او چیزی یادگرفتهاید و چقدر برایتان ارزشمند است. میتوانید گروهی برای بحث وگفتوگو تشکیل دهید و با شرکت دادن دیگر افراد در بحث به آنها نشاندهید مهم هستند.
مقاله ما درباره تکنیک گوش دادن (بهزودی) را بخوانید.
۶. حفظ اقتدار
شما به عنوان یک متخصص وظیفه انتقال دانش خود به دیگران را بر عهده دارید و این کار باید به بهترین شکل انجام شود. اما ممکن است اختلاف سطح دانش شما با مخاطبانتان موجب بروز ناراحتی و سوتفاهم شود.
افراد اگر مشکلی دارند و برای حل آن به سراغ شما میآیند، مقایسه نادرست آنها با دیگران و همچنین نحوه انتقال تخصصتان میتواند اقتدار شما را به عنوان یک رهبر یا متخصص خدشهدار کند. بنابریان دقت کنید افراد خودشان میدانند که مشکلی دارند و از شما راه حل میخواهند پس بهترین پاسخ را به آنها بدهید.
مقاله استراتژی قدرتمند الدرد (به زودی) را بخوانید.
چگونه تخصصمان را بهتر به اشتراک بگذاریم؟
در اشتراکگذاری مهارت و دانش خود سخاوتمند باشید و از هر فرصتی برای کمک به دیگران استفاده کنید.
هرقدر که دیگران از تخصص شما آگاهتر میشوند، میخواهند بیشتر از آن استفاده کنند و به همان اندازه، فرصت هایی را برای حمایت از آنها خواهید یافت که ممکن است حتی از آنها آگاه نباشند. قدرت تخصص شما می تواند بهگونهای به دیگران کمک کند که به اندازه خود شما در زندگی نتیجه مثبت بگیرند.
هنگام استفاده از قدرت تخصص خود، چیزی موقعیت شما را تهدید نمیکند. زیرا هرچه بیشتر در کمک به اطرافیانتان سرمایهگذاری کنید ارزش کاری خودتان را بالاتر بردهاید و نتیجه آن قویتر شدن جایگاه شماست.
شما همچنین می توانید مهارت های خود را به چالش بکشید، شکاف های موجود در تخصص خود را شناسایی کرده و با پوشاندن آن به سرعت رشد کنید.
هنگام به اشتراک گذاری دانش خود از دادن اطلاعات محرمانه و رقابتی اجتناب کنید
طرز استفاده از قدرت تخصص در زندگی
۱. در مورد زمانی که دانش و مهارت منحصر به فرد یا نادری دارید فکر کنید. هنگام کمک به دیگران آیا به احساسات آنها توجه میکنید؟ آیا اقتدار خود را حفظ میکنید؟ توجه کنید اگر اینگونه نبوده حتما در آینده آن را اصلاح کنید.
۲. در حال حاضر به چه فرصتهایی نیاز دارید که تخصص خود را ارتقا دهید. برای مثال، آیا کنفرانس ها، وبلاگ ها یا انجمن هایی وجود دارد که می توانید به آنها دسترسی داشته و از آنها کمک بگیرید؟ آیا پروژه های جدیدی وجود دارند که شما بتوانید آن را مدیریت کنید؟
هنگامی که افراد بدانند شما تخصصی دارید که به آن نیاز دارند، به دنبال شما میآیند و حاضرند از شما پیروی کنند. این یک عنصر حیاتی از رهبری موثر است، اما به رهبران محدود نمی شود و هر کس می تواند قدرت متخصص را داشته باشد.
شما می توانید تخصص خود را با صرف زمان و انرژی کافی ایجاد کنید و موقعیت خود را با ۶ نکته عملی، به عنوان یک متخص کارآمد ارتقا دهید: جایگاهسازی اولیه، حفظ اعتبار، مدیریت بحران، هوشیاری، توجه، حفظ اقتدار
تعامل شما به عنوان یک متخصص کاملا دوطرفه است. بنابراین به نظرات دیگران هم اهمیت بدهید و خودتان هم در اشتراکگذاری دانش و مهارتتان سخاوتمند باشید.