پراکندگی منابع گاز طبیعی و همچنین فاصله­ی میان مبادی تولید و مصرف، سبب شده است که روش­های متفاوتی را جهت انتقال گاز طبیعی از محل تولید به مصرف انجام پذیرد که از آن جمله می­توان به صادرات از طریق خط لوله، سرد سازی و کاهش حجم (LNG)، تبدیل گاز طبیعی به محصولات پایه­ی پتروشیمی نظیر متانول و در نهایت تبدیل گاز طبیعی به سوخت­های مایع در فرآیند GTL اشاره نمود. به طور کلی در حال حاضر گاز طبیعی در مصارفی همچون سوخت خانگی، تولید برق، خوراک واحدهای پتروشیمی و اخیرا برای تولید سوخت خودروها از طریق فرآیند GTL استفاده می گردد. برای بررسی این نکته که از چه فرآیندی برای صادرات گاز طبیعی استفاده شود می بایست به نمودار زیر نگاهی بیندازیم:

همان طور که از نمودار بالا مشخص است انتقال گاز به روش GTL برای مسافت های طولانی و در حجم کمتر نسبت به LNG کاربرد دارد. (مسافت بیش از ۲ الی ۳ هزار کیلومتر) متاسفانه در حال حاضر در کشور نه واحدی برای صادرات گاز از طریق LNG و نه از طریق GTL داریم. اما سوالی که پیش می آید این است که آیا احداث واحدهای GTL صرفه اقتصادی دارد؟ پاسخ به این سوال را می بایست در قیمت نفت خام و مقایسه آن با گاز طبیعی بدست آورد.

به صورت تقریبی و با یک حساب سرانگشتی می توان گفت که ارزش حرارتی هر بشکه نفت خام حدود ۶ میلیون بی تی یو می باشد و با احتساب هر بشکه ۶۷ دلار در بازار اوپک، قیمت هر میلیون بی تی یو از مسیر نفت خام چیزی حدود ۱۰.۵ دلار خواهد بود. این در حالی است که اگر قیمت جهانی گاز به ازای هر میلیون بی تی یو را بررسی نماییم حدود ۳.۵ تا ۴ دلار خواهد بود. دلیل اصلی این اختلاف قیمت در ماهیت سیال گونه ای آن ها می باشد بدین صورت که از نفت خام می توان محصولات متنوع تری را تهیه کرد. اما در صورتی که از فرآیند GTL بهره گرفته شود، می توان برای گاز مصرفی ارزش افزوده حدود ۶ دلاری به ازای هر میلیون بی تی یو تهیه کرد. در تصویر زیر نیز تحلیلی از سایت eia مبنی بر بحث اقتصادی بودن GTL مطرح شده است.

وب سایت مرکز مطالعات زنجیره ارزش معتقد است می بایستی برآوردی دقیق از میزان تولید و مصرف بخش های مختلف گاز کشور صورت گیرد و پس از آن برنامه ریزی مدونی جهت صادرات مازاد صورت گیرد. اینکه از کدامین مسیر بیشترین سوددهی و ثبات بازار فروش را برای کشور به ارمغان خواهد آورد. نکته قابل تامل در این بین همان طور که از تصویر اول همین یادداشت نیز مشخص گردید، فرایند تبدیل گاز به ترکیبات مایع (GTL) را باید با سایر روش­ های انتقال و تبدیل گاز طبیعی مورد مقایسه قرار داد. این در حالی است که در داخل کشور فرایند GTL را با توجه به محصولاتش با پالایشگاه ­های نفت مورد مقایسه قرار می دهند که این موضوع در فرایند برنامه ریزی سیاست گذاران را دچار خطا می کند.