دنیای اقتصاد – گروه بورس کالا : انجمن اطلاعات انرژی آمریکا در گزارشی با عنوان «چشم‌انداز وضعیت انرژی در دنیا تا سال ۲۰۳۵» اعلام کرد که مصرف انرژی در جهان با رشد ۴۹ درصد مواجه خواهد شد.

به گزارش خبرنگار دنیای‌اقتصاد به نقل از کارگزاری بانک ملی، در این گزارش که به وضعیت انرژی جهان طی یک دوره از سال۲۰۰۷ تا ۲۰۳۵ پرداخته شده، رشد ۴۹ درصدی مصرف انرژی در دنیا به عنوان پایه گزارش و یک هشدار جدی مطرح شده است که اکثر این درصد رشد نیز در کشورهای آسیایی غیرعضو OECD (سازمان توسعه و همکاری‌های توسعه اقتصادی) و خاورمیانه به وقوع خواهد پیوست. به طوری که براساس این گزارش پیش‌بینی سهم کشورهای غیرعضو OECD از افزایش مصرف انرژی در دنیا ۸۲ درصد بر آورد شده است.
این نکته قابل ذکر است که سهم کشورهای عضو OECD و غیرعضو OECD در سال ۲۰۰۷ هر کدام به نسبت مساوی ۵۰ درصد بوده و این در حالی است که پیش‌بینی می‌شود این میزان سهم در سال ۲۰۳۵، با نسبت ۶۲به۳۸ درصد بیشتر به سمت کشورهای غیرعضو OECD سوق پیدا کند.
همچنین براساس این گزارش، سهم منابع اصلی انرژی در دنیا و سطح مصرف آنها طی این دوره و چشم‌انداز به ترتیب ۳۰ درصد سوخت‌های مایع (از جمله سوخت‌های زیستی)، ۲۸ درصد زغال‌سنگ، ۲۲ درصد گاز طبیعی، ۱۴ درصد انرژی تجدیدپذیرها (به جز سوخت‌های زیستی) و ۶ درصد تنها به انرژی هسته‌ای است. در این گزارش بر اساس یک فرآیند مقایسه‌ای بین دهه ۹۰ میلادی تا سال چشم‌انداز (۲۰۳۵) انرژی‌های تجدیدپذیر سریع‌ترین رشد را در بین منابع انرژی (البته مطابق یک مبنای نسبتا کوچک) دارد. از سوی دیگر اعلام شده در صورت نبود هیچ گونه تغییری در سیاست‌ها (که مصرف را محدود کند) سوخت‌های فسیلی حدود ۸۰ درصد میزان مصرف انرژی در جهان را به خود اختصاص خواهند داد.

هند و چین بیشترین مصرف‌کننده‌های دنیا
این در حالی است که در این گزارش دلیل اصلی بالارفتن مصرف انرژی فعالیت اقتصادی و افزایش جمعیت است و بیشترین کشورهای مصرف‌کننده انرژی «چین» و «هند» با توجه به GDP (تولید ناخالص داخلی) هستند. ژاپن در این تقسیم‌بندی کمترین مصرف‌کننده انرژی است و به ترتیب کشورهای برزیل، کشورهای حوزه خاورمیانه، کشورهای آفریقایی، کره جنوبی، روسیه، آمریکا و کشورهای عضو OECD اروپایی در دوره‌های بعدی قرار می‌گیرند.
ابهام در خصوص قیمت نفت از مباحثی است که کارشناسان انجمن اطلاعات انرژی آمریکا روی آن بحث و تبادل نظر کرده‌‌اند و درصد پیش‌بینی هر گالن قیمت نفت خام سبک شیرین را بر اساس سه سناریوی «افزایش»، «مرجع» و «کاهش» قیمت نفت برآورد کرده‌اند، به طوری که در سال ۲۰۳۵ در صورت افزایش قیمت نفت، هر گالن نفت خام سبک شیرین ۲۱۰ دلار، در صورت کاهش هر گالن نفت خام سبک شیرین ۵۱ دلار و در صورت نبود هر یک از حالت‌های افزایشی، کاهشی با نرخ مرجع هر گالن ۱۳۳ دلار داد و ستد خواهد شد.
نکته مهم اشاره شده در این گزارش مربوط به سوخت‌های مایع نفتی است، به طوری که از آن به عنوان بزرگ‌ترین منبع انرژی در جهان نام برده شده و سهم آنها از کل مصرف انرژی کاهش و در سطح مصرف انرژی تجدیدپذیر رشد خواهد داشت. همچنین در این گزارش تاکید شده است که با افزایش تقاضا برای سوخت‌های مایع در جهان لازم است عرضه سوخت‌های متعارف و غیرمتعارف افزایش یابد.

رشد تولید سوخت‌های مایع متعارف در عربستان و عراق
از ۱۱۱ درصد سهم کل تولید سوخت‌های مایع در سال۲۰۳۵، ۵۲ درصد تولیدکنندگان متعارف غیراوپک و ۴۵ درصد نیز به تولیدکنندگان متعارف اوپک اختصاص دارد، ۱۳ درصد نیز به تولیدکنندگان غیرمتعارف تعلق دارد.
این در حالی است که میزان سهم کل تولید سوخت‌های مایع در سال ۲۰۰۵، معادل ۸۵ درصد بوده که نسبت به سال ۲۰۳۵ از رشد ۲۶ درصدی برخوردار خواهد شد. سهم تولیدکنندگان متعارف غیراوپک و متعارف اوپک نیز به ترتیب ۴۸ و ۳۴ درصد بوده که نسبت به ۳۰ سال آینده از رشد ۴ و۱۱ درصدی بهره خواهد گرفت.
چشم‌انداز رشد تولید سوخت‌های مایع متعارف در سال ۲۰۳۵ عمدتا در عربستان سعودی و عراق به وقوع خواهد پیوست و کشور ایران در این رده‌بندی بعد از کشورهای آفریقایی و کشورهای خاورمیانه‌ای عضو اوپک قرار می‌گیرد. این فرآیند رشد در سال‌های مورد بررسی ۲۰۰۷ و ۲۰۲۰ نیز به همان ترتیب است؛ هر چند که بر اساس این پیش‌بینی کشور ایران و کشورهای حوزه آمریکای جنوبی روند تولیدی خود را در آینده کاهش خواهند داد.
بیشترین افزایش تولید سوخت‌های مایع متعارف در میان عرضه‌کنندگان غیرعضو OECD نیز در سال ۲۰۳۵ مربوط به روسیه، آمریکا، برزیل و قزاقستان خواهد بود. کشورهای اروپایی عضو OECD، مکزیک و کانادا به ترتیب در رده‌های بعدی قرار خواهند گرفت. این چشم‌انداز در حالی اتفاق می‌افتد که در سال ۲۰۰۷ بیشترین افزایش تولید سوخت‌های مایع متعارف مربوط به روسیه، آمریکا، کشورهای اروپایی عضو OECD مکزیک بوده است.
اما از کل تولید سوخت‌های مایع غیرمتعارف در سال ۲۰۳۵، تولید محصول ماسه نفتی/قیر و سوخت‌های زیستی کانادا ۷۰ درصد افزایش خواهد یافت.۳۰ درصد باقی مانده نیز به نفت فوق سنگین، زغال‌سنگ به سوخت مایع و گاز به سوخت مایع اختصاص
دارد. بر اساس این گزارش سنگ نفتی در افزایش تولید سوخت‌های مایع غیرمتعارف طی سال‌های ۲۰۰۷ و۲۰۲۰ جایگاهی نداشته و ندارد، اما در سال ۲۰۳۵ دارای سهم قابل ملاحظه‌ای خواهد بود.

با افزایش قیمت نفت، ایران کمترین تولید‌کننده نفت آینده جهان
سناریوی افزایش قیمت نفت از نقطه دیدگاه این گزارش در پی کاهش شدید تولید‌کنندگان اصلی نفت همچون عربستان سعودی، عراق، ایران و کشورهای عضو اوپک خواهد بود. در صورت افزایش قیمت نفت، بیشترین میزان تولید سوخت‌های مایع در سال ۲۰۳۵ مربوط به کشورهای غیراوپکی به غیر از چین، برزیل و روسیه با ۴۲ میلیون بشکه در روز است و کمترین میزان تولید نیز به ایران با ۳ میلیون بشکه در روز است، سایر کشورهای عضو اوپک به غیر از عربستان و عراق نیز تنها ۱۵ میلیون بشکه در روز سوخت‌های مایع تولید خواهند کرد. ۱۱ و ۴ میلیون بشکه در روز میزان تولیدی سوخت‌های مایع عربستان سعودی و عراق در سال ۲۰۳۵ خواهد بود، چین و برزیل هر کدام با سهم ۶ میلیون بشکه در روز و روسیه با ۹ میلیون بشکه در روز از تولیدکنندگان مایع در رده‌های بعدی در سال ۲۰۳۵ خواهند بود. در این گزارش آمده است: کشورهای آسیایی غیر OECD حدود ۳۵ درصد مصرف بالای گاز طبیعی را به خود اختصاص خواهند داد و مصرف گاز طبیعی این سال نیز ۱۵۶ تریلیون فوت مکعب برآورد شده است، این در حالی است که برآورد مصرف در سال‌های ۲۰۳۰ و ۲۰۲۵ به ترتیب ۱۵۰ و ۱۴۵ تریلیون فوت مکعب پیش‌بینی شده که از رشد ۵ الی ۶ تریلیون فوت مکعبی گاز طبیعی برخوردار است.
در سال ۲۰۲۰ براساس این گزارش، مصرف گاز طبیعی در دنیا ۱۳۶ تریلیون فوت مکعب خواهد بود که نسبت به سال ۲۰۱۵ با ۱۲۵ تریلیون فوت مکعب از رشد ۱۱ تریلیون فوت مکعبی برخوردار است، این آمارها در حالی عنوان شده که مصرف گاز طبیعی دنیا در سال ۲۰۰۷، ۱۰۸ تریلیون فوت مکعب بوده است که نشان از رشد مصرف ۴۸ تریلیون فوت مکعب گاز طبیعی در جهان تا پایان سال ۲۰۳۵ دارد.
نزدیک به یک سوم سهم افزایش تولید گاز طبیعی در خاورمیانه انجام خواهد شد، به طوری که تولید گاز طبیعی از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۳۵، از سوی کشورهای خاورمیانه نزدیک به ۱۶ تریلیون فوت مکعب، کشورهای آسیایی غیرعضو OECDا، ۹ تریلیون مکعب، کشورهای آفریقایی بیش‌تر از ۷ تریلیون فوت مکعب، کشورهای اروپایی غیرعضو OECD نزدیک به ۷ تریلیون فوت مکعب، کشورهای آمریکای مرکزی و جنوبی بیش‌تر از ۵ تریلیون فوت مکعب، آمریکا به تنهایی ۴ تریلیون فوت مکعب، استرالیا و نیوزلند به عنوان کشورهای اقیانوسیه نزدیک به ۳ تریلیون فوت مکعب برآورد شده است.

گازهای به هم فشرده شده محرک اصلی رشد تولید گاز طبیعی است
گازهای به هم فشرده، گاز شیل و بسترهای متانی زغال‌سنگ از محرک‌های رشد تولید گاز طبیعی در چین، کانادا و آمریکا در سال ۲۰۳۵ خواهد بود. در حالی که در سال۲۰۰۷ محرک‌های اصلی تولید گاز طبیعی سایر منابع گازی بوده است، حتی در چین گازهای فشرده شده، گاز شیل و بسترهای متانی زغال‌سنگ هیچ سهمی در تولید گاز طبیعی نداشته است. مصرف زغال‌سنگ در جهان نیز در این گزارش مورد بررسی قرار گرفته، به طوری که در سال ۲۰۳۵ پیش‌بینی شده است، تمام رشد مصرف زغال‌سنگ دنیا در کشورهای آسیایی غیرOECD به خصوص چین و هند روی دهد؛ به طوری که این میزان مصرف در این کشورها نزدیک به ۱۴۰ کادریلیون Btu، برای کشورهای آمریکای شمالی نزدیک به۲۸ کادریلیون Btu و برای مابقی کشورهای جهان نزدیک به ۲۸ کادریلیون Btu برآورده شده است، در حالی که با نگاه به روند گذشته در دهه ۹۰ میلادی مشاهده می‌کنیم که بیشترین میزان مصرف زغال‌سنگ دنیا قبلا در اختیار مابقی کشورهای جهان (به غیر از کشورهای آسیایی غیرعضو OECD و کشورهای آمریکای شمالی)با ۴۱ کادریلیون Btu بوده است. سهم مصرف زغال‌سنگ دنیا در دهه ۹۰ میلادی برای کشورهای غیرعضو OECD نزدیک ۲۸ کادریلیون Btu و کشورهای آمریکای شمالی بیش‌تر از ۲۰ کادریلیون Btu بوده است.
سوخت‌های تجدیدپذیر بیش‌ترین رشد را در تولید الکتریسیته دنیا خواهند داشت، با این حال زغال‌سنگ همچنان بزرگ‌ترین سهم را در تولید الکتریسته در سال ۲۰۳۵ خواهد داشت. این در حالی است که نسبت به سال ۲۰۰۷ زغال‌سنگ با رشد یک درصدی به ۴۳ درصد، سایر سوخت‌های تجدید پذیر با رشد ۵ درصدی به۷ درصد، هیدروالکتریسیته با یک درصد کاهش به ۵ درصد، گاز طبیعی با ۳ درصد کاهش به ۱۹ درصد،سوخت‌های مایع با یک درصد کاهش به ۱۳ درصد و انرژی‌های هسته‌ای با ۳ درصد کاهش قابل توجه به ۲ درصد در تولید الکتریسیته دنیا دست خواهد یافت.
در بخش دیگر گزارش انجمن اطلاعات انرژی آمریکا مصرف سوخت در بخش حمل و نقل کشورهای غیرعضو OECD در سال ۲۰۲۵ از مصرف سوخت در این بخش از کشورهای عضو OECDفراتر خواهد رفت، به طوری که تا پایان سال ۲۰۳۵ میزان مصرف انرژی بخش حمل‌و‌نقل در کشورهای غیرعضو OECD نزدیک به ۸۰ کادریلیون Btu و کشورهای عضو OECD نزدیک به ۶۵ کادریلیون Btu برآورد شده، در صورتی که این نسبت قبل از سال ۲۰۲۵ عکس بوده، به طوری که در سال ۲۰۰۷ میزان سهم کشورهای عضو OECD نزدیک ۳۹ کادریلیون Btu و کشورهای غیرعضوOECD ۶۰ کادریلیون Btu بوده است.

رشد فزاینده مصرف سوخت بخش حمل بار
مصرف سوخت در بخش «حمل بار» سریع‌تر از مصرف سوخت در بخش «جابه‌جایی مسافران» افزایش خواهد یافت واین در هر دو کشورهای غیرعضوOECD و کشورهای عضوOECD صادق است؛ هرچند سهم مصرف سوخت این دو بخش در این کشورها با هم متفاوت است، به طوری که میزان مصرف سوخت کشورهای غیرعضو OECD در سال ۲۰۳۵ در بخش حمل بار بیشتر از بخش جابه‌جایی مسافران است؛ در حالی که در همین سال در کشورهای OECD سهم بیشتر مصرف سوخت از آن جابه‌جایی مسافران خواهد بود. همچنین در سال ۲۰۰۷ نیز مصرف سوخت در کشورهای غیرعضو OECD به نسبت مساوی در دو بخش حمل بار و جابه‌جایی مسافران تقسیم شده، در حالی که در همین سال در کشورهای عضوOECD بیشترین سهم مصرف سوخت از آن جابه‌جایی مسافران است و حمل بار درصد کمتری به نسبت این بخش در مصرف سوخت این کشورها دارد.
پایان این گزارش در رابطه با انتشار دی‌اکسیدکربن (CO۲) مربوط به انرژی است و برآورد شده با فرض عدم تغییر سیاست‌های «انتشار دی‌اکسیدکربن مربوط به انرژی» از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۳۵ انتشار CO۲ با ۴۳ درصد رشد از ۳۰ بیلیون متریک تن به ۴۲ بیلیون متریک تن برسد. سهم کشورهای غیرعضو OECD نیز با ۱۴ درصد افزایش نسبت به سال ۲۰۰۷ به ۶۷ درصد و کشورهای عضو OECD با ۴ درصد کاهش به ۴۳ درصد در سال ۲۰۳۵ خواهد رسید.

فرآیند کاهش تولید پارس جنوبی آغاز شده و هر سال سرعت خواهد گرفت  هیچ جای جهان مثل ایران نیست که تمامی خانه‌ها گازکشی شده باشند  پایان قرن نفت و هزاران میلیارد دلار سرمایه ای که کم ارزش می شود  طرح تبدیل دودکش نیروگاه به خوراک واحد پتروشیمی  تحلیل مقایسه ای مصرف واقعی انرژی برق در ایران