پیام نفت:
در مورد ریاست جمهوری هم، درد بزرگ ما تا آن تاریخ اختلاف نخست وزیر و رئیس جمهور بود. واقعاٌ توجیهی نداشت که رئیس جمهور این همه رای بیاورد و بعد هم اختیاری نداشته باشد. همه کارها در دست دولت بود، این فلج کننده بود. بحث اینکه من باشم یا نباشم، اصلاٌ مطرح نبود، البته در مقابل این، بحث دیگری بود و آن اینکه ما اصلاٌ ریاست جمهوری انتخابی نداشته باشیم و نظام پارلمانی باشد. نمایندگان مجلس انتخاب شوند و نخست وزیر را هم مجلس انتخاب کند و اگر رئیس جمهور هم بخواهد باشد که در قانون اساسی هست، مثل جاهای دیگر باشد. این بحث بسیار جدی بود. پنج نفر هم که از مجلس آمده بودند، نوعاٌ طرفدار این نظریه بودند و بحث هایشان هم قوی بود، در آن بحث آقای عبدالله نوری به ما کمک کرد با اینکه از مجلس آمده بود ولی نظر ما را قبول کرد و رای ایشان هم موثر بود که این پذیرفته شود، یعنی همه قبول داشتیم که سبک موجود - که ریاست جمهوری انتخابی شود و نخست وزیر را معرفی کند و اختیارات در دست دولت باشد - درست نیست. اختیارات در دست رئیس جمهور باشد، در غیر این صورت دولت شکل غیر معقولی دارد. (کیهان، بهمن 1382، گفتگو با هاشمی رفسنجانی)منبع اینجا
واقعیت این است که قدرت رئیس جمهور در قانون اساسی قبلی بیش از قدرت رئیس جمهور در قانون اساسی کنونی بود زیرا:
الف- نخست وزیر می بایست با نظر رئیس جمهور معرفی می شد
ب- تک تک وزرا می بایست با نظر رئیس جمهور به مجلس معرفی شده یا در حین کار برکنار می شدند.
ج- زمانی که رئیس جمهور در جلسه هیات دولت حضور می یافت اداره هیات دولت بر عهده رئیس جمهور بود
د- یکی از سه عضو اداره کننده صدا و سیما توسط رئیس جمهور اداره می شد.
چ- وزیر دادگستری از قدرت بیشتری برخوردار بود.
ح- رئیس جمهور می توانست راسا لایحه رفراندوم را در مجلس شورای ملی مطرح نماید. بر اساس اصل 59 قانون اساسی دهه اول انقلاب:
در مسائل بسیار مهم اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ممکن است اعمال قوه مقننه از راههمه پرسی و مراجعه مستقیم به آراء مردم صورت گیرد. در خواست مراجعه به آراء عمومی باید بتصویب دو سوم مجموع نمایندگان مجلس برسد. و طبق اصل 74: لوایح قانونی پس از تصویب هیأت وزیران به مجلس تقدیم میشود و طرحهای قانونی به پیشنهاد حداقل پانزده نفر از نمایندگان، در مجلس شورای ملی قابل طرح است.
ح- سایر اختیارات
اینکه امام خمینی به دلیل شرایط اول انقلاب یا شرایط جنگ تحمیلی و یا هر دلیل دیگر در اختیارات رئیس جمهور وقت حضرت آیت الله العظمی خامنه ای دخالت می نمودند جدای از اختیارات واقعی و گسترده رئیس جمهور در آن زمان بود.
{%TAG_SHOW_TYPE_34_TAG%} |