درباره ما   |  پیوندها   |  RSS  
  صفحه اول    نفت    گاز     پتروشیمی     پالایش و پخش    بورس و بازار سرمایه     بین الملل     اقتصاد انرژی   جمعه، 10 فروردین 1403 - 18:21   
 
 
   اخبار رسانه ها  
  روحانی: وزیر کشور، امور خارجه، اطلاعات، آموزش و پرورش، علوم، ارشاد، دفاع و رئیس سازمان انرژی اتمی با هماهنگی رهبری معرفی می‌شوند
  مرعشی: اگر قرار بود رئیسی و قالیباف رئیس دو قوه شوند، خب چرا آنها را جابجا گذاشتید؟!
  وضعیت اقتصادی سال ۱۴۰۳ با سال قبل تفاوتی نخواهد داشت / اگر روند اقتصادی همین طور بماند باید خدا را شکر کنیم / دولت در کنار رکود و بیکاری و تورم، به دنبال این است که درآمد‌های مالیاتی‌اش را به شدت افزایش دهد؛ این موضوع بازار را نگران کرده
  تماشا کنید: طرح ۸۰۰ میلیارد دلاری سعودی‌ها
  اوضاع اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۳ چگونه خواهد بود؟
  سیاست دولت پوتین و جایگاه الیگارشی روسیه
  شخصی امتیاز سوآپ نفت گرفته و زمانی که عراق تحریم بوده نفت آنان را به ۵۰ درصد قیمت خریده و در مرزهای غرب ایران می‌فروخت؛ در مرزهای دیگر همان را به او می‌دادند و صادر می‌کرد / او تریلیارد شده؛ الآن هم یک مقام سیاسی و در مرکز یک الیگارشی است
  تعیین تکلیف برجام را در راس امور بگذارید / اگر در یک و نیم سال آینده، تعیین تکلیف نشود، تا مهر ۱۴۰۴، قطعنامه‌ها علیه تهران احیا خواهند شد / اگر برجام زنده نمی‌شود، دنبال راه حل خلاقانه بگردید / تفاهم نانوشته اخیر که فقط امکان تامین ارزاق عمومی را می‌دهد، به ضرر ایران است / توسعه اقتصادی بدون آرامش در حوزه سیاست خارجی ممکن نیست؛ ویتنام اگر در بند جنگ می‌ماند، نمی‌توانست توسعه پیدا کند
  تصویب قطعنامه آتش‌بس فوری در نوار غزه در شورای امنیت
  روحانی: عوامل داخلی در کنار عوامل خارجی دست به دست هم دادند و ترامپ را تشویق کردند که از برجام خارج شود
  متن سوگندجلاله رئیس جمهور/من به عنوان رئیس‌جمهور در پیشگاه قرآن کریم و در برابر ملت ایران به خداوند قادر متعال سوگند یاد می‌کنم که پاسدار قانون اساسی کشور باشم و از آزادی و حرمت اشخاص و حقوقی که قانون اساسی برای ملت شناخته‌است، حمایت کنم
  گل های زیبای درختان پالونیا
  الیگارشی های روسیه چگونه شکل گرفتند؟
  رهبر انقلاب: شهید باهنر متفکر، اسوه و الگوی فراموش‌نشدنی است/فیلم
  الیگارش‌هایی که پوتین را سرنگون نمی‌کنند
  بیست سال پیش در شب سال نو، قدرت به پوتین تفویض شد
  علم‌الهدی: می‌گویند، چون ۵۹ درصد مردم در انتخابات شرکت نکردند، نمایندگان جدید، مورد پذیرش اکثریت نیستند / در اسلام، مراد از اکثریت، اکثریت متدین و متعبد است نه اکثریت عاصی و متمرد / برای اکثریتی که به دستور رهبری برای شرکت در انتخابات عمل نکردند، در مقابلِ رجحان اثباتی اقلیت، جایگاهی ندارد!!
  وزیر دفاع آمریکا: نخواهیم گذاشت اوکراین شکست بخورد
  چگونه صدام دو ماه پیش از آغاز جنگ توان هوایی و زرهی ایران را نابود کرد؟
  شوروی؛ تامین کننده ۸۵ درصد تسلیحات عراق در جنگ با ایران
  تماشا کنید: رابین هودی که زمین به نام صدیقی زد
  روسیه نگذاشت و نمی‌گذارد اروپا آرزوی استفاده از گاز ایران را محقق کند
  ربیعی: در ایران امروز همه سیاست‌های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی امنیتی شده است
  تهرانی‌ها حدود یک سوم از سال، در هوای ناسالم نفس کشیدند
  سید حسن خمینی:چیزی که اکثریت می‌گویند باید ملاک اطاعت باشد
  تکمیل پروژه ایران ال‌ان‌جی با فناوری روسی، شاید وقتی دیگر
  علاقمندی آلمان برای سرمایه‌گذاری ۱۲ میلیارد دلاری در بخش نفت ایران
  مراسم جذاب چهارشنبه سوری تا نوروز در روستای پالنگان - آپارات
  مذاکره بغداد با تهران برای انتقال گاز ترکمنستان با استفاده از خطوط ایران
  بررسی آمار تولید و مصرف گاز در کشور/ اتلاف منابع از خانه تا نیروگاه!
ادامه اخبار رسانه ها
 

انتخابات ریاست جمهوری

- اندازه متن: + -  کد خبر: 40401صفحه نخست » تحلیل های حوزه انرژیپنجشنبه، 3 تیر 1395 - 14:25
گنج پنهان در هدررفت نفتی
گنج پنهان در هدررفت نفتیآخرین برآوردها نشان می‌دهد ایران دارای رتبه سوم جهان از لحاظ سوزاندن گازهای همراه یا همان گاز فلر است.که به معنای سوزاندن حجم عظیمی از ذخایر گازی است که علاوه بر عدم النفعی، آلودگی‌های زیست‌محیطی را هم به دنبال دارد.
  

پیام نفت:

 آخرین برآوردها نشان می‌دهد ایران دارای رتبه سوم جهان از لحاظ سوزاندن گازهای همراه یا همان گاز فلر است. روسیه و نیجریه بالاتر از ایران در جایگاه اول و دوم سوزاندن این نوع گاز قرار دارند. داشتن این رتبه و جایگاه چیزی نیست که هیچ کشوری آن را بخواهد چراکه به معنای سوزاندن حجم عظیمی از ذخایر گازی است که علاوه بر عدم النفعی که از این محل عاید کشور می‌شود، به معنای ایجاد حجم عظیمی از آلودگی‌های زیست‌محیطی است.

بر‌اساس ترازنامه هیدروکربوری کشور در سال ١٣٩١، در بازه زمانی سال‌های ١٣٨٦ تا پایان ١٣٩١ نزدیک به ٨١ میلیارد متر‌مکعب گاز تولیدی از میادین نفتی ایران سوزانده شده که معادل سوزاندن حدود 570 میلیون بشکه نفت در این سال‌ها است. بر همین اساس، بهره‌برداری از گاز فلر یا همان گاز همراه با نفت که کارشناسان اسم دقیق‌تر آن را گاز مشعل می‌دانند یکی از دغدغه‌های صنعت نفت طی سالیان متوالی است. مهم‌ترین مشکل بر سر استفاده از این گازها به کمبود منابع مالی باز می‌گردد، شرکت ملی نفت برای جذب سرمایه‎گذار برای بهره برداری از 21 میلیون متر‌مکعب گاز مشعل در روز در سال 93 اقدام به برگزاری مزایده کرد که با عدم استقبال مواجه شد. دلیل این بی‌اقبالی به نداشتن توجیه اقتصادی این طرح‌ها از نظر سرمایه‌گذاران باز می‌گردد. شرکت ملی نفت قصد دارد در سال جاری نیز مزایده دیگری به منظور جذب سرمایه‎گذار برای این ذخایر گاز برگزار کند و انتظار دارد با ورود سرمایه‌گذاران خارجی به کشور در پسابرجام این مزایده موفق‌تر از مزایده قبلی باشد. چراکه شرکت‌های خارجی به دلیل استفاده از فناوری‌های روزآمدتر و نوآوری، می‌توانند گازهای همراه نفت را با هزینه تمام شده کمتری به محصولات مدنظر خود تبدیل کنند. مزایده دوم گازهای مشعل شرکت ملی نفت ایران با عرضه بیش از ٢٠ میلیون مترمکعب گاز برگزار می‌شود. به نظر می‌رسد در اینجا نیز یکی از دلایل استقبال نکردن سرمایه‌گذاران به عدم مدیریت صحیح و ابهامات قانونی باز می‌گردد. مدیریت صحیح این گازهای تولیدی مستلزم اقدامات قانون‌گذاری و رگولاتوری، مطالعات اقتصادی و فنی است. اقدامات قانون‌گذاری در سال‌های اخیر موجب سردرگمی نسبت به نحوه مدیریت این گازها شده است. زیرا در اصلاح قانون نفت 90 این اختیار به وزارت نفت داده شده تا قیمت این گازها را یک سوم گازهای تولیدی از میادین گازی با مشوق‌هایی به مناقصه بخش خصوصی بگذارد، در حالی که در اصلاحیه بعدی قانون نفت این نکته حذف شده است.

مطالعات اقتصادی و فنی نیز در این میان اهمیت ویژه‌ای دارد. براین اساس، کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران در یک پژوهش مبسوط چهار شیوه برای استفاده از گازهای فلر پیشنهاد می‌شود که هریک با توجه به میزان گاز تولیدی و جغرافیای تولید اهمیت خاص خود را دارد. در ادامه این گزارش ابتدا به مکان‌سنجی تولید گاز فلر پرداخته می‌شود و سپس راهکارهای استفاده از آن را تشریح می‌کنیم.

 

مکان‌سنجی تولید گاز مشعل

در سال 1386 میزان گازهای مشعل حدود 40 میلیون متر‌مکعب در روز بود که در پایان سال 1391 این رقم به 25 میلیون متر‌مکعب در روز رسیده است. کمیسیون انرژی، صنایع پالایشی و پتروشیمی اتاق بازرگانی ایران، دلایل کاهش این گازهای مشعل را در دو مورد خلاصه کرده است: 1) جمع‌آوری و جلوگیری از سوزاندن گازها. 2) کاهش میزان گاز تولیدی از میادین نفتی که به دلیل افت فشار مخازن رخ می‌دهد و امری طبیعی است چرا که بیشتر گاز در اوایل عمر مخزن از نفت جدا می‌شود و با گذشت زمان میزان جدایش گاز از نفت کاهش می‌یابد. میزان تولید گازهای مشعل به تفکیک مناطق نفتی ایران در بازه زمانی سال‌های 1391-1386 در جدول شماره یک آمده است.

این جدول نشان‌ می‌دهد که شرکت نفت فلات قاره که در حوزه دریایی خلیج فارس فعالیت عمده دارد، بیشترین سهم را در سوزاندن این گازهای تولیدی دارد و باتوجه به سهم تولید بیشتر شرکت‌های نفت فلات قاره و مناطق نفتخیز جنوب از نفت تولیدی کشور انتظار بیشتری برای تولید گازهای مشعل از میادین تحت مدیریت این شرکت‌ها وجود دارد. همچنین توجه به این نکته ضروری است که به‌دلیل فعالیت شرکت نفت فلات قاره در مناطق دریایی، جمع‌آوری و جایگزینی روش‌های دیگر سوزاندن گازهای مشعل در این حوزه نسبت به سایر مناطق از دشواری بیشتری برخوردار باشد.

 

روش‌های جایگزین سوزاندن گازهای مشعل:

میزان گازهای تولیدی کشور در سال 91 که سوزانده شده‌اند، برابر 25 میلیون‌متر‌مکعب روزانه معادل حدود 65 میلیون بشکه نفت در یک سال است. بنابراین مدیریت صحیح و بهینه گازهای مشعل یک امر مهم در صنعت نفت کشور محسوب می‌شود. به‌طور کلی گزینه‌های جایگزین سوزاندن گازهای مشعل، شامل روش‌هایی است که در ادامه آمده است. قابل ذکر است که استفاده از هر یک از این روش‌ها اولویت‌بندی نشده و به بهینه‌سازی اقتصادی و مطالعات امکان‌سنجی اقتصادی بستگی دارد.

کاربرد اول: در مقیاس‌های تولید پایین گازهای مشعل، اگرچه ممکن است که در نگاه اول به سوزاندن این گازها، با توجیه غیر اقتصادی بودن تاکید شود، اما با نگاهی دقیق‌تر می‌توان به روش‌های بهینه و جایگزین زیر رسید:

- حذف گازهای اسیدی همچون H2 S و CO2.

- استفاده به منظور دی هیدراسیون: کنترل هیدرات‌های تشکیل شده در خطوط لوله گاز.

- دفع نیتروژن: این راهکار همیشه مورد نیاز نیست و وابسته به ترکیب گاز است و در صورتی که نیاز باشد با توجه به دو نوع تکنولوژی برودتی و تکنولوژی غشای نفوذپذیر گاز این عمل انجام می‌پذیرد.

- مایعات گاز طبیعی: مایعات گاز طبیعی را در مقیاس کوچک و بزرگ تولید گاز، می‌توان به‌کار گرفت. عموما مایعات گاز طبیعی از طریق کنترل دما و فشار حاصل می‌شوند. این مایعات جزو با‌ارزش‌ترین محصولات نفتی بوده که خوراک واحدهای پتروشیمی شده یا برای صادرات استفاده می‌شوند.

کاربرد دوم: مصارف سوختی. یعنی استفاده برای تولید CNG/ LNG برای مصرف خودروها یا مصارف شهری.

یکی از روش‌های جایگزین برای سوزاندن این گازها، خالص‌سازی و سپس فشرده‌سازی برای مصرف‌ خودروها است. با توجه به اینکه ترکیب درصد گازهای مشعل متفاوت بوده، بنابراین این روش می‌تواند یکی از بهترین روش‌های جایگزین، به‌دلیل متغیر بودن کمیت و کیفیت این نوع گازها باشد. این سوخت‌ها نسبت به سایر سوخت‌ها آلودگی کمتری ایجاد کرده و ارزان‌تر هستند. همچنین با توجه به اینکه گازهای مشعل در مناطق متفاوت وجود داشته و متمرکز نیستند جایگزینی این روش به جای سوزاندن را بیشتر تقویت می‌کند. حتی در صورتی که گاز خروجی از چاه‌های نفت، غنی باشد می‌توان ابتدا ترکیبات غنی را به‌عنوان NGL جدا کرده و سپس گاز باقیمانده را برای فشرده‌سازی به‌عنوان CNG استفاده کرد. پالایش و استفاده به‌عنوان مصارف سوخت شهری نیز از راهکارهایی برای جلوگیری از هدررفت و آلودگی محیط است.

کاربرد سوم: تولید انرژی الکتریسیته

در سراسر دنیا استفاده از گاز برای تولید برق امری رایج است. استفاده از این گازهای مشعل برای تولید برق به حجم گاز مشعل تولیدی از میدان نفتی و اقتصاد مقیاس گاز بستگی دارد. البته استفاده از این گازها در نیروگاه‌های تولید برق با مقیاس کوچک نیز ممکن است اما باید برای هر منطقه امکان‌سنجی اقتصادی وابسته به همان میدان در برابر روش‌های جایگزین بررسی شود. به‌عنوان مثال ممکن است در مناطق دریایی برای تولید برق در سکوهای نفتی ترجیح بر استفاده از این گازها برای تولید برق در سکوی نفتی یا تامین انرژی برق دکل‌های حفاری چاه‌های مجاور باشد تا اینکه این گاز را برای مناطق و کاربردهای دیگر از طریق خطوط لوله و... ارسال کرد.

کاربرد چهارم: مشتقات شیمیایی و پتروشیمیایی

ترکیبات تشکیل دهنده گاز مشعل به‌طور کلی از سه جزء متان، NGL و ناخالصی‌ها تشکیل شده است.

عموما میزان نسبی هر جز هیدروکربن نسبت معکوس با اندازه مولکول‌های آن جزء دارد به‌طور مثال متان کوچک‌ترین هیدروکربن است و نسبتا از بقیه بیشتر است. به همین منوال اتان و پروپان و بوتان و.... میزان کمتری را در گاز طبیعی و گاز مشعل دارند. سایر ناخالصی‌ها همچون کربن دی‌اکسید، هیدروژن سولفید، نیتروژن، هلیم و ... هرکدام ممکن است در گاز مشعل وجود داشته باشد.

هرکدام از ترکیبات را می‌توان به‌عنوان خوراک برای تولید محصول متناسب به‌کار برد. جدول شماره 2 موارد استفاده برخی اجزا را نشان می‌دهد.

عموم محصولات اولیه مذکور جهت صنایع پرکاربرد دیگر به‌عنوان خوراک یا سوخت به‌کار می‌روند و بنابراین می‌توان ارزش افزوده بسیار زیادی را برای هرکدام ایجاد کرد. از مزایای این واحدهای تولیدی پتروشیمیایی امکان‌پذیری احداث این واحدها برای مقادیر کم تولید گاز مشعل است. در واقع برای مواردی که گاز مشعل به میزان زیاد جهت مصارف تولید برق و... تولید نمی‌شود احداث این کارخانجات به لحاظ اقتصادی به صرفه‌تر خواهد بود، بنابراین از مصارف گازهای مشعل استفاده به‌عنوان خوراک یا سوخت جهت تولید محصولات پتروشیمی و شیمیایی است که ارزش افزوده بیشتری دارد.

کاربرد پنجم: بازگردانی گازهای مشعل برای ازدیاد برداشت از مخازن نفتی

تزریق گاز از مهم‌ترین روش‌های ازدیاد برداشت نفت است. در تزریق گاز با هدف بهبود برداشت باید سه نکته کلی را به منظور بالا بردن ضریب بازیافت در نظر داشت: 1) نرخ تزریق، 2) مدت زمان تزریق و 3) حجم تجمعی تزریق. قبل از تزریق گاز باید مشخصات و پارامترهای مخزنی هرچه دقیق‌تر بررسی شود تا به افزایش ضریب بازیافت منجر شود. درصورتی که پارامترها و ویژگی‌های مخزن به درستی شناسایی نشود ممکن است منجر به کاهش ضریب بازیافت شود. از آنجا که افزایش قابل‌توجه ضریب بازیافت مخازن نفتی مشروط به تزریق حجم قابل‌توجهی گاز است درصورتی که تولید گاز مشعل یک میدان کم باشد می‌توان گازهای مشعل سایر میادین در فواصل نزدیک را جمع‌آوری کرده و برای بهبود ضریب بازیافت در یک میدان به‌کار برد. تزریق 200 میلیون متر‌مکعب در هر روز به مدت 15 سال سبب تولید 15 میلیارد بشکه نفت اضافی خواهد شد؛ اگر 75 مترمکعب گاز جایگزین یک بشکه نفت شود که نیازمند انجام مطالعات مخزن و سایر الزمات مطالعاتی است.

 

اولویت با کدام روش است؟

در میادین دریایی که نرخ تولید گاز کم است توصیه می‌شود گاز تولیدی برای تولید برق در مقیاس کوچک برای خود سکوها و میادین همجوار یا برای مناطق و جزایر نزدیک به‌کار گرفته شود.در مناطق دریایی که گاز تولیدی قابل‌توجه است؛ پیشنهاد این است که گاز مشعل تولیدی میدان و میادین نزدیک با در نظر گرفتن مسائل فنی مخزن و مطالعه دقیق ویژگی‌های مخزن جهت تزریق و بهبود و ازدیاد برداشت استفاده شود. در مناطق خشکی که گاز مشعل تولید نرخ کمی دارد پیشنهاد بهینه استفاده از این گازها تولید برق برای مصرف در واحدهای نفتی همچون واحد بهره‌برداری، واحد نمک‌زدایی، واحد تقویت فشار یا برای تامین انرژی الکتریکی دکل‌های حفاری مجاور یا برای مصرف مسکونی مناطق نزدیک است. در مناطق خشکی که گاز مشعل تولیدی قابل‌توجه بوده، پیشنهاد بهینه اول استفاده از این گازها برای احداث واحدهای صنعتی پتروشیمی است. در اولویت دوم استفاده از این گازها به جهت تولید برق و در اولویت سوم استفاده از این گازها برای سوخت‌ها اعم از سوخت مسکونی یا خودروها از طریق CNG/ LPG پیشنهاد می‌شود. پیشنهاد مصرف برای واحدهای پتروشیمی با غنی‌تر شدن گاز تولیدی اهمیت دوچندانی را پیدا می‌کند و همچنین پیشنهاد تولید انرژی الکتریکی و مصرف به‌عنوان سوخت با افزایش اجزای سبک گاز تولیدی تقویت می‌شود.

 

دنیای اقتصاد

  طرح تبدیل دودکش نیروگاه به خوراک واحد پتروشیمی
  تحلیل مقایسه ای مصرف واقعی انرژی برق در ایران
  نیاز به ۱۶۰ تا ۲۵۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری در حوزه نفت داریم
  در ١٠ سال آینده هیدروژن، جایگزین گاز در صنعت پتروشیمی دنیا می‌شود
  مواد شیمیایی اجاق گاز با خطر بیشتر سرطان خون مرتبط است
   
  

اضافه نمودن به: Share/Save/Bookmark

نظر شما:
نام:
پست الکترونیکی:
آدرس وب:
نظر
 
  کد امنیتی:
 
   بازخوانی خبرها و تحلیل ها  
  چه بر سر سیاست بایدن در قبال ایران آمده؟ / واشنگتن دیگر باید با تهران به عنوان یک قدرت هسته‌ای رفتار کند
  گزارش اکونومیست از دو رویدادی که سیاست نفتی دنیا در ۵۰ سال گذشته را شکل داد؛ تحریم نفتی اعراب در ۱۹۷۳ و شوک انقلاب ایران / ۵۰ سال بعد عرضه و تقاضای نفت چگونه خواهد بود؟
  پایان قرن نفت و هزاران میلیارد دلار سرمایه ای که کم ارزش می شود
  نفت در آستانه بی ارزش شدن
  نگرانی بزرگ شرکت های بزرگ نفت جهان/ آیا نفت در آینده واقعاً بی‌ارزش می شود
  نظم نوین انرژی با پایان «عصر نفت
  پایان زودتر از موعد عصر طلایی نفت نزدیک است
  درآمد صادرات نفت عراق در یک ماه؛ ۹.۵ میلیارد دلار
  درآمد ماهانه ۸.۵ میلیارد دلاری عراق از فروش نفت
  عراق جهت تثبت قیمت نفت، صادرات نفت خام خود را به ۳.۳ میلیون بشکه کاهش می‌دهد
  روسیه اجازه برداشت از میدان گاز سردار جنگل را به ایران نمی‌دهد
  روسیه مانع صادرات گاز ایران است؟
  طرح تبدیل دودکش نیروگاه به خوراک واحد پتروشیمی
  کویت از عمان برق می‌خرد
  فریدون مجلسی: با بازگشت ترامپ حتی نمی توانیم با تخفیف نفت بفروشیم
  افزایش واردات ال ان جی از روسیه به اتحادیه اروپا
  توهم ایران ال ان جی با روسیه
  ۷ سال بلاتکلیفی طرح ایران ال ان جی
  ساخت تنها پروژه LNG ایران ناگهان تعلیق شد
  اعلام آمادگی شرکت‌های اروپایی برای ورود به پروژه ایران LNG
  چرا ال‌ان‌جی در ایران پا نگرفت؟
  عدم تکمیل پروژه ایران LNG و ضرر سالیانه ۵ میلیارد دلاری
  آرامکو، غول نفتی عربستان، می‌گوید سود سالانه‌اش به ۱۲۱ میلیارد دلار کاهش یافته است
  وزیر نفت: آمدن ترامپ تاثیری در فروش نفت ندارد / تحریم ها تاثیری نداشته است!!?
  از سال ۱۴۰۴ هر سال 25میلیون متر مکعب در روز، کاهش تولید گاز ایران
  آشنایی با الکتروپمپ غوطه ور نفتی(ESP) و تجهیزات مربوطه
 
   معرفی پایگاه های اطلاع رسانی  
 
 
 
::  صفحه اصلی ::  پیوندها ::  نسخه موبایل ::  RSS ::  نسخه تلکس
© پیام نفت (استفاده از مطالب پیام نفت با ذکر منبع، منعی ندارد)
payamenaft@gmail.com
طراحی و اجرا: خبرافزار