پيام نفت:

بر پايه تحقيقات جديد، حداكثر نيمي از داراييهاي سوخت فسيلي جهان ظرف ۱۵ سال آينده بي ارزش خواهند شد. تحقيقات جديد نشان مي دهد اگر گذار به انرژي سبز با سرعت پيش بيني شده در كنفرانس COP۲۶ پيش برود، حداكثر نيمي از داراييهاي سوخت فسيلي جهان تا سال ۲۰۳۶ بي ارزش خواهند شد. اگر اين داراييها ارزش خود را از دست بدهند، با فروپاشي روبرو خواهيم شد كه نظير آن از زمان بحران مالي سال ۲۰۰۸ مشاهده نشده است. با اين حال كساني كه زودهنگام به سمت زيرساخت و فناوري تجديدپذير رفتند، مي توانند از اقتصاد جديد سود ببرند و از ايجاد فرصتهاي جديد اشتغال و ساخت صنعت انرژي جديد پشتيباني كنند.
دولتها به برنامه اي براي سقوط احتمالي نفت و گاز و تضمين اين كه فعاليتهاي انرژي سوخت فسيلي در زمان گذار نيازهاي انرژي را برآورد مي كند، نياز دارند اما اين تامين مهمتر از تحليل رفتن غايي تقاضاي بين المللي نخواهد بود. در نرخ توليد پيش بيني شده فعلي، بين ۱۱ تا ۱۴ تريليون دلار به دليلي بي ارزش شدن داراييهاي سوخت فسيلي از دست خواهد رفت. ممكن است تجربه مشابه سقوط تقاضا براي نفت در آوريل سال ۲۰۲۰ در اوج پاندمي كوويد ۱۹ را ببينيم كه در جريان آن قيمت نفت به زير صفر سقوط كرد. فقط اين بار تقاضا دوباره افزايش پيدا نخواهد كرد و شركتهاي نفتي و اقتصادهاي وابسته به بخش نفت دشواري اقتصادي قابل ملاحظه اي را تجربه خواهند كرد. بيل گيتس، يكي از چهره هاي مشهوري است كه پيش بيني كرده است سرمايه گذاري در غولهاي نفتي يك اشتباه بزرگ خواهد بود. اين ميلياردر فناوري در كنفرانس اقليمي COP۲۶ كه ماه جاري برگزار شد، تاكيد كرد بعضي از اين غولهاي نفتي سقوط خواهند كرد. از هم اكنون تا ۳۰ سال آينده بعضي از اين شركتهاي نفتي ارزش اندكي خواهند داشت. اين پيش بيني بدنبال سقوط قيمت سهام چندين ابرغول نفتي نظير اكسون موبيل، بريتيش پتروليوم و رويال داچ شل در پنج سال گذشته صورت مي گيرد. اوايل امسال پس از يك سال محدوديتهاي كرونايي، شركت اكسون موبيل ضرر بيش از ۲۰ ميليارد دلار در سه ماهه پاياني سال ۲۰۲۰ را اعلام كرد. اين داستان مشابه داستان بسياري از شركتهاي نفتي در سراسر جهان است و شركتهايي كه از ورشكستگيهاي دوران پاندمي جان به در بردند، بايد براي دوباره سر پا شدن، بجنگند. در گزارش انديشكده "كربن تِركِر" كه اوايل امسال منتشر شد، تاكيد شد: سوخت فسيلي و سهام شركتهاي مرتبط با آن ۱۲۳ ميليارد دلار در يك دهه گذشته از دست داده اند. اين برآورد نشان مي دهد روند مذكور پس از كنفرانس COP۲۶ ادامه پيدا مي كند و فشار فزاينده از سوي سازمانهاي بين المللي براي فاصله گرفتن از سوختهاي فسيلي تازه شروع شده است. رشد ارزش سهام انرژي تجديدپذير به ميزان قابل توجهي بالاتر است و سوددهي تجديدپذيرها در يك دهه گذشته سه برابر شده است. سوددهي مثبت سرمايه گذاري در كشورهاي توسعه يافته و همچنين اقتصادهاي نوظهور مشاهده شده است و نشان مي دهد كه اين يك پديده جهاني است.
هنريك جپسن، نويسنده اين گزارش توضيح داده كه ريسك اقليمي به حدي عيني شده كه نمي توان ناديده گرفت و سهام انرژي پاك به سرعت جاي نظم قديمي را به عنوان گزينه سرمايه گذاري براي يك جهان در حال گذار مي گيرد. اگر چنين چيزي صحت داشته باشد، اقتصاد جهاني صدها هزار شغل انرژي را از دست خواهد داد زيرا جهان يك گذار انرژي را پشت سر مي گذارد. كساني كه در كشورهاي وابسته به توليد سوخت فسيلي براي درآمد و اشتغال زندگي مي كنند، طبعا نگران چنين تغييري هستند و آموزش و اشتغالزايي را در مركز توجه براي يك صنعت انرژي تجديدپذير نوظهور مي گذارند. طبق پيش بيني مورگان استنلي، با تعهد كشورهاي توسعه يافته اي مانند انگليس براي پايان بخشيدن به توليد زغال سنگ در پنج سال آينده، صنعت زغال سنگ تا اوايل سال ۲۰۲۳ ناپديد خواهد شد. وقتي زغال سنگ رفتني شد، طولي نخواهد كشيد كه نوبت نفت و گاز مي رسد. سوال مطرح چه "مدت ديگر؟ " است. سرمايه گذاري در انرژي پاك به طور پيوسته رشد كرده و در سال ۲۰۲۰ به ۵۰۱.۳ ميليارد دلار بالغ شد كه حدود ۹ درصد افزايش نسبت به سال ۲۰۱۹ داشته است. اين آمار سال به سال رشد خواهد كرد تا اين كه تغيير از سوختهاي فسيلي به سوي منابع انرژي تجديدپذير اتفاق بيافتد. اما نبايد از اين حقيقت غافل شد كه غولهاي نفتي به توسعه داراييهاي خود و سرمايه گذاري در انرژي تجديدپذير متمركز شده و بسياري از غولهاي نفتي بين المللي به مدد توانمنديهاي سرمايه گذاري و تخصص خود، به پروژه هاي انرژي در ابعاد گسترده ادامه خواهند داد. غولهاي نفتي به لطف توسعه سريع داراييهاي تجديدپذير بعيد است بي ارزش شوند. اما سوختهاي فسيلي به شكل مستمر و همزمان با افزايش سرمايه گذاريهاي تجديدپذير، افول خواهند كرد. بر اساس گزارش اويل پرايس، شركتهاي نفتي و دولتهاي سراسر جهان بايد در نظر بگيرند روند گذار انرژي با چه سرعتي اتفاق مي افتد تا از بي ارزش شدن ذخاير نفت همزمان با افت تدريجي تقاضا كه مي تواند به يك بحران مالي جهاني منجر شود، اجتناب كنند.