سیر تا پیاز تاثیرخرید جم پیلن و اجرای طرح C۳+ در سودآوری پتروشیمی جم

این تحلیل به این دلیل ارائه می گردد تا سهامداران عمده شرکتهای پتروشیمی به نقش طرح های توسعه ای و اصلاحی و تصمیمات مدیریتی در شرکتهای پتروشیمی بیشتر آشنا شوند و دید و درک روشن تری نسبت به واقعیات صنعت پتروشیمی کسب نمایند. در سال های ۹۴ تا ۹۷ اقدامات متعددی در پتروشیمی جم انجام شد که از جمله آنها خرید سهام شرکت پتروشیمیران به عنوان سهامدار عمده شرکت پلی پروپیلن جم و اجرای طرح افزایش ظرفیت دریافت C۳ پلاس بوده است که در این تحلیل تاثیرات این دو تصمیم مدیریتی بر درآمدهایپتروشیمی جم از سال ۹۴ تا زمان حیات این شرکت مورد بررسی قرار می گیرد.

الف: خرید سهام شرکت پتروشیمیران:
شرکت پتروشیمیران مالک سهام اکثریت شرکت پلی پروپیلن جم است. پتروشیمی جم در اواخرسال۱۳۹۴اقدام به خرید سهام پتروشیمیران از گروه سرمایه گذاری بانک ملی به قیمت حدود۵۰۰ میلیارد تومان نمود و بعد از آن افزایش ظرفیت کوره های مایع و تولید حداکثری پروپیلن از اهداف اصلی پتروشیمی جم بوده است. با افزایش تولید پروپیلن، کل سرمایه گذاری بابت خرید این شرکت در مدت کوتاهی بازگشت شد و از آن پس هر سال سود مناسبی را تقدیم سهامداران نموده است.قیمت هر تن محصول پلی پروپیلن در سال ۱۴۰۳ حدود ۶۰ میلیون تومان بوده است.
در سال ۱۴۰۳ میزان ۲۷۰۰ میلیارد تومان از سود پتروشیمی جم از طریق شرکت پلی پروپیلن جم تامین گردید.

ب- طرح افزایش ظرفیت دریافت c۳پلاس:
تا سال ۱۳۹۵ شرکتهای پتروشیمی کاویان و مروارید در بیشتر ایام سال مجبور می شدند c۳پلاس را در فلر بسوزانند زیرا پتروشیمی جم به عنوان تنها شرکت مصرف کننده c۳پلاس صرفا قادر به دریافت حداکثر ۱۱ تن c۳پلاس تولیدی آریاساسول بود. سوزاندن این خوراک ارزشمند اثرات بسیار بدی برای محیط زیست داشت زیرا داخل آن ترکیبات حلقوی و بنزن بود و سوزاندن آن حجم بالا سلامتی ساکنین در منطقه را با خطرات جدی مواجه می نمود مدیران عامل دو شرکت ذکر شده دائم از مدیرعامل پتروشیمی جم درخواست می کردند راهی پیدا کند تا بتواند چند تن c۳ پلاس بیشتری دریافت نماید. مدیرعامل پتروشیمی جم ضمن مشورت با چند نخبه با تجربه الفین و جلسات متعدد با تیم فنی تصمیم گرفتند مسیر انتقال c۳پلاس به سکشن دوم کمپرسور را بصورت آزمایشی اجرا نمایند تا مشخص شود با این اقدام چه میزان ظرفیت دریافت بالاتر می رود و با هزینه چند صد میلیون تومان این کار انجام شد و خوشبختانه منجر به افزایش میزان دریافت c۳پلاس گردید و از میزان سوزاندن این خوراک ارزشمند توسط دو شرکت ذکر شده کاسته شد. برای دریافت C۳ بیشتر، سه مانع محدودیت ظرفیت در سه برج جدا کننده بوتان، پروپان و اتان وجود داشت، خصوصا برج جدا کننده بوتان که اجازه افزایش تامین خوراک واحد بوتادین را نمی داد لذا تصمیم به افزایش ظرفیت این سه تاور گرفته شد و جلسات فنی طولانی مدت و زیادی با حضور مدیرعامل تشکیل گردید و نهایتا با امضای صورتجلسه چگونگی انجام کار، شرکت سازنده سینی تاورها، انتخاب و در اورهال آذرماه سال ۱۳۹۷ در کنار بیش از ۲۰۰ طرح کوچک و بزرگ اصلاحی و توسعه ای که در همه واحدها اجرایی گردیداقدام به جایگزینی سینی های نسل جدید در تاورهای ذکر شده بعمل آمد، کل هزینه تعوض سینی ها و اجرا و نصب آنها دو میلیارد تومان شد.
با انجام اصلاحات ذکر شده امکان دریافت بیش از ۳۰ تن C۳پلاس در ساعت در حالت فعالیت ۳ کوره مایع و ۳۵ تن بر ساعت در حالت ۲.۵ کوره مایع فراهم گردید. سود خالص حاصل از اجرای طرح های اصلاحی فوق که با هزینه کمی انجام گردیدند تا کنون از ده هزار میلیارد تومان فراتر رفته است در حالی که کل هزینه اجرای این طرح ها کمتر از سه میلیارد تومان بود.

در سال ۱۴۰۳ قیمت خوراک مایع افزایش یافت و کوره های مایع به حاشیه سود بسیار کمی رسیدند لذا تیم مدیریت اجرایی پتروشیمی جم در تصمیمی صحیح بجای ۴ کوره با حدود ۲.۵ کوره مایع و ۵ کوره گاز اتان تولید نمود وجمعا ۸۷۳هزار تن خوراک مایع دریافت کرد.
تاثیر خرید سهام شرکت پلی پروپیلن جم در سال ۱۳۹۴ و اجرای طرحهای اصلاحی C۳ پلاس در سود سال ۱۴۰۳ حدود ۵۴۰۰میلیارد تومان بوده است.

مزیتهای اقتصادی دریافت c۳+
در سال ۱۴۰۳قیمت ترکیبات بالاتر از c۳(تحت عنوان c۳پلاس) تنی ۱۸.۵ میلیون تومان و قیمت برش سبک(خوراک اصلی کوره های مایع) تنی ۲۸.۸ میلیون تومان بود سود حاصل از کوره های مایع بسیار اندک بود زیرا حدود نیمی از برش های سبک(لایت اند) به محصولات ارزشمند اتیلن و پروپیلن تبدیل می شود و نیم دیگر به محصولاتی تبدیل می شود که میانگین قیمت آنها با قیمت ماده اولیه برابر یا کمتر است یعنی ۱۰۰ تن لایت اند ۵۰ تن اتیلن و پروپیلن می دهد و ۵۰ تن بنزین پیرولیز و ترکیبات ۴ کربنه و ... قیمت ۱۰۰ تن ماده اولیه می شود ۲.۸۸ میلیارد تومان و قیمت محصولات می شود ۱.۴۴ میلیارد تومان بعلاوه ۱.۷ میلیارد تومان جمعا می شود ۳.۱۴میلیارد تومان، در نتیجه سود ناخالص حاصله ۲۶۰ میلیون تومان است با لحاظ هزینه های تولید سود کوره های مایع اندک بوده است.
هر ۱۰۰ تن c۳ حدود ۱۸ تن پروپیلن و ۳۲ تن بنزین پیرولیز و ۳۰ تن بوتادین و مابقی اتان و بوتان و غیره است. ۱۰۰ تن c۳ پلاس ۱.۸۵میلیارد تومان است در حالی که ارزش محصولات عبارتند از ۱۸ تن پلی پروپیلن به ارزش یک میلیارد تومان- بنزین پیرولیز ۷۰۵ میلیون تومان-حدود ۱.۷میلیارد تومان بوتادین و ۳۰۰ میلیون تومان سایر ترکیبات می باشند لذا حاشیه سود ۱۰۰ تن ترکیبات c۳ پلاس حدود ۱.۸ میلیارد تومان است. در سال ۱۴۰۳ پتروشیمی جم ۱۵۰ هزار تن c۳ پلاس بیشتری دریافت نمود به این ترتیب حاشیه سود ناخالص حاصل از دریافت این میزان c۳ پلاس حدود ۲۷۰۰ میلیارد تومان بوده است. ترکیبات بالاتر ازc۳ چون وارد کوره نمی شوند و مستقیم وارد بخش دوم کمپرسور می شود هزینه چندانی برای جداسازی ترکیبات ندارد.

این نکته حائز اهمیت است که هزینه های ثابت تولید چه با ظرفیت پائین و چه با ظرفیت بالا تفاوت چندانی ندارند لذا بیشترین حاشیه سود شرکتهای پتروشیمی در تولید هر چه بالاتر از نقطه سر به سر می باشد. بنا بر این افزایش تولید های انجام شده بجز قیمت خوراک تاثیر چندانی در هزینه های جاری جم و پلی پروپیلن جم نداشته و بیشترین سود آوری را به دنبال داشته اند.

برخی از طرح های اصلاحی دیگر در اورهال ۱۳۹۷عبارت بودند از:
- تعویض کویل های کوره های واحد الفین و نصب کویلهای جدید که منجر به افزایش ۱۵ درصد ظرفیت تولید کوره ها در طول سال و کاهش میزان کک زدایی در طول سال گردید.
- ایجاد انشعاب جدید دریکی از کوره ها جهت استفاده از خوراک بوتان به منظور افزایش میزان تولید محصولات هدف از جمله پروپیلن و اتیلن
- انجام اتصالات تعویض لوله های GRP با لوله های فلزی( طراحی و اجرای این طرح بسیار مهم حدود دو سال بطول انجامد و نهایتا از توقف سالی ۲ تا سه بار کل واحدهای و هزینه و عدم النفغ سنگین هر ساله جلوگیری نمود) در کنار این طرح خط دوم لوله GRP آب دریا نیزبا انتخاب پیمانکار با تجربه، با پلی اوره پوشش داده شد تا از توقفات آن نیز جلوگیری شود.
- انجام اصلاحات و رفع برخی ایرادات واحد بوتادین
- رفع برخی گلوگاه های افزایش ظرفیت در واحد پلی اتیلن سبک
- برخی اصاحات در واحد پلی اتیلن سنگین جهت جلوگیری از توقف تولید بخش پلیمر در زمان توقف فعالیت اکسترودر و تولید پودر با کیفیت
- رفع موانع تولید گرید PE۱۰۰ با ظرفیت اسمی
- ایجاد انشعاب از مخزن بنزین پیرولیز بسمت مخزن بوتن۱ جهت رفع گلوگاه واحد الفین خصوصا در زمان افزایش تولید بنزین پیرولیز و در زمان های توقف دریافت بنزین پیرولیز از سمت پتروشیمی نوری( تا سال ۱۳۹۵ پتروشیمی جم به شدت به پتروشیمی نوری وابسته بود و در صورت توقف یا کاهش تولید پتروشیمی نوری ، پتروشیمی جم نیز باید کاهش ظرفیت داده یا متوقف می شد اما با اصلاحات بسیار کم هزینه در سال ۹۵ پتروشیمی جم از پتروشیمی نوری مستقل شده و به دریای خوراک بوتان متصل گردید این اقدام پایداری تولید بوتان در پارس جنوبی را نیز افزایش داد)
- ده ها طرح اصلاحی دیگر که برای تک تک آنها از قبل برنامه ریزی شده بود و قطعات و تجهیزات مورد نیاز خریداری گردید خصوصا از دوره کوتاه برجام حداکثر استفاده بعمل آمد و بطور مستقیم قطعات مورد نیاز از شرکتهای زیمنس و الیوت و ... خریداری و در اورهال نصب گردیدند.)

سید حسین میرافضلی

منبع

کد : 2240

گروه : اخبار رسانه ها

تاریخ : 4 ماه پیش

پرینت

کپی لینک کوتاه