میزان تولید نمک در جهان/ با شیرین سازی یک میلیارد متر مکعب آب خزر 10میلیون تن نمک تولید می شود

سازمان زمین‌شناسی امریکا در تازه‌ترین گزارش خود تولید جهانی نمک را در سال ۲۰۱۴م معادل ۲۶۹ میلیون تن اعلام کرد که در این میان چین با تولید ۷۱ میلیون تن عنوان بزرگترین تولیدکننده نمک را در جهان به خود اختصاص داد.

میزان تولید جهانی نمک چقدر است؟

سازمان زمین‌شناسی امریکا در تازه‌ترین گزارش خود تولید جهانی نمک را در سال ۲۰۱۴م معادل ۲۶۹ میلیون تن اعلام کرد که در این میان چین با تولید ۷۱ میلیون تن عنوان بزرگترین تولیدکننده نمک را در جهان به خود اختصاص داد.
براساس این گزارش، تولید جهانی نمک در سال گذشته میلادی نسبت به سال ۲۰۱۳م با رشد ۷ میلیون تنی همراه بوده است. از سویی دیگر تولید نمک چین نیز در سال قبل معادل یک میلیون تن افزایش یافت. پس از چین، امریکا با تولید ۴۴ میلیون و ۱۰۰ هزار تن و هند با تولید ۱۷ میلیون تن رده‌های دوم و سوم بزرگترین تولیدکنندگان نمک جهان را به‌دست آوردند.

کانادا با ۱۳ میلیون و ۳۰۰ هزار تن تولید و آلمان با ۱۲ میلیون تن تولید در رده‌های چهارم و پنجم قرار گرفتند. استرالیا هم با تولید ۱۱ میلیون تنی رده ششم را به‌دست آورد. از دیگر تولیدکنندگان عمده نمک در جهان در سال قبل می‌توان به برزیل، شیلی، فرانسه، مکزیک، لهستان، اسپانیا، ترکیه، اوکراین و بریتانیا اشاره کرد.

تاثیر صادرات نمک در اقتصاد جهانی

وجود معادن نمک، دریاچه ها و … هر کدام می‌توانند از نظر اقتصادی مفید باشند. سهم کشورها در صادرات نمک با یکدیگر متفاوت است. می‌توان گفت این سهم بیشتر مربوط به کشورهای خشک و کویری است. البته برخی از معادن نمک در کشورهای مختلف با آب و هوای متنوع نیز وجود دارند. تاثیر صادرات نمک در اقتصاد جهانی و اقتصاد خود کشور تا حد زیادی محسوس است. بنابراین نمی‌توان از تاثیرات مثبت آن بر اقتصاد چشم پوشید. سهم کشورهای در حال توسعه از سایر کشورها بیشتر است. اما این موضوع بستگی به میزان استخراج نمک دارند. مثلا در ایران تعداد زیادی از معادن نمک هنوز استخراج نشده اند. در نتیجه میزان سهم هر کشور را در صورت استخراج می‌توان تخمین زد.

شوری دریای خزر نسبت به سایر دریاها و اقیانوس‌ها کمتر است. به طور متوسط، در هر لیتر آب دریای خزر حدود ۱۲ تا ۱۳ گرم نمک وجود دارد. این میزان کمتر از شوری آب دریاهای آزاد و اقیانوس‌ها است که به دلیل عدم ارتباط مستقیم دریای خزر با این منابع آبی و ورودی عمده آب شیرین از رودخانه‌ها است.

حجم آب دریای خزر حدود ۷۸٬۰۰۰ میلیارد متر مکعب است. این دریا به دلیل وسعت و عمق زیاد، بزرگترین دریاچه محصور جهان است.

بین ۳۰ تا ۴۰ درصد آب شوری که وارد آبشیرین کن ها می شود بعنوان پساب خارج می شود. در صورت شیرین سازی آب دریای خزر میزان نمک پساب آبشیرین کن حدود ۳۰ تا ۳۵ گرم بر لیتر است که از شوری آب خلیج فارس کمتر می باشد.

داخل شورابه های دریاچه های نمک خصوصا دریاچه نمک قم یون های منیزیم وجود دارد که می توان با جدا سازی منیزیم شمش منیزیم تولید نمود که فرآیندی متداول در جهان است.

چنانچه یک میلیارد متر مکعب از ۷۸هزار میلیارد متر مکعب آب دریای خزر را با خطوط لوله به تهران منتقل و با نصب آبشیرین کن های بزرگ، شیرین سازی انجام شود می توان ۷۰۰ میلیون آب شیرین شرب تهران را تامین و ۳۰ درصد پساب باقی مانده را بسمت دریاچه نمک قم هدایت نمود. این پساب نقش مفیدی در حفظ دریاچه و جلوگیری از خشک شده آن ایفا خواهد نمود

راندمان مجموعه کامل نیروگاه های سیکل ترکیبی و آبشیرین کن ها در امارات حدود ۸۰ درصد است. می توان مجموعه کامل نیروگاه های سیکل ترکیبی و آبشیرین کن با راندمان بیش از ۸۰درصد در مکان مناسب در اطراف تهران احداث نمود و پساب آبشیرین کن را به دریاچه نمک قم منتقل نمود به این ترکیب سالانه نزدیک به ۳۰۰میلیون متر مکعب پسابی که شوری بالایی ندارد به دریاچه نمک قم منتقل خواهد شد که از آن استفاده های متعددی می توان بعمل آورد.

می توان سالانه میلیون ها تن نمک دریاچه نمک قم را به سواحل خوزستان منتقل و در واحدهای کلرآلکالی و مجتمع های پتروشیمی محصول بسیار ارزشمند PVC تولید نمود. PVC از ترکیب کلر حاصل از نمک و اتیلن تولید می شود که ۸۰ درصد ماده اویه آن نمک می باشد.

هزینه انتقال سالانه ۸ میلیون تن نمک با خط آهن موجود از قم با سواحل خوزستان حدود ۲۰ میلیون دلار است. این هزینه در مقابل مزیت های بسیار بزرگ طرح ذکر شده نسبت اندک می باشد.

در واحدهای کلرآلکالی نمک با الکترولیز به NAOH و CL۲ تبدیل می شود که NAOH یا سود مایع مصارف گسترده ای دارد و قیمت هر تن آن حدود ۲۰۰ دلار است. CL جدا شده از نمک در مجتمع های تولید PVC در رئاکتور با اتیلن واکنش می دهد و نهایتا به PVC تبدیل می شود( مشابه پتروشیمی اروند)

یک میلیارد متر مکعب آب دریای خزر در فرآیند شیرین سازی سالانه حدود ۸ میلیون تن نمک تولید می کند نمک ترکیبی از NA و CL است که دو سوم وزن آن مربوط به کلر است لذا با هشت میلیون تن نمک می توان ۵.۳ میلیون تن کلر و حدود ۶.۵ میلیون تن PVC تولید نمود.

در فرآیند الکترولیز نمک یون های منیزیم مزاحم هستند که می بایست به یکی روش های مرسوم در جهان جدا سازی شوند و تبدیل به شمش گران قیمت منیزیم شوند.

با اجرای طرح فوق مدافعان محیط زیست دریایی خزر نمی توانند اعتراضی داشته باشند مقدار آبی که منتقل می شود در مقابل حجم آب دریای خزر بسیار ناچیز است. قیمت تمام شده هر متر مکعب آب شیرین با اجرای طرح فوق(هزینه های جاری جدای از سرمایه گذاری ثابت) حدود ۱۰ سنت خواهد بود که ارزان ترین راهکار تامین پایدار آب شرب تهران خواهد بود.

چنانچه خطوط لوله آب دریای خزر از روی زمین و از طریق مسیر کوهستانی بین تهران ودریای خزر منتقل شود می توان در طول مسیر نیروگاه های آب احذاث نمود که در محل های مناسب با استفاده از این حجم آب و تفاوت ارتفاع های مسیر انتقال برق تولید نمود برق تولیدی می توان بخش قابل توجهی از نیاز پمپ های آب را تامین نماید. می توان بگونه ای برنامه ریزی کرد که عمده پمپ آب در ساعات غیر پیک خصوصا از اواخر شب تا ظهر روز بعد در ایام تابستان انجام گردد. شاید امکان احداث نیروگاه های تلمبه ای ذخیره ای در مسیر انتقال وجود داشته باشد که در ساعات اوج مصرف برق از این امکان استفاده مطلوب بعمل آید.

https://nedayahamvatan.blogfa.com

کد : 2149

گروه : اخبار رسانه ها

تاریخ : 12 ساعت پیش

پرینت

کپی لینک کوتاه