اروپا به تنهایی در ظرفیت و مقام توسل به مکانیزم ماشه نیست/ سکوت چین و روسیه فشار بر ایران را مضاعف کرده/ رفتن ایران ذیل فصل هفتم ایده‌آل روس‌هاست

دلفی در گفت‌وگو با ایلنا:

سفیر سابق ایران در فرانسه گفت:‌ ما در تلاش هستیم مشکلات کشور را به سمت یک راه حل ببریم اما بعضا به سمتی می‌بریم که نتیجه‌اش بازگشت به قطعنامه‌های شش‌گانه شورای امنیت و رفتن به فصل هفتم منشور خواهد بود. این اقدام ممکن است روس‌ها را از فشار اوکراین خلاص کند. همان‌طور که ما وقتی با آمریکایی‌ها مذاکره می‌کردیم و در جنگ ۱۲ روزه تقریباً موضوع اوکراین در حاشیه قرار گرفه بود. لذا این ایده‌آل روس‌ها و ایده‌آل بحران اوکراین است. روس‌ها چه در جنگ و چه در موضوع هسته‌ای شرایطی را فراهم می‌کنند که فشار بر ما بیشتر تحمیل شود.

ابواقاسم دلفی سفیر سابق ایران در فرانسه در گفت‌وگو با ایلنا، در رابطه با تهدیدات اروپایی‌ها مبنی بر فعال‌سازی مکانیزم ماشه، گفت:‌ مکانیزم ماشه ابزاری در دست اروپایی‌هاست که در برجام هنوز باقی مانده‌اند. آن‌ها در مذاکرات هسته‌ای ما و آمریکا هیچ جای پایی ندارند و آمریکایی‌ها، یعنی ترامپ، نمی‌خواهند آن‌ها راه دهند و تا حالا هم راه نداده‌اند. ما هم یا به دلیل برداشت‌مان از مواضع آمریکا یا موارد دیگر آن‌ها را دخالت ندایدم و در این مدت نیز خیلی میانه خوشی با اروپایی‌ها نداشتیم. اگرچه روابط ما با اروپا مدت‌هاست وضعیت خوبی ندارد و به نظر می‌رسد افراد کمی در کشور غیر از دولت، دنبال این باشند که روابط با اروپا را سر و سامان بدهند. دولت هم که دنبال این است همه ابزار لازم در اختیارش نیست.

فرانسه بیشتر از سایر کشورهای اروپایی به دنبال فعال‌سازی مکانیسم ماشه است

وی با تاکید بر اینکه تنها ابزاری که اروپایی‌ها برای فشار دارند تا ابراز وجود کنند و خودشان را در مذاکرات نشان دهند، بحث مکانیزم ماشه است، تصرح کرد: در بحث این مکانیزم، عمدتاً فرانسوی‌ها هستند که فعال مایشا هستند. البته می‌دانید که انگلیسی‌ها هم در مکانیزم ماشه حضور دارند، در بحث برجام، آلمانی‌ها هم هستند و خود اتحادیه اروپا و مسئول سیاست خارجی اتحادیه، یعنی کل ۲۷ کشور هم در این مجموعه قرار دارند. اما هیچ‌کدام از آن‌ها تمایلی به بیان این موضوع ندارند و حتی موضع‌گیری خاصی از آن‌ها مشاهده نمی‌شود. حتی موضعی که خانم گالاس بعد از اجلاس وزرای خارجه گرفت، این بود که ما می‌خواهیم که ایران به سلاح هسته‌ای دسترسی پیدا نکند و راه دیپلماسی هم باز است.

این کارشناس ارشد حوزه دیپلماسی با اشاره به این موضوع که در بین اروپایی‌ها، فرانسوی‌ها بیشتر از کشور‌های دیگر از تهدید فعال‌سازی مکانیزم ماشه استفاده می‌کنند، چون روابط‌شان با ما بیش از همه دچار معضلات دوجانبه است، اظهار کرد: علاوه بر بحث‌های مربوط به اوکراین، وضعیت انرژی اروپا هم مطرح است، فرانسوی‌ها در بحث دوجانبه هم با ما به دلیل موضوع اتباعشان که در ایران هستند، مسائلی دارند و بیش از همه بر این ابزار در دستشان فشار می‌آورند. آن‌ها می‌خواهند اتباعشان آزاد شوند، به ویژه در جریان جنگ ۱۲ روزه و حمله‌ای که به زندان اوین شد، یک بحثی مطرح شد که ممکن است زندانیان خارجی که در اوین بودند، دچار آسیب شده باشند و این یک فشار مضاعفی را در فرانسه علیه مکرون و دولت او به وجود آورد. البته مکانیزم ماشه و موضوع هسته‌ای در ماهیت خود برای ما و اروپا همواره به عنوان موضوعی بحث‌برانگیز مطرح بوده است.

در صورت آغاز دور جدید مذاکرات، اروپایی ها پایان برجام را تمدید خواهند کرد

این دیپلمات با سابقه در خصوص برخی اظهارنظرها مبنی بر اینکه استفاده از مکانیزم ماشه قانونی نیست و اگر ایران سطح غنی‌سازی را افزایش داده بر اساس مفاد برجام و اقدامی متقابل در مورد عدم انجام نعهدات طرف مقابل بوده است، گفت: متن برجام و مکانیزمی که در برجام پیش‌بینی شده برای رفتن به سمت استفاده از اسنپ بک، به این جزئیات اشاره نکرده است. اگر ما تشخیص دهیم که یک کشور به تعهداتش عمل نکرده، می توانیم شاکی شویم و نامه بنویسیم. این نامه مسیر خود را طی می‌کند؛ اول به کمیسیون بررسی شکایت می‌رود که بررسی شکایت کند، بعد اگر حل نشد، به کمیسیون وزرا می‌رود و باز هم اگر حل نشد، به شورای امنیت می‌رود. این هیچ ارتباطی به این ندارد که اروپایی‌ها در حال حاضر پایبند به برجام هستند یا خیر. ضمن اینکه ما در مذاکراتی که با آن‌ها داشتیم، در دولت دولت سیزدهم و همین اواخر که با آن‌ها مذاکره می‌کردیم، به عنوان اعضای برجام با آن‌ها گفت‌وگو داشتیم. بنابراین، آن‌ها این ظرفیت را دارند. آنچه امروز به عنوان مکانیزم ماشه استفاده می شود، بحث سیاسی و فشار جمهوری اسلامی است.

دلفی با تاکید بر این نکته که اگر مذاکرات آمریکایی‌ها با ما به سرانجام برسد، مسلماً اروپا از رفتن به سمت مکانیزم پرهیز خواهد کرد، گفت: در شرایطی که مذاکرات اتفاق بیفتد، اروپایی ها پایان برجام را به نوعی تمدید خواهند کرد تا فرصتی هم برای بقیه و هم برای آمریکایی‌ها فراهم شود که مذاکرات را انجام دهند. اما اگر مذاکرات به نتیجه نرسد، ممکن است آن اتفاق بیفتد. ضمن اینکه آمریکایی‌ها خودشان هم اروپایی‌ها را تشویق می‌کنند که به سمت مکانیزم ماشه بروند، به این دلیل است که فشار را روی ما افزایش دهند و ما را به سمت مذاکرات سوق دهند. قسمت فنی کار و آنچه گفته می‌شود که آن‌ها از مفاد برجام تخطی کردند و نمی‌توانند به مکانیزم ماشه متوسل شوند، در شرایط فعلی قابل توسل نیست. آن‌ها شکایت‌ خود را به شورای امنیت می‌برند و در شورای امنیت هم بر اساس شرایط فعلی که حاکم است با مشکلی رو به رو نخواهد شد، ضمن اینکه اعضای دائمی هم اختیاری در خصوص رد این شکایت ندارند.

اروپایی‌ها به تنهایی در ظرفیت و مقامی نیستند که بتوانند به مکانیزم ماشه متوسل شوند

وی افزود:‌ معادله مذاکرات ما و آمریکا اگر به نتیجه برسد، تاثیر مستقیمی بر چگونگی استفاده از مکانیزم ماشه دارد. اگر مذاکرات ما و آمریکا به انجام نرسد، قطعاً خود آمریکایی‌ها هم اروپا را تشویق می‌کنند که به سمت مکانیزم بروند. بنابراین باید این موضوع را در نظر داشت. اروپایی‌ها به تنهایی در ظرفیت و مقامی نیستند که بتوانند به مکانیزم ماشه متوسل شوند تا به ما ضربه بزنند، چراکه اگر ما مذاکرات‌مان را با آمریکایی‌ها آغاز کنیم، آمریکا خود اروپا را از رفتن به سمت مکانیزم ماشه منع می‌کند. عناصر این معادله به نوعی به هم مرتبط است و این ارتباط به این دلیل است که یک کشور بین این سه کشور بیشتر در تلاش است و بیشتر به بحث مکانیزم ماشه می‌پردازد. روابط دوجانبه ما و نوع روابطمان با فرانسه، بیشتر آن‌ها را در این زمینه فعال کرده است.

سکوت چین و روسیه فشار را بر ایران مضاعف کرده است

این تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل در رابطه با نقش دو عضو غیرغربی برجام در فعال‌سازی مکانیزم ماشه بیان کرد: توجه داشته باشیم که روس‌ها و چینی‌ها که آن‌ها هم عضو برجام هستند، در شرایط فعلی به شکل خنثی عمل می‌کنند. یعنی آن‌ها قطعاً می‌توانند در شرایط فعلی به شکل دیگری عمل کنند، می‌توانند بررسی کنند چه کسی از تعهداتش خارج شده است. آن‌ها به عنوان دو عضو دائمی شورای امنیت و دو عضو موجود در برجام فعلی دارای ظرفیت‌هایی هستند که قابل استفاده است. اما متاسفانه در جنگ ۱۲ روزه، آن‌ها خنثی بودند و شاید هم به نفع اسرائیل عمل کردند و سکوت‌شان اسرائیل را تشویق به حمله به ما کرد. در شرایط فعلی هم همین‌طور است؛ سکوت آن‌ها یا مواضع بی‌طرفانه‌ای که در بحث مکانیزم ماشه می‌گیرند، باعث می‌شود که فشار روی جمهوری اسلامی ایران هر روز بیشتر شود.

این کارشناس‌ ارشد سیاست خارجی در خصوص تصمیم اروپا برای تبدیل وضعیت ایران به یک تهدید جهانی و امکان‌هایی که برای این ادعا در اختیار خواهد داشت، عنوان کرد: اگر به مکانیزم ماشه متوسل شوند، به این معنی است که قطعنامه‌های شش‌گانه که بر اساس برجام لغو شده یا در حالت تعلیق قرار دارند، فعال خواهند شد. این قطعنامه‌ها به معنای این است که ما مجدداً به ذیل فصل هفتم منشور برمی‌گردیم. فصل هفتم منشور به این معناست که ما تهدید خواهیم بود. آنچه که برجام برای ما در سال ۲۰۱۵ به ارمغان آورد، این بود که ما را از فصل هفتم منشور خارج کرد. اما اگر دوباره این مکانیزم فعال شود و به این مرحله برگردیم، به معنای آن خواهد بود که به زیرمجموعه آن شش قطعنامه‌ای که در حال حاضر بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ تعلیق شده و قابل اجرا نیستند، باز خواهیم گشت و به عنوان یک تهدید شناخته می‌شویم.

باید خود را در شرایطی قرار دهیم که مکانیزم ماشه فشار مضاعفی بر ما تحمیل نکند

وی با بیان اینکه اروپایی‌ها بیشتر دنبال این هستند که ما مذاکرات را بپذیریم و به سمت مذاکرات برویم، تصریح کرد: چیزی که امروز متداول شده این است که اگر بخواهیم مذاکره کنیم، باید یکسری کارها انجام شود. اگر بخواهیم با اروپا مذاکره کنیم، اروپا باید حملات اسرائیل را محکوم کند. اگر بخواهیم با آمریکا مذاکره کنیم، آمریکا باید تضمین دهد که حمله نخواهد کرد. بنابراین، وقتی شرط تعیین می‌کنیم، این شروط از طرف مقابل قابل قبول نیست و خود را در معرض شرایطی قرار می‌دهیم که آن شرایط، شرایط ایده‌آلی برای ما نیست. با فرض اینکه روس‌ها و چینی‌ها در چارچوب مکانیزم هیچ فعالیتی نمی‌توانند انجام دهند و در شرایط عادی هم کاری نمی‌کنند، ما در این صورت به سمت مکانیزم ماشه خواهیم رفت. در نتیجه ما نباید خود را در شرایطی قرار دهیم که مکانیزم ماشه یک فشار مضاعف بر ما تحمیل نکند. شرایط طبیعی این است که بتوانیم موضوع مذاکره و باب مذاکره را باز کنیم.

این دیپلمات بازنشسته در خصوص روابط ما با آژانس بین‌المللی اتمی تصریح کرد: ما برای آژانس هم شرط تعیین کرده‌ایم. گفته‌ایم که این کار را انجام دهید تا ما شروع به همکاری با شما کنیم یا مجدداً همکاری خود را آغاز می‌کنیم. شرایطی که برای آژانس قابل قبول و قابل اجرا نیست. شرایط بین‌المللی نشان می‌دهد که مذاکرات اوکراین با آمریکایی‌ها، یعنی ترامپ و پوتین در موضوع اوکراین تقریباً به یک شرایط نامتعادلی رسیده‌ است. آمریکایی‌ها مجدداً شروع به تسلیح اوکراینی‌ها کرده‌اند و شرایط جنگی به وجود آمده است. پوتین می‌فهمد که این شرایط به چه معناست. در این شرایط، اگر وضعیت ما با غرب و مذاکراتمان با آمریکایی‌ها آغاز شود، فشار مضاعفی بر روس‌ها و آقای پوتین و ارتش روسیه که در اوکراین هستند، وارد خواهد شد. ظاهر قضیه این است که ما به گونه‌ای حرکت می‌کنیم که فشار را بر روسیه کاهش دهیم ولی فشار بر ما در اثر عدم مذاکره افزایش داشته است.

روس‌ها چه در جنگ و چه در موضوع هسته‌ای شرایطی را فراهم می‌کنند که فشار بیشتر بر ما تحمیل شود

فعال شدن مکانیسم ماشه علیه ایران و رفتن ذیل فصل هفتم ایده‌آل روس‌هاست

وی خاطرنشان کرد: ما در تلاش هستیم مشکلات کشور را به سمت یک راه حل ببریم اما بعضا به سمتی می‌بریم که نتیجه‌اش بازگشت به قطعنامه‌های شش‌گانه شورای امنیت و رفتن به فصل هفتم منشور خواهد بود. این اقدام ممکن است روس‌ها را از فشار اوکراین خلاص کند. همان‌طور که ما وقتی با آمریکایی‌ها مذاکره می‌کردیم و در جنگ ۱۲ روزه تقریباً موضوع اوکراین در حاشیه قرار گرفه بود. لذا این ایده‌آل روس‌ها و ایده‌آل بحران اوکراین است. بنابراین مجموعه این شرایط باید به‌صورت همزمان دیده شود و با هم دیدنش یعنی منافع ملی را به گونه‌ای تنظیم کنیم که این تنظیم ما را از بازگشت به شرایطی که قبل از ۲۰۱۵ با قطعنامه‌های تحریم و فصل هفتم روبرو بودیم، نجات دهد. آن وضعیت شرایطی است که بسیاری معتقدند ایده‌آل برای روس‌هاست. بنابراین، روس‌ها چه در جنگ و چه در موضوع هسته‌ای شرایطی را فراهم می‌کنند که فشار بر ما بیشتر تحمیل شود.

خبرنگار : علیرضا کاظمی مقدم

https://www.ilna.ir/fa/tiny/news-1662659

کد : 2077

گروه : اخبار رسانه ها

تاریخ : 8 ساعت پیش

پرینت

کپی لینک کوتاه