پيام نفت -رسانه خبري تحليلي نفت، گاز و انرژي : ۶ تريليون دلار سود بيشتر، فقط با ۱۰ درصد ارتقاء ضريب بازيافت ميادين| تخليه ميدانها را بايد جدي گرفت
پنجشنبه، 3 فروردین 1402 - 03:41 کد خبر:50821
پيام نفت:

معاون سابق وزير نفت در گفتگو با بازار مطرح كرد

حسيني معاون سابق وزير نفت با بيان اينكه ضريب بازيافت ميادين ايران حدود ۲۵ درصد است در حاليكه اين رقم در عربستان ۵۰ درصد اعلام شده، گفت: ۱۰ درصد بهبود ضريب بازيافت ۶ تريليون دلار درآمد ايجاد مي كند.

بازار؛ گروه آب و انرژي: محسن خجسته مهر معاون وزير نفت به تازگي از ورود شركت هاي دانش بنيان به حوزه چاه هاي كم بازده و افزايش بهره دهي آنها خبر داده است. چاه هايي كه هرمز قلاوند مدير نظارت بر توليد نفت و گاز شركت ملي نفت ايران تعداد آنها را ۶۰۰ الي ۷۰۰ حلقه اعلام كرده، به گفته كفايتي رئيس پارك نوآوري و فناوري نفت و گاز شوراي اقتصادي براي احياي آنها ۷۰۰ ميليون دلار اعتبار در نظر گرفته است. براي بررسي بهتر اين هدف گذاري به گفتگو با مهدي حسيني معاون سابق وزير نفت نشسته ايم.

او كه معتقد است بايد جلو تخليه سريع ميادين نفتي را گرفت، به بازار گفت: ضريب بازيافت ميادين ما حدود ۲۵ درصد است در حاليكه عربستان توانسته با استفاده از تكنولوژي روز ضريب بازيافت خود را ۵۰ درصد برساند. به گفته او، يك درصد بهبود ضريب بازيافت مي تواند ۶۰۰ ميليارد دلار و ۱۰ درصد رشد ۶ تريليون دلار براي كشور ثروت ايجاد كند. اين كارشناس حوزه انرژي البته تاكيد مي كند كه براي حل مشكل سرمايه گذاري بايد به دنبال رفع تحريم ها و جذب سرمايه گذاران خارجي باشيم، چراكه صنعت نفت ما در شرايط فعلي به ۱۶۰ ميليارد دلار سرمايه نياز دارد كه امكان تامين آن از منابع داخلي وجود ندارد. متن كامل گفتگوي بازار با مهدي حسيني معاون سابق وزير نفت را در ادامه مي خوانيد:

توليد در ميدان هايي همچون اهواز، مارون، گچ ساران و آغاجاري طي سال هاي گذشته شروع به افت كرده و بازدهي آنها مدام در حال كمتر شدن است. اگر رسيدگي به اين ميدان ها به درستي صورت نگيرد، به اصطلاح مي گوييم كه ميدان تخليه شده است

*آقاي خجسته مهر معاون وزير نفت به تازگي اعلام كرده كه بهره دهي از چاه هاي كم بازده بايد افزايش يابد. رسيدن به اين هدف چه پيش شرط هايي نياز دارد؟

چاه ها بخش كوچكي از ميدان ها هستند. بنابر اين بهتر است به جاي صحبت كردن راجع به بسته شدن چاه هاي كم بازده وضعيت ضريب بازيافت در ميادين نفتي را مورد بررسي قرار دهيم. توليد در ميدان هايي همچون اهواز، مارون، گچ ساران و آغاجاري طي سال هاي گذشته شروع به افت كرده و بازدهي آنها مدام در حال كمتر شدن است. اگر رسيدگي به اين ميدان ها به درستي صورت نگيرد، به اصطلاح مي گوييم كه ميدان تخليه شده است. البته بايد توجه داشت كه اين تخليه در دراز مدت اتفاق مي افتد، كاري كه ما بايد انجام دهيم اين است كه جلو تخليه سريع اين ميادين را بگيريم و ضريب بازيافت ميادين را افزايش دهيم.

 

*در حال حاضر مقدار ضريب بازيافت ميادين چقدر است؟ اوضاع ما در مقايسه با ساير كشورها چگونه است؟

ضريب بازيافت ميادين در كشور ما حدود ۲۵ درصد است. اين در حالي است كه عربستان توانسته ضريب بازيافت خود را به ۵۰ درصد افزايش دهد. حتي كشور نروژ در حال برنامه ريزي براي افزايش ضريب بازيافت خود با ۶۰ درصد است.

بخشي از پايين بودن مقدار استحصال به ويژگي هاي زمين شناسي و بخشي هم به عقب ماندگي تكنولوژي در اين حوزه بستگي دارد. بايد تاكيد كنم كه افزايش ضريب بازيافت ميلياردها دلار براي اقتصاد ايران نفع اقتصادي دارد و نبايد به راحتي از كنار آن گذشت.

 

*هر يك درصد افزايش ضريب بازيافت تا چه اندازه مي تواند نفع اقتصادي براي ايران داشته باشد؟

ذخيره نفت شناخته شده ايران چيزي حدود ۶۰۰ ميليارد بشكه تخمين زده مي شود كه ۲۵ درصد آن قابل برداشت است. به عبارت ديگر ۱۵۰ ميليارد بشكه از ذخاير نفت كشور قابل برداشت و ۴۵۰ ميليارد بشكه ديگر هم زير زمين باقي مي ماند. به عبارت ديگر يك درصد افزايش ضريب بازيافت معادل ۶ ميليارد بشكه نفت مي شود كه با احتساب هر بشكه ۱۰۰ دلار مي توان ادعا كرد يك درصد بهبود در اين حوزه مي تواند ۶۰۰ ميليارد دلار و ۱۰ درصد رشد ۶ تريليون دلار براي كشور ثروت ايجاد كند. اين اعداد به خوبي نشان مي دهد كه بايد به مساله ضريب بازيافت به عنوان يك اولويت اساسي و يك راهبرد ملي توجه شود. البته براي حفظ ضريب بازيافت در مقدار فعلي كارهايي از قبيل تزيرق گاز يا آب به ميادين صورت مي گيرد. اما اقداماتي كه در حال انجام است، كم بوده و به تنهايي نمي تواند كافي باشد.

 

*هر يك درصد بهبود ضريب بازيافت چه مقدار سرمايه گذاري جديد نياز دارد؟

مقدار سرمايه مورد نياز ميدان با ميدان فرق مي كند و نمي توان يك رقم مشخصي را براي آن قيد كرد. البته بايد اشاره كنم كه مقدار سرمايه گذاري براي بهبود ضريب بازيافت در ميادين از سرمايه گذاري براي ظرفيت سازي در ميادن هاي جديد بيشتر است. بر اساس آمار موجود هر بشكه ظرفيت سازي در ميادين جديد به ۲۰ الي ۳۰ هزار دلار سرمايه گذاري نياز دارد. اما براي بهبود ضريب بازيافت اين مقدار بيشتر است.

يك درصد افزايش ضريب بازيافت معادل ۶ ميليارد بشكه نفت مي شود كه با احتساب هر بشكه ۱۰۰ دلار مي توان ادعا كرد يك درصد بهبود در اين حوزه مي تواند ۶۰۰ ميليارد دلار و ۱۰ درصد رشد ۶ تريليون دلار براي كشور ثروت ايجاد كند

*با توجه به شرايطي كه كشور در آن حاكم است، آيا تامين اين حجم از سرمايه از طريق منابع داخلي امكان پذير است؟

بر اساس آخرين آماري كه وزير نفت اعلام كرده، اين صنعت(نفت، گازو پتروشيمي) به ۱۶۰ ميليارد دلار سرمايه گذاري نياز دارد. بدون شك تامين اين حجم از سرمايه گذاري از محل منابع داخلي ممكن نيست و بايد به دنبال جذب سرمايه گذاران خارجي باشيم. جداي از سرمايه گذاري جديدي كه بايد در اين صنعت ايجاد شود، بايد به دنبال بهينه سازي مصرف انرژي باشيم كه اوضاع نگران كننده اي در كشور ما دارد. به هر حال بايد با تمام قوا به دنبال توسعه باشيم. بزرگترين ذخاير گازي دنيا را داريم ولي هاب انرژي گازي منطقه خود هم نيستيم. در مقابل قطر با يك خط لوله دلفين به امارات توانسته تعيين كننده قيمت ها در خليج فارس باشد.

 

*به نظر شما مشكلاتي كه در جذب سرمايه گذار خارجي و استفاده از تكنولوژي روز بوده، چقدر صنعت نفت و گاز و پتروشيمي ايران را از دنيا عقب نگه داشته است؟

نمي توان آماري دقيقي در اينباره اعلام كرد. اما بر اساس آماري كه ارائه مي شود كه ايران دومين دارنده ذخاير گازي در دنياست با اين حال با كمبود گاز در كشور مواجه هستيم و مقدار صادرات گازي كه به تركيه و عراق داريم بسيار محدود است. جالب است كه بدانيد سهم ما از بازار صادرات گاز دنيا تقريبا معادل كشور هايي همچون اندونزي، استراليا يا الجزاير است كه ذخاير گاز محدودي دارند. با اين وجود توانسته اند صادرات خود را توسعه دهند.

اما روسيه كه ذخاير گازي تقريبا معادل ما داره توانسته گاز خود را از سيبري به نقاط دور اروپا برساند (پيش از جنگ اوكراين) و عمده نياز كشورهاي اروپايي را به تنهايي تامين كند.

در صنعت نفت هم اوضاع چنگي به دل نمي زند. ذخاير نفتي روسيه بسيار كمتر از ايران است، اما سطح توليدات اين كشور(پيش از جنگ اوكراين) حدود ۱۱ ميليون بشكه تخمين زده مي شد. اين در حالي است كه سطح توليدات ما در بهترين حالت تنها ۴ ميليون و ۳۰۰ هزار بشكه بوده و امروز هم به دليل شرايط تحريمي حدود ۲.۵ ميليون بشكه اعلام مي شود. متاسفانه تحريم سد بزرگي است كه حداقل پيشرفت ما را به شدت كند كرده است.

 


۲۲