تجمع مايعات در بدن و احتقان ريه متأسفانه در افراد با نارسايي قلبي زياد ديده مي شود و از شايع ترين دلايلي است كه در افراد با نارسايي قلبي علائم بيماري را ايجاد مي كند. در افراد با نارسايي قلبي قدرت پمپاژ قلب كاهش يافته است و بدن براي جبران اين كاهش قدرت انقباضي با احتباس آب و نمك ميزان حجم خون و مايعات بدن را افزايش مي دهد تا نارسايي قلب را جبران نمايد. اين احتباس آب و نمك در بدن علايم متعددي ايجاد مي كند كه عبارتند از:
احتباس نمك و مايعات مي تواند باعث افزايش معني دار و سريع وزن شود. به همين دليل پزشكان از افراد داراي نارسايي قلبي مي خواهند هر روز وزن خود را اندازه گيري نمايند. افزايش وزن يكباره در اثر تجمع سريع مايعات مي تواند نشانه مهمي از عدم كنترل نارسايي قلبي باشد كه نياز به تعديل در داروها يا رژيم غذايي دارد.
ورم يا تورم بدن با نارسايي قلبي شايع است. مايع اضافي تمايل به جمع شدن در اندام تحتاني پاها و مچ پاها دارد و در اغلب موارد اين ورم كاملاً آشكار و ناراحت كننده است. علاوه بر اين ، در صورت شديد بودن نارسايي قلبي يا وجود نارسايي سمت راست قلب مايع اضافي مي تواند در حفره داخل شكم هم جمع شود و حالتي ايجاد كند كه "آسيت" ناميده مي شود.
در نارسايي قلبي ، تجمع نمك و مايعات بدن باعث افزايش فشار در حفره هاي قلبي مي شود . فشار خون بالاي داخل حفرات قلبي باعث مي شود مقداري از مايعات اضافي در ريه ها جمع شوند كه نتيجه آن احتقان ريه است. از آنجا كه احتقان ريه بسيار رايج است ، شما اغلب اصطلاح "نارسايي احتقاني قلب" را خواهيد شنيد كه به عنوان مترادف مجازي براي نارسايي قلبي استفاده مي شود. اين احتقان ريه به طور معمول باعث مشكلات تنفسي مي شود كه مي تواند چندين علائم متمايز از جمله:
"ديسپنه" يا تنگي نفس در افرادي كه نارسايي قلبي دارند بسيار شايع است . تجمع مايع در ريه باعث پر شدن حفرات ريه از مايع شده و جابجايي گازهاي تنفسي مانند اكسيژن به درستي صورت نمي گيرد. اين افراد معمولا در زمان استراحت علايم زيادي ندارند ولي با شروع ورزش و فعاليت بدني دچار تنگي نفس ، كم آوردن ريه ها و خستگي زودرس خواهند شد. در بيماريهاي شديد اين علايم حتي در زمان استراحت هم قابل مشاهده هستند.
نكته قابل توجه اينكه تنگي نفس در هنگام ورزش اغلب با سرفه خشك همراه است. البته سرفه مي تواند به تنهايي و قبل از بروز تنگي نفس هم ايجاد شود. سرفه بدر زمان فعاليت بدني نيز ممكن است نشانه اي از تشديد احتقان ريه باشد.
ارتوپنه تنگي نفسي است كه هنگام دراز كشيدن رخ مي دهد. شخص بيمار در حالت نشسته يا ايستاده راحت است يا علايم كمي دارد ولي به محض دراز كشيدن دچار تشديد علايم تنگي نفس و اضطراب خواهد شد. اين بيماران باي غلبه بر اين مشكل از تعداد بيشتري بالش براي خوابيدن استفاده مي كنند تا با بالا بردن ريه از بدن از ميزان تجمع مايع كم شده و علايم آنها كمتر شود. نياز به بالش هاي بيشتر براي اينكه بتوانيد بخوابيد نشانه اي است از تشديد بيماري قلبي و نارسايي قلب.
يكي ديگر از علائم بدتر شدن نارسايي قلبي ، PND است. افراد مبتلا به PND چند ساعت بعد از خوابيدن به صورت ناگهاني از خواب عميق بيدار مي شوند و احساس كمبود نفس مي كنند. تنگي نفس اين بيماران چند دقيقه تا نيم ساعت بطول مي انجامد و بعدا از بين مي رود.
بندوپنه علامتي است كه در مبتلايان به نارسايي قلبي مشاهده مي شود كه فقط در سال هاي اخير توصيف شده است. اين علامت اشاره به تنگي نفسي است كه هنگام خم شدن به جلو رخ مي دهد. افرادي كه اين علامت را دارند در موقع بستن بند كفش يا برداشتن چيزي از روي زمين يا در حالت سجده براي نماز دچار تنگي نفس و علايم نارسايي قلبي مي شوند.
ورم حاد ريوي ناشي از احتقان سريع و ناگهاني مايع در ريه است. در برخي موارد كه نارسايي قلبي به سرعت ايجاد مي شود يا شدت نارسايي قلبي زياد است ، ريه ها به سرعت از مايع پر شده و از ظرفيت تنفسي ريه به شدت كاسته مي شود. علايم اين بيماران به سرعت ايجاد مي شود و اين بيماران حتي در حالت استراحت هم دچار گرسنگي هوا شده و براي جبران كمبود اكسيژن بدن نفس هاي عميق و تند خواهند كشيد كه بعد از مدتي و با خستگي عضلات تنفسي مجدداً علايم آنها تشديد خواهد شد.
ادم ريه يكي از اورژانس هاي پزشكي است كه احتياج به درمان بيماران در بخش هاي ويژه و با استفاده از داروهاي تزريقي دارد.
كار اصلي قلب اين است كه خون را به تمام اندام هاي بدن منتقل كند. در افرادي كه نارسايي قلبي دارند ، اين عمل پمپاژ معمولاً تا حدي كاهش مي يابد. در اكثر موارد ، علائم ناشي از پمپاژ ضعيف قلبي (كه به آن "برون ده قلب" هم گفته مي شود) به صورت كمبود خون در اعضاي بدن مانند عضلات ، مغز و ساير اعضاي بدن خود را نشان مي دهد. علائم كاهش توانايي پمپاژ متعدد است ولي بارزترين اين علائم عبارتند از:
علايم ناشي از كاهش پمپاژقلبي معمولا علايم بسيار مهمي هستند و بديهي است علائمي مانند اينها با عمر طولاني سازگار نيست ، مگر در مواردي كه بتوان با داروها عملكرد قلبي را بهبود بخشيد ، يا اگر نمي توان از پيوند قلب يا وسيله كمكي بطن استفاده كرد. افراد مبتلا به نارسايي قلبي كه اين نوع علائم را ايجاد مي كند ، معمولاً مرگ نسبتاً زودرسي دارند.
قلب بيماراني كه داراي نارسايي است معمولاً دچار آريتمي مي شود. آريتمي هايي مانند "فيبريلاسيون دهليزي" ، "ضربانات زودرس قلبي" و "تاكيكاردي" از علايم شايع در بيماران با نارسايي قلبي است. علايمي كه در افراد با نارسايي قلبي مي تواند در اثر آريتمي بوجود آيد عبارتند از: