به گزارش خبرگزاري فارس از اصفهان به نقل از روابط عمومي شركت فولاد مباركه، جواد نيلي اظهار كرد: فولاد مباركه با سهم توليد ۴۵ درصدي فولاد يكي از بزرگ‌ترين شركت‌هاي فولادي كشور و بزرگ‌ترين مجموعه فولادي در خاورميانه و شمال آفريقاست.
فولاد مباركه؛ اولين شركت در استفاده از پساب براي توليد
مدير ارشد خدمات فني و پشتيباني شركت فولاد مباركه با بيان اينكه براي توليد فولاد علاوه بر انرژي و سنگ‌آهن به آب هم نياز است، افزود: براي تأمين آب موردنياز جهت توليد فولاد، سال‌ها از آب خام استفاده مي‌شد، ولي الزاماتي كه به دليل مشكلات كمبود آب در فلات مركزي ايران به فولاد مباركه تحميل شد، اين شركت براي اولين بار به استفاده از پساب براي چرخه توليد روي آورد.
وي گفت: اين شركت در ابتدا و در دهه ۸۰ از پساب صنعتي تصفيه‌شده شركت براي چرخه توليد استفاده كرد. با اين اقدام بخش زيادي از نياز آبي به آب خام خود را كاهش داديم. در اوايل دهه ۹۰ نيز به‌عنوان اولين شركت در حوزه خريد پساب شهري از مجموعه شهرهاي مجاور وارد شديم و با اجراي شبكه‌هاي پساب شهري، ايجاد تصفيه‌خانه‌ها و ايجاد خطوط انتقال از پساب شهري براي فرايند توليد استفاده كرديم.
برنامه براي كاهش ۵۰ درصدي آب در فولاد مباركه از طريق پساب شهري
نيلي ادامه داد: در واقع اين شركت با اين اقدام موفق شد نياز آبي خود را تا امروز ۳۰ درصد كاهش دهد، اما در افق بالاتري در تلاش است تا ۵۰ درصد آب موردنياز خود را از طريق پساب شهري تأمين كند. اين مسأله پيامدهاي بسيار مثبتي داشته است كه ازجمله آن مي‌توان به افزايش سطح بهداشت محيط و وضعيت محيط‌زيست اشاره كرد؛ به همين دليل اين اقدام به‌عنوان يك اقدام مثبت در مجموعه استان مورد استفاده قرار گرفته است.
مدير ارشد خدمات فني و پشتيباني شركت فولاد مباركه خاطرنشان كرد: همچنين اجراي اين پروژه توسط شركت فولاد مباركه باعث شد تا به دستور برخي وزارتخانه‌ها ازجمله وزارت صمت و وزارت نيرو در شركت‌هايي كه پس از فولاد مباركه اقدام به استفاده از پساب براي فرايند توليد كردند، اقدامات مشابه انجام شود.
تعداد شهرهاي حاضر در طرح انتقال پساب شهري به ۱۱ شهر افزايش مي‌يابد
وي اظهار كرد: در حال حاضر ۹ شهر در پروژه انتقال پساب شهري به فولاد مباركه براي استفاده در فرايند توليد حضور دارند، اما بسياري از شهرها براي بهبود شرايط محيط‌زيست و بهداشت محيط خود متقاضي شدند كه اقدامات مشابهي را به‌صورت مشترك با فولاد مباركه انجام دهند. در همين راستا قصد داريم اين تعداد شهر را به ۱۱ شهر افزايش دهيم و بايد توجه داشت كه به‌كرات مي‌توان از پساب استفاده كرد.
نيلي درباره منافع اجراي پروژه استفاده از پساب براي شركت فولاد مباركه اظهار كرد: اين طرح منافع زيادي به دنبال دارد. ما ذي‌نفعان بسياري داريم كه اولين آن‌ها جامعه صنعتگراني است كه ورق فولاد ماده اوليه آن‌ها محسوب مي‌شود. بنابراين اولين نياز آن‌ها پايداري توليد در مجموعه فولاد مباركه است كه اين مسئله يكي از بهترين پيامدهاي اجراي اين پروژه است.
پروژه ۹۰ ساله‌اي كه ۵ ساله انجام شد
وي افزود: اگر ما همانند قبل آب خام خود را از منابع ديگر تأمين مي‌كرديم با توجه به شرايطي كه در چند سال اخير ازنظر آبي رخ داد، متحمل توقفات بسياري مي‌شديم، ولي با خريد پساب و استفاده از پساب شهري و صنعتي اين نياز خود را به‌شدت محدود كرديم؛ بنابراين باعث شد تاب‌آوري ما در زمينه توليد افزايش يابد و در نتيجه به‌عنوان اولين نياز ذي‌نفعان ما پايداري خط توليد برقرار شود. اين مسأله منجر به ثبات قيمت و نبود وقفه در عرضه در بازارها خواهد بود.
نيلي ادامه داد: دومين انگيزه فولاد مباركه براي حركت به اين سمت، كاهش وابستگي اين شركت به آب خام است كه با اجراي اين پروژه نياز آب خام اين شركت به‌شدت كاهش يافت. اين مسأله انتظار بخشي از جامعه ذي‌نفعان فولاد مباركه بود كه انجام شد.
مدير ارشد خدمات فني و پشتيباني شركت فولاد مباركه تصريح كرد: نكته ديگري كه مي‌توان در اين خصوص گفت تبعات اجتماعي است. اين اقدام فولاد مباركه كه اقدامي ۳۰ ساله يا به قول دوستان آبفا ۹۰ ساله بود، در ۵ سال انجام شد و شرايط زيست‌محيطي و بهداشت محيط در منطقه را به‌شدت بهبود بخشيد. پيش‌تر فاضلاب خام وارد چرخه رودخانه زاينده‌رود مي‌شد؛ درحالي‌كه اكنون اين مسأله به‌طوركلي در اين ۱۱ شهر عملا اتفاق نمي‌افتد؛ اين پساب‌ها كاملا تصفيه مي‌شود و با خطوط انتقال به فولاد مباركه براي استفاده در صنعت منتقل مي‌شود.
وي ادامه داد: فولاد مباركه اقدامات بسياري را در زمينه كاهش مصرف آب انجام داده است. اولين اقدام كاهش نياز آب مطلق، چه از پساب و چه آب خام، بوده كه به ميزان آبي است كه به ازاي توليد هر تن فولاد مصرف مي‌شود. در همين راستا خطوط انتقال آب به دليل وجود نشتي با هزينه‌هاي بسيار زياد اصلاح شد و فرايندهاي خنك‌سازي تجهيزات و محصولات را تغيير داديم.
نيلي خاطرنشان كرد: علاوه بر موارد مطرح‌شده برج‌هاي خنك‌كننده را نيز به‌منظور كاهش مقدار مطلق آب در چرخه توليد تغيير داديم. اقدام بعدي هم استفاده از پساب صنعتي و بازچرخاني مكرر آب است كه باعث شده قسمت عمده نياز آبي فولاد مباركه از محل تصفيه پساب صنعتي شركت فولاد تأمين شود. استفاده از پساب شهري نيز ازجمله ديگر اقداماتي است كه در زمينه كاهش مصرف آب در فولاد مباركه انجام شده است.
مدير ارشد خدمات فني و پشتيباني شركت فولاد مباركه درباره جايگاه فعلي شركت فولاد مباركه در كشور و جهان نيز گفت: اكنون شركت فولاد مباركه ۴۵ درصد از نياز فولادي كشور را تأمين مي‌كند و بزرگ‌ترين توليدكننده آهن اسفنجي در جهان محسوب مي‌شود. اين شركت ۸ كوره فولادسازي زير سقف دارد كه به‌نوعي بزرگ‌ترين كارخانه با اين تعداد كوره قوس در جهان به شمار مي‌رود. اين شركت همچنين كمترين مقدار مصرف آب به ازاي توليد هر تن فولاد خام را در جهان دارد و به همين دليل برترين شركت در زمينه كاهش مصرف آب در فرايند توليد نيز محسوب مي‌شود.
پروژه‌هاي استفاده از پساب در توليد مقرون‌به‌صرفه است
وي افزود: شايد اجراي پروژه‌هاي استفاده از پساب در وهله اول هزينه‌بر باشد، اما ميزان هزينه توقف توليد نشان مي‌دهد اين اقدام سود بزرگي براي شركت‌ها ازجمله فولاد مباركه به ارمغان مي‌آورد. در همين راستا شركت فولاد مباركه از سال ۹۱ اقدامات مربوط به اين حوزه را آغاز كرد و اكنون در حال بهره‌برداري از آن است.
نيلي خاطرنشان كرد: درصورتي‌كه مقايسه‌اي بين هزينه‌هاي اجراي اين پروژه و سودي كه براي فولاد مباركه به همراه داشته است، انجام شود مي‌بينيم كه با پايداري توليد در مجموعه فولاد، اين هزينه‌برگشت‌پذير بوده و ساير شركت‌ها نيز مي‌توانند با ورود به اين حوزه نياز آبي خود را تأمين كنند.
مدير ارشد خدمات فني و پشتيباني شركت فولاد مباركه با بيان اينكه دو نوع تصفيه‌خانه وجود دارد گفت: نوعي از اين تصفيه‌خانه‌ها كه توسط سازمان آبفا تأسيس مي‌شود، فاضلاب شهري را به پساب قابل‌استفاده براي آبياري گياهان غيرمثمر تبديل مي‌كند. اين در حالي است كه اين آب براي فولاد مباركه قابل‌استفاده نبوده و لازم است در تصفيه‌خانه‌هاي تكميلي، اين آب به آب صنعتي تبديل شود كه فرايند آن فارغ از استفاده مواد شيميايي و انرژي زياد، بسيار هزينه‌بر است.
وي درباره تأثير اين پروژه بر كاهش آلودگي نيز اظهار كرد: اگر از منظر كلان حوزه زاينده‌رود به اين قضيه نگاه كنيم متوجه مي‌شويم كه اولين سود آن بهبود شرايط زيست‌محيطي در كل مجموعه زاينده‌رود است كه عايد همه بهره‌برداران اين حوزه و مردم اين منطقه مي‌شود.
اجراي طرح انتقال آب از درياي آزاد به اصفهان
نيلي گفت: افق ديد فولاد مباركه قطع وابستگي به آب خام و منابع آب جاري يا زيرزميني در منطقه است. در همين راستا دو اقدام بزرگ انجام شده كه اولين آن‌ها استفاده از پساب شهري و صنعتي و دومين اقدام، انتقال آب از درياهاي آزاد به صنايع بزرگ استان است.
مدير ارشد خدمات فني و پشتيباني شركت فولاد مباركه با بيان اينكه اميدواريم اين كار طي ۳ تا ۵ سال آينده به نتيجه برسد، افزود: با اجراي اين طرح، وابستگي شركت فولاد مباركه به منابع آبي داخل استان به‌صورت كامل قطع مي‌شود و نياز آن از طريق منابع نامحدود متصل به دريا تأمين مي‌شود. اما ازآنجاكه اين كار هزينه بسياري دارد، لازم است پيش از آن فرايند خود را به‌گونه‌اي تغيير دهيم كه مصرف آب مطلق در فولاد مباركه كاهش يابد.
وي ادامه داد: پايداري خط توليد براي فولاد مباركه بسيار مهم است. در اوايل دهه ۹۰ شرايط تاب‌آوري بسيار كمي داشتيم و در يك زمان بسيار كوتاهي به دليل اتفاقات رخ داده، فعاليت توليدي اين شركت متوقف شد، اما در شرايط حاضر با حداقل تأمين نياز آبي، اين تاب‌آوري در مجموعه فولاد افزايش يافته است.
نيلي خاطرنشان كرد: اين شركت در سه ماه اول سال جاري موفق به ثبت ركورد توليد ۲ ميليون تن فولاد شد كه افتخاري براي مجموعه كشور محسوب مي‌شود، اما بايد توجه داشت كه با اقدامات انجام‌شده در حوزه مصرف آب به اين هدف بزرگ دست پيدا كرديم.