يك نهاد بينالمللي در تازهترين گزارش سالانه خود از وضعيت صنعت هستهاي در جهان اعلام كرد ميزان نيروگاههاي اتمي فعال به پايينترين تعداد در سي سال گذشته رسيده است.
بنابر گزارش نهاد وضعيت صنعت هستهاي (WNISR) كه در پاريس مستقر است، در حال حاضر ۴۰۸ نيروگاه اتمي در ۳۱ كشور جهان به فعاليت ميپردازند كه در مقايسه با سال گذشته ۹ واحد كمتر شدهاند. اين تعداد در مقايسه با ۴۳۸ نيروگاه، در اوج فعاليت نيروگاههاي هستهاي در جهان در سال ۲۰۰۲، كاهش قابل ملاحظهاي را نشان ميدهد.
مطابق آمار منتشره از ۵۲ نيروگاه جديد در دست احداث دستكم ۳۳ نيروگاه از برنامه عقب هستند. اين در حالي است كه در نيمه نخست سال ۲۰۲۰ حتي يك نيروگاه هستهاي جديد نيز وارد چرخه بهرهبرداري نشده است.
پروژههاي هستهاي تعريف شده جديد علاوه بر مسئله تامين مالي، با رقيبي به نام انرژيها تجديدپذير مواجه هستند. در سال ۲۰۱۹ بودجه تعريف شده براي نيروگاههاي هستهاي ۳۱ ميليارد دلار بود كه اين مبلغ يك دهم بودجه تخصيص يافته به نيروگاههاي بادي و خورشيدي در جهان بوده است.
در اين گزارش آمده است كه صنايع انرژي تجديدپذير نسبت به صنعت هستهاي در برابر اثرات همهگيري كرونا مقاومت بهتري از خود نشان دادهاند.
بنا بر اين پژوهش، توليد انرژيهاي تجديدپذير ۳ درصد رشد را نشان داده در حالي كه توليد انرژي هستهاي به همين ميزان كاهش يافته است.
سال گذشته همچنين براي اولين بار در تاريخ، سهم انرژيهاي تجديد پذيردر توليد برق جهان با ۱۰.۳۹ درصد از سهم انرژي هستهاي با ۱.۳۵ درصد پيشي گرفته است.
دادههاي تازه نشان ميدهد كه كشورهاي توسعهيافته جهان به شكلي جدي در حال بستن راكتورهاي اتمي خود و جايگزين كردن آنها با نيروگاههاي خورشيدي و بادي هستند. براي مثال آلمان در پنج سال گذشته ۳۰ راكتور هستهاي را تعطيل كرده است و ۲۴ راكتور ديگر نيز در اين كشور در حال تعطيل شدن هستند.
آمريكا با ۳۸ راكتور تعطيل شده، بريتانيا با ۳۰ راكتور، ژاپن با ۲۷ راكتور و فرانسه با ۱۴ راكتور ديگر كشورهايي هستند كه به فعاليت بخش قابلتوجهي از نيروگاههاي اتمي خود خاتمه دادهاند.
اين در شرايطي است كه كشورهاي خاورميانه رفته رفته به انرژي هستهاي رو ميآورند. مطابق گزارش منتشره، امارات عربي متحده ۴ نيروگاه اتمي با ظرفيت ۵.۴ گيگاوات را در دست احداث دارد كه يكي از آنها در آستانه بهرهبرداري است.
در همين حال تركيه ۲ نيروگاه اتمي با ظرفيت مجموع ۲.۲ گيگاوات را در دست ساخت دارد، مصر در حال آمادهسازي زيرساخت نيروگاه ۴.۸ گيگاواتي خود است و عربستان سعودي نيز در حال بستن قراردادها براي يك نيروگاه هستهاي ۲ گيگاواتي است.
ايران نيز فاز ۲ نيروگاه بوشهر را با ظرفيت ۹۷۴ مگاوات و بودجهاي حدود ۱۰ ميليارد دلار در دست احداث دارد. فاز ۱ نيروگاه ۹۱۵ مگاواتي بوشهر اكنون در دست بهرهبرداري است و كمتر از ۲ درصد از برق مصرفي كل ايران را توليد ميكند.
اين در حالي است كه بنابر گزارش سال ۲۰۲۰، ايران حدود ۳۰۰ روز آفتابي در سال دارد كه به اين كشور تابش متوسطي فوقالعاده معادل ۲۲۰۰ كيلووات ساعت بر متر مربع ميدهد.
با اين وجود اما كمتر از ۱ درصد توان برق ايران از راه انرژيهاي تجديد پذير به دست ميآيد.