به گزارش مسير اقتصاد از دههها قبل، چين همواره بهعنوان بزرگترين مصرف كننده زغال سنگ در دنيا مطرح بوده است. برخورداري اين كشور از ذخاير عظيم زغال سنگ از يك سو و نبود منابع نفت و گاز كافي كه جوابگوي نياز بخش توليد و صنعت بزرگ اين كشور شرق آسيا از سوي ديگر، سبب اين امر شده است. از طرفي سهم بالاي چين در مصرف زغال سنگ در دنيا باعث شده است كه اين كشور عنوان بزرگترين كشور در ميزان سرانه انتشار گازهاي گلخانهاي در دنيا را از آن خود كند كه اين امر سبب مواجه شدن چين با فشارهاي بين المللي بهمنظور كاهش سهم زغال سنگ از سبد انرژي و به تبع آن كاهش انتشار گازهاي گلخانهاي شده است.
شروع مجدد پروژه احداث نيروگاه زغال سنگ ژنينگ پس از ۴ سال توقف
تاقبل از شيوع ويروس كرونا، چين اقدامات متعددي در جهت كاهش سهم زغال سنگ از سبد انرژي انجام داده بود اما پس از شروع پاندمي، بهنظر ميرسد كه چين بهمنظور جلوگيري از آسيبهاي بيشتر بر اقتصاد و بخش صنعت اين كشور، مجددا قصد اجراي مجدد برنامههاي توسعهاي اين كشور در بخش زغال سنگ است تا بتواند چالشهاي بوجود آمده را حل و فصل كند. احداث نيروگاه زغال سنگ «ژنينگ» يكي از اين موارد است.
گروه چيني هواننگ كه يكي از ۵ شركت برزگ مهندسي اين كشور در زمينه انرژي است، قصد ساخت يك نيروگاه ۴ گيگاواتي زغال سنگ به ارزش ۱.۹ ميليارد دلار تحت عنوان «ژنينگ» در شمال غربي شهر چينگ يانگ را دارد. هدف از اين پروژه تأمين برق مورد نياز نواحي شرقي اين كشور است. اين پروژه كه به دليل سياستهاي اقتصادي و زيست محيطي و همچنين مخالفتهاي متعدد سياسي كه متوجه دولت چين بود، حدود ۴ سال متوقف شده بود.
هفته گذشته، شي جين پينگ رئيس جمهور چين بطور ناگهاني از برنامه بلند مدت اين كشور در راستاي كربن زدايي تا سال ۲۰۶۰ خبر داد. اين در حاليست كه شيوع پاندمي كرونا، بر نگرانيهاي اين كشور در زمينه امنيت اقتصادي و شغلي و همچنين امنيت انرژي افزوده است.
چين در حال برنامهريزي جهت اجراي چندين پروژه در حوزه انرژيهاي تجديدپذير از جمله انرژي بادي، خورشيدي و برق آبي است. با اين حال اجراي پروژه نيروگاه زغال سنگ ژنينگ تهديدي مهم در جهت رسيدن به اهداف كربن زدايي اين كشور است.
وابستگي بخش انرژي چين به زغال سنگ و تناقض آن با سياستهاي اقليمي
لازم به ذكر است كه چين در بازههاي زماني مختلفي اقدام به از دور خارج كردن نيروگاههاي زغال سنگ قديمي و جايگزيني آنها با نيروگاههاي مدرنتر كه زغال سنگ كمتري مصرف كرده و توانايي تأمين الكتريسيته مناطق مورد نياز را دارند، ميكند.
در ۶ ماهه نخست امسال، چين اقدام به افزايش ۱۱.۴ گيگاوات به ظرفيت انرژي زغال سنگ خود كرده كه به تنهايي معادل نيمي از پروژههاي زغال سنگ در سراسر جهان است. علاوه بر اين مطالعات تيم تحقيقاتي Global Energy Monitor حكايت از اين دارد كه اين كشور در حال توسعه حدود ۲۵۰ گيگاوات نيروگاه زغال سنگ است كه به تنهايي قادر به تأمين تمام انرژي و نيروي مورد نياز بزرگترين اقتصاد اروپا، يعني آلمان، است.
خانم كريستين شيرر، مدير بخش برنامههاي زغال سنگ GEM در خصوص برنامه چين در حوزه انرژي زغال سنگ ميگويد: نيروگاههاي جديد زغال سنگ بهمنظور تأمين انرژي مورد نياز بخش صنعت استانهاي مختلف اين كشور از اهميت بالايي برخوردار است. با اين حال سياستهاي چين در بخش توسعه نيروگاههاي زغال سنگ در نتاقضي آشكار با سياستهاي اين كشور در حمايت از انرژيهاي پاك است. از طرفي نهاد رگولاتوري بخش انرژي چين و هم دولت محلي گانسو كه پروژه «ژنينگ» را در دست احداث دارد، پاسخگوي سؤالات ما نيستند.
پيامدهاي زيست محيطي اجراي پروژه ژنينگ
همانطور كه گفته شد،گروه صنعتي هواننگ كه مجري پروژه «ژنينگ» است، در ماه جولاي امسال ذيل يك گزارش ۵۰۰ صفحهاي، به بررسي و ارزيابي اثرات زيست محيطي اجراي اين پروژه پرداخته بود، تبعات نامطلوب زيست محيطي اين پروژه بزرگ بر زمينها و مزارع كشاورزي منطقه و همچنين آلودگي منابع آبي منطقه را خاطر نشان كرده است. پروژه بزرگ نيروگاه «ژنينگ» در سال جاري روند ساخت آن شروع شده است و طبق برنامهريزيها تا سال ۲۰۲۳ به بهرهبرداري خواهد رسيد.
يكي از باغداراني كه در محل احداث پروژه ژنينگ سالها در حال كار و فعاليت بوده است در خصوص پيامدهاي احداث اين پروژه ميگويد: تا قبل از احداث اين پروژه، اين ناحيه مملو از زمينهاي كشاورزي و باغهاي ميوه و… بوده است اما در حال حاضر مدتهاست كه كشاورزان و باغداران زمين و زراعت خود را رها كرده و از اين منطقه رفتهاند.
تلاش چين در راستاي كاهش سهم زغال سنگ از سبد انرژي
چين با وجود در دستور كار قرار دادن توسعه نيروگاههاي زغال سنگ، بهمنظور كاهش انتشار گازهاي گلخانهاي، سهم زغال سنگ از سبد انرژي خود را از ۷۰ درصد در سال ۲۰۱۰ به حدود ۵۷.۷ درصد تا پايان امسال رسانده است. همچنين طبق هدفگذاريهاي اين كشور، اين عدد تا سال ۲۰۲۵ به ۵۳ درصد تقليل پيدا خواهد كرد كه نقش انرژيهاي تجديدپذير در تحقق اين امر بسيار پررنگ ميباشد.
در سال گذشته، چين بيش از ۱۰۰۰ گيگاوات به ظرفيت انرژي زغال سنگ خود افزوده است و علاوه بر اين ۷۵۹ گيگاوات انرژيهاي تجديدپذير نيز به ظرفيت بخش انرژي اين كشور افزوده شده است كه تقريبا معادل ۳ برابر مجموع ظرفيت انرژيهاي تجديدپذير آمريكا و اروپا است. اين امر نشان از حركت رو به جلو و بزرگ چين در راستاي توسعه انرژيهاي سبز با هدف كاهش انتشار گازهاي گلخانهاي و كربن زدايي از اقتصاد و صنعت عظيم اين كشور است.
در نهايت اينطور بهنظر ميرسد كه چين در تلاش است تا سهم زغال سنگ از سبد انرژي خود را كاهش داده و به تعهدات بين المللي خود در راستاي كاهش انتشار گازهاي گلخانهاي جامه عمل بپوشاند و سهم بسيار بالاي اين كشور از ظرفيت نصب شده انرژيهاي تجديدپذير در دنيا دال بر اين حقيقت است. اما در حال حاضر شيوع پاندمي كرونا سبب رو آوردن دوباره اين كشور بزرگ شرق آسيا به اجراي دوباره برنامههاي توسعهاي در بخش زغال سنگ شده است. شروع به كار مجدد پروژه «ژنينگ» پس از ۴ سال توقف بدليل سياستهاي اقليمي و زيست محيطي، نشان از اين امر دارد.
منبع: رويترز؛ b2n.ir/203162