پيام نفت -رسانه خبري تحليلي نفت، گاز و انرژي : پيشنهادي كه زنگنه رد كرد
یکشنبه، 3 اسفند 1399 - 17:17 کد خبر:47051
تاكنون ميزان خسارتي كه در سايه غفلت وزارت نفت از توسعه ميدان گازي فرزاد به كشور وارد شده، رقمي معادل ۴ ميليارد دلار بوده و اين مبلغ به جيب عربستان سرازير شده است. هر روز تاخير نيز حدود ۴.۵ ميليون دلار به مجموع خسارت اضافه مي‌كند.

پيام نفت:
به گزارش ميز نفت ، محسن سبحاني دبير كميته نفت و انرژي دفتر مطالعات رونق توليد دانشگاه امام صادق (ع) در يادداشتي به بررسي آخرين وضعيت ميدان گازي فرزاد پرداخت. متن اين يادداشت در ادامه آمده است:

ميدان گازي فرزاد A  و B در نوار مرزي ايران و عربستان و در ۱۵ كيلومتري جزيره فارسي واقع شده و در منطقه پارس شمالي قرار دارد. منطقه‌اي كه در محدوده شهرستان دير واقع است. اين ميادين در ايران با نام‌هاي فرزاد A و B و در عربستان با نام‌هاي "حصبه" و "عربيه" شناخته مي‌شوند.

شركت ملي نفت ايران و كنسرسيومي متشكل از سه شركت هندي «او.ان. جي.سي ONGC» ، «ايندين اويل Indian Oil» و «اويل اينديا» قرارداد اكتشافي به منظور حفاري چاه‌هاي اكتشافي در بلوك فارسي را در سال ۲۰۰۲ ميلادي امضا كردند و در نهايت، سال ۲۰۰۷ ميلادي با حفاري ۲ حلقه چاه، كشف ذخاير تجاري گاز در ميدان «فرزاد» به اثبات رسيد.

*زنگنه با چه استدلالي پيشنهاد هند براي توسعه ميدان فرزاد را رد كرد؟

بر اين اساس، پس از اثبات ذخاير تجاري گاز در ميدان «فرزاد» مذاكرات شركت ملي نفت ايران با كنسرسيوم هندي به رهبري «او.ان. جي.سي ويدش» آغاز شد. اما در اوج مذاكرات به يكباره اعلام شد كه پيشنهاد هندي‌ها براي طرف ايراني قابل قبول نيست. به گفته بيژن زنگنه وزير نفت ايران «پيشنهاد هند در واقع هيچ نفعي براي ايران نداشت».

در اين باره مدير شركت او.ان.جي.سي ويدش گفت: «هند چند بار پيشنهاد خود را اصلاح كرده تا انتظارات و شرايط مد نظر تهران براي واگذاري حق توسعه اين ميدان را تامين كند. ما مي خواستيم تنها در بخش بالادستي فعاليت كنيم، اما ايران از ما خواست تا در بخش پايين دستي هم فعاليت داشته باشيم و ما پيشنهادمان را افزايش داديم و به 11 ميليارد دلار رسانديم و قيمت گاز را هم به شاخص‌هاي بين المللي مرتبط كرديم». اين شركت قبلا پيشنهادي 5 ميليارد دلاري براي توسعه فرزاد B ارائه كرده بود.

بر اساس گزارش‌هاي منابع هندي، هند از سال ۲۰۰۹ به دنبال انعقاد قرارداد براي ميدان گازي فرزاد بود. حدود ۷۵ درصد از اين توافق‌نامه تا ماه مه 2018 نهايي شد؛ اما هنگامي كه ايالات متحده به طور يك جانبه از توافق هسته‌اي خارج شد، اين قرارداد نيز به مانع برخورد كرد. دست آخر ايران و هند براي توسعه اين ميدان به توافق دست نيافتند و با افزايش تحريم‌هاي غيرقانوني آمريكا، هندي‌ها ميز مذاكره را ترك كردند.

*هديه 4 ميليارد دلاري ايران به عربستان در ميدان گازي فرزاد

در حال حاضر سعودي‌ها روزانه حدود ۴.۵ ميليون دلار از سهم گاز ايران در اين ميدان را برداشت مي‌كنند. تاكنون ، ميزان خسارتي كه به كشور وارد شده رقمي معادل ۴ ميليارد دلار بوده و هر روز تاخير نيز حدود ۴.۵ ميليون دلار به مجموع خسارت اضافه مي‌كند. با گذشت كمتر از يكسال از توقف مذاكرات ايران و هند بر سر توسعه اين ميدان مشترك گازي، در نهايت توسعه فاز مقدماتي اين ميدان در قالب توافقنامه اوليه به يكي از شركت‌هاي ايراني واگذار شد.

نكته مهم درباره توسعه ميدان فرزاد كه در نهايت منجر به بازگشايي قفل توسعه آن شده، چگونگي استفاده از گاز ميدان فرزاد بوده است. به طوري كه اخيراً يكي از مقامات شركت ملي نفت، گفته است: «سناريوي پيش رو، امكان‌سنجي تزريق گاز ترش ميدان‌هاي فرزاد الف و ب به ميدان نفتي آغاجاري بوده و تاكنون مدل توسعه اقتصادي اين ميدان  تدوين و ارائه شده است».

با انتقال گاز ميدان فرزاد به تأسيسات آغاجاري با حفاري چاه‌هاي دريايي، سكو و تأسيسات فراساحلي مي‌توان گاز ترش اين ميدان را به خط لوله پنجم سراسري منتقل كرد، و در نهايت گاز ميدان صرف افزايش ضريب بازيافت مخزن آغاجاري شود. با اجراي اين سناريو در كنار كاهش هزينه‌هاي توليد عملاً راهكاري براي مصرف گاز اين ميدان مشترك با عربستان پيدا شده است.

بازخواني پرونده توسعه ميدان فرزاد دو پرسش مهم در مقابل سياست گذاري توسعه كشور قرار مي‌دهد:

1- چه نوع كژكاركردي­‌هايي در دستگاه فكري حاكم بر سياست‌گذاري و راهبري توسعه منجر به اين شده است كه اين واگذاري به شركت‌هاي ايراني، سال‌ها قبل انجام نشود و بعد از واگذاري نيز دچار تصميمات خلق‌الساعه و عجولانه شود؟

2- چه نوع انگاره‌هايي در طراحي تعاملات با طرف‌هاي خارجي بر ذهن سياست‌گذاران ما حاكم است كه باعث عدم توفيق و معطل ماندن پروژه توسعه ميدان گازي فرزاد شده است؟



منبع : فارس