به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، عرصه نفت خام در بورس پس از فراز و نشیب فراوان و تحلیل رفتن مقاومت‌های اولیه بالاخره یک ماه پیش آغاز شد. همانطور که پیش‌بینی می‌شد عرضه اولین محموله‌های نفت خام تنها آغازی بود برای آغاز دور جدیدی از چالش‌ها در این عرصه کما اینکه نه تنها با وجود عرضه هفتگی به جز یک محموله نفت خام که توسط نیکو(شرکت تامین مالی وابسته به شرکت ملی نفت) خریداری شد محموله دیگری توسط بازرگانان داخلی خریده نشد، بلکه حتی معامله انجام شده نیز انتقادات زیادی را برانگیخت. از سویی بخش خصوصی فعال در این زمینه به ارزان‌خری نفت متهم شد و از سوی دیگر به نحوه عرضه نفت خام توسط شرکت ملی نفت به شدت مورد انتقاد بخش خصوصی قرار گرفت. در این باره مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت تاکید کرد که نفت در بورس ارزان فروخته نمی‌شود و رئیس هیئت مدیره بورس کالا نیز تلویحا شرکت ملی نفت را به مقاومت در برابر عرضه نفت خام در بورس متهم کرد. بر این اساس با سید حمید حسینی، رئیس اتحادیه صادرکنندگان محصولات نفتی به گفت‌وگو نشستیم و علاوه بر شنیدن نظرات بخش خصوصی فعال در این زمینه، انتقادات وارد به بخش خصوصی را نیز در این گفت‌وگو مورد پرسش قرار دادیم. حسینی علاوه بر انتقادات شدیدی که به نحوه عرضه نفت در بروس دارد، اما صراحتا انتقادات وارد به بخش خصوصی درباره تمایل به ارزان‌‌تر خریدن نفت خام را رد نکرده و معتقد است عرضه کننده باید به سازوکار بورس در قیمت‌گذاری تن بدهد و حتی اگر ناچار شد چند محموله را ارزان‌تر بفروشد تابه این شیوه برای تجارت نفت بوسیله بورس نفت ایران بازاریابی کند.


فارس: نحوه عرضه نفت خام در بورس را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ از سویی عده‌ای کاملا مخالف عرضه نفت خام در بورس هستند و آن را موجب ارزان فروشی نفت می‌دانند و از سویی دیگر نحوه این عرضه مورد سؤال است.
حسینی: درباره اینکه عرضه نفت در بورس به نفع کشورها هست یا نه یا اینکه عرضه در بورس ارزان فروشی یا به قیمت فروشی است تجربه همه کشورها نشان می‌دهد که اگر ما یک محیط رقابتی ایجاد کنیم و اجازه دهیم همه بازیگران در آن وارد شوند قطعاً به نفع کشور است. یعنی هم به نفع شرکت ملی نفت به عنوان عرضه کننده است و هم به نفع شرکت‌های ایرانی است که می‌توانند وارد عرصه تجارت نفت خام شوند.
یکی از حلقه‌هایی که در صنعت نفت ایران ملی نشده همین است که ما ایرانی‌ها هنوز نتوانسته‌ایم در تجارت نفت خام و فرآورده‌های آن حضور داشته باشیم و عمدتاً فروش نفت، بازرسی نفت، بیمه‌های نفت، معاملات کاغذی نفت و فاینانس نفت توسط خارجی‌ها انجام می‌شود. روزی این حلقه باید شکسته شود و شرکت‌های ایرانی بتوانند وارد ایران معاملات شوند. روزانه 240 تا 250 میلیون دلار سقف معاملات شرکت ملی نفت است که اگر بخشی از آن بتواند به وسیله شرکت‌های ایرانی انجام شود، قطعاً به نفع اقتصاد کشور خواهد بود. یعنی اگر ارزش افزوده‌ای ایجاد می‌شود وارد شرکت‌های ایرانی می‌شود.

*تاثیر راه‌اندازی بورس در شفافیت معاملات نفتی

از سوی دیگر ابهامات و بحث‌هایی که درباره نحوه خرید و معاملات شرکت ملی نفت وجود دارد و همیشه بین مجلس و دولت مسئله‌ساز بوده است، در صورت عرضه در بورس شفاف می‌شوند و تا حدودی دل نگرانی‌های نمایندگان مجلس درباره نوع قراردادها و قیمت معاملات و امثال آن برطرف می‌شود.
از طرف دیگر سلیقه‌های مدیران نیز در معاملات کنار می‌رود. زمانی که اختیارات زیادی به یک مدیر سپرده می شود مسائل ارتباطات و رانت و امثال آن ایجاد می‌شود. حال اگر بتوان آن را از دسترس افراد خارج کرده و در آکواریومی به نام بورس قرار دهیم که همه بتوانند آن را رصد کنند قطعا به نفع همه خواهد بود.
اما در مورد اینکه ما با این سرعت کار را شروع کردیم و ابزار و امکانات لازم برای ابتکار وجود دارد شک و تردید‌هایی وجود دارد. با اینکه ما 3 یا 4 سال در مورد این مسئله مطالعه کردیم و علاقه‌مند به انجام این کار بودیم اما در مورد عرضه در این موقعیت و نوع عرضه ای که داشتیم به عنوان اتحادیه صادر‌کنندگان محصولات نفتی که قرار بود یکی از بازیگران این عرصه باشد راضی نیستیم.
اعتقاد داریم بعضی نمی‌خواهند عرضه نفت در بوس موفق باشد و می‌خواهند بگویند بخش خصوصی کشور توان ندارد چنانکه ما عرضه کردیم و نتوانستند بخرند و ما هم به وضعیت قبلی باز می‌گردیم.

*مشکلات متعدد اولین عرضه نفت خام در بورس

فارس: دلیل این تحلیل شما چیست؟ چرا فکر می‌کنید چنین عزمی وجود دارد؟
حسینی: زیر ساخت‌ها در مباحث ارتباطات و نقل و انتقال پول چندان آماده نیست و تحریم نیز نقل و انتقال پول را سخت کرده است. شرایطی هم که شرکت ملی نفت گذاشته و براساس آن حتماً باید حواله‌های ارزی از خارج از کشور انجام شود و حاضر نیست حواله‌های داخل کشور را بپذیرد به این مشکل دامن زده است.
شرکت ملی نفت اگر نگران است که خریدار با ارز حواله داخلی محموله‌ای را بخرد و در خارج از کشور آن را بفروشد و ریال بیشتری دریافت کند می‌تواند به نحو دیگری مثلا حواله‌های ارزی داخل کشور دریافت کند.
شرکت‌های ایرانی اگر بخواهند خارج از کشور پول سنگین 10 یا 20 میلیون دلاری جابجا کنند به سرعت شناسایی و تحریم می‌شوند و این موضوع دست همه را بسته که احتیاط کنند و وارد این بازار نشوند.
در عین حال نوع نفتی که در بورس عرضه شده نوع نفت شناخته‌ شده‌ای نیست. نفت بهرگان سر در بازار دنیا شناخته شده نیست. در واقع نفت جدیدی عرضه شده است...

فارس: اما آقای قمصری در گفت‌وگویی که با او داشتیم اظهار داشت که ما روز قبل از عرضه در بورس مشابه همین محموله را با پرمیوم بالای یک دلار فروخته‌ایم.
حسینی: ممکن است که مشتری خاصی برای آن وجود داشته باشد اما کالایی نیست که در بازار دنیا شناخته شده باشد. به عنوان مثال نفت مارون، سروش، نوروز،خارک و امثال آن در بازار دنیا شناخته شده است اما نفت بهرگان را نمی‌شناسند و یا آن آشنایی ندارند.
در عین حال محموله عرضه شده محموله بزرگی نیست چنانکه محموله 90 ـ 80 هزار تنی محموله‌های خوبی برای صادرات به خاور دور یا اروپا محموله‌های خوبی محسوب نمی‌شود.
از سوی دیگر به طور مرتب مقصد این محموله عوض شد. یک روز گفتند محموله باید به اروپا و روز دیگر گفتند محموله به جای دیگر فروخته شود.
خریدار باید بتواند به هم مقصدی نفت خریداری شده را بفروشد. اینکه قبل از عرضه فروش را به یک بازار خاص منحصر می‌کنیم باعث بی‌رغبتی خریداران می‌شود.

*شرکت ملی نفت حاضر نیست استراتژی 50 ساله خود را تغییر دهد

فارس: تصور می‌کنید شرکت ملی نفت به چه دلیل هدف بازار را تعیین می‌کند؟
حسینی: احتمالاً به دلیل حفظ بازار و بازاریابی خودشان است. در عین حال قیمت بقیه اقلام نفتی در سایت شرکت ملی نفت مشخص است و کاملا معلوم است قیمت نفت خام سنگین و قیمت نفت خام سبک، قیمت نفت میدان فروزان، سروش، نوروز و دیگر میادین چقدر است. قیمت پرمیوم نیز کاملاً مشخص است اما قیمت محموله‌ای که در بورس عرضه می‌شود در این سایت مشخص نشده است. چرا قیمت این نفت روی سایت قرار نمی‌گیرد؟
همه این موارد ابهاماتی را در این خصوص ایجاد می‌کند. از سوی دیگر به نظر می‌رسد شرکت ملی نفت قصد ندارد استراتژی و روش کار خود را تغییر دهد. شرکت ملی نفت 50 سال از این استراتژی و روش پیروی کرده که کالا را مستقیماً به خریدار نهایی فروخته است و هیچ گاه کالا به تاجر و معامله کننده فروخته نمی‌شده است. الان هم ترجیح می‌دهد با یک قرارداد طولانی مدت نفت را به یک پالایشگاه نفت بفروشد و قطعا آن پالایشگاه نیز حاضر خواهد بود با قیمت بهتری این نفت را بخرد. در مقایسه زمانی که بخواهید یک محموله SPOT یا تک محموله را در بورس عرضه کنید که خریدار آن معلوم نیست، میزان عرضه و زمانبندی آن چگونه است، پالایشگاه حاضر نیست چنین محموله‌ای را خریداری کند و ترجیح می‌دهد یک قرارداد طولانی مدت داشته باشد.

*دو پیشنهاد برای عرضه نفت خام در بورس

فارس: دقیقا اشکالی که به راه‌اندازی بورس نفت گرفته می‌شود همین است. در واقع می‌گویند زمانی که می‌شود یک قرارداد طولانی مدت و یک بازار مطمئن برای نفت داشت، از منافع سیاسی آن بهره برده از طرف دیگر نفت ‌تر فروخته شود چرا باید اصرار کنیم نفت را بورس به صورت محموله‌ای و ارزان‌تر بفروشیم؟
حسینی: ما دو پیشنهاد دادیم. اولا گفتیم این محموله‌ها می‌توانند محموله‌های مناسبی برای بازار آفریقا یا بازاری باشد که ما در آن حضور نداریم. وقتی عمده قراردادها بین دو دولت باشد و مثلا 600 هزار بشکه نفت به چین و دولت آن فروخته می‌شود معلوم است که بخش خصوصی نمی‌تواند در این معاملات نقشی ایفا کند.
زمانی که 400 هزار بشکه به کره یا 300 هزار بشکه به ترکیه فروخته می‌شود کاملا مشخص است که پالایشگاه کره‌ای ترجیح می‌دهد از خود شرکت ملی نفت خرید کند.
ما گفتیم می‌توان در وهله اول محموله‌ها به مقصد معامله کنندگان در آفریقا برود چرا که پالایشگاه‌های آفریقا به دلیل اینکه مورد تایید قرار نمی‌گیرند خود نمی توانند مستقیما نفت خام خریداری کنند. شرکت ملی نفت می‌توانند محموله‌هایی را با اندازه و قیمت مناسب به مقصد آفریقا در بورس عرضه کنند.
پیشنهاد دوم ما این بود که اول از عرضه محموله‌های سوآپ در بورس شروع کنید. چه اصراری هست که نفت خام ایران در قدم اول در بورس فروخته شود.
کما اینکه خود آقایان می‌گویند اگر قیمت نفت عرضه شده در بورس از میزانی کمتر شود قراردادهای لانگ ترم و طولانی مدت نیز دچار مشکل می‌شود.
ما پیشنهاد کردیم از سوآپ شروع کنند و از شرکت سوآپ کننده بخواهند در زمان تحویل محموله آن را در بورس عرضه کند که در این صورت اسم آن نفت خام ایران نخواهد بود بلکه نفت خام ترکمنستان یا قزاقستان خواهد بود و کسی نمی‌گوید نفت خام ایران به فلان قیمت فروخته شده است.
اگر آقایان مقداری در پرداخت ها، قیمت‌گذاری، مقصد محموله‌ها و سوآپ تجدید نظر کنند به نظر می‌رسد بورس نفت می‌تواند نقش مثبتی را برعهده بگیرد. کمااینکه ما در حال حاضر چیزی به نام پلتفرم قیمت نداریم و قیمت نفت ما میانگینی از قیمت نفت دوبی و عمان است. طبعا برای ما جالب نیست که در کشوری با این اندازه و قدمت و تجربه قیمت نفت با توجه به چند کشور کوچک خلیج‌فارس تعیین شود.
الان در بورس بر همین مبنا قیمت‌گذاری می‌شود اما اگر معاملات بورس سروسامان می‌یافت می‌توانستیم در نهایت خودمان یک پایه قیمت نفت به دنیا اعلام کنیم و نفت خام بر مبنای کیش یک پلتفرم قیمت شود.

*امکان ایجاد یک پایه ایرانی قیمت نفت خام بوسیله بورس

ما اگر بورس را به درستی فعال می‌کردیم می‌توانستیم نفت آسیای میانه، نفت، روسیه و نفت دیگر کشورها را در این بورس عرضه کنیم. در دراز مدت وجود بورس قطعا بهتر از قراردادهایی است که به صورت بلند‌مدت با دولت‌ها بسته می شود چنانکه در شرایط سیاسی ارتباط ما با هر یک از این کشورها دچار مشکل شود نمی‌دانیم صادرات نفت را به این کشورها چگونه انجام دهیم مانند مشکلی که برای هند ایجاد شده است.
ما باید همه جوانب را ببینیم. اگر فردا به هر دلیلی فشار و تحریم باعث شد نتوانیم با این دولت‌ها ادامه کار دهیم چه خواهیم کرد؟ به خصوص وقتی جای دیگری ظرفیت‌های متفاوتی ایجاد نشده باشد.
عرضه نفت خام در بورس می‌تواند این فضا را باز کند که ما چندان به قرارداد دولت با دولت و قرارداد لانگ ترم وابسته نباشیم و هر زمان خواستیم از این ابزار استفاده بیشتری ببریم امکان آن وجود داشته باشد.

فارس: اشکال دیگری که از طرف مدیران شرکت ملی نفت ابراز می‌شود این است که ساختار بانکی کشور تحت تحریم است و چابکی لازم را ندارد. چگونه می‌توان بورس را بدون یک ساختار بانکی چابک راه‌اندازی و اداره کرد؟
حسینی: پرداخت‌های خریداران و شرکای خارجی در حال حاضر 30 یا 40 روزه و بوسیله LC انجام می شود اما از خریداران داخلی خواسته می‌شود 20 درصد را در زمان خرید و بقیه را در زمان بارگیری پرداخت کنند. این خلاف رویه‌های موجود است. اینکه در همه دنیا نفت 30 روزه معامله می‌شود.
یعنی پالایشگاه نفت را خریده، پالایش می‌کند و بعد از فروش فرآورده‌ پول آن را پرداخت می‌کند.
اما به بخش خصوصی داخلی گفته می‌شود 20 درصد را جلوتر و 80 درصد را روز بارگیری پرداخت کند و پول نیز حتما باید از خارج از کشور حواله شود. این شرایط کار را سخت کرده است. به نظر می‌رسد برای انجام کار عجله وجود داشته است. 2 یا 3 سال کاری انجام نشد و الان بدون هیچ مقدمه‌ای و بدون اینکه ساز و کار‌های لازم فراهم شود نفت خام را در بورس عرضه کردند که به نظر می‌رسد می‌خواهند بگویند بخش خصوصی کشور نمی‌تواند این کار را انجام دهد و مقصر بخش خصوصی کشور است.
ما نگرانیم که با این نوع عرصه هم بورس و هم بخش خصوصی زیر سؤال برود. حضور بورس و بخش خصوصی به نفع کشور است اما باید ساز و کاری طراحی کرد که این دو در عرصه فروش و تجارت نفت خام با شکست مواجه نشوند.

*شرکت ملی نفت به شفاف‌سازی معتقد نیست

فارس: زمانی که ما توان دریافت پول خودمان را نداریم چطور می‌توانیم محموله‌های نفت قزاقستان و روسیه و ترکمنستان و امثال آن را در بورس کیش عرضه کرده و پول آن را دریافت کنیم؟ در عین حال این نکته نیز مهم است که زمانی که معاملات over counter ممکن نیست عملا بورس نفت مفهومی پیدا نمی‌کند.
حسینی: در حال حاضر نفت ما تحریم نیست. حمل و نقل نفت نیز تحریم نیست. ممکن است شرکت ملی نفت، نیکو یا بانک‌های ما تحریم باشند اما نفت ما تحریم نیست.
در عین حال زمانی که نفت قزاقستان در بورس کیش عرضه شود لازم نیست پول آن به بانک مرکزی ما برسد. خود قزاق‌ها پول آن را دریافت خواهند کرد و اصلا لازم نیست پول به حساب ما واریز شود.
طرح این مسائل به نظر من کم لطفی و ناشی از عدم اعتقاد بدنه شرکت ملی نفت به شفاف سازی است. به اعتقاد من شرکت ملی نفت هنوز در برابر عرضه نفت خام در بورس مقاومت می‌کند و سیستم‌های بسته و کنترلی خود را به شفاف‌سازی ترجیح می‌دهد. شاید در کوتاه مدت این روش‌ها به نفع کشور باشد اما بورس‌های ترکمنستان، روسیه و دیگر نقاط نشان داده‌اند که در نهایت به نفع کشورها است که از ابزار بورس استفاده کنند.

فارس: اشکال دیگری که مطرح می‌شود این است که بخش خصوصی نفت را نسبت به قیمتی که شرکت ملی نفت در معاملات عادی خود می‌فروشد ارزان‌تر می‌خواهد. چرا بخش خصوصی چنین خواسته‌ای دارد؟
حسینی: قیمت نفت spot و تک محموله با قیمت نفت در قرارداد لانگ ترم و طولانی مدت متفاوت است.

فارس: آنچه مطرح می‌شود درباره همین محموله‌های spot است.
حسینی: حتما در قراردادهای لانگ ترم قیمت نفت در همه دنیا بیشتر است. کما اینکه شرکت ملی نفت به عنوان مثال محموله لانگ ترم را با قیمت 108 بعلاوه 10 یا 12 دلار می‌فروشد اما محموله spot را 108 بعلاوه 1 یا 2 دلار می‌فروشد. فروش هر نوع محموله‌ای اقتضای خود را دارد.

*اصراری به ارزان‌خری نفت خام نداریم اما بورس سازوکار خود را دارد

فارس: در مصاحبه من با آقای قمصری ایشان می‌گفت در بورس، نفت را 6 یا 7 دلار پایین‌تر از قیمت از ما خواسته‌اند در حالی که ما نفت همان میدان بهرگان را روز قبل از عرضه در قرارداد spot با پرمیوم 1.6 دلار فروخته‌ایم، اما در بورس با پرمیوم صفر نفت را از ما می‌خواستند.
حسینی: مشکل این نیست. ما هم نمی‌گوییم شرکت ملی نفت صد در صد مقصر است. ممکن است بخش خصوصی و خریداران الان شرایط لازم برای رقابت با شرکت ملی نفت را که 50 سال در بازار حضور داشته است را نداشته باشند.
اما یا مقامات کشور ترجیح می‌دهند که شرکت ملی نفت محموله‌های spot را با همان شرایط گرانتر بفروشد یا ترجیح می‌دهند برای بدست آوردن منافع درازمدت، برای غلبه بر تحریم‌ها و امثال آن کانال‌های جدیدی را برای عرضه نفت خام باز کنند. در چنین شرایطی حاضرند یک دلار هم روی پرمیوم تخفیف دهند.
به نظر من این مساله نه از سوی ما به عنوان بخش خصوصی و نه از سوی شرکت ملی نفت قابل تصمیم‌گیری نیست. مسئولان کشور باید با توجه به همه حرف‌های ما و شرکت ملی نفت تکلیف این موضوع را مشخص کنند.
ما هیچ اصراری نداریم که شرکت ملی نفت ارزان فروشی کند اما به هر حال بازار ساز و کار خود را دارد. شرایطی اعلام شده و هر کس اعم از خریدار داخلی، خارجی، پالایشگاه و امثال آن می‌تواند وارد این بازار شود. زمانی که نیامدند ساز و کار بورس می‌گوید در صورتی که عرضه شد و خرید انجام نشد قیمت باید پایین بیاید. این گونه نیست که عرضه در بورس انجام شود و گفته شود قیمت را با توجه به تقاضا کاهش نمی‌دهیم. یا نباید عرضه شود یا اگر ساز و کار بورس را پذیرفته‌ایم در صورت تقاضای بالا قیمت بالا رفته و در صورت نبودن خریدار و تقاضا باید خود را با بازار تطبیق دهند.
نمی‌توان از ابزار بورس استفاده کرد اما ساز و کار بورس را نپذیرفت.
ممکن است 3 یا 4 بار کالا در بورس ارزان فروخته شود اما در انتها خریدار پیدا می‌شود و می‌توان با قیمتی حتی بالاتر از قیمت شرکت ملی نفت محموله‌ها را فروخت.
وقتی توجه همه به این مسئله جلب شد که ایران در حال فروش 2 دلار زیر قیمت است به سمت این بازار می‌آیند. این خود یک روش و ساز و کار بازاریابی است. در این ساز و کار ممکن است 3 یا 4 مرتبه نفت خام ارزانتر فروخته شود اما این مسئله جذابیت ایجاد می‌کند و کسانی که به ورود به این بازار علاقه ندارند وارد این بازار می‌شوند و حضور آنها خود به خود باعث افزایش تقاضا و افزایش قیمت می‌شود.
این همان اتفاقی است که برای فرآورده‌ها و محصولات پتروشیمی افتاده است کما اینکه در بعضی موارد این محصولات با قیمتی بیش از قیمت جهانی به فروش می‌رسد.
در واقع جایی که از منافع بورس بهره‌ می‌برند ساکت هستند اما زمانی که قرار است یک دلار ضرر کنند بوق و کرنا به دست می‌گیرند.

*معاملات کاغذی فعلا تنها درباره فرآورده‌های نفتی می‌تواند مفید باشد

فارس: یکی از موضوعات مهم در بورس‌های دنیا معاملات کاغذی است. آیا در حال حاضر امکان انجام چنین معاملاتی در بورس فراهم است؟ اصولا چقدر انجام چنین معاملاتی را در بورس نفت مفید ارزیابی می‌کنید؟
حسینی: به نظر من معاملات کاغذی برای فرآورده‌ها می‌تواند تأثیر بسیار بیشتری نسبت به نفت خام داشته باشد. در حال حاضر سوآپ فرآورده‌ها تقریبا شروع شده و انجام می‌شود و قراردادهای جدیدی در این خصوص بسته می‌شود.
در طول زمانی که من محموله را از شمال می‌گیرم، تحویل شرکت ملی نفت می‌دهم و شرکت ملی نفت صبر می‌کند تا میزان آن به حدی برسد که قابل تحویل در جنوب کشور باشد، ممکن است بازار نفت دچار نوساناتی شود که قیمت‌ها 20 یا 30 دلار تغییر کند کما اینکه دو سال پیش قیمت نفت از 140 دلار به 45 دلار رسید.
در معامله سوآپ محموله‌ای را به قیمت 600 تا 700 دلار در تن تحویل داده شده بود که بعد از تحویل گرفتن آن همان محموله 300دلار فروخته شد که ضرر هنگفتی را باعث شد.
ما ابزاری نداریم که سوآپ را داخل کشور انجام دهیم. اگر امکان انجام معاملات کاغذی هجینگ فرآورده‌ها راه‌اندازی می‌شد به جان گرفتن و پوشش ریسک بخش خصوصی کمک می‌کند.
به عنوان مثال بخش خصوصی که وارد این بازار شده اگر می‌دانست کالایی را که در حال حاضر تحویل گرفته می‌تواند در بازار کاغذی برای یک ماه آینده بفروشد اطمینان بخشی بود که اگر در بازار اتفاقی بیفتد محموله خود را با قیمت مناسبی فروخته است.
البته در مورد نفت خام چون جایی غیر از شرکت ملی نفت درگیر نیست تصور نمی‌کنم هجینگ و معاملات کاغذی بتواند کمکی کند. طبعا شرکت ملی نفت اگر نیاز داشته باشد می‌تواند از چنین ابزارهایی استفاده کنند.
حجم معاملات کاغذی نفت چندین برابر معاملات نفت خام است و گاهی به 70 یا 80 برابر معاملات واقعی نفت خام می‌رسد که نوعی سفته‌بازی را در بازار دنیا ایجاد کرده و بعضی از آن سود می‌برند.
اینکه شرکت ملی نفت وارد این بازار شده است یا نه یا اصلا لازم است وارد شود را نمی‌دانم اما بخش خصوصی در بخش فرآورده‌ها می‌تواند وارد این بازار شود به شرطی که ساز و کارهای لازم فراهم شود.

فارس: در نهایت تصور می‌کنید ‌خواسته‌های بخش خصوصی یا شرکت ملی نفت تاثیر بیشتری در روی ریل نیفتادن معاملات نفت خان در بورس داشته است؟
حسینی: به نظر من تبلیغات درباره اینکه معامله نشد و بخش خصوص نخرید یا ارزان خری می‌کند به نفع کشور نیست. ممکن است در یک بورس چند ماه عرضه باشد اما معامله‌ای انجام نشود. نمی‌توان در بازار اینکه چه کسی مقصر است مجادله‌ کرد. امکان فراهم شد و ابزاری ایجاد شده است که بخش خصوصی یا دولت اگر بتوانند از آن استفاده کنند مفید است و اگر هم نشد لازم نیست روی آن مانور داده شود.

گفت‌وگو از علی فروزنده

فرآیند کاهش تولید پارس جنوبی آغاز شده و هر سال سرعت خواهد گرفت  هیچ جای جهان مثل ایران نیست که تمامی خانه‌ها گازکشی شده باشند  پایان قرن نفت و هزاران میلیارد دلار سرمایه ای که کم ارزش می شود  طرح تبدیل دودکش نیروگاه به خوراک واحد پتروشیمی  تحلیل مقایسه ای مصرف واقعی انرژی برق در ایران