پیام نفت:

بخاری‌های گازی عواقب سنگینی برای سلامت جامعه و محیط‌ زیست به دنبال دارند و به دلایلی که شرح داده می‌شود لازم است طی ۵سال انواع بخاری‌ها و هیترهای برقی جایگزین بخاری‌های گازی شوند. از جمله دلایل آن عبارتند از:

۱- بلعیده شدن اکسیژن خانه‌ها توسط بخاری‌های گازی: بخاری گازی به‌طور متوسط در ماه‌های سرد سال طی شبانه‌روز ۲۰ متر مکعب گاز را می‌سوزاند. فرض کنیم خانه ۷۰متری با یک بخاری گازی گرم می‌شود. این بخاری به ازای هر متر مکعب گازی که می‌سوزاند حدود ۲ برابر آن اکسیژن مصرف می‌کند از طرف دیگر چون حدود ۲۱درصد هوا اکسیژن است بنابراین برای سوختن هر متر مکعب گاز طبیعی در بخاری‌ها حدود ۱۰متر مکعب هوای خانه از بین می‌رود. در یک خانه ۷۰ متری حدود ۲۵۰ متر مکعب هوا وجود دارد و اگر هیچ راه عبور و جایگزینی هوا در خانه وجود نداشته باشد یک بخاری در یک شبانه‌روز کل اکسیژن خانه را می‌بلعد بنابراین حتی با لحاظ باز و بسته شدن درب خانه و وجود درز‌های تردد هوا در خانه‌ها باز هم بخاری‌های گازی بخش قابل‌توجهی از اکسیژن خانه‌ها را می‌سوزانند و گاز CO۲ تولید و آن‌را در هوای شهر و روستا منتشر می‌کنند. در ماه‌های سرد سال روزانه بیش از ۲۰۰هزار تن گاز آلاینده CO۲ توسط بخاری‌های گازی در شهر تهران منتشر و در حلقوم شهروندان از بچه تا پیر فرو می‌رود.

۲- گاز CO۲ اصلی ترین عامل گرم شدن کره زمین است و قطعا جهانیان تا دو دهه آینده جرایم بسیار سختگیرانه‌ای بابت کشورها و شرکت‌های آلاینده هوا وضع خواهند کرد. از ۱۵ سال دیگر که عصر حاکمیت سوخت‌های فسیلی به مرور به پایان می‌رسد و انرژی‌های نو و خودروهای برقی جایگزین می‌شوند کشوری چون ایران که گرمایش خانه‌هایش از طریق سوزاندن گاز طبیعی تامین می‌شود در شرایط بسیار سختی قرار خواهد گرفت. راه کنترل CO۲ ایجاد تمرکز در محل‌های تولید آن است نه گسترش توزیع گاز متان در همه خانه‌ها و به دنبال آن توزیع CO۲ در تمامی مناطق مسکونی کشور؛ این اقدام یکی از مخرب‌ترین و نامعقول‌ترین تصمیمات دولت‌ها و مجالس ایران بوده است

۳-ذخایر گاز ایران طی ۳۰تا ۴۰ سال دیگر به انتهای توان تولید خود می‌رسند

بنابراین ضرورت دارد گاز موجود در کشور عمدتا در حوزه‌های زیر مورد استفاده قرار گیرد:

الف- تولید محصولات پتروشیمی و شیمیایی

ب- تولید برق: احداث نیروگاه‌های تولید برق در حاشیه دریا با تمرکز در استان‌های خوزستان و بوشهر به جهت استفاده از CO۲ و ازت خروجی دودکش نیروگاه‌ها به منظور تزریق در میادین نفت و گاز

ج- صادرات گاز جهت تامین هزینه سرمایه‌گذاری‌های زیربنایی بین‌نسلی و اجرای پروژه‌های ازدیاد برداشت وتوسعه میادین

از جمله مزیت‌های جایگزینی بخاری و هیترهای برقی به‌جای بخاری‌های گازی عبارتند از:

۱- هیتر و بخاری برقی برای تولید گرما هیچ‌گونه اکسیژنی مصرف نمی‌کند.

۲- قیمت هیترهای برقی بسیار ارزان تر از بخاری‌های گازی است.

۳-هیتر و بخاری‌های برقی هیچ‌گونه آلایندگی و هیچ‌گونه انتشار CO۲ در محیط‌های مسکونی(شهر و روستا) ایجاد نمی‌کنند.

۴-هیترهای برقی از امنیت بسیار بالاتری برخوردار هستند.

۵-راندمان هیتر‌های برقی حدود ۱۰۰درصد است اما راندمان بخاری‌های گازی موجود در کشور بین ۳۰ تا ۴۰‌درصد است و ۶۰درصد انرژی گرمایشی تولیدی به هدر می‌رود.

۶-هیترهای برقی سبک هستند و جابه‌جایی آنها آسان است.

۷-جلوگیری از خفگی ناشی از بدسوزی یا نشت گاز که تاکنون منجر به مرگ صدها نفر از هموطنان عزیزمان شده است.

نکته مهم: بخاری ها در ماه های سرد سال مورد استفاده قرار می گیرند و در ماه های سرد سال راندمان نیروگاه ها بین 15 تا20درصد بالاتر از ماه های گرم سال است لذا توان تولید برق کشور در ماه های سرد سال حدود ده هزار مگاوات افزایش می یابد.

محل تامین برق مورد نیاز هیتر و بخاری‌های برقی

۱- از محل خاموش شدن کولرها در ماه‌های سرد:کولرها در ماه‌های گرم سال حدود ۴۰درصد برق تولید کشور را مصرف می‌کنند. ۳۲‌هزار مگاوات از مصرف برق کشور در زمان اوج بار مربوط به استفاده از وسایل سرمایشی و کولرهاست.

۲-از محل خاموشی موتور عمده چاه‌های آب کشاورزی که حدود ۱۵‌درصد برق کشور یعنی حدود ۱۰‌هزار مگاوات از برق کشور را مصرف می‌کنند.

۳- از محل افزایش ظرفیت تولید برق کشور و احداث نیروگاه‌های جدید.

۴- از محل اصلاح سیستم توزیع برق شبکه و نوسازی ترانس‌ها و کاهش هدررفت برق در ترانس‌ها.

۵-از محل ارتقای نیروگاه‌های گازی با راندمان پایین به نیروگاه‌های سیکل ترکیبی و همچنین افزایش راندمان نیروگاه ها در ماه های سرد سال

۶-از محل کوتاه شدن طول روز در پاییز و زمستان و کاهش مصرف برق واحدهای تولیدی و اداری و تجاری و...

جمعا از محل‌های فوق بیش از ۴۰‌هزار مگاوات منبع انرژی‌ برای لوازم گرمایشی برقی ایجاد خواهد شد که حداقل ۳۰هزار مگاوات ساعت آن قطعی است.

حال پرسش این است که این میزان انرژی ‌برق معادل چه میزان گاز است؟

با مقایسه انرژی گاز و برق می‌توان نتیجه گرفت که انرژی ۳۰هزار مگا‌وات ساعت برق معادل ۷۰۰میلیون متر مکعب گاز است. کل مصرف بخاری‌های گازی کشور در ماه‌های سرد سال روزانه حدود ۷۰۰ میلیون متر مکعب است؛ بنابراین با استفاده از انرژی مازاد برق در ماه‌های سرد سال می‌توان کل سیستم گرمایش را از بخاری‌های گازی با هیترها و بخاری‌های برقی جایگزین کرد. نکته مهم اینکه راندمان انرژی بخاری‌های گازی موجود در کشور حدود ۴۰درصد است و راندمان هیترهای برقی حدود ۱۰۰درصد؛ بنابراین با انرژی معادل انرژی مصرفی در بخاری‌های گازی می‌توان بیش از دو برابر گرمایش مورد نیاز خانه‌ها و مراکز تجاری و اداری و... را تامین کرد. همچنین این نکته اهمیت دارد که معمولا حدود ۴۰درصد ظرفیت تولید برق نیروگاه‌ها از نیمه شب تا صبح بلااستفاده است که با جایگزینی هیترهای برقی با بخاری‌های گازی از این ظرفیت بالقوه که ده‌ها میلیارد دلار برای احداث آنها سرمایه‌گذاری شده استفاده مطلوب به‌‌‌عمل خواهد آمد.

سیدحسین میرافضلی

منبع روزنامه دنیای اقتصاد