پیام نفت:
یکی از مهمترین محصولات صنعت پتروشیمی محصولات بر پایه پروپیلن است بخش عمده پروپیلن به پلی پروپیلن تبدیل می شود. محصولات تولید از پروپیلن به ترتیب زیر می باشند
تکنولوژی های مختلفی برای تولید پروپیلن وجود دارد از جمله کراکینگ نفتا و خوراک های مایه در کوره ها مشابه آنچه در پتروشیمی شازند، امیرکبیر، جم و مارون انجام می شود، روش دوم تولید پروپیلن در پالایشگاه ها می باشد که این پروپیلن پلیمر گرید نیست و پس از خالص سازی و جدا سازی برخی ترکیبات قابل استفاده در صنایع پائین دستی می باشد درصد تولید آن نیز زیاد نیست.
روش دیگر تکنولوژی GTP و MTO است که گاز متان به متانول و متانول به پروپیلن و اتیلن به نسبت معینی تبدیل می شود.
روش دیگر تکنولوژی PDHاست که در این روش گاز پروپان به پروپیلن تبدیل می شود یعنی دو هیدروژن از آن جدا می شود. تبدیل متانول به پروپیلن و تبدیل پروپان به پروپیلن اقتصادی ترین روش های خاص برای تولید پروپیلن هستند اما تفاوت این دو تکنولوژی از منظر اقتصادی در چیست؟
اگر سرمایه گذار نگاه بلند مدت داشته باشد و بخواهد در مدت ۱۰ الی ۱۵ سال اصل سرمایه گذاری اش بازگشت شود تکنولوژی MTOیاGTO اقتصادی تر از PDH است چرا که حجم سرمایه گذاری تبدیل گاز متان به پروپیلن حدود ۶۰ درصد بیشتر از تکنولوژی تبدیل پروپان به پروپیلن است اما هزینه های عملیاتی تبدیل متان به پروپیلن و اتیلن کمتر از روش PDH است و دلیل آن این است که قیمت یک تن متان در ایران حدود ۱۰۰ دلار است اما قیمت یک تن پروپان بین ۳۰۰ تا ۳۵۰ دلار است لذا با نگاه بلند مدت سود آوری روش MTOیا GTPبیشتر از روش PDHاست.
با توجه به محتاط بودن سرمایه گذاران جهت سرمایه گذاری های کلان در ایران و با توجه به وفور گاز پروپان در کشور و ریسک های کمتر کوتاه مدت و اینکه در پروژه PDHبا احداث یک واحد می توان محصول را تحویل مشتریان داد و واحد سریعتر به تولید پول می رسد اما در پروژه های MTOو GTP باید دو واحد بزرگ احداث شود یکی واحد تبدیل گاز متان به متانول و دیگری تبدیل متانول به پروپیلن و اتیلن لذا حجم سرمایه گذاری بیشتر و زمان رسیدن به محصول و رسیدن به بهره برداری و سود آوری طولانی تر است بنابراین بطور معمول تمایل سرمایه گذاران واقعی جهت احداث واحدهای PDH بیشتر از احداث واحدهای MTO خواهد بود البته مشروط به اینکه قانون تخفیفات پلکانی برای خوراک مایع به درستی اعمال گردد
قانونگذاران در سال ۱۳۹۳ قانونی را در مجلس تصویب نمودند که به موجب آن وزارت نفت می تواند تا ۳۰ درصد در قیمت خوراک مایع و گاز واحدهای پتروشیمی تخفیف دهد و اگر از ظرفیت های بالای این قانون تا کنون استفاده می شد و بصورت پلکانی با متقاضیان سرمایه گذاری در واحدهای PDHقرارداد تامین خوراک منعقد و با لحاظ تخفیف ذکر شده منعقد می گردید، قطعا اکنون چند واحد PDHدر ایران در مراحل نزدیک به بهره برداری بسر می بردند.
حال چنانچه اکنون تصمیم بگیریم که یک واحد PDHراه اندازی نمائیم چه تجهیزاتی می بایست سفارش ساخت داده شوند و چه میزان از این تجهیزات قابل تامین از ایران و چه میزان قابل تامین از چین و سایر کشورها می باشد؟
- کوره های پیش گرم جهت رساندن دمای پروپان به ۵۸۰ درجه سانتیگراد
- شش رئاکتور ه مهمترین تجهیزات واحد می باشند
- CCR Regenerator
- کمپرسور اصلی که فشار ترکیبات گازی ورودی را تا ۳۵ بار افزایش می دهد
- برج های D.p و D.E جدا کننده ترکیبات شکسته شده خروجی از رئاکتور آخر که پس از خروج از کمپرسور اصلی وارد این برج ها می شود و ملحقات برج های از قبل کندانسور، دو پمپ، برای هر کدام ریبویلر
- سیستم تبرید جهت خنک کردن رئاکتور های D.P و سایر تجهیزات جدا کننده ترکیبات گازی، این سیستم شامل کمپرسور بزرگ تامین کننده فشار به عنوان عامل اصلی سرما سازی می شود.
- چند PSV جهت خالص کردن هیدروژن مورد نیاز واحد PP
- تاور کوینچ اویل و ملحقات جهت جدا کردن ترکیبات سنگین و ملحقات آن
- چند درام،
- چند رئاکتور معمولی درایر
- انواع مبدل های خنک کننده آب و ترکیبات خروجی
- پمپ های کوچک و بزرگ مورد نیاز
- توربو اکسپندر
- سیستم های کنترلی و ابزار دقیق، DCSو ESD
- سیستم DCجهت فلر داخلی و خروجی
- مخازن ذخیره سازی با ملحقات
- سیستم پایپینگ گسترده
- ایستگاه گاز
- ترانس های برق
- کارگاه تعمیرات
- سایر موارد
اکثر تجهیزات فوق قابل ساخت در داخل می باشند، مبدل ها، تاورها، سینی تاورها، درام ها و لوله و اتصالات و بسیاری از تجهیزات دیگر توسط شرکت های با تجربه ایرانی قابل ساخت می باشند. شرکتهایی چون ماشین سازی اراک، فاتح صنعت، طاها قالب طوس، آذر آب، و ده ها شرکت سازنده قطعات و تجهیزات توان تولید بخش عمده نیازهای صنعت پتروشیمی را دارند. البته تامین ماشین آلات و قطعات سیستم های دوار در ایران سخت است و در این خصوص باید با شرکتهای توانمند و با تجربه و صاحب برند به تفاهم رسید. چنانچه بتوان رئاکتور ها و برخی کمپرسورها و پمپ ها و سیستم های دوار را از چین یا کشور دیگری تامین نمودامکان ساخت و راه اندازی واحد PDHدر ایران حتی در شرایط تحریم نیز وجود دارد. توان مهندسی شرکتهای ایرانی و شرکتهای مشاور چینی و سایر کشورهایی که می توان با آنها در شرایط تحریم نیز همکاری نمود در حدی هست که بتوانند اطلاعات فنی جهت سفارش ساخت تجهیزات را در اختیار شرکتهای سازنده تجهیزات قرار دهند. در سال ۱۳۹۶ دانش فنی پروژه PDHبا ظرفیت ۶۰۰ هزار تن توسط پتروشیمی جم خریداری شد لایسنس شرکت UOP نیز بطور کامل خریداری شد و اکنون دانش فنی لازم در این شرکت جهت اجرای این پروژه بزرگ ملی وجود دارد. انشالله هر چه سریعتر پروژه های PDHبا پشتوانه قانونی و تامین تجهیزات فنی ذکر شده در ایران اجرایی شوند تا بتوانیم گاز پروپان را به محصولات بسیار ارزشمند تبدیل و سالانه میلیاردها دلارمحصولات میان دستی و پائین دستی را به اقصا نقاط جهان صادر نمائیم این واحدهای تولیدی از چنان ارزشی برخوردار هستند که برخی شرکتهای بین المللی حاضر به پیش خرید محصولات آن می باشند.
|