10 میلیارد دلار زیان تلفات برق در شبکه‌های توزیع -

ارزش هر یک درصدتلفات، 700 میلیون دلار؛

وضعیت تلفات برق در شبکه های انتقال و توزیع نشان می‌دهد نزدیک به 10 میلیارد دلار زیان ثابت و متغیر به کشور وارد می‌کند. از طرف دیگر پایین بودن راندمان نیروگاه‌‌های کشور نیز مزید بر علت شده و ضمن کاهش چشمگیر بهره‌وری بهینه سوخت نیروگاه‌ها، در افزایش شدت انرژی کشور نقش پررنگی دارند.

به گزارش خبرنگار تابناک اقتصادی، مجموع تلفات در شبکه‌های تولید یعنی مصرف داخلی نیروگاه‌ها، انتقال و توزیع از مقدار منطقی و قابل توجیه از نظر فنی بسیار فراتر است در حالی که متوسط این شاخص در جهان 8.55 درصد و در کشورهای OESD و غیر OECD به ترتیب به طور متوسط 6.41 و 10.63 درصد و در خاورمیانه 12.42 درصد است.

این شاخص در ایران 21.97 درصد برآورد شده است. یعنی فاصله این شاخص در ایران نسبت به جهان 2.5 برابر و نسبت به کشورهای OECD بیش از 3.4 برابر، نسبت به کشورهای غیر OECD بیش از دو برابر و نسبت به متوسط خاورمیانه نزدیک 77 درصد بیشتر است.

در سال‌های اخیر مصرف داخلی نیروگاه‌ها نسبت به سال‌های قبل کاهش یافته که در مقایسه با بسیاری از کشورها بهتر شده است ولی در شبکه‌های انتقال و توزیع بویژه توزیع بسیار نامطلوب بوده است.

در سال 1391 ظرفیت اسمی نیروگاه‌های کشور 68 هزار و 894 مگاوات بوده است و این ظرفیت در سال 1392 به 70.7 هزار مگاوات رسیده است. هر یک درصد تلفات در شبکه انتقال و توزیع کشور به معنای در اختیار قرار گرفتن بیش از یک درصد ظرفیت اسمی نیروگاه‌های کشور توسط تلفات است که حداقل 700 میلیون دلار ارزش دارد.

بنابراین با کاهش تلفات برق از 21.97 درصد وضع موجود به 10 درصد، نیاز به سرمایه‌گذاری حداقل 7 میلیارد دلار ایجاد نیروگاه کاهش می‌یابد.

در سال 1391 حدود 7 میلیارد و 767 میلیون لیتر نفت گاز، 14 میلیارد و 450 میلیون لیتر نفت کوره، 40 میلیارد و 691 میلیون مترمکعب گاز طبیعی و یک میلیارد و 994 میلیون مترمکعب گاز کوره بلند برای تولید برای تولید برق در اختیار نیروگاه‌های کشور قرار گرفته است.

این مقادیر در سال 1392 برای نفت گاز حدود 12 میلیارد و 719 میلیون لیتر، نفت کوره 15 میلیارد و 307 میلیون لیتر، گاز طبیعی 36 میلیارد و 387 میلیون مترمکعب ذکر شده است.

هر یک درصد تلفات در سال 1391 به معنای هدررفت حداقل یک درصد این سوخت‌های نیروگاهی است که ارزش سالیانه آن حداقل 200 میلیون دلار و در صورت کاهش تلفات از 21.97 درصد به 10 درصد، سالانه حداقل 2 میلیارد دلار به قیمت سه ماهه سوم سال 1393 سوخت‌های مزبور است و سومین زیان ناشی از وجود تلفات هدررفت برق تولید در شبکه است که اگر بازیافت شود امکان فروش بیش از 20 میلیارد کیلووات ساعت برق که در شبکه هدر می‌رود با ارزشی بیش از 16.000 میلیارد ریال حاصل می‌شود.

با این شرایط، مرکز پژوهش‌های مجلس عنوان می‌کند که آیا می‌توان با افزایش قیمت برق و تحمیل هزینه‌های ناکارآمدی سیستم به مردم، مشکلات مالی تشکیلات حجیم و پرهزینه برق کشور را تامین کرد؟ و این روش را تا چه زمان می‌توان ادامه داد؟

لازم به ذکر است کاهش تلفات شبکه انتقال و توزیع کشور بیش از هرگونه هزینه تجهیزاتی به کار مهندسی و نیروی انسانی وابسته است و از نظر تجهیزاتی نیز هیچ وابستگی‌ای به خارج از کشور ندارد ولی آنچه مسلم است کار مزبور نیروبر یوده ولی نسبت به ایجاد نیروگاه جدید بسیار کم هزینه و پرفایده است.