پیام نفت:

سالانه حدود  ٢٧٠ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی در کشور تولید می شود که حدود ١٠٠ میلیارد متر مکعب ان در مصارف خانگی تجاری و نیروگاهی به هدر می رود و مابقی عمدتا صرف مصارف گرمایشی و تولید برق می شود از این میزان  گاز می توان محصولات ارزشمندی در حوزه پتروشیمی و پالایشگاهی تولید نمود با این وجود میزان گازی که در حوزه پتروشیمی مورد استفاده قرار می گیرد حدود ٥ درصد از گاز تولیدی کشور است و در بهترین حالت طی ده سال آتی به ده درصد برسد اما از گاز طبیعی می توان با استفاده از تکنولوژی GTL محصولات ارزشمندی از قبیل  بنزین و گازوئیل یورو ٤ و نفتا و ال پی جی تولید نمود کشور قطر در پروژه بزرگ مروارید با همکاری شرکت شل گاز طبیعی را به میلیون ها تن از این محصولات گرانبها تبدیل و در بازارهای جهانی عرضه نموده است، خط لوله صلح با هزینه زیاد تا نزدیکی چابهار راه اندازی شده که به دلیل عدم پایبندی پاکستان و هند به تعهداتشان موضوع صادرات به این کشورها به نتیجه ای نرسیده است لذا بهترین راهکار برای تبدیل این شکست به پیروزی بزرگ آن است که یک یا 2 واحد GTL  با ظرفیت ٥ تا 10 میلیون تن محصول  در چابهار احداث شود با احداث این واحد سود اور و استراتژیک چابهار بدور از شعارهای بدون پشتوانه فنی و اقتصادی به قطب سوم انرژی ایران تبدیل میشود، ایران قادر خواهد شد با کاهش شدید کرایه حمل محموله های گازوئیل و بنزین مورد نیاز مناطق شرقی کشور و  همچنین کشورهای پاکستان و افغانستان و بخشی از هندوستان را تامین نماید دوم اینکه با استفاده از نفتای حاصل از فرایند GTL یک واحد الفین بزرگ در منطقه احداث نماید همچنین با استفاده از مخزن ذخیره LPG  واحد GTL اقدام به احداث  واحد الفین با خوراک LPGنماید که بخشی از خوراک نیز توسط کشتی از عسلویه در مخزن ال پی جی  که در هر صورت نیاز پروژه است ذخیره می گردد بدین ترتیب اهداف دولت و نظام جهت توسعه سواحل مکران و تبدیل چابهار به قطب سوم انرژی کشور در یک فرایند جذاب برای سرمایه گذاران داخلی و خارجی محقق می گردد. در شرایط کنونی به دلیل افزایش واحدهای تولید متانول و امونیاک اوره و دامنه کمتر مصرف این محصولات، احداث واحدهای جدید از این نوع که خوراک گاز طبیعی مصرف می کنند چندان مورد توجه سرمایه گذاران نیست و با گاز طبیعی نمی توان بصورت مستقیم واحدهای پلیمری راه اندازی نمود با استفاده از تکنولوژی GTO و GTPP می توان واحدهای الفینی راه اندازی نمود اما حجم سرمایه گذاری اینگونه پروژه ها بالا و برای کشوری که اتان و پروپان کافی دارد از توجیه اقتصادی کمتری نسبت به واحد های الفینی با خوراک اتان و پروپان برخوردار است.  لذا چنانچه به امید احداث واحدهای متانول و امونیاک اوره بخواهیم چابهار را قطب انرژی نماییم ممکن است در کوتاه مدت مقدور نباشد  لذا احداث واحد GTL و  صنایع جانبی یاد شده، جاذبیت مناسبی برای سرمایه گذاران در آن منطقه به نظر می رسد

در خصوص اهمیت و میزان تولیدات و اشتغال زایی پروژه GTL به یک مورد عملی که در همسایگی ما انجام شده توجه نمائید

طرح GTL مروارید به صورت بالادستی و پایین‌دستی اجرا شده است. به این معنی که 66/1 میلیارد فوت مکعب (حدود 47میلیون مترمکعب) گاز توسط شل از حوزه گازی گنبد شمالی که با پارس جنوبی حوزه مشترکی را تشکیل می‌دهد، تولید و پس از پالایش کامل گاز متان برای مصرف در این مجتمع به‌کار گرفته و 140هزار بشکه در روز گازوییل، نفتا، نفت سفید، پارافین و روغن پایه تولید می‌شود. 120هزار بشکه در روز هم میعانات گازی (LPG و کاندنسیت) و اتان از این عملیات به دست می‌آید.

اولین محموله‌های گازوییل این مجتمع در ماه ژوئن 2011 به بازارهای جهانی فرستاده شد. 52هزار کارگر و کارمند از 60 کشور جهان در این طرح که پنج‌سال طول کشید به‌کار گرفته شد و 500میلیون ساعت کار برای طراحی و ساخت این مجموعه که بزرگ‌ترین پالایشگاه جهان است صرف شده است.

تمام سرمایه حدود 19میلیارد دلاری این طرح توسط شل تامین شده است. این مجتمع در محلی به مساحت 250‌هکتار احداث شد. ارزش فروش مایعات گازی و فرآورده‌های نفتی این مجتمع در سال حدود 11میلیارد دلار است و در‌آمد آن، حدود 3/7میلیارد دلار برآورد شده است.

واحد دیگری بین دولت قطر و شرکتEXXONMOBIL   توافق شده که ظرفیت آن  150 تا 180 هزار بشکه  و مصرف گاز آن 1.5 میلیارد فوت مکعب و سرمایه گذاری 7 میلیارد دلار  خواهد بود .

در واحد های GTL طیف متنوعی از فرآورده ها قابل تولید است که وضعیت بازدهی واحد بستگی به نوع کاتالیست، سرعت عبور جریان گاز از کاتالیست، درجه حرات و غیرو دارد. جالب است که حتی فرآورده های سنگین تر حاصله، نیز از مرغوبیت و در نتیجه ارزش اقتصادی بالائی برخوردارند. بعنوان مثال استانداردهای کشور آمریکا پارافین حاصله را  قابل استفاده برای مصارف خوراکی دانسته اند و یا روغن پایه حاصله بقدری مرغوب است که میتواند جایگزین مواد افزودنی در روغن های مشابه پالایشگاهی شود. در کل ترکیب محصولات واحدهای GTL نسبت به پالایشگاه های نفت خام بسیار مطلوب تر و فاقد فرآورده های سنگین با ارزش اقتصادی پائین مانند نفت کوره است . نمودار زیر این تفاوت را نشان میدهد .

محصولات خروجی GTL در مقایسه با پالایشگاه سنتی

با اجرای طرح بزرگ GTL در ایران علاوه بر اشتغال زایی مناسب،  درآمد شرکت گاز بابت فروش خوراک گاز به این واحد افزایش قابل توجهی خواهد یافت.

به این نکته مهم نیز اشاره شود که واحدهای GTL  گاز را به عنوان خوراک استفاده می کنند و برای تولید 10 میلیون تن GTL در سال حدود 15 میلیارد متر مکعب گاز مصرف می شود لذا درامد شرکت گاز نیز از محل فروش گاز به این واحدهای بزرگ افزایش چشمگیری خواهد یافت و از این منظر حمایت از اجرای این پروژه ملی منافع سرشاری برای دولت به دنبال دارد.

تفاوت فروش 15 میلیارد متر مکعب گاز به مصارف خانگی با فروش به این واحد صنعتی حدود 5هزار میلیارد تومان در سال  خواهد بود

انتظار است این پیشنهاد توسط وزارت نفت و شرکتهای سرمایه گذار در حوزه انرژی مورد بررسی و مطالعه عمیق قرار گیرد. حمایت از سرمایه گذاری در احداث واحدهای GTL می تواند نقش ویژه ای در توسعه اشتغال، افزایش درآمد ملی و توسعه اقتصادی کشور ایجاد نماید

فرآیند کاهش تولید پارس جنوبی آغاز شده و هر سال سرعت خواهد گرفت  هیچ جای جهان مثل ایران نیست که تمامی خانه‌ها گازکشی شده باشند  پایان قرن نفت و هزاران میلیارد دلار سرمایه ای که کم ارزش می شود  طرح تبدیل دودکش نیروگاه به خوراک واحد پتروشیمی  تحلیل مقایسه ای مصرف واقعی انرژی برق در ایران