باید توجه داشت ایران و عمان با وجود روابط مستحکمی که دارند، در بعد تجاری و اقتصادی سطح همکاری هایشان چشمگیر نیست.

براساس آمار موجود، هم اکنون دو کشور سالانه 877 میلیون دلار حجم تجاری دارند که قطعا منافع هر دو و شرایط جدیدی که در منطقه خلیج فارس در حال تکوین است، ایجاب می کند که حجم مبادلات تجاری خود را به چند برابر افزایش دهند.

بررسی ها نشان می دهد زمینه جهش در روابط تجاری دو کشور فراهم و زیرساخت های آن موجود یا در حال آماده شدن است.

اکنون منابع نفتی عمان رو به کاهش است، از این رو این کشور نیاز دارد منابع درآمدی خود را توسعه داده و از حالت تک محصولی خارج شود. این کشور برای تنوع این منابع احتیاج به انرژی دارد و گاز ایران بهترین گزینه برای این منظور است.

از سوی دیگر این کشور اهداف بلندپروازانه تجاری دارد که بدون حضور ایران، دستیابی به این اهداف دشوار یا حتی ناممکن است. عمان در حال احداث بزرگ ترین بندر خاورمیانه به نام «بقوم» نزدیک اقیانوس هند و مرز دریای سرخ است.

حجم سرمایه گذاری این بندر به حدی است که چینی ها در حال مذاکره برای سرمایه گذاری 300 میلیارد دلاری در آن هستند.

مخازن نفت، پتروشیمی، صنایع متوسط و دو پالایشگاه که یکی از آنها احداث شده، بخشی از تاسیسات این بندر را تشکیل می دهد.

این بندر قرار است به عنوان شاهراه استراتژیک مبادله کالا از آسیای میانه تا شرق آفریقا و بالعکس عمل کند. روشن است ایران و بندر چابهار نقش بسیار عمده ای در این شاهراه دارد.

به خاطر داریم که سال گذشته قرارداد عشق آباد میان چهار کشور ایران، عمان، ترکمنستان و ازبکستان برای فعال کردن همین شاهراه امضا شد و البته بعدا قزاقستان نیز به آن پیوست.

ایران به عنوان کشور اصلی در این بین نقش عمده ای در اتصال آسیای میانه به بندر بقوم و دیگر نقاط دنیا دارد به طوری که می تواند کالاهای حمل شده از بقوم را از راه بندر چابهار و از طریق زمینی به آسیای میانه برساند.

ایران و عمان زمینه های خوبی برای همکاری در حوزه توریسم نیز دارند و می توانند گردشگر مبادله کنند.

عمان به طور مشخص در بندر پرباران سلاله که بندری با آب و هوای حاره ای است و همچنین شهر تاریخی مسقط می تواند پذیرای گردشگران ایرانی باشد.

به علت چنین زمینه های گسترده همکاری است که دو کشور توسعه روابط اقتصادی را به طور جدی کلید زده اند و برای اجرایی کردن آن، هیات عمانی به ریاست رئیس اتاق بازرگانی این کشور متشکل از نمایندگان دو بانک، بخش نفت و گاز و برجسته ترین تجار بخش خصوصی این کشور امروز به تهران می آیند.

هدف این است که حجم مبادلات دو کشور ظرف سه سال آینده به چهار میلیارد دلار در سال برسد و البته این امر در گرو برخی اقدامات است.

یکی از مهم ترین این اقدامات رفع موانع صدور روادید فرودگاهی برای تجار ایرانی با وجود عمل پیشدستانه ایران است که هیات عمانی قول رفع این مشکل را همزمان با سفر خود به تهران داده است.

همچنین راه اندازی خط کشتیرانی مستقیم میان دو کشور با توجه به ضرورت های تجاری پیش گفته، یکی از نیازهای اساسی است که آن هم قرار است در سفر هیات عمانی تعیین تکلیف شود.

با رفع یک چنین موانعی می توان انتظار داشت شاهراه تجاری ای که عمانی ها در حال راه اندازی آن هستند، به رونق اقتصاد ایران نیز کمک قابل توجهی کرده و دو کشور بتوانند در سایه روابط فرهنگی و سیاسی نزدیک و تاریخی، در بعد روابط اقتصادی نیز افق های جدیدی را بگشایند.

محسن ضرابی - رئیس اتاق مشترک ایران و عمان

جام جم