پايگاه خبري تحليلي انتخاب (Entekhab.ir) :
ايسنا: اخيرا يكي از مجسمهسازان مطلبي را در فضاي مجازي منتشر كرد كه محتواي آن، از شستوشوي نيمهكاره مجسمه ميدان فردوسي و دورنگ شدن اين مجسمه ۶۳ ساله خبر مي داد.
خبرنگار تجسمي ما به ميدان فردوسي رفت تا از صحتوسقم ماجرا مطلع شود و در نهايت آنچه مشاهده شد، بدين شرح است: اثر گرانبها و ارزشمند ابوالحسن صديقي ـ نقاش و مجسمهساز مشهور ايراني ـ كه يكي از المانهاي مطرح شهر تهران به شمار ميآيد، دو رنگ شده و به صورت تيره و روشن درآمده است!
اكنون به نظر ميرسد مسوولان وقت سازمان زيباسازي شهر تهران كه سالانه برنامههاي مرمتي و شستوشوي آثار شهري را در برنامه كاري خود دارد، تنها به تميز كردن بخشي از مجسمه فردوسي بسنده كرده اند و با گذشت يك سال، شستوشوي مجسمه به طور كامل انجام نشده است. البته اين احتمال هم وجود دارد كه در حين عمليات مرمت و شستشو متوجه تغيير فاحش رنگ مجسمه شده اند و براي پرهيز از ادامه اين روند و مخدوش نشدن بيشتر اثر، كار را متوقف كرده اند.
در همين راستا تصميم گرفتيم در ابتدا گفتوگويي با مجيد قادري ـ معاون فرهنگي و هنرهاي شهري سازمان زيباسازي شهر تهران ـ درباره علت اين امر و برنامه اين سازمان در راستاي شستوشوي كامل مجسمه فردوسي داشته باشيم.
او به ايسنا پاسخ داد: درباره اين مورد خاص حضور ذهن كافي ندارم، ولي در سازمان زيباسازي تهران، براي مرمت، شستوشو و جا به جايي آثار شهري، برنامه مرمتي مستمر داريم و به ندرت چنين اتفاقاتي رخ ميدهد؛ چون يا يك اثر را مرمت و تميز نميكنيم و يا به طور كامل كار را انجام ميدهيم. اگر هم اين اتفاق افتاده باشد به خاطر تغيير مديريت و كوتاهي پيمانكار است. ولي به هر حال پس از بررسي لازم، شستوشو و حفظ اين اثر را در اولويت قرار خواهيم داد.
پس از توضيحات اين مقام مسوول، صحبتي هم با مهدي سبحاني ـ مدير اداره آثار حجمي سازمان زيباسازي تهران ـ كه به تازگي به اين سمت منصوب شده است، داشتيم. او نيز گفت: يكي از بحثهاي اداره آثار حجمي، مرمت آثار و ساماندهي المانهاي حجمي است و كار مطالعاتي آن در حال انجام است. بايد ديد برنامهاي كه مشاوران مجسمهساز قرار است تنظيم كنند، به چه صورت خواهد بود كه براي اين مجسمه هم برنامه ريزي شود؛ چون اين يك كار كارشناسي است. ولي شستوشوي صحيح اين اثر در برنامه كاريمان قرار ميگيرد.
در مرمت هم به اصل اثر وفادار باشيم
پس از گفتوگو با قادري و سبحاني، پاي صحبت بيژن غنچهپور، هنرمند مجسمه ساز نشستيم كه در ابتدا اين اتفاق توسط خود او مطرح شده بود.
غنچهپور به ايسنا گفت: ابتدا بايد بگويم از جزييات اين طرح مرمت، اينكه چه زماني اتفاق افتاده، مجري چه كساني بودهاند و مرمت به شيوه شستوشو بوده يا روشهاي ديگر، چيزي نميدانم؛ بلكه صرفا به عنوان مجسمهساز ميگويم كه وضعيت حال حاضر مجسمه دست بردن به ايده سازنده و مخدوش كردن تصوير آن است.
او توضيح ميدهد: مجسمهساز هنگام ساخت احجام مجسمهاش، تيره و روشنيها و خاكستريهاي مجسمه را كنترل ميكند. حال اگر پروسه مرمت باعث به هم ريختن اين خاكستريها شود و بخشهايي از مجسمه به طور گزينشي لايهبرداري شود، همين طور كه براي مجسمه فردوسي رخ داده، عملا طراحي و ايده مجسمهساز ناديده گرفته شده است.
وضعيت حال حاضر مجسمه فردوسي تهران / عكس هاي ايسنا در هفته اخير گرفته شده است.
غنچهپور همچنين درباره توضيح قادري كه گفته بود ممكن است علت اين امر تغيير مديريت باشد، بيان كرد: متاسفانه گاهي مديران ما متوجه نيستند كه به جز پيش بردن طرحها و ايدههاي خود، وظيفه دارند طرحهاي نيمه تمام مديران پيش از خود را نيز به اتمام برسانند. در سالهاي اخير چندين بار روسا و معاونان سازمان زيباسازي جابهجا شدند كه متاسفانه هيچ يك نه تنها با حوزه هنر آشنا نبودند، بلكه اعتقادي هم به مشورت با متخصصان نداشتند كه اين امر خسارتهاي بسياري به حوزه شهري به ويژه مجسمهسازان زد.
او ادامه داد: طرحها و قراردادهاي زيادي كه در ادوار پيش تا مراحل مختلفي ساخته شدهاند، همچنان بلاتكليف ماندهاند. قراردادهاي مجسمهسازان مسكوت مانده و دوسالانه مجسمههاي شهري چندين سال است كه برگزار نشده است. حتي دهمين سمپوزيوم مجسمه سازي تهران كه بين المللي هم بوده عليرغم اعلام فراخوان و انتخاب آثار و هنرمندان و حتي خريد سنگها معلق مانده است كه اين امر هم خسارت به بيت المال و تضييع حقوق شهروندي و هم آسيب به هنرمندان منتخب در سمپوزيوم است.
اين هنرمند در پايان درباره اين نوع مرمتها گفت: من متخصص حوزه مرمت نيستم و نظر تخصصي ندارم اما ميدانم مرمتكاران هنگام مرمت بايد به تصويري كه خالق اثر خلق كرده وفادار باشند و تغييري در اصل آن به وجود نياورند. در شرايط فضاي باز كه گرد وغبار و آلودگي باعث ميشود مجسمه به مرور زمان تيره شود، در صورت اقدام براي شستوشو يا لايه برداري، اين عمل بايد به طور يكدست و هماهنگ در سرتاسر مجسمه رخ دهد تا شاهد چنين اتفاقي براي يك اثر ملي و ارزشمند نباشيم.