به گزارش برق نيوز، كشور چين با در اختيار داشتن صنايع مختلف از يك‌سو و جمعيت زياد از سوي ديگر، يكي از بزرگترين مصرف‌كنندگان انرژي دنيا به شمار مي‌رود. رقيب صنعتي او، ايالات متحده آمريكا نيز كشوري صنعتي و پرجمعيت است كه پيش از ظهور پديده چين، در صنعت جهان يكه‌تاز بود.
مصرف بالاي انرژي هر ۲ كشور، سبب مقايسه مهم‌ترين منبع انرژي در هر دوي آن‌ها شده است. نيروگاههاي زغالي با بيشترين سهم از بازار انرژي، به‌عنوان نخستين توليدكننده برق در هر ۲ كشور محسوب مي‌شوند.
سهم اين سوخت فسيلي از بازار انرژي هر يك از اين ۲ كشور، در نمودار ۱ رسم شده است. همان‌طور كه در نمودار ديده مي‌شود، سهم زغال‌سنگ از بازار انرژي چين به مراتب بالاتر از ايالات متحده (در حدود ۲ برابر) است. علت اين امر تنوع بيشتر بازار انرژي ايالات متحده است.
در راستاي كاهش وابستگي به زغال‌سنگ و بهبود كيفيت هوا، رهبران چين، براي راهبرد اين كشور يك انتخاب استراتژيك انجام داده‌اند: آن‌ها تصميم گرفته‌اند كه از يك اقتصاد بسيار وابسته به صنايع آلاينده به اقتصادي مبتني بر تكنولوژي و نوآوري تغيير موضع دهند. اين تصميم سياسي، ريشه در برنامه ارتقاي جايگاه اقتصاد چين در بين جوامع بين‌المللي و همچنين نارضايتي عموم داخلي از استانداردهاي زندگي دارد.
بسياري از نيروگاههاي زغال‌سنگ‌سوز چين كه انگشت اتهام تحليل‌گران به سمت آلايندگي آن‌ها گرفته و باعث شده كه از تغيير استراتژي انرژي چين چشم‌پوشي شود، همگي در فهرست سياه رهبران اين كشور قرار دارند و به‌زودي بالاجبار بسته خواهند شد. همچنين نيروگاههاي زغال‌سنگ‌سوزي كه جديدا در چين بنا شده‌اند، از تك‌تك نيروگاههاي موجود در ايالات متحده پاك‌تر محسوب مي‌شوند. علت آن است كه در چين، صرفه اقتصادي بر نگه داشتن اين سوخت فسيلي است، اما در آمريكا رقيب ارزان و پاك‌‍تري مثل گاز طبيعي وجود دارد و به‌همين جهت، پيكان سرمايه‌گذاري به سوي زغال‌سنگ قرار نمي‌گيرد و نيروگاه جديدي تأسيس نمي‌شود.
همچنين استانداردهاي كشور چين در رابطه با انتشار گازهاي آلاينده از نيروگاههاي زغالي، بسيار سخت‌گيرانه‌تر از آمريكا در حال اجراست. نكته بعدي اين است كه رشد تقاضا براي نيروگاههاي زغالي در كشور چين، به‌شدت در حال كاهش است. اين سرعت به حدي است كه كشور نمي‌تواند با اين سرعت كنار بيايد. چين نمي‌تواند به كلي نيروگاههاي زغالي خود را يك‌شبه از بازار انرژي، كنار بگذارد. اين كشور هنوز نتوانسته راهي براي توليد گاز طبيعي از منابع داخلي خود پيدا كند. دسترسي به گاز طبيعي براي چين، سخت‌تر و در نتيجه پرهزينه‌تر از ايالات متحده آمريكاست.
از سوي ديگر، توسعه بخش انرژي‌هاي تجديدپذير به صرف زمان نياز دارد در حالي كه چين به دنبال بهبود فوري است. كيفيت هوا براي حزب كمونيست چين، يك اولويت سياسي مهم و از نظر اهميت هم‌رده با رشد اقتصادي و مبارزه با فساد محسوب مي‌شود.
يكي از اهرم‌هاي فشار چين براي سوق دادن نيروگاههاي زغالي به سمت پاك‌تر شدن، تكنولوژي‌هاي پربازدهي است كه استانداردهاي انتشار گازهاي آلاينده را بهبود مي‌بخشند. علت اصلي اين تغيير استانداردها، تقاضاي مردمي بود.
شهروندان چين از دولت تقاضا كردند كه اطلاعات مربوط به آلودگي هوا را به صورت شفاف در اختيار آن‌ها بگذارد در حالي كه دولت از انتشار اين اطلاعات خودداري مي‌كرد. پس از ايجاد بحران سياسي در اين خصوص، دولت سياست خود را تغيير داد و با انتشار داده‌هاي آلودگي هوا از خشم مردم به عنوان اهرمي براي كنترل شركت‌هاي آلاينده استفاده كرد.
همچنين يك سامانه برخط براي كنترل كيفيت هوا تأسيس كرد كه در لحظه، كيفيت هوا را در تمامي كشور گزارش مي‌كند. درباره ايالات متحده بايد گفت كه اين كشور در زمينه انرژي زغالي نمي‌تواند و نبايد با چين مسابقه دهد. براي مقايسه صنعت زغال‌سنگ در ۲ كشور صنعتي بزرگ جهان (ايالات متحده آمريكا و چين)، بايد چند نكته مهم را در نظر داشت.
اول آن‌كه برنامه انرژي مناسب براي كشور چين لزوما براي ايالات متحده نيز درست عمل نخواهد كرد. علاوه بر تفاوت‌هاي جمعيتي زياد، ايالات متحده دسترسي ارزان و آسان به گاز شل (Shale) دارد در صورتي كه براي چين چنين دسترسي آساني ممكن نيست.
اگر چين بخواهد كه نرخ انتشار گازهاي گلخانه‌اي را به صورت پايدار كاهش دهد، حداقل در بازه زماني كوتاه تا ميان‌مدت، بايد بخشي از نياز خود را توسط نيروگاههاي زغالي جديدي كه بازده بسيار بهتري دارند، برطرف كند.
اين در حالي است كه در ايالات متحده، سرمايه‌گذاري بر روي نسل جديد نيروگاههاي زغالي، راه حل خوبي به نظر نمي‌رسد، چرا كه گاز طبيعي با قيمت كمتر و نرخ انتشار كمتر گازهاي گلخانه‌اي به مقدار زياد در دسترس است و برق ارزان‌تري نسبت به نيروگاههاي گران‌قيمت زغالي توليد مي‌كند
همچنين بازار انرژي ايالات متحده، گزينه‌هاي متنوع‌تري نسبت به چين در اختيار دارد. با اين‌حال، چين در حال نوآوري و انجام سرمايه‌گذاري‌هاي عظيم در بخش انرژي خود است كه برخي از اقدامات انجام شده، واقعا تحسين‌بر‌انگيز است.