رويداد۲۴ زينب غبيشاوي: برجام همچنان روي هواست. دوره انتقال قدرت در ايران اگرچه به پايان رسيده است اما هنوز خبري از برگزاري دور هفتم مذاكرات احياي برجام به گوش نمي‌رسد، البته اين ايران است كه موجب تعليق و به تعويق افتادن مذاكرات شده است. تعليقي كه هر ساعت از آن هزينه هنگفتي را روي دوش كشور مي‌گذارد. در حالي كه انتظار مي‌رفت در نيويورك اتفاق جديدي بيفتد و مقدمات برگزاري دور هفتم فراهم شود اما مجمع سران سازمان ملل نيز امسال سوت و كور بود و فقط چند جمله درباره ضرورت از سر گيري مذاكرات ميان مقامات هيئت ايراني و غربي رد و بدل شد.
اميرعبداللهيان وزير خارجه ايران گفته كه به زودي به مذاكرات برجام بازخواهيم گشت. اميرعبدالهيان در حالي كه همچنان بر لزوم برداشته شدن تحريم‌ها از سوي غرب سخن مي‌گفت در گفتگو با ان بي سي گفت كه دولت جديد ايران در حال ارزيابي مذاكراتي است كه دولت پيشين انجام داده است. وي در ادامه همچنين از بازگشت ايران به مذاكرات به زودي خبر داد.
اين سخنان اميرعبداللهيان اما با واكنش وزارت خارجه آمريكا مواجه شد و ند پرايس در اين باره با بيان اينكه آمريكا اطلاعات دقيقي در مورد زمان از سرگيري گفتگو‌ها در وين از ايران دريافت نكرده است تاكيد كرد: در جريان اظهارات «حسين اميرعبداللهيان» وزير خارجه ايران در خصوص بازگشت به ميز مذاكره قرار داريم. شما بايد از آن‌ها در مورد معني مفاهيم «به زودي» و «خيلي زود» جويا شويد، اين پيامي است كه ما در تمام هفته مي‌شنويم. اما تا به حال هيچ شفافيتي در مورد اين كه دقيقاً به چه معناست نداريم.
فلاحت پيشه نماينده سابق مجلس در گفتگو با رويداد۲۴ اما از تلاش ايران براي بالا بردن قدرت چانه زني خود خبر داد و گفت كه دولت ابراهيم رئيسي تلاش مي‌كند بنياد غيربرجامي براي فشار بر غرب ايجاد كند.
بيشتربخوانيد: چرا ابراهيم رئيسي براي حضور در مجمع عمومي سازمان ملل به نيويورك نمي‌رود؟
حشمت الله فلاحت پيشه نماينده سابق مجلس در اين باره به رويداد۲۴ گفت: اولين سازوكار‌هاي سياست خارجي دولت رئيسي در نيويورك رونمايي شد. دولت جديد تاكنون راهبرد‌هاي منطقه گرايانه در پيش گرفته بود و سعي مي‌كرد در مسائل منطقه‌اي سياست‌هاي كشور را پيش ببرد. اين قابل دفاع است اما يك واقعيتي كه وجود دارد اين است كه سه عرصه سياست خارجي منطقه گرايانه، مناسبات دوجانبه و مناسبات جهاني باهمديگر در ارتباط هستند. به ويژه اينكه اگر كشور در عرصه جهاني مانع و تنش‌هايش را تعديل نكند، در ساير عرصه‌ها نيز به اهداف دلخواه خود نمي‌رسد.
فضاي احياي برجام وجود دارد
وي ادامه داد: اكنون به طور مشخص بحث برجام مطرح مي‌شود، زيرا مسائل عمده در حوزه برجام شكل گرفته است و شايد بيش از ۱۵۰۰ تحريم فعال عليه ايران وجود دارد كه مرتبط با موضوع برجام است، حداقل از لحاظ ذهني، اين فضا براي احياي برجام وجود دارد. دولت كنوني با دولت گذشته در خصوص برجام تفاوت نظر جدي دارند و همين باعث شد در مرحله انتقال دولت، احياي برجام صورت نگيرد. من بار‌ها اعلام كردم كه كاش در همان زمان انتقال برجام رخ مي‌داد.
وي با اشاره به وجود سردرگمي در ميان طرف‌هاي برجام درباره آغاز دور جديد مذاكرات، گفت: زمان محوري مهمترين محور مسئله برجام براي ايران است، معتقدم هرچقدر كه در احياي برجام تعلل صورت بگيرد، نقش عوامل منفي بيشتر مي‌شود. اين عوامل بازيگراني مانند رژيم صهيونيستي هستند كه حتي در آن زمان هم كه امكان توافق بود، سعي كردند با حمله به سايت‌هاي هسته‌اي ايران، مانع از دستيابي به اين توافق شوند. اين بازيگران در تلاش هستند تا هزينه مذاكره را براي ايران افزايش دهند و كاري كنند كشور‌هايي مانند هند و چين هم برخلاف تعهداتي كه داشتند، تعهدات خودشان را در رابطه با ايران انجام ندهند.
سياست خارجي ايران بايد از هزينه‌سازي به مرحله ثروت‌سازي برسد
فلاحت پيشه ادامه داد: اين هزينه سازي‌ها بر دوش ملت صورت مي‌گيرد. ما شاهد اين هستيم كه پول ملي ايران ارزش خود را از دست داده و دو حوزه عمران و توسعه كشور كه ارتباط زيادي با درآمد‌هاي خارجي دارند، عملا به حالت تعليق درآمده‌اند. در همين نيويورك همه كشورها سعي مي‌كنند از اين سفر در جهت افزايش سرمايه ملي استفاده كنند، سياست خارجي ما هم بايد از هزينه‌سازي به مرحله ثروت‌سازي برسد. به هرحال ايران در دنياي امروز در برخي از حوزه‌ها هزينه‌هاي زيادي انجام مي‌دهد كه بايد از آن‌ها در جهت افزايش سرمايه ملي استفاده كنند.
دولت ابراهيم رئيسي برنامه‌اي براي احياي برجام ندارد
اين كارشناس مسائل سياست خارجي مي‌گويد يكي از مصداق‌هايي كه نشان مي‌دهد دولت ابراهيم رئيسي براي احياي برجام برنامه‌اي ندارد، اين است كه تاكنون تيم مذاكره كننده انتخاب نشده‌اند و حتي نهاد مذاكره كننده نيز نامشخص است. اين در شرايطي است كه كشور و مردم درحال تاوان دادن براي تحريم‌ها هستند. در دنياي امروز هيچ كشوري مانند ايران براي مبادلات پولي و مالي هزينه‌هاي گزاف نداده است، در دنياي امروز هيچ كشوري مانند ايران مجبور نيست با دلال‌ها و كاسبان تحريم در داخل و خارج از كشور كار كند. هيچ كشوري مانند ايران فرصت‌هاي توسعه‌اي و جذب سرمايه‌اي را از دست نداده است، هيچ كشوي مانند ايران نيست كه به خاطر تحريم‌ها نتواند منابع طبيعي خود را به قيمت واقعي فروش برساند، اين‌ها واقعيت‌هاي تحريم است و فشار آن را مردم تحمل مي‌كنند نه كساني كه در مناصب خود حضور دارند و هم حقوق و هم حق ماموريت مي‌گيرند. از همين رو معتقدم اگر اين وقت گذراني بيش از حد باشد، در نهايت دولت متضرر و ناكام در تحقق وعده‌هاي خود مي‌شود.
دولت رئيسي به دنبال تشكيل بنياد غيربرجامي براي فشار بر غرب است
فلاحت پيشه مي‌گويد: دولت رئيسي تاكنون از طريق برخي از مسئولين در سخنراني‌ها تا حدودي مواضع برجامي را اعلام كردند. مهمترين دليلي كه تاكنون دور هفتم مذاكرات برجام و حتي نشست هاي مقدماتي آن برگزار نشده، اين است كه در ايران آرايش جديد شكل نگرفته است. البته همه هئيت‌ها دچار نوعي سردرگمي هستند. ديپلمات‌ها حتي زماني كه دستور كاري براي مذاكره‌اي نداشته باشند نيز به اسم مذاكره مي‌توانند در كنار هم قرار بگيرند تا اين ديپلماسي حتي اگر به مو رسيده باشد پاره نشود.
نماينده سابق مجلس مي‌گويد: موضع كلي سياست خارجي دولت جديد اين است كه در حوزه‌هايي مانند منطقه، مبادلات با هند، چين، روسيه و ديگر كشورها، در شرايطي كه بسياري معتقدند موضع آمريكا با شكست در افغانستان به شدت تضعيف شده است، توسعه پيدا كند. دولت سعي مي‌كند يك بنياد غيربرجامي شكل دهد و اين بنياد را به بخشي از توان چانه زني خود تبديل كند و پس از آن وارد چانه‌زني‌هاي برجامي شود. اما اين مواضع و روند‌ها بايد به صورت همزمان صورت بگيرد. دنيا منتظر نمي‌ماند كه يك كشور بر اساس زماني كه خودش دارد روابطش را شكل دهد، خصوصا برجام كه عوامل آشوب ساز در آن وجود دارند و برخي از تداوم تحريم‌ها منفعت دارند.