به گزارش گروه وبگردي باشگاه خبرنگاران، جامعه امروز كشور اسرائيل متشكل از طوايف و گروه هاي يهودي و غير يهودي با زبانها و قوميت هاي مختلف است و بر خلاف تفكر عموم كه گمان مي رود تنها وجه مشترك ميان آنها دين يهوديست ؛ساكنان اين كشور متشكل از اقوام و اديان گوناگونند.
download ساكنان اسرائيل چه كساني هستند؟
جمهوريت : هرگاه نامي از نژاد يهود به زبان مي آيد ، ناخودآگاه تصوير مردي به ذهن مي آيد كه كيپا (عرق چين يا كلاهي كه به طور سنتي يهوديان بر سر مي‌گذارند ) بر سر گذاشته يا لباس سياه رنگ و كلاه سياهي كه موهاي بافته شده قرمز رنگ از زير آن بچشم مي خورد.
اما آيا تمامي يهوديان چنين پوششي دارند؟ و آيا تمامي جمعيت اسرائيل را يهوديان تشكيل مي دهند؟
پاسخ منفيست.
طبق آمار سال 2014 حدود 20 درصد از جمعيت 8 ميليوني اسرائيل را عربها تشكيل مي دهند كه اكثر آنها ساكن شمال و بندر حيفا هستند كه مهمترين شهر بندري اسرائيل به حساب مي آيد. تعدادي از آنها نيز در مركز اسرائيل زندگي ميكنند. 75 درصد را نژاد يهودي و 5 درصد باقيمانده مليت هاي مختلفي همچون ماروني‌ها، سامري‌ها، ارمني‌ها و چركسي‌ها از ديگر اقليت‌هاي قومي و پناهندگان كه از مناطقي مثل آفريقا و سودان به اين كشور پناهنده شده اند. ساكن اين كشور هستند.
از ميان جمعيت پنج و نيم ميليوني نژاد يهودي تنها 9 درصد آن ( حدود 750 هزار نفر) يهودي ارتدوكس هستند. اينان همان جمعيتي هستند كه لباسهاي سنتي دين يهود را بر همچون لباس روزانه بر تن مي كنند و عمدتا تصوري كه از اجتماع يهودي در اذهان شكل گرفته از چنين افراديست.
عرب هاي اسرائيل:
كه به غلط به آنها اعراب اسرائيل گفته مي شود. ( اعراب جمع اعرابي به معناي عرب باديه نشين بدوي است و كلمه عرب اسم جمع است و مفرد آن عربي است)
عرب هاي اسرائيل كه بيشتر فلسطيني و از شاخه سني اسلام هستند از بازماندگان فلسطينياني هستند كه قبل از شروع جنگ شش روزه كشورهاي عربي و اسرائيل خاك فلسطين را ترك كردند تا در اثر جنگ آسيب نبينند اما پس از شكست سخت كشورهاي عربي اجازه بازگشت به خاك فلسطين به آنها داده نشد. اقوامي از عرب هاي فلسطيني كه باقي ماندند و خاك فلسطين را ترك نكردند اكنون 20 درصد جمعيت هشت ميليوني اسرائيل را تشكيل مي دهند
82 درصد از عرب هاي اسرائيل مسلمان سني؛ حدود 200 هزار عرب مسيحي ؛ اقليت محدودي از عرب هاي قبطي ( حدود هزار ) و حدود 150 هزار عرب درزي مذهب وجود دارد.
يهوديان اشكنازي و سفاردي:
از نژادهاي مختلف يهودي آنها كه اروپاي شرقي و مركزي دارند اشكنازي و آنان كه اصليت اندلسي ؛ خاورميانه اي ، آسياي مركزي و قفقازي دارند سفاردي گفته مي شود . گمان مي‌رود اشكنازي‌ها در قرون اول يا دوم از خاورميانه به ايتاليا نقل مكان كرده باشند و سپس به اروپاي شرقي سفر كرده اند. اشكناز؛ به مناطق نزديك آرارات و قفقاز گفته شده‌است.
روس ها :
كه شامل يهوديان و روس هاي غير يهودي هستند كه پس از پاشيده شدن اتحاد جماهير شوروي به اسرائيل مهاجرت كرده اند. پس از عرب ها اين جمعيت بزرگترين جميعت تشكيل دهنده اسرائيل هستند. جمعيت روس ها در برخي مناطق همچون اشدود چنان پرتراكم است كه اين منطقه بنام مسكوي كوچك لقب گرفته است.
از سال ۱۹۹۰ كه مهاجرت گسترده آنها به اسرائيل آغاز شد تاكنون، آنان توانسته اند تشكيل دهنده پانزده درصد از جمعيت 8 ميليون نفري اسرائيل باشند.
بنا بر آماري كه اداره كل آمار مركزي اسرائيل منتشر كرده است سي درصد از مهاجران روس تباري كه در دهه ۹۰ وارد اسرائيل شدند يهودي نيستند و يا تحت قانون ارتدكسي، آنها يهودي محسوب نمي شوند. آمار سال ۲۰۰۵ ترقي بيشتري را هم تجربه كرد و از سي درصد دهه ۹۰ به ۵۹ درصد رسيد. از ميان اين ۵۹ درصد تنها ۵ درصد از آنها مراحل ورود به آئين يهوديت را طي كردند.
مسيحيان سرياني:
ماروني ها:
جمعيت 7000 نفري كه عمدتا ساكن منطقه گليله در منطقه مرزي جنوب لبنان مي باشند. هرچند كه جمعيت محدودي نيز در حيفا؛ ناصره و اورشليم ساكنند.
آرامي ها:
از سال 2014 آرامي ها به عنوان يك اقليت مذهبي در اسرائيل به رسميت شناخته شدند و به آنها اجازه داده مي شود چنانچه مايل باشند به جاي كلمه عرب؛ هويت خود را با عنوان آرامي ثبت كنند. از اكتبر 2014 به بعد 600 عرب اسرائيلي به طور رسمي درخواست تغيير نام عرب به آرامي را در هويت هاي خويش داشته اند. آرامي ها به زبان آرامي صحبت مي كنند كه از شاخه زبانهاي سامي است.
آشوري ها:
حدود هزار خانواه آشوري در اسرائيل زندگي مي كنند. عمده آنها ساكن اورشليم و ناصره هستند. آنها نيز به زبان آرامي صحبت مي كنند.
باقي اين جمعيت را سامري ها؛ مسيحيان فنلاندي ها كه در سال 1940 به اين سرزمين مهاجرت كرده اند؛ ويتنامي ها؛ يهوديان آفريقايي كه عمدتا در بيت المقدس ساكن هستند و كارگران خارجي و خانواده و فرزندانشان ( كه از كشورهايي همچون فليپين، نپال، نيجريه، سنگال، رومان، چين، قبرس، تركيه و تايلند به اين كشور مهاجرت مي كنند) و پناهندگان آفريقايي, تشكيل دهندگان اين جمعيت هشت ميليوني هستند.
زبان رسمي در اسرائيل :
اسرائيل سه زبان رسمي دارد. زبان عبري مدرن كه از شاخه زبانهاي سامي است. و با زبانهاي عربي و آرامي هم خانواده‌است ، زبان اول اين كشور است؛ زبان عربي و روسي در رتبه هاي دوم و سوم قرار دارد. هرچند كه به دليل مهاجرت بسياري از مهاجران از سراسر دنيا تعداد بيشماري از مهاجران به زبان انگليسي صحبت ميكنند اما انگليسي جزو زبانهاي رسمي محسوب نمي شود. هرجايي كه اعلاميه اي دولتي وجود داشته باشد؛ سه نسخه به هريك از اين سه زبان همراه با انگليسي به چشم ميخورد.
روس هاي اسرائيلي :
ميليون ها شهروندي كه در طي بيست سال اخير از اتحاد جماهير شوري سابق به اسرائيل مهاجرت كرده اند سبك زندگي پيشين خود را با شرايط زندگي تازه تلفيق كردند. آنها صنعت، آموزش و پرورش، زبان، فرهنگ و از همه مهمتر سياست اسرائيل را تحت تاثير حضور خود قرار داده اند.
گرچه به سختي مي توان همه ي آنها را يهودي ناميد زيرا كه بر طبق آئين يهود، فردي يهودي محسوب مي شود كه از مادري يهودي به دنيا آمده باشد و يا آنكه آئين ويژه ورود به مذهب يهوديت را به طور رسمي طي كرده باشد.
اما از سال ۱۹۹۰ از اتحاد شوري سابق كساني به عنوان يهودي به در اسرائيل ساكن شده اند كه حائز اين شرايط نبوده اند، برخي از آنها از پدربزرگ يا مادرپدربزرگ يهودي بودند و يا آنكه در پيمان ازدواج با يك فرد يهودي بودند و از اين طريق توانستند از قانون موسوم به "قانون بازگشت” استفاده كنند و تابعيت اسرائيلي بگيرند.
بعضي از اين مهاجران روس به خاطر رفتارهاي يهودستيزانه هموطنانشان به اسرائيل آمدند و برخي ديگر به خاطر روياي صهيونيسم؛ اما درصد قابل توجهي از آنها نه به خاطر اين دو موضوع كه تنها با هدف ساختن زندگي بهتر از لحاظ اقتصادي به اسرائيل آمدند و با خود فرهنگ، هنر، تئاتر، موسيقي و فرصت هاي تازه شغلي را آوردند.
و البته يك چيز ديگر را هم آنها با خود به ارمغان آوردند و آن افزايش بهاي مسكن در اسرائيل بود. آنها اكنون در اشدود، حيفا و شهرك هاي نوبنيادي چون شهر "آريل” در كرانه غربي – سرزمين هاي فلسطيني – زندگي مي كنند . در بار (كافي شاپ) – پوتين در قلب شهر بيت المقدس ، مي توان يك نوشيدني به سلامتي ولادمير پوتين رئيس جمهور سابق و كنوني روسيه نوشيد. يا در شهر اشدود – جايي كه به مسكوي كوچك معروف است – مي توان در سوپر ماركت هاي " تيا تعام " گوشت خوك و يا نان سياه تهيه كرد.
"كانال نه” تلويزيون اسرائيل در تمام ساعات براي مهاجران روس تبار برنامه هايي به زبان مادري آنها – روسي – پخش مي كند.
گرچه ميان يهوديان روس تباري كه در طي بيست سال اخير ساكن اسرائيل شده اند يكپارچگي چنداني به چشم نمي خورد اما آنها توانسته اند در طي اين سالها از فرهنگ تا سياست اسرائيل را تا انجا تحت تاثير حضور خود قرار دهند كه زبان روسي يكي از سه زبان رسمي موجود در اسرائيل است.
لي لي گليلي، روزنامه نگار اسرائيلي مي گويد: "اين يك نوع متفاوت از مهاجرت است. آنها نه تنها نمي خواهند كه در جامعه اسرائيل ادغام شوند بلكه مي خواهند نقش رهبري را هم در جامعه ايفا كنند آنها در واقع تاكنون توانسته اند ماهيت كشور را نيز تغيير دهند.”
كلينتون در زمان رياست جمهوري خود گفتگويي كه با مجله "فارين پاليسي” داشت كه گفته بود كه "روس تباران اسرائيل در ميان سرسخت ترين گروه هاي اسرائلي مخالف با هرگونه روند صلح از جمله تقسيم اراضي با فلسطينيان هستند؛ آنها يك راست به اينجا آمده اند و جوامع خود را ساخته اند و نمي خواهند آينده خود را از دست بدهند؛ براي آنها هيچ گونه ادعاي تاريخي و غير تاريخي پذيرفته شدني نيست.”
اسرائيل ايالت 51 آمريكا
لي لي گليل نيز مي گويد : «در ميان روس تباراني كه در اسرائيل به دنيا آمده اند با ديگر ساكنان بومي اسرائيل يك حسي از بيگانگي به چشم مي خورد و ميان آنها تعامل اجتماعي ديده نمي شود.»
اينجا در اسرائيل مناطقي هست كه در آن ساكنان روسي در اكثريت هستند، مناطقي كه ديگر اسرائيلي ها معمولا علاقه اي براي زندگي در آنجاها ندارد و البته مي توان بالعكس اين موضوع را نيز شاهد بود.
او مي افزايد: " ظاهرا اما هيچ راه بازگشتي وجود ندارد. براي سالها لطيفه اي در ميان روس تباران اسرائيل رايج است كه اسرائيل ايالت ۵۱ آمريكا شده است اما ما همچنان يكي از جمهوري هاي شوروي باقي مانده ايم. موضوعي كه خود به روشني بيان كننده پيچ خوردگي اين داستان است.
منصوره عرضي
منبع:جمهوريت