رويداد۲۴ بر اساس استانداردهاي جديد سازمان بينالمللي دريانوردي، از ابتداي امسال (سال ميلادي)، ميزان سولفور يا همان گوكرد موجود در نفت كورهاي كه به عنوان سوخت در كشتيها استفاده ميشود، بايد كمتر از نيم درصد باشد. اين يعني كشتيهايي كه اين استاندارد را رعايت نكنند، يا مشمول جريمه خواهند شد يا حق دريانوردي نخواهند داشت.
قانون جديد سازمان بين المللي دريانوردي در حالي تصويب شده كه ايران هنوز به اين استاندارد نرسيده است. برخي از كشتيها از سوخت كم گوگرد استفاده ميكنند؛ با اين حال به علت عدم توليد انبوه در داخل، اين ميزان سوخت كفاف تمام مجموعه كشتيراني ايران را نخواهد داد.
همين نكته باعث شد در هفته گذشته بيژن زنگنه براي پاسخ به سوال يكي از نمايندگان به مجلس برود تا توضيح بدهد وزارت نفت براي حل مشكل كشتيراني چه خواهد كرد. علياكبر كريمي عضو كميسيون اقتصادي مجلس از وزير نفت درباره توليد سوخت كم سولفور پرسيده بود.
به گزارش رويداد۲۴ يكي از موارد مهم در اين سوال به ماجراي سوخت كشتيها بازميگشت، چراكه آلايندگي كشتيهاي ايراني، يكي از مشكلات اساسي در صنعت كشتيراني بود كه به خاطر ايجاد آلودگي بالا، اين صنعت را با مانع روبرو كرده بود.
زنگنه پاسخ داده بود كه ميانگين توليد نفتكوره جهان در سال ۲۰۱۷ روزانه يكميليون تن بوده كه بنا بر آمار منابع رسمي كمتر از ۲ درصد آن حاوي گوگرد كمتر از نيم درصد است و مطابق استاندارد وضعشده، بوده است.
آنگونه كه وزير نفت توضيح داده راهحل اصلي براي توليد سوخت كمسولفور، بهينهسازي پالايشگاههاي كشور است كه اين كار به ۱۰ ميليارد دلار سرمايهگذاري نياز دارد.
هر چند زنگنه گفته بود تامين اين سرمايه دشوار است، اما از آنگونه كه در رسانهها منتشر شد، بخشي از اين كار از طريق ساخت و بهرهبرداري اولين پالايشگاه توليد سوخت كمگوگرد ايران در حال انجام است.
يكي از راههاي حل مشكل نصب پاككننده روي كشتيها (اسكرابر) كه خروجي دود موتورها را تنظيم ميكند و آلودگي هوا را كاهش ميدهد. اين راهكار جهاني براي حل معضل نفتكوره است، اما با توجه به هزينه بالاي آن، هيچ كشتي ايراني اين كار را نكرده است.
راه كم هزينهتر ديگر توليد سوخت كمگوگرد است. اين سوخت در حال حاضر پتروشيمي شازند و پتروشيمي جم توليد ميشود، اما بخشي از آن صادر ميشود و ميزان توليد آن براي همه كشتيها كافي نيست.
در اين خصوص ايسنا خبر داد، توليد سوخت كم گوگرد در يك شركت دانش بنيان ايراني انجام شده است. جليل سبحاني مديرعامل شركت مهندسي، تامين قطعات، تجهيزات و مواد شيميايي ايران در جمع خبرنگاران گفته مجموعه او از دو سال پيش كار روي سوخت كمگوگرد براي كشتيها را آغاز كرده و توليد آن با ظرفيت سالانه ۵۰۰ هزار تن در بوشهر برقرار شده است.
جليل سبحاني رئيس هيات مديره هلدينگ HNT گفته، اين واحد ۵۰۰ هزار تن توليدي دارد، اما قابليت افزايش توليد تا يك ميليون تن در سال را نيز دارد و نياز كامل كشور را پوشش خواهد داد.
آغاز تغيير در صنعت كشتيراني ايران
ايرنا نيز در گزارشي درباره تامين سوخت كمگوگرد براي كشتيها نوشته بسياري از كشورها هنوز نتوانستهاند به اين استاندارد برسند و حداقل تا ۵ سال آينده قابليت اجرا ندارد، به همين دليل برخي كشورهاي جهان براي توليد سوخت با سولفور كمتر، خواستار تعويق اجراي اين استاندارد تا سال ۲۰۲۵ شدهاند. بنابراين بايد گفت با اقدام هلدينگ HNT ايران در حالي به توانايي تامين سوخت با آلايندگي كم ميرسد كه بسياري از كشورهاي جهان هنوز به اين توان فني نرسيدهاند.
استانداردهاي جديد باعث شده بود سوخترساني به كشتيها در كشوري مانند ايران كه صدها كشتي در اختيار دارد به عنوان يك دغدغه جديد خودنمايي كند زيرا در شرايط فعلي اغلب پالايشگاههاي كشور حدود ۳۵ درصد از توليدات خود را به نفت كورهاي اختصاص دادهاند كه گوگرد بالايي را با خود همراه دارد.
سايت رفينيتيو كه به صورت تخصصي اخبار دريانوردي را بررسي ميكند، در گزارشي اعلام كرد كه مقررات جديد IMO يا سازمان نويد دهنده بزرگترين تغيير در سوخت كشتيراني از زمان جايگزين شدن نفت به جاي زغال سنگ در يك قرن پيش است. اهميت توليد سوخت كمگوگرد به صورت انبوه توسط شركت HNT از اين جهت مشخص ميشود كه در دوره بزرگترين تغيير در سوخت كشتيراني، دانش فني آن ايجاد شده است.