علي اكبر اسدي، كارشناس مسائل عربستان و استاديار گروه روابط بين الملل پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي در ارتباط با انتصاب شاهزاده فيصل بن فرحان آل سعود، به عنوان وزير امور خارجه جديد عربستان و جايگزين شدن او با ابراهيم العساف، از سوي ملك سلمان، پادشاه اين كشور و تاثير آن بر مناسبات تهران و رياض معتقد است، اين تغيير بيشتر در قالب اهداف داخلي قابل خوانش و ارزيابي بوده و به نظر ميرسد در راستاي يكدست كردن هر چه بيشتر قدرت اين تغيير اتفاق افتاده است. ابراهيم العساف از جمله سياستمداران سنتي عربستان بود و افكار او با سياستهاي محمد بن سلمان تطابق نداشت. اكنون فيصل بن فرحان، چهرهاي از نسل جديد سياستمداران سعودي است كه به نظر ميرسد نزديكي فكري بيشتري به محمد بن سلمان دارد.
وي در گفت و گو با «انتخاب»، افزود: «بايد توجه داشت كه وزير خارجه عربستان مطيع دستورات و فرمان هاي محمد بن سلمان خواهد بود و مناسبات با ايران نيز متاثر از همين الگو است. بنابراين، با توجه به دخيل بودن متغيرهاي متفاوت در مناسبات ميان ايران و عربستان، در كليت روابط نميتوان انتصاب وزير امور خارجه جديد، رخدادي بزرگ و بسيار موثر قلمداد كرد.»
اين كارشناس مسائل عربستان در بخشي ديگر از گفتهها خود تصريح كرد: «در مقام پيشزمينهها براي تنشزدايي ميان ايران و عربستان، در ابتداي امر ضروري است سطحي از تفاهم و همكاري ميان دو طرف پيرامون بحران يمن شكل بگيرد. لازمه اين امر نيز اين است كه سعوديها از اهداف اوليه خود كوتاه بيايند و با طرف يمني پيرامون پايان جنگ به توافق برسند. علاوه بر اين، در نگاه ايران نيز ضروري به نظر ميرسد عربستان همكاري خود را با آمريكا در بحث ايران هراسي و مقابله با تهران در سطح منطقه، تعديل كند. بدون اين مساله هر گونه تنشزدايي جدي بعيد به نظر ميرسد. علاوه بر اين، حاكمان رياض نيز در مقابل به يك سري تضمينهاي امنيتي نياز دارند تا در محيطي آرامتر بتوانند به مذاكره با ايران وارد شوند.»
در ادامه اسدي تصريح كرد: «علاوه بر اراده ايران و عربستان، براي تنشزدايي بايد متغير سومي را نيز در نظر گرفت كه آن هم عبارت است از آمريكا. در واقع، لازم است واشنگتن با توجه به سطح نفوذي كه در عربستان دارد به نسبتي خاص از تنشزدايي ميان تهران با رياض رضايت دهد. اين امر ميتواند بستر را براي مذاكره ميان دو طرف ايجاد كند تا بتوانند تنشزدايي را به شكل جدي و چندجانبه مطرح و عملي كنند.»
اين تحليلگر مسائل عربستان در بخش پاياني اظهارات خود با اشاره به اينكه هر گونه تنشزدايي ميان ايران و عربستان ميتوان بحرانهاي منطقهاي را تحت تاثير قرار دهد، گفت: «در ارتباط با بحران سوريه، اكنون ديگر بحث زيادي باقي نمانده و بشار اسد موفق شد تا حدود زيادي اراده حاكميت خود را بر اين كشور بگستراند. البته عربستان نيز در اين كشور فاقد جايگاه و نفوذ بود. در سطحي ديگر، توجه به اين مساله ضروي است كه هر گونه تنشزدايي ميان ايران و عربستان، تعامل و گرايش رياض به سمت نزديكي با اسرائيل را كاهش خواهد داد. در سطوح ديگر، تنشزدايي ميان تهران و رياض ميتواند بر بحران در يمن و مسائل در نقاط ديگر منطقه خاورميانه همچون لبنان تاثير عميقي بر جاي بگذارد.»