چين از سال ۱۹۹۶ عضو پيمان امنيتي سازمان همكاري شانگهاي مي‌باشد،اين سازمان از دل رقابت قدرت‌هاي بزرگ برسر منطقه ژئوپليتيك آسياي ميانه ظهور كرد.
قانون اساسي
پس از تأسيس جمهوري خلق چين در اول اكتبر سال ۱۹۴۹، چهار قانون اساسي در سال‌هاي ۱۹۵۴، ۱۹۷۵، ۱۹۷۸ و ۱۹۸۲ جداگانه در جمهوري خلق چين تنظيم و صادر شد.
چهارمين قانون اساسي جمهوري خلق چين يعني قانون اساسي فعلي در چهارم دسامبر سال 1982 در مجلس ملي نمايندگان خلق چين به تصويب رسيده و صادر شد.
اين قانون ضمن ادامه و توسعه اصول اساسي قانون اساسي سال 1954، با توجه به جمع‌بندي تجربيات توسعه سوسياليستي چين و جذب تجربيات بين‌المللي در اين زمينه، يك قانون اصلي داراي ويژگي‌هاي چين و منطبق با نياز ساختار مدرنيزاسيون سوسياليستي چين محسوب مي‌شود.
در اين قانون به طور مشخص نظام‌هاي سياسي و اقتصادي جمهوري خلق چين، حقوق و وظايف اتباع تأسيس ارگان‌هاي دولتي و چارچوب ماموريت و وظايف اصلي كشور در آينده قيد شده است.
ويژگي‌هاي اساسي اين قانون ، تشخيص چهار اصل اساسي و رهنمود اساسي اصلاحات و درهاي باز است، در اين قانون قيد شده كه مردم تمام ملت‌ها و سازمان‌هاي سراسر كشور بايد طبق قانون اساسي فعاليت كرده و هيچ سازمان يا شخصي حق تخطي و نقض قانون اساسي و قوانين ديگر را ندارد.
اين قانون به پنج بخش ، مقدمه، برنامه اساسي، حقوق و وظايف اساسي اتباع، ارگان‌هاي دولتي، پرچم ملي، نشانه ملي و پايتخت تقسيم شده و شامل ۴ فصل و ۱۳۸ ماده است، چين پس از صدور اين قانون چهار بار در آن تجديد نظر كرده است.
مجلس ملي نمايندگان خلق
نظام مجلس ملي نمايندگان خلق، نظام اصلي سياسي چين بوده و شكل سازماني قدرت سياسي جمهوري دموكراتيك خلق چين و نظام دولتي چين به شمار مي‌رود. مجلس ملي نمايندگان خلق چين متفاوت با پارلمان نظام تفكيك و توازن سه قوا است.
مجلس ملي نمايندگان خلق چين بر اساس قانون اساسي به عنوان عالي‌ترين مرجع قدرت كشور تعيين شده است، هر تبعه چيني از 18 سالگي حق انتخاب كردن و انتخاب شدن به عنوان نماينده مجلس ملي را دارد.
مجلس ملي نمايندگان خلق چين در حال حاضر 2987 نفر عضو دارد، نمايندگان مجلس در سطوح شهرستان‌ها و روستاها با انتخابات مستقيم برگزيده مي‌شوند و نمايندگان سطوح بالاتر از طريق انتخابات غير مستقيم انتخاب مي‌شوند.
مجلس ملي نمايندگان خلق سراسري ، مركب از نمايندگان منتخب استان‌ها، مناطق خودمختار، شهرهاي تابع مركز و ارتش است، دوره ماموريت مجلس ملي سطوح مختلف 5سال است و سالانه يك اجلاس عمومي برگزار مي‌شود.
در اجلاس سالانه مجلس ملي نمايندگان خلق چين، نمايندگان ضمن استماع گزارش كار دولتي و گزارش‌هاي مهم ديگر، به بررسي و رسيدگي آنها پرداخته و قطعنامه‌هاي مربوط را به تصويب مي‌رسانند.
در زماني كه كنفرانس تشكيل جلسه نمي‌دهد كميسيون دائمي مجلس ملي نمايندگان خلق، ارگان دائمي مجلس ملي نمايندگان سطوح مختلف اختيارات محوله از سوي مجلس ملي را اجرا مي‌كند.
براي نمونه قدرت كميسيون دائمي مجلس ملي عبارت است از تشريح قانون اساسي، نظارت بر اجراي قانون اساسي، تنظيم و اصلاح قوانين به غير از قوانين تنظيم شده توسط اجلاس عمومي مجلس ملي و مسئوليت‌پذيري در برابر مجلس ملي و تسليم گزارش كار به مجلس ملي و غيره.
قدرت اساسي مجلس ملي شامل حق قانون‌گذاري، حق نظارت، حق تصميم گيري درباره امور بزرگ ، نصب و عزل پرسنل است.
در چين تنظيم برنامه‌هاي توسعه اقتصاد ملي و اجتماعي راهبرد مهمي براي مساعدت به پيشرفت اجتماعي چين محسوب مي‌شود، ولي اين برنامه‌ها تنها در صورت تصويب در مجلس ملي نمايندگان خلق سراسري اعتبار حقوقي مي‌گيرد.
در قانون چين قيد شده كه رهبران عمده چين از جمله رييس جمهور و رييس كميته دائمي مجلس ملي بايد به مجلس ملي نمايندگان خلق معرفي و از طريق انتخاب برگزيده شوند.
نخست‌وزير شوراي دولتي و وزيران وزارت‌هاي مختلف نيز بايد به مجلس ملي نمايندگان خلق معرفي و سپس منصوب شوند، مجلس ملي نمايندگاه خلق سراسري نيز مي‌تواند از طريق تشريفات طرح پيشنهادي عزل رهبران منتخب و تعيين شده از جمله رييس كميته دائمي مجلس ملي نمايندگان سراسري، رييس جمهور و نخست وزير را عنوان كنند.
نظام همكاري چندحزبي و مشورت سياسي
نظام همكاري چند حزبي و مشورت سياسي به رهبري حزب كمونيست چين نظام سياسي اصلي چين محسوب مي‌شود، چين كشوري چند حزبي است.
به غير از حزب كمونيست، 8 حزب دموكراتيك در اين كشور وجود دارد كه قبل از ايجاد جمهوري خلق چين به وجود آمده و در زمينه سياسي طرفدار رهبري حزب كمونيست است و اين انتخاب تاريخي را آنان در جريان همكاري طولاني و مبارزات مشترك به اتفاق حزب كمونيست چين انجام داده‌اند.
حزب كمونيست چين و ديگر احزاب دموكراتيك بايد طبق قانون اساسي فعاليت كنند، احزاب دموكراتيك از لحاظ سازماندهي مستقل بوده و از آزادي سياسي، استقلال تشكيلاتي برابري حقوقي در چهارچوب مقررات در قانون اساسي بهرمند هستند.
رهنمود اساسي همكاري حزب كمونيست چين با احزاب دموكراتيك ديگر همزيستي دراز مدت، نظارت متقابل، نشان صداقت و شفافيت متقابل و مشاركت در افتخارات و مشكلات يكديگر است.
احزاب و گروه‌هاي دموكراتيك چين احزاب اپوزاسيون و يا حزب مخالف نيست، بلكه احزابي هستند كه در امور سياسي و دولتي مشاركت دارند. مضامين اساسي مشاركت احزاب و گروه‌هاي دموكراتيك در امور سياسي و دولتي عبارت است از مشاركت در مشورت‌هاي مرتبط با رهنمودهاي مهم كشور و نامزدهاي رهبري كشور، شركت در مديريت امور كشور و اجراي سياست‌ها، قوانين و مقرارت كشور.
حزب كمونيست چين پيش از اتخاذ تدابير بزرگ و تصميم‌گيري درباره امور مهم و بزرگ مربوط به امور ملي و زندگي مردم ضمن مشورت گسترده با احزاب دموكراتيك و شخصيت‌هاي بي‌طرف نظريات و پيشنهادهاي آنان را استماع مي‌كند و بعد تصميم مي‌گيرد.
احزاب دموكراتيك و شخصيت‌هاي غير حزبي در مجلس ملي نمايندگان خلق و كميته دائمي اين مجلس، كميسيون ويژه دائمي در محلس، نمايندگاني دارند تا به اين شكل بتوانند بهتر در رايزني‌هاي سياسي مشاركت كرده و نقش نظارتي خود را به خوبي ايفا كنند.
اين احزاب در كنفرانس مشورت سياسي خلق چين نيز ايفاي نقش مي‌كنند و اعضاي خود را براي كادر رهبري و ارگان‌هاي دادگستري سطوح مختلف نامزد مي‌كنند.
اشكال عمده همكاري چند حزبي و مشورت سياسي به شرح زير است:
1. كنفرانس مشورت سياسي خلق، كنفرانس مشورت سياسي خلق محل مهم مشاركت احزاب دموكراتيك، گروه‌هاي مردمي و نمايندگان محافل مختلف در امور سياسي و دولتي و مشورت و بررسي آن محسوب مي‌شود.
2. نشست‌هاي كميته مركزي حزب كمونيست و كميته حزبي مناطق مختلف. در اين نشست‌ها ضمن اطلاع رساني درباره مهم‌ترين مسائل درباره رهنمودها و سياستهاي مهم، نامزدهاي رهبري دولت كشور و دولتهاي محلي، نمايندگان مجلس ملي و اعضاي كنفرانس مشورت سياسي خلق با احزاب دموكراتيك مشورت مي‌شود تا نظرات و پيشنهادهاي آنان را استماع گردد.
3. مشاركت نمايندگان احزاب دموكراتيك به عنوان نمايندگان مردم در مجالس سطوح مختلف نمايندگان خلق در امور سياسي و دولتي و ايفاي نقش نظارتي.
4. اعضاي احزاب دموكراتيك به پستهاي رهبري شوراي دولتي و وزارتها و دولتهاي بالاتر از شهرستان‌ها و ادارات مربوطه معرفي مي‌شوند.
5. اعضاي احزاب دموكراتيك واجد شرايط ، به عنوان رهبران ادارات دادستاني و دادرسي معرفي مي‌شوند.