بوشهر- ايرنا- روزنامه پيام عسلويه مطلبي با عنوان 'حذف فلرينگ عسلويه در سال 2017 ، آرزوي محال؟' به قلم ناصر بوهندي در خصوص ضرورت حذف مشعل سوزي در تاسيسات فعال پارس جنوبي را منتشر كرده است.

در ادامه اين مطلب آمده است:از زمان شعله ور شدن اولين فلر در عسلويه در 14 سال پيش ، آرزوي مردم و فعالان محيط زيست خاموشي اين فلرها و جلوگيري از سوختن بيهوده و مخرب اين فلرها بوده است. آرزويي كه روز به روز به تحقق آن اميدوار مي شويم .
سال‌ها اين باور غلط در ميان مسئولان وجود داشت كه طبيعت به‌تنهايي توان تصفيه آلودگي ناشي از فلرهاي پارس جنوبي را دارد ولي با افزايش فعاليت‌هاي صنعتي و توليد آلاينده‌هاي روزافزون و رسيدن فلرهاي روشن به بيش از 150 فلر كوچك و بزرگ ، طبيعت توان احياكنندگي خود را از دست داده است.
واحدهاي پتروشيمي و پالايشگاهي با فعاليت خود گازهاي سمي از قبيل منواكسيد كربن، آمونيا، سولفيد هيدروژن و... توليد مي‌كنند كه ايجاد اين آلاينده‌ها در طول فرآيند واحدهاي توليد غيرقابل اجتناب هستند و حذف آن‌ها در راستاي حفظ محيط زيست پاك از وظايف اصلي واحدهاي توليدي است. چراكه تخريب محيط زيست غيرقابل جبران و هزينه‌هاي ناشي از آن قابل تصور نيست.
در پالايشگاه‌هاي گازي و واحد هاي پتروشيمي گازهاي نامرغوب و بي‌مصرف را از طريق خط لوله اصلي فلر به سوي سيستم فلرينگ هدايت مي‌كنند و در آن‌جا اين گازها سوزانده مي‌شوند، از روش‌هاي سنتي و قديمي براي سوزاندن گاز فلر استفاده از Elevated Flare بوده كه در واقع ساده‌ترين و كم‌هزينه‌ترين روش نيز هست.
در اين روش از يك برج بلند به ارتفاع تقريبي 100 تا 150 متر استفاده مي‌شود كه سوختن گازها در نوك آن انجام مي شود. اگر احتراق در Elevated Flare كامل باشد، فقط بخارات آب، دي‌اكسيد كربن و دي‌اكسيد گوگرد به‌عنوان محصولات احتراق توليد خواهند شد اما واقعيت آن است كه كنترل احتراق گازها در نوك فلر امكان‌پذير نيست و از اين رو غير از تركيبات مذكور، گازهاي ديگري توليد مي‌شوند كه برخي از آن‌ها عبارتند از دوده، بنزن، جيوه، اكسيدهاي نيتروژن، دي‌اكسيد كربن، آرسنيك، دي‌سولفيد كربن، كروم، متان، سولفيد كربنيل، تولوئن، گازهاي اسيدي و هيدروكربن‌هاي آروماتيك چندحلقه‌اي است.
مشكل ‌محيط زيستي ديگري كه اين نوع فلر ايجاد مي‌كند، وجود شعله هنگام فرآيند سوختن و ايجاد تشعشعات حرارتي است كه آن‌ها نيز براي سلامتي مضر است و باعث مي‌شود تا چند صدمتري برج پوشش گياهي وجود نداشته باشد. بنابراين براي حفاظت كاركنان از اين تشعشعات مضر در سايت فضاي زيادي را به Elevated Flare اختصاص داده مي‌شود كه خود يكي ديگر از معضل‌هاي واحدهاي توليدي است. زيرا فضاهاي ارزشمند اختصاص‌يافته به اين‌كار مي‌تواند براي ساخت واحدهاي توليدي جديد استفاده شود.
برخي آمارها كمترين سهم 8 درصدي ايران از گازهاي مشعل جهان كه معادل مصرف سالانه گاز در كشور بلژيك مي داند ، 28 ميليون مترمكعب گازي كه همراه نفت هدر مي‌رود، دست‌كم مي‌تواند به 25 ميليون مترمكعب گاز شيرين تبديل شود كه بر مبناي قيمت گاز وارداتي حدود 3.45 ميليون دلار ارزش دارد و معادل توليد سالانه يك فاز پارس جنوبي است.
نمونه اي كه باعث خوشحالي و اميدواري فعالان محيط زيست به تحقق آرزوي صنايع پاك و بدون فلر شده پتروشيمي صدف نخستين واحد صنعتي ايران است كه توانسته با كمك متخصصان داخلي، صنايع غيرآلاينده فلر را در ايران عملياتي كند.
همچنين در گام اول صنايع موجود در عسلويه مي توانند از فلرهاي جديدي استفاده كنند علاوه بر كاركرد بدون دود و صدا در دماي پايين، با استفاده از گازهاي اضافي توليد نيرو مي‌كنند.
در سيستم ساده كنترل فلرهاي جديد، اين فلرها حداقل تشعشع حرارتي را دارند و دفع مايعات براي نمونه‌برداري‌هاي لازم از ويژگي‌هاي مثبت آن‌ها است.
ميدان گازي پارس جنوبي كه بزرگترين منبع گازي مستقل جهان است روي خط مرزي مشترك ايران و قطر در خليج فارس و به فاصله 105 كيلومتري ساحل جنوبي ايران عسلويه قرار دارد. وسعت اين ميدان 9700 كيلومتر مربع و بخش متعلق به ايران 3700 كيلومتر مربع مي باشد كه بر اساس آخرين برآوردهاي انجام شده، ذخيره گاه اين بخش بيش از 14 تريليون متر مكعب گاز طبيعي و افزون بر 18 ميليارد بشكه ميعانات گازي را در خود جاي داده است كه تقريبا بر اساس محاسبه انجام شده توسط وزارت نفت معادل 9% كل ذخاير گازي جهان و حدود 48% ذخاير گازي شناخته شده كشور ايران است.
آمارها و بررسي هاي كارشناسي بعمل آمده در عسلويه نشان ميدهد كه 23 درصد از كل گازهاي سوزانده شده در ايران در منطقه پارس جنوبي مي باشد كه اين رقم بسيار قابل تامل است. طبق آمار ارائه شده از مجتمع گازي عسلويه فقط در سال 92 ميزان 1274853 تن فلرينگ گاز ترش و شيرين انجام شده است.
روشهاي جايگزين ديگري نيز براي كاهش آلايندگي ها و حذف تدريجي فلرها در پارس جنوبي مي توان به كاربرد كه به اختصار ذكر مي شود:
بيشترين بازيابي گاز قابل استفاده : كاهش گاز مازاد ناشي از فرآيند توليد , موثرترين اقدامي است كه بايد از ابتدا صورت پذيرد. گاز فلر به معناي دور ريختن است زيرا عمده فلرينگ ناشي ازگاز اضافي كه از فرايند خارج مي شود. بايد برنامه اي عملياتي و با استفاده از تكنولوژي پيشرفته براي مديريت ميدان گاز فرا ساحلي و پالايشگاه گاز واقع در خشكي جهت كاهش گاز مازاد ،تهيه گردد.
افزايش كارايي فرايند تصفيه گاز: استفاده از واحد SRU با كارايي بالا با اضافه نمودن واحد تصفيه tailgaz در فرايند ، روش موثري براي كاهش tailgaz است.
استفاده از تجهيزات احتراقي با كارايي بالا: اين روش مي بايست جهت نصب تجهيزات احتراقي جديد در عسلويه و نوسازي تاسيسات در مناطق نفتي مد نظر قرار گيرد. اين فرايند خصوصا براي تجهيزات احتراقي بزرگ مقياس ، مانند بويلرهاي بخار ، توربين هاي گازي، كوره هاي حرارتي و ...موثر است
كاهش گاز هاي فرار (اصلاح تجهيزات موجود):گاز هاي فرار كه بصورت غير عمدي از تجهيزات و تاسيسات رها مي شوند يا نشت پيدا مي كنند ، سهم قابل توجهي از انتشار را در واحد هاي نفت و گاز شامل مي شوند. گاز فرار عمدتا شامل تركيبات آلي فرار ( VOC) و همچنين BTX (بنزن، كلوئن و زايلن) موجوددر مواد اوليه ، سيالات فرايندي و محصولات مياني و نهايي واحد است.
محل انتشار اين گاز ها عبارتست از تجهيزات فرايندي ، اتصالات لوله ها، شير ها ، پمپ ها ، كمپرسورها ، مخازن ذخيره، تجهيزات بارگيري محصولات و ... در عسلويه است.مخازن ميعانات بعنوان بزرگترين منشاء رها سازي ماده خطرناك بنزن در واحد ها مشاهده شده است.
جلوگيري از نشتي ها ، استفاده از واحد بازيابي گاز هاي VOC ، اصلاح عمليات تثبيت ميعانات كه ايجاد تركيبات VOC را كنترل مي كنند و بهبود آب بندي مخازن سقف متحرك و همچنين نگهداري مناسب از تاسيسات ، روش هاي موثري براي اين منظور است.
تزريق گاز به زير زمين: اين روش در كشور هاي حاشيه خليج فارس براي به حداقل رساندن فلر استفاده شده است.همچنين امكان تزريق و حبس اين گازها و ذخيره آن براي استفاده مجدد در آيندهدر ساختارهاي زمين شناسي نزديك به منطقه امكان پذير است.
نصب تاسيسات تصفيه گاز دودكش
در پايان آنچه مهم است عزم راسخ مسئولان و نمايندگان مجلس و همه وزراي دولت (نفت ، صنايع ، دانشگاه ها ، وزارت امور خارجه و ... ) براي حل اين مشكل و تامين اعتبار لازم براي حذف فلرينگ مي باشد. چرا كه در صورت عدم جديت و اجراي گام هاي عملي ، علاوه بر تخريب محيط زيست اين سرزمين ، جريمه هاي هنگفت بين المللي بنابر پيمان تغيير اقليم پاريس عليه كشورمان در نظر گرفته خواهد شد.