فرارو- رييس‌جمهور در ديدار جمعي از نخبگان سياست خارجي آمريكا، خروج از توافق برجام يا مقابله كردن يا تضعيف آن را به معناي تضعيف جامعه بين‌المللي، ديپلماسي و مذاكره و تضعيف سازمان ملل و شوراي امنيت دانست و تاكيد كرد: خواست ما آن است كه مشكلات را از طريق مذاكره و توافق حل كنيم و وقتي به توافق رسيديم بر توافق خود پايبند بمانيم و الا اين به معناي نفي كل ديپلماسي و راه‌حل صحيح براي حل مشكلات است.
حسن روحاني شامگاه روز دوشنبه به وقت محلي نيويورك در اين ديدار گفت: ملت ايران در ۲۹ ارديبهشت در انتخاباتي رقابتي، بسيار شكوهمند و پرشور، با شركت ۷۳ درصد واجدين شرايط، به دنيا نشان دادند كه ايران بر مبناي اراده مردم و دمكراسي اداره مي شود.
رييس جمهور با بيان اينكه مردم نظرات خودشان را در اين انتخابات به صراحت بيان كردند، افزود: مردم ايران خواهان روابطي بسيار خوب با كشورهاي مختلف جهان هستند و مي‌خواهند در سايه اين روابط خوب و همكاري سازنده، كشور خودشان را بسازند.
روحاني با اشاره به اينكه مهمترين هدف مردم ما ساخت كشور و رفاه عمومي است، اظهار داشت: مهمترين برنامه‌اي كه اين دولت در انتخابات وعده آن را به مردم داد، مبارزه با فقر، رشد اقتصادي و همچنين تعامل سازنده و گسترده با جهان بود.
رييس جمهور تصريح كرد: در طول ۴ سال دولت گذشته اين ادعا را در مقام عمل به اثبات رسانديم كه خواهان حل مشكلات جهاني و مسايل منطقه از طريق ديپلماسي و مذاكره هستيم. امروز هم اگر در منطقه ما و ديگر مناطق جهان مشكلات و معضلاتي وجود دارد راه‌حل آن را نه تهديد، نه تحريم و نه جنگ، بلكه راه‌حل آن را دمكراسي، آراء و نظرات مردم و ميز مذاكره و تبادل نظرات و منطق‌ها و رسيدن به يك راه‌حل مي دانيم.
روحاني خاطرنشان كرد: منطقه ما بزرگترين شاهد اين مدعا است كه كشورهايي كه از طريق زور و قدرت نظامي خواستند مسايل را به نفع خودشان حل و فصل كنند، در هيچ كجا موفق نبودند؛ نه در افغانستان، نه در عراق و نه در سوريه و نه در يمن و نه در ليبي. همه اين مسايل به ما نشان مي‌دهد كه براي حل و فصل مسايل بايد اول مشكل را به خوبي بشناسيم و ثانياً راه‌حل درست را براي آن مدنظر قرار دهيم.
رييس جمهور گفت: همواره دنبال اين بوديم كه به دولت‌هاي منطقه براي حل و فصل معضلات منطقه و كشورهايشان در زماني كه خودشان مستقيم از ما درخواست مي‌كنند به آنها ياري و كمك كنيم. بر همين مبنا در عراق به بغداد، در سوريه به دمشق كمك كرديم و بر همين مبنا به كشورهاي منطقه آنجايي كه براي مبارزه با تروريسم از ما درخواست كمك كردند، ياري و كمك كرديم.
روحاني اضافه كرد: امروز خوشحال هستيم كه در منطقه ما، مشكلات در عراق و سوريه كمتر از سال‌هاي گذشته است، اما در عين حال هنوز راه بسيار طولاني و درازي پيش پاي ما است تا مسأله تروريسم را به عنوان يك معضل و يك مشكل در منطقه و در جهان حل و فصل كنيم.
رييس جمهور اظهار داشت: معتقديم اگر صاحبان توافقي كه از طريق منطق و مذاكره به دست آمده، آن را حفظ نكنند و عهدي كه بسته‌اند زير پا بگذارند، اين به معناي آن است كه ديگر هيچ كس به ديپلماسي و مذاكره اعتماد نكند.
وي تصريح كرد: وقتي كشورهايي ماه‌ها در كنار هم نشستند و براي خط به خط و جمله به جمله و كلمات توافقي، روزها و ماه‌ها با هم بحث كردند و به توافق رسيدند و آن توافق بعداً به تأييد شوراي امنيت سازمان ملل رسيد، اين به معناي تعهد همه آن كشورهايي است كه در آن مذاكره حضور داشتند و شركت كردند.
روحاني در ادامه و پس از سخنان صاحب نظران و انديشمندان سياست خارجي ايالات متحده آمريكا، گفت: در ميان نكاتي كه حضار مطرح كردند، چند نكته به عنوان نكته اساسي بود كه لازم است راجع به آنها توضيح دهم.
رييس جمهور گفت: اولين مسأله، مسأله برجام است. برجام بعد از سال‌ها فراز و نشيب و بعد از اينكه آمريكا ابتدا راه فشار و تحريم را نسبت به ايران انتخاب و فكر مي‌كرد با فشار و تحريم مي‌تواند ايران را تسليم كند، حاصل شد. بعد از اينكه از راه تحريم به موفقيت نرسيدند، آماده شدند راه گفتگو را شروع كنند.
روحاني با اشاره به اينكه البته به ظاهر در همان سال‌ها هم گفتگو بود، اما نه گفتگوي واقعي و جدي كه بخواهند به يك راه‌حل برسند، اضافه كرد: مذاكره ماه‌ها ادامه پيدا كرد براي اينكه دو طرف بتوانند به توافق برسند. امروز اين توافق اجرايي و عملياتي است. ايران ۱۰۰ در صد به تعهدات خودش عمل كرده است و شاهد آن، گزارشات آژانس بين‌المللي انرژي اتمي است.
رييس جمهور ادامه داد: آژانس بين المللي انرژي اتمي در همه گزارشهاي خود تصريح كرده كه ايران به همه تعهدات خودش عمل كرده از جمله درباره آب سنگين. در اين مورد تعهد ما اين است كه اگر ذخاير آب سنگين ما از يك ميزاني بيشتر شد، آماده فروش باشيم و اگر خريداري آمد آن را در اختيار خريدار بگذاريم.
روحاني افزود: اگر بنا شد توافقات بين‌المللي بر مبناي خوشآيند يك فرد زير پا گذاشته شود پس به قول ما ايراني‌ها سنگ روي سنگ بند نمي‌شود. يعني هيچ‌كس ديگر هيچ راهي را براي حل مشكلات از طريق ديپلماسي نمي‌بيند. اين به معناي دعوت دنيا به هرج و مرج، زورآزمايي و قدرت نظامي است.
رييس جمهور با اظهار اميدواري نسبت به اينكه هيچ يك از طرف‌هاي توافق برجام تخلف نكنند و برجام را زير پا نگذارند، گفت: اينكه اگر آمريكا از تعهد خارج شود، ايران چه خواهد كرد، در زمان مشخص خودش، آن وقت خواهيم گفت چه خواهد كرد. طرق مختلفي وجود دارد نسبت به آن طرق مختلف در كشور بحث كرديم. در برخي از موارد تصميم‌گيري كرديم.
روحاني اضافه كرد: راه‌حل هايي پيش پاي ما وجود دارد و نگران هيچ چيزي نيستيم، به دليل اينكه همواره اتكاء ما بر مردم بوده و در اين زمينه اتفاقاً همه مردم متحد خواهند بود. آمريكا امروز كشوري است كه با خروجش از اين پيمان، كل ملت ايران را كاملاً متحد مي‌كند و همه جهانيان خواهند ديد، آن كسي كه تعهد، قانون بين‌المللي و اخلاق را زير پا گذاشته، چه كسي خواهد بود. بنابراين هيچ ضرري نخواهيم كرد و اين ضرر ۱۰۰ درصد متوجه آمريكاست و ما براي هر شرايطي خودمان را آماده كرديم و مشكلي نخواهيم داشت.
رييس جمهور اظهار داشت: اينكه آيا ايران درباره ساير مسايل حاضر است با آمريكا يا ديگران مذاكره كند، راه‌حلش همين موضوع برجام است. رهبر معظم انقلاب رسماً اعلام كرده اند كه معيار اعتماد ما به آمريكا، همين توافق هسته‌اي خواهد بود. اگر آمريكايي‌ها به اين توافق به طور كامل عمل كنند، به اين معناست كه مي‌شود به اين كشور اعتماد كرد و مي‌توانيم بعداً درباره موضوعات ديگر هم با آمريكا صحبت كنيم اما اگر آمريكا تخلف كرد معلوم است مذاكره با آمريكا درباره موضوعات ديگر هم ثمره و فايده‌اي نخواهد داشت.
روحاني با اشاره به اين نكته كه گفته شد ايران در مسأله سوريه چه مسيري را طي مي‌كند؟ ، گفت: در موضوع سوريه از ابتدا معتقد بوديم كه تروريسم نبايد بر كشور و مردم سوريه مسلط شود. اين سخن ما را با اين وضوح برخي از كشورها قبول نداشتند و مي‌گفتند ما بايد دست تروريست‌ها را تحت عنوان معارضه، يعني كساني كه مخالف با حكومت دمشق و حكومت مركزي هستند باز بگذاريم.
رييس جمهور اضافه كرد: بعد از اينكه ديدند در سوريه همه بي‌گناهان را سر مي‌برند و به بزرگترين جنايات دست زدند، فهميدند كه راهي جز جنگ و مبارزه با تروريست‌ها وجود ندارد. خود آنها هم مدعي شدند كه با تروريست‌ها مبارزه مي‌كنند و از هواپيماهايشان عليه تروريست‌ها استفاده مي‌كنند. اينكه راست مي‌گفتند يا نه؟ فعلاً در اينجا نمي‌خواهيم راجع به اين موضوع بحث كنيم اما مسير تاريخي نشان داد كه وقتي ملتي در برابر تروريست‌ها مقاومت كند، مي‌تواند پيروزي را به دست بياورد.
روحاني اظهار داشت: امروز شهرهاي بزرگ سوريه از دست تروريست‌ها آزاد شده و ۸۵ درصد خاك سوريه در اختيار دولت مركزي و در اختيار دولت دمشق است. بقيه اين سرزمين هم قدم به قدم آزاد خواهد شد. البته اين به آن معنا نيست كه همه مشكلات سوريه تمام مي‌شود و مبارزه با تروريسم پايان مي‌پذيرد.
رييس جمهور تصريح كرد: خطر اين است كه تروريست‌ها وقتي از خاك عراق بيرون رانده شوند و در سوريه هم از خاك اين كشور بيرون رانده شوند اينها به كجا خواهند رفت؟ به كدام كشور خواهند رفت؟ و در كشورهاي مختلف چه مشكلاتي را بوجود خواهند آورد؟
روحاني خاطرنشان كرد: همه مي‌دانيم ريشه‌هاي تروريسم مسايل مختلفي از قبيل اشغال، فقر، مداخله در امور داخلي كشورهاي ديگر، تحقير افراد و اقوام مختلف و بي‌عدالتي است. تا ريشه اين مسايل حل نشود مسأله ترور و تروريسم هم به طور كامل حل و فصل نخواهد شد.