پيام نفت -رسانه خبري تحليلي نفت، گاز و انرژي : عربستان چگونه توليدكننده خودروي برقي شد؟/ ايران در گير و دار تأمين بنزين
دوشنبه، 14 فروردین 1402 - 09:32 کد خبر:50889
پيام نفت:
كشورهاي مصر، عربستان و تركيه به توليد خودروهاي برقي مشغول شده‌اند. حال اين مساله مطرح مي‌شود كه چرا خودروسازي ايران كه عمر بيشتري نسبت به اين كشورها دارد، همچنان در كش و قوس توليد خودروهايي با كيفيت پايين و تأمين بنزين متناسب با سرانه مصرف به سر مي‌برد؟ به گزارش تجارت‌نيوز، در حال حاضر سه
كشورهاي مصر، عربستان و تركيه به توليد خودروهاي برقي مشغول شده‌اند. حال اين مساله مطرح مي‌شود كه چرا خودروسازي ايران كه عمر بيشتري نسبت به اين كشورها دارد، همچنان در كش و قوس توليد خودروهايي با كيفيت پايين و تأمين بنزين متناسب با سرانه مصرف به سر مي‌برد؟
به گزارش تجارت‌نيوز، در حال حاضر سه كشور تركيه، عربستان سعودي و مصر سياست‌هايي را در راستاي گسترش حمل‌ونقل الكتريكي و با سرمايه‌گذاري‌هاي كلان قصد دارند به توليدكننده خودروهاي برقي تبديل شوند.
خودرو برقي چه قابليت‌هايي دارد؟
خودرو الكتريكي (electric car) به خودرويي گفته مي‌شود كه يك يا چند موتور الكتريكي يا برقي داشته باشد و انرژي خود را از باتري‌هايي مي‌گيرد كه قابل شارژ است. معمولا اين باتري‌ها در كف خودروهاي برقي جاسازي مي‌شوند.
يكي از مزايايي كه همواره در رابطه با خودرو برقي مطرح مي‌شود، هزينه نگهداري به مراتب كمتر آنها در مقايسه با مدل‌هاي بنزيني و ديزلي است. تحقيقات متعدد ثابت مي‌كنند شارژ باتري خودروهاي برقي، هزينه كمتري نسبت به پر كردن باك خودروهاي بنزيني دارد.
نكته ديگري كه خودروسازان را تشويق به توليد خودروهاي الكتريكي (EV) مي‌كند، حفاظت از محيط زيست و توليد آلايندگي كمتر است. طبق اين ديدگاه، خودرو برقي نياز به بنزين ندارد و با الكتريسيته خودرو شروع به حركت مي‌كند. در نتيجه اين نوع از خودروها را مي‌توان به نوعي دوستدار طبيعت خواند.
اما آخرين تحقيقات نشان مي‌دهند كه توليد اين خودروها آن‌چنان هم به نفع توليدكننده و مصرف‌كننده نيست. چراكه الكتريسيته لازم براي به حركت در آوردن اين خودرو، كماكان از سوخت هاي فسيلي تامين مي‌شود.
در همين زمينه مدير ارشد پژوهش‌هاي تويوتا در مجمع جهاني اقتصاد در دفاع از توليد خودروهاي هيبريدي و خودداري از توليد خودرو برقي اعلام كرد:كساني كه مي‌گويند خودروهاي الكتريكي تنها راه رو به جلو در نبرد جهاني براي محدود كردن انتشار دي اكسيد كربن است، علم مي‌گويد اشتباه مي‌كنيد.
مدير ارشد پژوهش‌هاي تويوتا تاكيد دارد انواع مختلفي از پيشرانه‌ها در سرتاسر جهان براي خودروها استفاده خواهند شد اما زمان نشان مي‌دهد كه ديدگاه اين شركت در خصوص روش چندگانه تركيب خودروهاي برقي با هيبريدي و ساير فناوري‌هاي سبز در كاهش انتشار دي‌اكسيدكربن ديدگاه درستي بوده است.
عربستان چگونه خودرو برقي ساخت؟
حال اين مساله مطرح مي‌شود كه چگونه كشورهايي مانند عربستان توانستند به ساخت خودروهاي برقي دست يابند؟
براي پاسخ به اين سوال ابتدا بايد به اين نكته اشاره كرد كه عربستان به طور كلي از صنعت خودروسازي مستقلي برخوردار نيست و تقريبا اكثر خودروهاي مورد استفاده در اين كشور وارداتي بوده و اتفاقا از نمونه‌هاي لوكس موجود در بازار نيز هستند.
اما اين كشور كه اقتصاد آن بر درآمدهاي نفتي مبتني است، صنعت خودروسازي خود را با ساخت كارخانه‌هاي خودروهاي برقي آغاز مي‌كند كه البته با توجه به جايگاهي كه در منطقه دارد، خودروسازان بزرگ دنيا از سرمايه‌گذاري در صنعت خودروسازي اين كشور استقبال مي‌كنند و مسير پيشرفت در اين زمينه را هموار مي‌سازند.
عربستان كه تازه در سال 2022 اقدام به ساخت كارخانه خودروهاي برقي كرد، به‌تازگي از خودرويي به نام سير (CEER) رونمايي كرد. حال سير نخستين برند خودروساز سعودي است كه در حوزه توليد خودروهاي الكتريكي فعاليت مي‌كند.
برند سير (Ceer) به تازگي توسط بن سلمان، وليعهد فعلي عربستان سعودي راه‌اندازي شده و ظاهراً قرار است در سال ۲۰۲۵ بازارهاي جهاني شاهد عرضه اولين خودروي برقي عربستان سعودي باشد. سير حاصل سرمايه‌گذاري مشترك بين صندوق سرمايه‌گذاري عمومي عربستان (PIF) و شركت فاكسكان است كه در حوزه توليد تراشه‌هاي كامپيوتري، وسايل الكترونيكي، قطعات الكترونيكي و… فعاليت مي‌كند. توليد خودروي برقي توسط عربستان سعودي، بخشي از تلاش اين كشور براي ايجاد صنايع جديد با كمترين وابستگي به اندوخته نفتي است.
سير نخستين برند خودروساز سعودي است كه در حوزه توليد خودروهاي الكتريكي فعاليت مي‌كند. اين برند قرار است تنوعي از سدان‌ها و خودروهاي اسپرت مختلف را براي مشتريان كشورش و همين‌طور مشتريان حوزه MENA (خاورميانه و آفريقاي شمالي) توليد كند.
خودروسازي ايران، همچنان گرفتار استانداردهاي اوليه
نكته ديگري كه در اين بحث مطرح مي‌شود اين است كه چرا صنعت خودروسازي در ايران با بيش از 70 سال تجربه، همچنان نمي‌تواند خودروهاي برقي توليد كنند؟
صنعت خودروسازي كشور از دهه 30 فعاليت خود را آغاز كرد و از همان ابتدا با فراز و نشيب‌هاي فراواني همراه شد. حال كه حدود 70 سال از عمر خودروسازي كشور مي‌گذرد، توليدكنندگان همچنان مشغول توليد خودروهايي با تكنولوژي قديمي و بنزيني هستند. در حالي كه انتظار مي‌رود مديران شركت‌هاي خودروساز داخلي از اين 70 سال تجربه استفاده كنند و قدمي به سمت جلو بردارند.
بايد يادآور شد كه خودروسازان داخلي در توليد همين خودروهاي بنزيني نيز با مشكل همراه هستند و حتي در اين ميان، مشتري‌هاي محصولات خودروسازان داخلي براي كيفيت نامطلوب اين خودروها مجبور به پرداخت ماليات سبز، به دليل توليد آلاينده خودرو، مي‌شوند.
توليد خودروهاي برقي بدون توجه به تأمين زيرساخت
حال بايد توجه داشت كه خودروسازان توان توليد خودروهاي برقي را دارند، اما دست‌اندازي كه براي آنها وجود دارد، نبود زيرساخت‌هاي لازم براي حضور خودروهاي برقي در شهر است.
سالانه خودروسازان داخلي از خودروهاي جديد برقي رونمايي مي‌كنند. اما كارشناسان معتقدند كه كشور زيرساخت‌هاي لازم براي حضور اين خودروها در كشور را ندارد.
لازمه خودروهاي برقي اسقرار جايگاه‌هايي براي شارژ آن‌هاست كه در حال حاضر تنها تعداد كمي از اين جايگاه‌ها در كشور وجود دارد. اين درحالي است كه ساخت اين جايگاه شارژ خودروهاي برقي به تجهيزات بالايي مانند پمپ‌هاي بنزين نياز ندارد.
رشد توليد خودروهاي برقي با يارانه به خودروسازان
دولت‌ها براي كاهش ميزان آلايندگي، به خودروسازان يارانه مي‌دهند تا محصولات برقي را با قيمت كمتري نسبت به مدل بنزيني به بازار عرضه كنند. در نتيجه مردم به خريد خودروي برقي ترغيب مي‌شوند. اگر دولت نيز به اين شركت خودروسازي سوبسيد عرضه كند، اين خودرو از خودروهاي بنزيني قيمت مناسب‌تري خواهد داشت.
به نظر مي‌رسد ايران با عرضه خودروهاي برقي به بازار فاصله داشته باشد. چراكه از يك طرف، تكنولوژي‌ها و زيرساخت‌هاي موجود براي اين اقدام را ندارد. از طرف ديگر، به دليل تحريم‌ها، هيچ خودروسازي در دنيا حاضر به سرمايه‌گذاري در ايران نمي‌شود.
خودروهاي برقي ايراني
اما چند خودرو برقي در ايران تاكنون توليد شده است؟
نخستين خودرو برقي ايراني آريانا بود كه در سال 1381 معرفي شد. البته پس از گذشت يك دهه مشخص شد كه نامه‌ها و مستندات منتشرشده از اين خودرو جعلي بوده و طراح آريانا محكوم شد.
با آغاز دهه 90 شركت خودروسازان جنوب، محصولي برقي به اسم مينور (Minor) را در دو تيپ هاردتاپ و سافت‌تاپ توليد كرد كه البته به توليد انبوه نرسيد. اين شركت به تازگي نيز از خودرو برقي جديد خود به نام اكسيژن رونمايي كرده است.
يوز يكي از معروف‌ترين خودروهاي برقي توليد داخل است كه با همكاري دانشگاه شريف و شركت پاراكس توليد شد. اين خودرو در اواسط دهه 90 يكي از جدي‌ترين گزينه‌ها به حساب مي‌آمد و سرانجام توانست تبديل به اولين خودروي برقي ايراني شود كه مجوز حضور در خيابان را كسب كرد.
در نهايت دو خودروساز بزرگ كشور نيز پا به عرصه توليد خودروهاي برقي گذاشتند. در اين راستا، نسخه برقي ساينا را در همكاري با دانشگاه خواجه نصير و يك شركت بلژيكي انجام داد. سايپا در اين زمينه اعلام كرد كه قصد دارد اين خودرو را تجاري‌سازي كند و به توليد انبوه برساند. اين شركت خودروسازي حتي قيمت پايه آن را نيز 70 ميليون تومان اعلام كرد كه به نظر مي‌رسد ساينا برقي با چنين قيمتي وارد بازار ايران شود.
آخرين دستاورد دو خودروساز بزرگ كشور در حوزه محصولات برقي، Tara EV است كه ايران‌خودرو آن را با همكاري شركت جتكو توسعه داد. گفته مي‌شود اين خودرو در سال 1402 به توليد انبوه مي‌رسد.
براي مطالعه بيشتر، خبر 4 سناريو براي قيمت خودرو در شب عيد را در تجارت‌نيوز بخوانيد.
