توسعه سوخت هيدروژن بر شانه گاز طبيعي

دولت آلمان قوانين موقتي براي شبكه‌هاي هيدروژن تصويب كرده كه در آن شبكه هيدروژن و گاز طبيعي جدا از هم ديده شده‌اند. با اين حال، جيمز واتسون دبيركل انجمن يوروگاز (Eurogas) كه بازيگران اين صنعت در اروپا را نمايندگي مي‌كند اين رويه را خطا و غيراقتصادي مي‌داند. به گفته واتسون براي كاهش هزينه‌هاي توسعه سوخت هيدروژن ابتدا بايد از زيرساخت گسترده گاز طبيعي بهره برد و حتي هيدروژن را به تدريج تا ۲۰ درصد با گاز طبيعي تركيب كرد. اين مقام صنعت گاز در گفت‌و‌گو با اس‌اند‌پي گلوبال پلتس عنوان كرده كه بايد بازار اين دو سوخت نيز فعلا مشترك باشد و وقتي هيدروژن به بلوغ خود رسيد، آنگاه مي‌توان شبكه جداگانه آن را كه هزينه زيادي هم دارد، ايجاد كرد.

گاز طبيعي سكوي پرتاب سوخت هيدروژن

دبير‌كل يوروگاز درباره شيوه توسعه هيدروژن با استفاده از تجربه و زيرساخت گاز طبيعي به نشريه پلتس گفت: «اروپا بايد به جاي ايجاد شبكه‌هاي جداگانه از همان ابتدا، از زيرساخت‌هاي گاز موجود خود براي تسهيل توسعه بازار هيدروژن استفاده كند.»

 

 

جيمز واتسون معتقد است الگو قرار دادن اينكه چه چيزي براي بازار گاز اروپا كار كرده، بهترين مدل براي توسعه هيدروژن خواهد بود. او افزود: «تلاش براي پيچيده كردن بازار هيدروژن احتمالا موجب سقوط آن خواهد شد و ساده نگه داشتن آن و بررسي آنچه در مورد متان كار كرده روش خوبي براي به پيش راندن هيدروژن است.»

 

بازار هيدروژن در مراحل ابتدايي خود است، اما به‌عنوان يك ستون اصلي گذار انرژي در اروپا در نقش يك جايگزين پاك‌تر براي گاز طبيعي در طيف گسترده‌اي از برنامه‌هاي كشورها معرفي مي‌شود.

واتسون گفت كه اولين مرحله در توليد هيدروژن، تركيب آن با گاز طبيعي موجود است.

 

واتسون گفت: «با توجه به وضعيت شبكه توزيع، شما مي‌توانيد حدود ۲۰ درصد بدون نياز به ايجاد تغييرات اساسي در لوازم خانگي، به‌طور موثر تركيب كنيد.»

وي ادامه داد: «وقتي به حدود ۲۰ درصد رسيديد، نظر ما اين است كه احتمالا پس از آن ارزان‌تر باشد كه به ايجاد زيرساخت اختصاصي هيدروژن بپردازيد.»

«از شبكه موجود استفاده كنيد، از تركيب كردن استفاده كنيد و هنگامي كه به ميزان مشخصي رسيديد، شما مي‌توانيد تغيير كنيد و تا آن زمان به اندازه هزينه ساخت يك شبكه كامل جداگانه صرفه‌جويي كرده‌ايد.» او مي‌افزايد: «اين باعث صرفه‌جويي در وقت و هزينه زيادي خواهد شد. ما بيش از ۲ ميليون كيلومتر سيستم توزيع در اروپا داريم، بنابراين ما به جاي تلاش براي ساخت يك سيستم هيدروژني كاملا جديد از اين سيستم استفاده مي‌كنيم. اين برنامه صرفا خيلي بيشتر معناي اقتصادي دارد.»

نقد پيشنهاد آلمان

اين اظهارات واتسون پس از تصويب مقررات موقت شبكه‌هاي هيدروژني توسط دولت آلمان - به‌عنوان بخشي از اصلاحات گسترده‌تر در صنعت انرژي - صورت مي‌گيرد كه مقرر مي‌شود شبكه‌هاي هيدروژني از شبكه‌هاي گاز طبيعي جدا شوند.

برلين مي‌خواهد هزينه‌هاي شبكه‌هاي هيدروژني را كاملا از قبوض گاز مصرف‌كنندگان جدا كند.

واتسون گفت: «من فكر مي‌كنم ما براي آينده به استفاده بسيار دموكراتيك‌تر از هيدروژن نياز داريم و اين به معناي استفاده از زيرساخت‌هاي موجود و كمك به اپراتورهاي فعلي است كه براي ايجاد انتقال انرژي، با گازهاي جديدي كه وارد مي‌شوند سر و كار خواهند داشت.»

«بياييد صنعت نوپاي هيدروژن  را از بين نبريم، زيرا ما واقعا به افراد مشغول در صنعت گاز براي كمك به راه‌اندازي يك بازار موثر احتياج داريم. آنها در اطمينان از اينكه امروز بازار گاز كار مي‌كند نقشي اساسي داشته‌اند و من فكر مي‌كنم كه آنها در اينكه اطمينان حاصل كنيد بازار هيدروژن در آينده كار مي‌كند، عاملي تعيين كننده خواهند بود.»

واتسون همچنين گفت كه ديگر زيرساخت‌هاي گازي اروپا مانند ترمينال‌هاي واردات گاز طبيعي مايع(LNG) مي‌توانند براي واردات هيدروژن مايع(LH۲) در آينده استفاده شوند.

انتظار مي‌رود آفريقاي شمالي يك منبع توليد هيدروژن سبز كه در آن از گازهاي تجديدپذير مانند خورشيدي بهره برده مي‌شود، خواهد بود كه مي‌تواند به اروپا به شكل هيدروژن مايع صادر شود. او در اين باره تاكيد كرد: «شما تاسيسات ال.ان.جي. كرواسي را آن سوي مديترانه داريد. مي‌توانيد آن را در موعد مناسب ارتقا دهيد تا براي تجارت هيدروژن مايع از آن بهره بگيريد. اين يك بخش معنادار از اقتصاد ما خواهد بود و اين مسيري است كه خط‌مشي ما نشان مي‌دهد.»

علاوه بر اين، نقطه ابهام ديگر اين است كه آيا مسووليت با تامين‌كنندگان سنتي گاز اروپا مانند روسيه و نروژ است كه گاز را پيش از ارسال از طريق خط لوله كربن‌زدايي و هيدروژن توليد و سپس آن را از طريق شبكه‌هاي بزرگ خود به مشتريان ارسال كنند.  راه جايگزين هم مي‌تواند اين باشد كه آنها مانند سابق به صادرات گاز طبيعي ادامه دهند و خود مشتريان در مقصد پس از دريافت گاز، فرآيند كربن‌زدايي را پيش بگيرند.

 

واتسون مي‌گويد: «فكر مي‌كنم اين موضوع به اقتصاد آن بستگي دارد. آيا ارزان‌تر خواهد بود كه گاز طبيعي را انتقال داد و ما در پايان خط آن را كربن‌زدايي كنيم يا راه ارزان اين خواهد بود كه زيرساختي كه گاز را از شرق به غرب يا از شمال به جنوب مي‌آورد، تغيير بدهيم و سپس آنها را مامور ساخت واحدهاي CCS و... كنيم و بعد از آن هيدروژن را از طريق خط لوله بفرستيم.» او ادامه داد كه در پايان بازار تصميم خواهد گرفت كه موثرترين راه چه خواهد بود.

كالاي قابل معامله

وقتي از واتسون پرسيده شد كه توسعه تجارت هيدروژن را چگونه مي‌بيند و آيا آن هم شبيه به مدل قطب معاملاتي گاز در اروپا خواهد بود، او پاسخ داد كه هيدروژن بايد يك كاموديتي قابل معامله در بازار باشد.  او در اين مورد توضيح داد: «از نظر من اين موضوع واقعا بسيار براي هزينه فايده كلي هيدروژن حياتي خواهد بود.» واتسون ادامه داد: «ما همچنين اعتقاد داريم كه در حال حاضر نبايد بازارهاي مجزا داشته باشيم و مطمئنا هيدروژن بايد درون بازار گاز طبيعي معامله شود.»  «چرا بايد آن را تغيير داد وقتي خيلي خوب براي مشتريان كار كرده؟ من نمي‌فهمم چرا شما مي‌خواهيد يك بازار كامل جديد براي هيدروژن جدا از بازار متان ايجاد كنيد.»

واتسون در پايان صحبت‌هايش با پلتس گفت: «آخر داستان، يك مصرف‌كننده هيدروژن يا متان نمي‌خرد، بلكه آنها گرما يا سوختي براي پخت و پز مي‌خرند. بنابراين به نظر من اين چيزي است كه بايد به ياد داشته باشيم. مصرف‌كننده‌ها هستند كه مهم‌اند.»

اس‌اندپي گلوبال پلتس قيمت هيدروژن سبز هلند را در ۱۸ فوريه(۳۰ بهمن) ۸۶/ ۲ يورو براي هر كيلوگرم ارزيابي كرد. در قياس با آن هيدروژن خاكستري ۸۶/ ۰ يورو در هر كيلوگرم قيمت‌گذاري شده بود.