با توجه به نياز اروپا به گاز ايران و مشكلات متعددي كه روسيه در اين خصوص ايجاد نموده است و تجربيات تلخ تاريخي مراودات ايران و روسيه، سرمايه گذاري اروپائيان خصوصا آلمان در ميدان گازي چالوس مي توان بخش قابل توجهي از نياز گازي اين كشورها را مرتفع نمايد. البته در هر نوع سرمايه گذاري منافع بلند مدت كشور و نظام جمهوري اسلامي مي بايست كاملا رعايت گردد.
مديرعامل شركت نفت خزر گفت: اكتشاف گاز در ميدان چالوس مي تواند به تنهايي ۲۰ درصد گاز مورد نياز اروپا را تامين كند كه به معني سرازير شدن سرمايه گذاران بزرگ خارجي به منطقه است.
به گزارش خبرگزاري مهر به نقل از شركت نفت خزر، سيد عماد حسيني، رئيس هيأت مديره شركت نفت خزر ضمن ابراز خرسندي از تصويب دو پروژه مهم كه يكي مربوط به لرزهنگاري دوبعدي ناحيه انتقالي دريا - خشكي شرق درياي خزر و ديگري راهبري و نگهداشت سكوي نيمه شناور ايران - اميركبير و شناورهاي پشتيباني به منظور عمليات از طريق تعميرات حداقلي است، گفت: دو پروژه ديگر با عنوان «حفاري و اكتشاف ساختار عظيم چالوس» و «حفاري اكتشافي آبهاي كم عمق دريايي در ساختار رودسر» به دليل اهميت موضوع پس از بررسي در جلسات بعدي هيأت مديره شركت ملي نفت به تصويب برسد.
رئيس هيأت مديره نفت خزر در خصوص پروژه لرزه نگاري تصويب شده، توضيح داد: تمام شواهد حاكي از وجود پتانسيل قابل توجه گاز در دشت گرگان است. اطلاعات ۱۶ حلقه چاه حفاري شده در اين منطقه به همراه مطالعات انجام شده، همچون مطالعات ساختار مرزي پل نشان دهنده لزوم تغيير رويكرد فني نسبت به پتانسيل منابع هيدروكربوري در حوضه خزر جنوبي است كه اميد ميرود نتايج ناشي از حفاري چاه اكتشافي هيركان -۱و چاه قزل تپه -۳ نيز تكميل كننده اين جمع بندي باشد.
لرزه نگاري ناحيه انتقالي دريا - خشكي شرق درياي خزر كليد خورد
طبق گفته حسيني تحركات كشور تركمنستان و هدف قراردادن ساختارهاي عميق توسط اين كشور به منظور كشف ذخاير گازي (با عمق ۷۰۰۰ متر) منجر به اين شده كه شركت نفت خزر با هدف يكپارچه سازي اطلاعات لرزه نگاري حوضه خزر جنوبي و يافتن بهترين موقعيت حفاري عميق، انجام پروژه لرزه نگاري ناحيه انتقالي دريا - خشكي شرق درياي خزر را در دستور كار قرار دهد. اين پروژه آغازي بر ايجاد تجربه لرزه نگاري در نواحي چالشي انتقال دريا - خشكي درياي خزر خواهد بود كه با توجه به پتانسيلهاي موجود در سواحل درياي خزر از اهميت بسزايي برخوردار است و انتظار ميرود اين لرزه نگاري ۸۳۰ كيلومتري (پوشش دهنده منطقهاي به وسعت ۱۴۵۰ كيلومتر مربع) ضمن ايجاد اشتغالزايي كوتاه مدت پس از موفقيت حفاري اكتشافي، اشتغالزايي بلند مدت در استانهاي شمالي و تأمين گاز مورد نياز منطقه را نيز در پي داشته باشد.
وي همچنين اظهار داشتند موضوع نياز انرژي مناطق شمالي كشور به قدري حائز اهميت است كه عملياتهاي بالادستي با ريسكهاي بسيار بالا را نيز در دشت گرگان توجيه پذير ميكند.
حفاري در ميدان چالوس، هدف بعدي
رئيس هيئت مديره نفت خزر با بيان اينكه يكي از اهداف شركت نفت خزر طي دو سال آينده حفاري و اكتشاف در ساختار چالوس است كه اين ساختار پس از ساختار البرز بزرگترين ساختار درياي خزر است، اظهار داشت: بر اساس مطالعه طرح توسعه استراتژيك ميادين هيدروكربني حوضه خزر جنوبي توسط گروه مطالعاتي SCSG و همچنين نتايج عملياتي ناشي از حفاري اكتشافي چاههاي ميدان سردار جنگل، ساختار چالوس داراي پتانسيل وجود ذخاير عظيم گازي به حجم TCF ۱۲۰ گاز درجا است كه بدين معني است ذخاير گازي اين ساختار تقريباً برابر با يك چهارم حجم ميدان گازي پارس جنوبي است. موضوعي كه عملاً اين ساختار را در جايگاه دهمين مخزن گازي بزرگ دنيا قرار ميدهد. از طرف ديگر اين ساختار پتانسيل توليد TCF ۲.۴ در سال گاز را دارد كه تقريباً معادل توليد ۱۱ فاز پارس جنوبي در شرايط فعلي است. در صورت موفق بودن عمليات اكتشاف ساختار چالوس حجم گاز قابل برداشت اين ساختار به تنهايي ۵.۱ برابر كل گاز قابل استحصال كشور آذربايجان و برابر با ۳۰ درصد كل گاز قابل برداشت كشورهاي حوضه درياي خزر خواهد بود.
حسيني ادامه داد: طبق اطلاعات موجود ساختار چالوس به لحاظ حجم هيدروكربور درجا و قابل استحصال با هريك از ميادين بزرگ گاز و نفت جنوب كشور قابل مقايسه است.
اكتشاف كم ريسك براي ميدان رودسر
رئيس هيأت مديره نفت خزر توضيح داد: بر مبناي برنامه مدون مطالعات SCSG و SMDP نيز حفاري اكتشافي ساختار چالوس بايد در اولين فرصت آغاز شده و بلافاصله پس از اكتشاف، عمليات آزمايش طولاني مدت چاه براي چند ماه جهت ارزيابي پتانسيل توليد از مخزن در آن اجرا شود تا بر اساس نتايج آن بهترين برنامه توسعه ميدان تهيه و اجرا شود.
به گفته اين مقام مسئول همين همخواني نتايج و ارزيابيها شركت نفت خزر را بر آن داشته است تا از طريق بهرهبرداري حداكثري از پتانسيلهاي موجود به بهترين نحو فعاليت اكتشافي خود را در ساختار چالوس شروع كند و نقطه عطفي در اكتشاف منابع عظيم نفت و گاز در كارنامه صنعت نفت در شمال كشور به يادگار بگذارد. بر همين اساس نيز بررسي موضوع به جلسات آتي هيأت مديره شركت ملي نفت موكول شده است.
حسيني گفت: اولويت ديگر براي انجام عمليات حفاري اكتشافي ساختار ژئوفيزيكي رودسر است كه در بخش كم عمق جنوبي درياي خزر واقع شده است. اين ساختار در ناحيه كم عمق و در نزديكي ساختار رامسر كه در بخش شمالي آن واقع شده قرارداد داشته و بوسيله يك ناحيه زين اسبي از ساختار رامسر جدا شده است. وجود هيدروكربن در ساختار رودسر ميتواند گواه تأييد پتانسيل بالاي هيدروكربني در ساختار بزرگ رامسر باشد. شركت نفت خزر اين پروژه را با ديدي جامع و استراتژيك تعريف كرده است. نزديكي ساختار رودسر به ساحل و كم عمق بودن آب باعث شده كه با توجه به تجربه بسيار بالاي صنعت نفت ايران در آبهاي كم عمق خليج فارس ريسك عمليات اكتشافي ساختار رودسر در كمترين حد ممكن باشد. از طرف ديگر استفاده از ظرفيت بخش خصوصي در درياي خزر در راستاي منافع ملي مد نظر جدي شركت نفت خزر بوده و تلاش كرده شرايط را به گونهاي فراهم كند كه ظرفيتهاي بخش خصوصي و تجهيزات آنها در شمال كشور به جاي كمك به كشورهاي همسايه ياريرسان صنعت نفت ايران در برداشت از ذخاير نفت و گاز شمال باشد و بر اساس ارزيابيهاي انجام شده ساختار رودسر پتانسيل TCF ۱ گاز و ۵۰۰ ميليون بشكه نفت درجا را دارد.
همسايگان ايران به پتانسيلهاي گازي واقف هستند
وي با بيان اينكه كشورهاي همسايه به خوبي به پتانسيل بالاي ذخاير گاز حوضه جنوبي خزر واقف هستند و به همين دليل بوده كه كشور آذربايجان سكوي نيمه شناور حيدر علياف را با هزينهاي بالغ بر يك ميليارد دلار در سالهاي گذشته وارد عمليات كرده است، توضيح داد: سكوي نيمه شناور حيدر علياف هم اكنون با اجاره ۳۰۰ هزار دلار در روز براي توسعه ميدان شاه دنيز در اجاره شركتهاي خارجي قرار دارد. براي پي بردن به اهميت وجود ناوگان توانمند در درياي خزر ذكر همين نكته كافي است كه شركتهاي خارجي براي حفاري چاهي معادل چاه پيشنهادي چالوس هزينهاي بالغ بر ۹۰ ميليون دلار صرف ميكند در حالي كه به دليل وجود ناوگان توانمند شركت نفت خزر، طبق برآورد ما پروژه حفاري اكتشافي چاه چالوس حدود ۱۹ ميليون دلار براي شركت ملي نفت ايران هزينه در پي دارد كه معادل هزينه حفاري چاههاي ميادين خليج فارس است. به دليل ارزش بالاي اين ناوگان است كه شركت نفت خزر تصويب هر چه سريعتر حفاري اكتشافي ساختار چالوس را يك تصميم هوشمندانه در راستاي منافع ملي ميداند.
علي اصولي، مديرعامل شركت نفت خزر در خصوص تصويب پروژه راهبري و نگهداشت سكوي نيمه شناور ايران - اميركبير و شناورهاي پشتيباني به منظور عمليات از طريق تعميرات حداقلي اظهار داشت: مطالعات شركتهاي شل، وبا، لازمو و شركت نفت خزر حاكي از وجود منابع عظيم گاز و نفت در بخش ايراني درياي خزر بوده و همين موضوع باعث گرديده شركت ملي نفت از طريق سرمايه گذاري استراتژيك و با همت متخصصان ايراني ساخت تجهيزات عمليات حفاري، اكتشاف و پشتيباني در درياي خزر را در دستور كار قرار دهد كه حاصل اين سرمايه گذاري ملي ساخت سكوي نيمه شناور ايران - اميركبير است كه در زمان ساخت بزرگترين و منحصر به فرد تر ين سكوي حفاري خاورميانه محسوب ميشده كه اين سازه ملي از طريق كشف نفت در آبهاي عميق ساختار سردار جنگل عملاً شگفتي صنعت نفت دنيا را رقم زده است.
۲ ميليارد بشكه نفت ميدان سردار در انتظار توسعه
اصولي ادامه داد: نفت كشف شده در ساختار سردار جنگل (با پتانسيل ۲ ميليارد بشكه نفت درجا فقط براي مخزن كشف شده) از يك طرف ايران را وارد باشگاه دارندگان تكنولوژي آب عميق كرده و از طرف ديگر ارزش اكتشافي ساختارهاي بخش ايراني درياي خزر را به ميزان بسيار قابل توجهي افزايش داده كه عملاً ارزش افزوده ناوگان دريايي عظيم شركت نفت خزر را نشان ميدهد. همين موضوع باعث شده كه شركت نفت خزر به موضوع مديريت ناوگان با رويكردي كاملاً حرفهاي برخورد كرده و ضمن ايجاد دانش نگهداشت مؤثر ناوگان، هزينههاي نگهداشت و تعميرات ادواري سكوي نيمه شناور ايران - اميركبير و شناورهاي كاسپين را تا حد قابل توجهي كاهش دهد.
وي ادامه داد: پروژه تصويب شده عملاً تجلي توانايي ايجاد شده در شركت نفت خزر است كه از طريق صرف كمترين هزينه حداكثر بهرهبرداري از سكوي نيمه شناور اميركبير را طي سالهاي آينده ميسر ميكند.
اين مقام مسئول در ادامه در خصوص پتانسيلهاي ارزشمند براي سرمايه گذاري در حوزه نفت و گاز خزر تصريح كرد: اين منطقه محل اتصال كشورهاي آسياي مركزي و قفقاز به خاورميانه است و با دارا بودن ظرفيتهاي اقتصادي مناسب، بازار بزرگ در كشور و در منطقه، سرمايه انساني جوان، متخصص و خلاق، منابع عظيم نفت و گاز به همراه دسترسي ايران به دريا و آبهاي آزاد بينالمللي و واقع شدن در مسير اصلي ترانزيت منطقه و قرابت فرهنگي و تمدن ايران با كشورهاي شمال امتيازات ارزشمندي براي ما به شمار ميروند. از طرف ديگر ۶۷۵ كيلومتر از سواحل خزر مربوط به ايران است و اين منطقه بعد از خاورميانه و سيبري از مهمترين مناطق حوزه انرژي جهان به شمار ميرود. علاوه بر ويژگيهاي منحصر به فرد كشور جهت صادرات انرژي همسايگان به بقيه مناطق جهان، در صورت موفقيت اكتشاف ساختار چالوس بخش ايراني درياي خزر تبديل به هاب جديد انرژي دنيا ميشود.
سرازير شدن سرمايه گذاران براي گاز در خزر / عسلويه ۲ در شمال كشور
اصولي توضيح داد: اگر نتيجه اقدامات همكاران صنعت نفت در درياي خزر منجر به اكتشاف در ساختار چالوس شود اين ميدان به تنهايي توان تأمين ۲۰ درصد گاز مورد نياز اروپا را خواهد داشت كه به معني سرازير شدن سرمايه گذاران بزرگ خارجي به منطقه خواهد بود و تازه اين اول راه است، چرا كه غير از ساختار چالوس ساختارهاي پر پتانسيل بزرگ ديگري نيز در ادامه در دستور كار قرار ميگيرد. اين در حالي است كه چين و هند دو كشور تشنه انرژي نيز از نزديك وضعيت نفت و گاز منطقه خزر را رصد ميكنند.
مديرعامل شركت نفت خزر گفت: ايران با دارا بودن امنترين مسير براي صدور نفت و گاز با امكاناتي نظير تأسيسات نفتي و گازي، تسهيلات بندري، پالايشگاهها و شبكههاي لوله نفتي و گازي، مناسبترين گزينه براي صادرات گاز به شرق و غرب است و با استناد به پيشبينيهاي فوق در صورت موفقيت حفاري اكتشافي در ساختار چالوس، نسخه شمالي عسلويه ايران در راه خواهد بود.
اصولي ادامه داد: كليه پروژههاي پيشنهادي شركت نفت خزر پس از طرح در هيئت مديره اين شركت جهت تصويب نهايي به هيئت مديره شركت ملي نفت ايران اعلام شد كه منجر به تأييد پروژههاي مذكور شد. هدف اصلي اين شركت ورود به فاز توسعهاي و شروع توليد و بهره برداري از منابع غني هيدروكربوري در درياي خزر است.