پيام نفت -رسانه خبري تحليلي نفت، گاز و انرژي : چرا بايدن ديگر نمي‌تواند روابط ايران و چين را ناديده بگيرد؟
سه شنبه، 28 دی 1400 - 05:20 کد خبر:48447
پيام نفت:
قرارداد مشاركت راهبردي جامع چين و ايران، الحاق ايران به سازمان همكاري شانگهاي و سفر وزير امور خارجه ايران به چين در اين هفته سه چيز را نشان مي دهد كه عبارت اند از: همسويي رو به رشد بين پكن و تهران، نفوذ رو به رشد پكن در خاورميانه و اين واقعيت كه رقابت قدرت هاي بزرگ شامل آمريكا و چين تنها در اقيانوس هند و اقيانوس آرام رخ نخواهد داد.

پايگاه خبري تحليلي انتخاب (Entekhab.ir) :

انتشار تحليل ها و مطالب رسانه هاي خارجي تنها به منظور اطلاع رساني و آگاهي از برداشت آنها انجام مي شود و انتشار آن به منزله تاييد محتواي آن توسط «انتخاب» نيست.

فارين پاليسي در مطلبي به قلم بردلي بومن نوشت: حسين اميرعبداللهيان، وزير امور خارجه ايران روز جمعه براي تعميق توافقنامه مشاركت راهبردي جامع دو كشور چين و ايران كه سال گذشته امضا كردند، به پكن سفر مي كند. افزايش همكاري امنيتي چين و ايران تهديدي جدي براي منافع امنيتي آمريكا، اسرائيل و كشورهاي عرب خليج فارس است. براي رسيدگي به اين موضوع، دولت بايدن اكنون بايد چندين گام فوري بردارد.

به گزارش سرويس بين الملل «انتخاب»، در ادامه اين مطلب آمده است: وانگ ونبين، سخنگوي وزارت امور خارجه چين روز سه‌شنبه سفر اميرعبداللهيان به چين را تاييد كرد و گفت: چين آماده همكاري با تهران براي تعميق بيشتر مشاركت راهبردي همه جانبه چين و ايران است.

قرارداد مشاركت استراتژيك 25 ساله كه پكن و تهران در مارس 2021 امضا كردند، مزاياي عمده اي را براي تهران و پكن به عنوان دو دشمن ايالات متحده كه در مخالفت با ايالات متحده و حاكميت قانون با يكديگر متحد شده اند، ارائه مي دهد. چين با ايجاد روابط با ايران، جاي پاي خود را در خاورميانه تقويت مي كند، ايالات متحده را تضعيف و دسترسي بيشتر به نفت و ساير كالاهاي مهم ايران را تضمين مي كند. ايران نيز ميلياردها دلار سرمايه گذاري چين را در بخش انرژي و زيرساخت هاي خود دريافت خواهد كرد كه اثربخشي تحريم هاي ايالات متحده عليه تهران را كاهش مي دهد.

بيشتر همكاري پكن و تهران بر روابط اقتصادي و ديپلماتيك متمركز است. در همين ارتباط، سازمان همكاري شانگهاي به رهبري چين و روسيه در سپتامبر گذشته به اتفاق آرا تصميم گرفت ايران را به عضويت كامل خود در آورد. بنابراين، ناديده گرفتن پيامدهاي امنيتي روابط چين و ايران اشتباه است. همكاري نظامي چين و ايران يك نگراني تئوريك يا موضوعي مربوط به آينده نيست. اين مسئله هم اكنون در حال وقوع است.

خريد انرژي از ايران توسط چين و تمايل به سرمايه گذاري در ايران حداقل دو اثر منفي امنيتي خواهد داشت كه با گذشت زمان بدتر مي شود. اول اينكه سرمايه گذاري چيني محرك اقتصادي و درآمدي براي ايران خواهد بود. با بررسي عملكرد تهران در گذشته مي توان پيش بيني كرد كه ايران بخش قابل توجهي از اين درآمد اضافي را براي ساخت زرادخانه موشكي و پهپادهاي خود، پيشبرد برنامه هسته اي اش و ... صرف خواهد كرد.

به طور گسترده تر، سرمايه گذاري اضافي چين به طور فزاينده اي اثربخشي تحريم هاي ايالات متحده عليه ايران را كاهش مي دهد. اين امر باعث تشديد ناسازگاري ايران در مذاكرات در مورد برنامه هسته اي اين كشور خواهد شد. حمايت چين همچنين احتمال شكست ديپلماسي و اقدام نظامي آمريكا و يا اسرائيل براي جلوگيري از دستيابي ايران به تسليحات هسته‌اي را افزايش مي‌دهد.

علاوه بر اين، در حالي كه مفاد نهايي توافقنامه مشاركت استراتژيك تهران-پكن محرمانه باقي مانده است، يك نسخه فاش شده از توافق با عنوان "نسخه نهايي" شامل آموزش نظامي، مانورها، توسعه تسليحات و به اشتراك گذاري اطلاعات تركيبي توسط ايران و چين است. اين امر باعث جلب توجه ايالات متحده، اسرائيل، عربستان سعودي و امارات متحده عربي مي شود.

افزايش همكاري نظامي چين و ايران مي تواند در طول زمان به طور قابل توجهي توانايي نظامي ايران را بهبود بخشد. اگر نيروهاي ايراني توانايي‌هاي بهبود يافته ضد دسترسي/منع منطقه اي را از چين به دست آورند، تهران ممكن است به اين باور برسد كه مي‌تواند از حمله‌اي كه براي جلوگيري از دستيابي ايران به توانايي تسليحات هسته‌اي طراحي شده، ممانعت به عمل آورد يا در برابر آن از خود دفاع كند. اين تصور در تهران مي تواند شكست مذاكرات هسته اي ايران را محتمل تر و توقف آن را دشوارتر كند.

براي روشن شدن موضوع بايد توجه داشت كه همكاري نظامي چين و ايران يك نگراني تئوريك يا موضوعي مربوط به آينده نيست، اين مسئله هم اكنون در حال وقوع است. ايران، چين و روسيه در دسامبر 2019 مانورهاي نظامي تركيبي را در اقيانوس هند و در سپتامبر 2020 در روسيه انجام دادند. طبق گزارش‌ها، رزمايش تركيبي ديگري با حضور نيروهاي ايراني و چيني در خليج فارس برنامه‌ريزي شده است.

شايان ذكر است، بر اساس گزارش كميسيون بازبيني اقتصادي و امنيتي آمريكا و چين، حداقل يكي از موشك‌هاي بالستيك ايران كه ادعا شده است در حمله سال 2020 به نيروهاي آمريكايي در پايگاه هوايي عين الاسد در عراق مورد استفاده قرار گرفت، به احتمال زياد با فناوري موشك هاي بالستيك چيني توسعه يافته بود.

تصادفي نيست كه جزئيات دقيق همكاري امنيتي چين و ايران مبهم است. پكن دلايل خوبي براي كم اهميت جلوه دادن همكاري رو به رشدش با تهران دارد. حزب كمونيست چين مشتاق ايجاد روابط با دولت‌هاي عربي خليج فارس است و بعيد به نظر مي رسد كه كمك به ارتش ايران براي مقامات رياض و ابوظبي خوشايند باشد.

تمايل پكن براي انجام اقدامات متعادل كننده احتمالاً توضيح مي دهد كه چرا وزراي خارجه عربستان سعودي، كويت، عمان و بحرين به همراه دبيركل شوراي همكاري خليج فارس اين هفته در چين حضور دارند. پكن در تلاش است روابط خود را با تهران و كشورهاي حوزه خليج فارس به طور همزمان تقويت كند. اين امر باعث مي‌شود چين همكاري‌هاي امنيتي دوجانبه رو به رشد خود با ايران را به گونه‌اي تنظيم كند كه باعث تحريك رهبران آن سوي خليج فارس نشود. اين يك چالش براي پكن خواهد بود و واشنگتن بايد به دنبال دشوارتر كردن اين چالش باشد.

براي انجام اين كار، اولين گام براي واشنگتن اين است كه درك كند امتناع از ارائه ابزاري براي دفاع از خود به شركاي عرب خليج فارس تنها آنها را تشويق مي كند تا به چين و روسيه براي دريافت تسليحات روي آورند. اين امر تهران و پكن را به عنوان دو دشمن اصلي ايالات متحده قدرتمند مي كند و اهرم فشار ايالات متحده در خاورميانه را كاهش مي دهد. اين پويايي را قبلاً در مورد مصر شاهد بوديم. در اين ارتباط بايد اشاره كرد كه وقتي قاهره نتوانست هواپيماها، تانك‌ها و موشك‌هاي آمريكايي را در حدود سال 2013 به دست آورد، براي هواپيماهاي جنگي به مسكو و پاريس و براي هواپيماهاي بدون سرنشين به پكن روي آورد. به نظر مي رسد، همين پويايي در ارتباط با عربستان سعودي در حال حاضر ديده مي شود و چين مشتاق است از اين امتياز استفاده كند.
 

دوم، واشنگتن بايد شركاي خليج فارس را تشويق كند تا براي چين روشنگري كنند كه ارائه سيستم هاي تسليحاتي عمده به ايران به روابط پكن با كشورهاي شوراي همكاري خليج فارس آسيب جدي وارد مي كند.

سوم، كنگره بايد اطمينان حاصل كند كه پنتاگون و جامعه اطلاعاتي گزارش‌هاي سالانه ي دقيق، مكتوب و طبقه‌بندي‌نشده را درباره آموزش‌هاي نظامي چين و ايران، مانورها، توسعه تسليحات و اشتراك‌گذاري اطلاعات ارائه مي‌كنند. الزامات قانوني براي گزارش در مورد اين مسائل از قبل وجود دارد، اما مي تواند بهبود يابد و بهتر اجرا شود. براي اطلاع از تصميمات و جلوگيري از غافلگيري استراتژيك، واشنگتن بايد فعالانه اطلاعاتي را در مورد همكاري نظامي چين و ايران با اسرائيل و شركاي عرب خليج فارس مبادله كند.

قرارداد مشاركت راهبردي جامع چين و ايران، الحاق ايران به سازمان همكاري شانگهاي و سفر وزير امور خارجه ايران به چين در اين هفته سه چيز را نشان مي دهد كه عبارت اند از: همسويي رو به رشد بين پكن و تهران، نفوذ رو به رشد پكن در خاورميانه و اين واقعيت كه رقابت قدرت هاي بزرگ شامل آمريكا و چين تنها در اقيانوس هند و اقيانوس آرام رخ نخواهد داد.