به گزارش ايسكانيوز و به نقل از ايسنا، داود براتي با بيان اينكه در سال‌هاي اخير آمار حوادث گاز شهري همچون آتش‌سوزي و انفجار ناشي از نشت گاز شهري در حال افزايش است، گفت: در اين رابطه سيستم انتقال و توزيع گاز شهري از مهم ترين كانون هاي خطر در اماكن و تاسيسات شهري است و حادثه انفجار گاز شهري كه روز جمعه در فلكه اول شهر تهران رخ داد هم از آخرين نمونه‌هاي اين دست حوادث است.
او با اشاره به ساعت وقوع انفجار شهران و خسارات جاني پايين آن افزود: آيا همواره ريسك و مخاطرات گاز شهري و بروز حوادث گاز شهري بدون مصدوم و تلفات جاني است ؟ متاسفانه حوادث گاز شهري عمدتا همراه با مصدوم و سوخته و با تلفات جاني همراه است.
اين كارشناس ايمني و حريق با اشاره به حادثه شهران تاكيد كرد: آيا حادثه شهران و بسيار ي موارد مشابه كه منجر به نشت گاز و انتقال آن به تاسيسات و ساختمانهاي پيراموني شده تاكنون به درستي ريشه يابي و در جهت ارتقاي سطح ايمني و پيشگيري از حوادث اقدام شده است؟ شواهد حاكي از آن است كه اين مهم مورد توجه جدي نبوده است.
براتي ادامه داد: از طرف ديگر كدام حلقه يا عنصر اصلي بايد به اين مهم بپردازد و تا حصول نتايج آن را مديريت و هدايت كند؟ مستندات و قوانين و مقررات موجود بيانگر ان است كه در اين مقوله مهم كه نقش زيربنائي در ساز و كار انتقال و توزيع گاز شهري دارد متاسفانه فاقد حلقه مديريتي و راهبردي هستيم.
او با بيان اينكه به نظر مي‌رسد خطوط انتقال و توزيع گاز شهري در محدوده كلانشهر تهران داراي نقشه هاي دقيق و مكانيزم هاي خودكار ايمني از قبيل شيرهاي قطع خودكار گاز در زمان هر گونه اختلال در شبكه لوله كشي گاز نيستند، گفت: آيا تعاملات و هماهنگي هاي لازم با ساير ارگانها براي تحقق اهداف پيشگيري وجود دارد؟ كه در اين رابطه نيز مشاهده ميشود شرايط حاضر در تعارض با سياست ها و اهداف سيستم مديريت بحران است.
اين كارشناس ايمني و حريق با طرح اين پرسش كه آيا شرايط خاص زمين در كلان شهر تهران و ساير شهرهاي مشابه كشور از نظر فرونشست زمين، انتقال آب هاي سطحي، تونل‌هاي مترو و توسعه آن، قنات‌ها و ساير فاكتورهاي تاثيرگذار در كاهش ضرايب ايمني در خطوط انتقال گاز شهري مورد توجه جدي قرار گرفته يا خير؟ ادامه داد: بايد پرسيد كه آيا اقدامات و تدابير اصلاحي و پيشگيرانه به‌موقع اجرا شده؟ كه در اين رابطه ظواهر امر بيانگر آن است كه متاسفانه فعاليت ها و اقدامات متناسب با اهميت و حساسيت موضوع نيست .
نشت گاز در زمان زلزله، خطرناك تر از خود زلزله
براتي با اشاره به خطر حادثه زمين‌لرزه كه همواره تهران را تهديد مي‌كند، گفت: آيا خطوط انتقال و توزيع گاز شهري در برابر زلزله مقاوم است و تدابير لازم براي كنترل و پيشگيري از آتش سوزي ها و انفجارات پراكنده و توزيع آن در بسياري ساختمانها و تاسيسات شهري انديشيده واجرا گذاشته است؟ در اين رابطه با توجه به رفتار و الگوي نشت گاز و انتشار آن در فضاي پيراموني با توجه به راه هاي انتقال گاز ؛ نبايد از اين نكته غفلت كنيم كه نشت گاز در نقاط مختلف و پراكنده در خطوط انتقال و توزيع گاز شهري، در زمان زلزله مي تواند آثار و تبعات حتي شديد تر از تخريب و ريزش ساختمان ها را در پي داشته باشد و اين مهم نيز تاكنون بدرستي و با سطح تعميق و تدقيق لازمه مورد توجه حلقه هاي مرتبط نبوده است.
اين كارشناس ايمني و حريق و در بخش ديگري از سخنانش با اشاره به عوامل موثر در بروز حادثه شهران گفت: به نظر مي‌رسد در اين حادثه نبود يك سازمان مديريت راهبردي ايمني مقتدر و تحت حمايت ملي كه هماهنگي ها، بهبود تعاملات، نقش پذيري حلقه هاي مرتبط، تكميل و توسعه قوانين و مقررات گاز شهري و ايجاد سازوكار اصولي و منطبق بر استانداردهاي معتبر در خطوط انتقال و توزيع گاز شهري را كند به چشم مي‌آيد.
او با تاكيد بر اينكه با تقدم رويكرد مديريت نرم افزار ي، بايد در كوتاه ترين زمان ممكن، در زمينه تكميل و توسعه قوانين و مقررات ، آموزش ها و تخصص ها، مسئوليت پذيري و ايفاي نقش بايسته حلقه ها و عناصر مرتبط اقدام شود، گفت: از نگاه سخت افزار ي نيز بايد به طور مرتب و مستمر و با استفاده از سيستم ها و مكانيزم هاي خودكار ايمني، خطوط انتقال و توزيع گاز شهري را در شرايط مناسب كيفي و فني مورد نگهداشت اصولي قرار داد.
براتي افزود: با توجه به شرايط خاص تهران از نظر گسل‌ها و ريسك بروز زلزله و نشست زمين ؛ موضوع ايمن بودن خطوط گاز شهري در برابر زلزله و نشست زمين و سايرعوامل موثر در كاهش ضرايب ايمني خطوط گاز، بايد به طور جدي در فعاليت هاي فوق مد نظر قرار بگيرد.
او با تاكيد بر اينكه بايد در ساز و كار سيستم مديريت بحران، لوله كشي گاز شهري به عنوان يكي از مهمترين كانون هاي خطر شهر مورد توجه جدي قرار گرفته و با تعاملات و همكاري هاي فيمابين حلقه هاي مرتبط، در جهت تحقق اهداف پيشگيري از حوادث گاز شهري اقدام شود، گفت: تجربه ساليان گذشته و به ويژه پس از رويكرد تفكيك كنتورهاي گاز شهري و افزايش قابل توجه در لوله كشي هاي ساختمانها بيانگر آن است كه در مقوله گاز شهري ؛ نه تنها روند رو به رشد از نظر اقدامات و تدابير ايمن سازي نداشته ايم بلكه همواره شاهد افزايش ريسك ها و مخاطرات بوده‌ايم.
انتقاد از مقررات ملي ساختمان
براتي اضافه كرد: در موضوع حوادث گاز شهري، با تقدم رويكرد مديريت نرم‌افزاري بايد به اصلاح رويه ها و روش‌هاي موجود و به ويژه تكميل و توسعه قوانين و مقررات پرداخت و همچنين بايد با اصلاح ساختار و سازوكار سيستم مديريت بحران در سطح كلان و با حمايت ملي؛ نسبت به ايجاد هماهنگي‌ها و راهبرد اصولي و بايسته در زمينه ايمني خطوط لوله كشي گاز شهري اهتمام كرد، در اين رابطه به عنوان يك نمونه از كاستي هاي اساسي در مقررات موجود؛ به مبحث سوم مقررات ملي ساختمان تحت عنوان لوله كشي گاز ساختمان‌هااشاره مي‌كنم كه بر اساس آن لوله كشي گاز ساختمانها فاقد متولي اصلي و حلقه راهبردي و نظارت عاليه است و در مفاد آن مسئوليت ها به پيمانكار لوله كشي، مالك و مهندس ناظر تفويض شده است. به علاوه بسياري ابهامات و كاستي‌هاي ديگر كه در اين مبحث مشهود است و معلوم نيست كه كدام حلقه و عنصر اصلي بايد آن را مديريت راهبردي كند.
او با بيان اينكه همواره عادت كرده ايم در اين گونه حوادث بجاي پرداختن اساسي و رويكرد همه سونگر ؛ مسائل را سطحي نگريسته و بدون اصلاح ساختارها و زير ساخت ها ؛ منتظر حوادث بعدي باشيم، تاكيد كرد: با توجه به اهميت و حساسيت موضوع پيشنهاد مي‌كنم گروهي متشكل ازكارشناسان و متخصصان داراي صلاحيت و اعتبار ، حادثه شهران را مورد بررسي دقيق كارشناسي از جنبه هاي مختلف قرار داده و گزارش هيات كارشناسان به همراه مدارك و مستندات در سطح عالي مديريت بحران كشوري مطرح شده و بر اساس پيشنهادات هيات كارشناسان اقدامات بعدي با قيد فوريت به منصه ظهور برسد و يا اينكه به هر طريق مقتضي اين هشدارها و زنگ خطرها جدي تلقي شده و با استفاده از پتانسيل هاي سيستم مديريت بحران و با مسئوليت پذيري و ايفاي نقش بايسته حلقه هاي مرتبط از قبيل شركت گاز و ساير عناصر مرتبط، چرخ مديريت بحران را در اين مقوله سريعتر و روانتر به حركت واداريم و در غير اينصورت با بروز حوادث مشابه و يا بحران ناشي از زلزله تعدد و توزيع حوادث گاز شهري شرايط را در تهران و ساير شهر ها بسيار پر مخاطره و با ريسك تلفات جاني و تشديد خسارات مالي همراه خواهد كرد.