به گزارش مشرق، براساس آمار و اطلاعات موجود در شركت ملي گاز ايران ميزان توليد گاز كشور در اواخر سال گذشته به حدود ۸۰۰ ميليون مترمكعب در روز رسيد. اما وقتي به وضعيت مصرف اين ميزان گاز ميپردازيم ميبينيم كه حجم قابل توجهي از گاز توليدي در كشور به مصرف بخش خانگي و تجاري ميرسد.
از اين روست كه ايران سومين كشور توليد كننده و پانزدهمين كشور صادر كننده گاز در جهان به شمار ميرود. اما برنامه اين است كه در سالهاي آينده توسعه گازرساني داخلي به پايان برسد و بعد از آن جمعآوري گازهاي همراه و تأمين خوراك صنايع و صادرات در صدر برنامههاي وزارت نفت و زير مجموعه آن يعني شركت ملي گاز ايران قرار بگيرد. اين برنامه كمك ميكند كه بازار گاز ايران در جهان و قدرت چانه زني كشور افزايش يابد.
بيشتر بخوانيد:
بر اساس آمارهاي شركت ملي گاز تاكنون ۹۳.۶ درصد جمعيت كشور از نعمت گاز برخوردارند كه شامل ۹۷ درصد جمعيت شهري و ۸۲ درصد جمعيت روستايي است. بهطوري كه يك هزار و ۱۳۹ شهر مطابق ۹۷ درصد جمعيت شهري و حدود ۲۷ هزار روستا مطابق ۸۲ درصد جمعيت روستايي از نعمت گاز طبيعي برخوردار شدهاند. آنطور كه گفته شده، گازرساني شهري و روستايي تا سال ۱۴۰۰ به پايان ميرسد.
براساس همين آمار و اطلاعات در سال ۹۷ به طور ميانگين روزانه ۱۸۵ ميليون متر مكعب گاز تحويل بخش نيروگاهي ،۱۱۱ ميليون متر مكعب مصرف صنايع عمده ،۸۷ ميليون متر مكعب صنايع غير عمده ،۲۱ ميليون متر مكعب گاز سي ان جي ،۱۷۳ ميليون متر مكعب بخش خانگي و تجاري ،۲۱ ميليون متر مكعب تزريق به ميادين صورت گرفته است.
در حال حاضر هر متر مكعب گازي كه به بخش پتروشيمي و صنايع با قيمت ۱۰۰ تومان محاسبه ميشود و قيمت هر متر مكعب گاز در بخش نيروگاهي ۸۰ تومان است. اما شرايط در خصوص صادرات گاز متفاوت است.
*قيمت گاز صادراتي ايران به عراق چقدر است؟
در حال حاضر ايران تنها به دو كشور تركيه و عراق گاز صادر ميكند كه صادرات گاز به تركيه بايد سالانه ۱۰ ميليارد متر مكعب باشد. با قيمتهاي پيشين نفت و با توجه به اين نكته كه قيمت گاز تابعي از قيمت نفت
است، هر متر مكعب گاز صادراتي به تركيه حدود ۳۳ سنت بود. طبعاً با تغييراتي كه در قيمت نفت شاهد هستيم اين قيمت نيز دستخوش تغييراتي قرار گرفته و به تناسب كاهش يافته است.
از سوي ديگر قيمت فعلي صادرات گاز به عراق براساس اطلاعات بدست آمده حدود ۲۲ سنت در هر متر مكعب است.
قراردادهاي صادرات گاز ايران به عراق و تركيه از جمله گرانترين قراردادهاي صادرات گاز در جهان محسوب ميشود.
ايران در حال حاضر به طور ميانگين حدود ۴۲ تا ۴۴ ميليون متر مكعب گاز در روز صادر ميكند كه بخش عمده اين گاز به سمت تركيه ميرود و ۱۲ تا ۱۴ ميليون متر مكعب از آن به عراق صادر ميشود.
بر اين اساس، قيمت گاز صادراتي به عراق با احتساب ارزي نيمايي معادل ۲,۲۰۰ تومان در هر متر مكعب است كه فاصله بسيار زياد و غير قابل مقايسهاي با قيمت ۱۰۰ توماني هر مترمكعب گاز صنايع، نيروگاهها و پتروشيميهاي داخلي دارد.
* صادرات گاز گروگان مصرف بيش از اندازه داخلي
با اين شرايط ميتوان گفت درآمد قابل توجهي از محل صادرات گاز ايران به عراق براي كشور ايجاد ميشود كه در شرايط تحريم ميتواند بخش مهمي از ارز كشور را تامين كند.
برخي از كارشناسان صنعت گاز معتقدند اگر شرايط مصرف در داخل تغيير كند ميتواند انتظار داشت تا درآمدزايي ايران از گاز بيشتر از امروز باشد.
در واقع بايد گفت موقعيت جغرافيايي ايران به گونهاي است كه توان صادرات گاز به كشورهاي همسايه نظير عراق، كويت، پاكستان، هند و ديگر كشورهاي نزديك ايران وجود دارد.
* آخرين وضعيت پروژههاي صادرات گاز ايران
حسن منتظر تربتي، مديرعامل شركت ملي گاز ايران درباره وضعيت صادرات گاز ايران به كشورهايي نظير تركيه و عراق و همينطور روند مذاكرات با كشورهايي نظير پاكستان و هند ميگويد: «امروز صادرات گاز به عراق براي دو مقصد بغداد و بصره انجام ميشود. لازم به ذكر است كه نيازهاي عراق در تابستان بيشتر ميشود بنابراين صادرات گاز در آن فصل شتاب بيشتري خواهد داشت اما اكنون صادرات مطابق قرارداد جريان دارد.»
در مورد صادرات گاز به پاكستان اما و اگرهاي زيادي وجود دارد. معاون وزير نفت ميگويد: «ما براي صادرات گاز به پاكستان آماده هستيم و بخش زيادي از خطوط انتقال گاز به سوي پاكستان را نيز احداث كردهايم بنابراين زيرساختهاي صادراتي ما مهيا هستند اما در داخل كشور پاكستان دولت و بخش خصوصي بايد به اين نتيجه برسند كه آيا ميخواهند گاز را از ايران دريافت كنند يا خير؟ اميدواريم كه بخش خصوصي، سرمايهگذاري لازم براي دريافت گاز از ايران را انجام دهد اما اين موضوع هنوز به شكل رسمي از سوي پاكستان مطرح نشده است. از اين رو به دنبال قطعي شدن شرايط صادرات گاز به پاكستان هستيم و سياست ما بر اين است كه اميدوار باشيم تا بحث صادرات گاز به پاكستان نهايي شود.»
منتظر تربتي درباره صادرات گاز به ارمنستان نيز گفت: صادرات گاز به اين كشور مطابق قرارداد در جريان است و ما امكان افزايش صادرات گاز به اين كشور را داريم.
در پايان بايد گفت افزايش صادرات گاز و كسب درامد ايران از اين بخش دركنار آنكه نيازمند قدرت چانه زني و ديپلماسي انرژي است نيازمند اصلاح مصرف در اين بخش است كه ميتواند اين مهم را محقق كند.