به گزارش خبرنگار اقتصادي خبرگزاري فارس، LPG (گازمايع) و CNG (گاز طبيعي فشرده شده) دو جايگزين عمده بنزين و گازوييل در خودروها در دنيا هستند. امروزه در بسياري از كشورهاي دنيا از جمله تركيه، ايتاليا، كره جنوبي، لهستان، روسيه و ... به طور عمده از LPG (اتوگاز) و كشورهايي همچون ايران، چين و پاكستان و ... از CNG به عنوان جايگزين بنزين و گازوييل در خودروها استفاده ميكنند.
البته كشورهايي نيز وجود دارند كه همزمان استفاده همزمان از LPG و CNG را در سبد سوخت حمل و نقل خود گسترش ميدهند. از جمله اين كشورها ميتوان روسيه، ايتاليا، چين و... را نام برد. در نتيجه اين تجربه نشان ميدهد كه استفاده همزمان از اين دو سوخت، علاوه بر ايجاد امنيت سبد سوخت، باعث كاهش آلودگي هوا نيز ميشود.
مقدار توليد گازمايع كشور اكنون سالانه حدود 18 ميليون تن است كه طبق گفته مسئولين از اين مقدار حدود 2 ميليون تن براي مصارف داخلي كشور مصرف شده و 6 ميليون تن به كشورهاي مختلف صادر ميشود. در نتيجه بنابر اسناد منتشر شده در گزارش «هدر رفت 3 ميليون تن LPG به ارزش 12 هزار ميليارد تومان در خطوط لوله + سند» مبني بر سوزاندن بخشي از LPG توليدي در خطوط لوله و فلرها، احتمال تزريق چراغ خاموش مابقي 10 ميليون تن LPG مازاد توليدي به خطوط لوله و فلرها نيز وجود دارد.
* هزينه ساخت جايگاه سوختگيري LPG بسيار پايين تر از CNG و بنزين است
كارشناسان معتقدند آسانترين و سريعترين راهكار براي جلوگيري از هدررفت LPG در خطوط لوله و مصرف اين سوخت با ارزش استفاده آن به عنوان سوخت خودروها است. با اين اقدام در ازاي مصرف LPG ميتوان بنزين يا گازوييل معادل آزاد شده را با قيمت بالاتر نسبت به LPG صادر نمود و در نتيجه ارزآوري بيشتري را براي دولت به ارمغان آورد.
با اين اوصاف اما مدير برنامهريزي تلفيقي شركت ملي پالايش و پخش فرآوردههاي نفتي در مصاحبه اي در تاريخ 20 خرداد 99 مناسب بودن استفاده از اتوگاز در ايران را رد كرده و با مورد مقايسه قرار دادن آن با CNG، مزيتهاي CNG نسبت به LPG را بيشتر دانسته است. در حالي كه مطالعه تجربه كشورها و ويژگيهاي اين دو سوخت نشان ميدهد استفاده از اين دو سوخت مزيتهاي اقتصادي و زيست محيطي فراواني نسبت به بنزين و گازوييل دارند و حتي بر خلاف اظهارات آرمان مقدم تحقيقات نشان ميدهد ايمني LPG از CNG نيز بيشتر است.
اين اظهارات مدير برنامهريزي تلفيقي شركت ملي پالايش و پخش در حالي است كه شهاب الدين متاجي مدير سابق برنامهريزي تلفيقي شركت ملي پالايش و پخش فرآوردههاي نفتي و مشاور وزير نفت، در خبري كه از سوي روابط عمومي وزارت نفت در شهريور ماه 94 منتشر شد، با اشاره ضرورت تنوعسازي سبد سوخت كشور گفته بود: «طبيعي است كه اگر به جاي بنزين، ال.پي.جي استفاده شود سودآوري بالاتري به دليل پايين بودن قيمت و آلايندگي كمتر نسبت به بنزين ايجاد مي كند».
وي ادامه داد: «هزينه ساخت جايگاه سوختگيري ال.پي.جي بسيار پايين تر از سي.ان.جي و بنزين است و شركت ملي پالايش و پخش فرآوردههاي نفتي ايران قصد دارد به كمك بخش خصوصي اقدام به ساخت جايگاه ال.پي.جي كند».
* بازخواني نظرات زنگنه درباره لزوم توسعه خودروهاي LPGسوز
همچنين بيژن زنگنه وزير نفت در بهمن ماه 94 در گفتگو با شانا با اشاره به آمادگي وزارت نفت براي بازگشت LPG به سبد سوخت گفته بود: «از ٢ سال آينده LPG توليدي پالايشگاهي داخلي مصرف كننده ندارد، زيرا با گازرساني هاي صورت گرفته ديگر نيازي براي انتقال ال.پي.جي به نقاط دور افتاده براي مصرف نيست. اگر براي LPG توليدي براي پالايشگاهها مصارفي در بخشهاي صنعتي، پتروشيمي و حمل و نقل پيدا نكنيم بايد آنها را از طريق تانكرهاي مخصوص حمل ال.پي.جي با طي مسافتي بيش از هزار كيلومتر به بنادر براي صادرات منتقل كنيم».
وزير نفت در ادامه با بيان اين كه استفاده از سوخت ال.پي.جي در خودروها كاملا اقتصادي است، گفت: «براين اساس تقاضا داريم تا موتورهايي با پايه سوخت ال.پي.جي عرضه شوند كه اين موضوع نيز براي اين نوع مصارف بازار تقاضا ايجاد مي كند، از اين رو بايد بتوانيم موتورهايي با مصرف درست و بهينه ال.پي.جي توليد كنيم».
در مجموع، به نظر ميرسد مقايسه CNG و LPG نسبت به هم براي جايگزيني بنزين در سبد سوخت خودروها اصلا مقايسه درستي نيست، بلكه بايد اين هر يك از اين دو سوخت به صورت مجزا با بنزين مقايسه شوند و به نسبت مزيتشان بر بنزين در سبد سوختي كشور سهم داشته باشند. به طور قطع CNG و LPG هر يك برتريهايي در مقايسه به يكديگر دارند اما برتري اين دو سوخت نسبت به بنزين به صورت مطلق برقرار است. در نتيجه، استفاده همزمان اين دو سوخت در سبد حمل و نقل كشور ميتواند در دستور كار وزارت نفت قرار بگيرد.