پيام نفت -رسانه خبري تحليلي نفت، گاز و انرژي : كالبدشكافي چگونه اجراي پروژه PDHدر ايران
پنجشنبه، 1 آبان 1399 - 07:09 کد خبر:45508
روش ديگر تكنولوژي PDHاست كه در اين روش گاز پروپان به پروپيلن تبديل مي شود يعني دو هيدروژن از آن جدا مي شود. تبديل متانول به پروپيلن و تبديل پروپان به پروپيلن اقتصادي ترين روش هاي خاص براي توليد پروپيلن هستند اما تفاوت اين دو تكنولوژي از منظر اقتصادي در چيست؟

پيام نفت:

يكي از مهمترين محصولات صنعت پتروشيمي محصولات بر پايه پروپيلن است بخش عمده پروپيلن به پلي پروپيلن تبديل مي شود. محصولات توليد از پروپيلن به ترتيب زير مي باشند

 

تحليل فني اقتصادي روش هاي توليد پروپيلن و ارائه يك استراتژي

تكنولوژي هاي مختلفي براي توليد پروپيلن وجود دارد از جمله كراكينگ نفتا و خوراك هاي مايه در كوره ها مشابه آنچه در پتروشيمي شازند، اميركبير، جم و مارون انجام مي شود، روش دوم توليد پروپيلن در پالايشگاه ها مي باشد كه اين پروپيلن پليمر گريد نيست و پس از خالص سازي و جدا سازي برخي تركيبات قابل استفاده در صنايع پائين دستي مي باشد درصد توليد آن نيز زياد نيست.

روش ديگر تكنولوژي GTP و MTO است كه گاز متان به متانول و متانول به پروپيلن و اتيلن به نسبت معيني تبديل مي شود. 

روش ديگر تكنولوژي PDHاست كه در اين روش گاز پروپان به پروپيلن تبديل مي شود يعني دو هيدروژن از آن جدا مي شود.  تبديل متانول به پروپيلن و تبديل پروپان به پروپيلن اقتصادي ترين روش هاي خاص براي توليد پروپيلن هستند اما تفاوت اين دو تكنولوژي از منظر اقتصادي در چيست؟ 

اگر سرمايه گذار نگاه بلند مدت داشته باشد و بخواهد در مدت ۱۰ الي ۱۵  سال اصل سرمايه گذاري اش بازگشت شود تكنولوژي MTOياGTO   اقتصادي تر از PDH است چرا كه حجم سرمايه گذاري تبديل گاز متان به پروپيلن حدود ۶۰ درصد بيشتر از تكنولوژي تبديل پروپان به پروپيلن است اما هزينه هاي عملياتي تبديل متان به پروپيلن و اتيلن كمتر از روش PDH است و دليل آن اين است كه قيمت يك تن متان در ايران حدود ۱۰۰ دلار است اما قيمت يك تن پروپان بين ۳۰۰ تا ۳۵۰ دلار است لذا با نگاه بلند مدت سود آوري روش MTOيا GTPبيشتر از روش PDHاست.

با توجه به محتاط بودن سرمايه گذاران جهت سرمايه گذاري هاي كلان در ايران و با توجه به وفور گاز پروپان در كشور و ريسك هاي كمتر  كوتاه مدت و اينكه در پروژه PDHبا احداث يك واحد مي توان محصول را تحويل مشتريان داد و واحد سريعتر به توليد پول مي رسد اما در پروژه هاي MTOو GTP بايد دو واحد بزرگ احداث شود يكي واحد تبديل گاز متان به متانول و ديگري تبديل متانول به پروپيلن و اتيلن لذا حجم سرمايه گذاري بيشتر و زمان رسيدن به محصول و رسيدن به بهره برداري و سود آوري طولاني تر است بنابراين  بطور معمول تمايل سرمايه گذاران واقعي جهت احداث واحدهاي PDH بيشتر از احداث واحدهاي MTO خواهد بود البته مشروط به اينكه قانون تخفيفات پلكاني براي خوراك مايع به درستي اعمال گردد

قانونگذاران در سال ۱۳۹۳ قانوني را در مجلس تصويب نمودند كه به موجب آن وزارت نفت مي تواند تا ۳۰ درصد در قيمت خوراك مايع و گاز واحدهاي پتروشيمي تخفيف دهد و اگر از ظرفيت هاي بالاي اين قانون تا كنون استفاده مي شد و بصورت پلكاني با متقاضيان سرمايه گذاري در واحدهاي PDHقرارداد تامين خوراك منعقد و با لحاظ تخفيف ذكر شده منعقد مي گرديد،  قطعا اكنون چند واحد PDHدر ايران در مراحل نزديك به بهره برداري بسر مي بردند.

حال چنانچه اكنون تصميم بگيريم كه يك واحد PDHراه اندازي نمائيم چه تجهيزاتي مي بايست سفارش ساخت داده شوند و چه ميزان از اين تجهيزات قابل تامين از ايران و چه ميزان قابل تامين از چين و ساير كشورها مي باشد؟ 
- كوره هاي پيش گرم  جهت رساندن دماي پروپان به ۵۸۰ درجه سانتيگراد 
- شش رئاكتور ه مهمترين تجهيزات واحد مي باشند
- CCR Regenerator 
- كمپرسور اصلي كه فشار تركيبات گازي  ورودي را تا ۳۵ بار افزايش مي دهد
- برج هاي D.p و D.E جدا كننده  تركيبات شكسته شده خروجي از  رئاكتور آخر  كه پس از خروج از كمپرسور اصلي وارد اين برج ها مي شود و ملحقات برج هاي از قبل كندانسور، دو پمپ، براي هر كدام  ريبويلر 
- سيستم تبريد جهت خنك كردن رئاكتور هاي D.P و ساير تجهيزات جدا كننده تركيبات گازي، اين سيستم شامل كمپرسور بزرگ تامين كننده فشار به عنوان عامل اصلي سرما سازي مي شود.
-  چند PSV  جهت خالص كردن هيدروژن مورد نياز واحد PP
- تاور كوينچ اويل و ملحقات جهت جدا كردن تركيبات سنگين و ملحقات آن
- چند درام، 
- چند رئاكتور معمولي دراير
- انواع مبدل هاي خنك كننده آب و تركيبات خروجي
- پمپ هاي كوچك و بزرگ مورد نياز
- توربو اكسپندر 
- سيستم هاي كنترلي و ابزار دقيق، DCSو ESD
- سيستم DCجهت فلر داخلي و خروجي 
- مخازن ذخيره سازي با ملحقات
- سيستم پايپينگ گسترده 
- ايستگاه گاز 
- ترانس هاي برق
- كارگاه تعميرات 
- ساير موارد

اكثر تجهيزات فوق قابل ساخت در داخل مي باشند، مبدل ها، تاورها، سيني تاورها، درام ها و لوله و اتصالات و بسياري از تجهيزات ديگر توسط شركت هاي با تجربه ايراني قابل ساخت مي باشند. شركتهايي چون ماشين سازي اراك، فاتح صنعت، طاها قالب طوس، آذر آب، و ده ها شركت سازنده قطعات و تجهيزات توان توليد بخش عمده نيازهاي صنعت پتروشيمي را دارند. البته تامين ماشين آلات و قطعات سيستم هاي دوار در ايران سخت است و در اين خصوص بايد با شركتهاي توانمند و با تجربه و صاحب برند به تفاهم رسيد. چنانچه بتوان رئاكتور ها و برخي كمپرسورها و پمپ ها و سيستم هاي دوار را از چين يا كشور ديگري تامين نمودامكان ساخت و راه اندازي واحد PDHدر ايران حتي در شرايط تحريم نيز وجود دارد. توان مهندسي شركتهاي ايراني و شركتهاي مشاور چيني و ساير كشورهايي كه مي توان با آنها در شرايط تحريم نيز همكاري نمود در حدي هست كه بتوانند اطلاعات فني جهت سفارش ساخت تجهيزات را در اختيار شركتهاي سازنده تجهيزات قرار دهند. در سال ۱۳۹۶ دانش فني پروژه PDHبا ظرفيت ۶۰۰ هزار تن توسط پتروشيمي جم خريداري شد لايسنس شركت UOP   نيز بطور كامل خريداري شد و اكنون دانش فني لازم در اين شركت جهت اجراي اين پروژه بزرگ ملي وجود دارد. انشالله هر چه سريعتر پروژه هاي PDHبا پشتوانه  قانوني و تامين تجهيزات فني ذكر شده در ايران اجرايي شوند تا بتوانيم گاز پروپان را به محصولات بسيار ارزشمند تبديل و سالانه ميلياردها دلارمحصولات ميان دستي و  پائين دستي را به اقصا نقاط جهان صادر نمائيم اين واحدهاي توليدي از چنان ارزشي برخوردار هستند كه برخي شركتهاي بين المللي حاضر به پيش خريد محصولات  آن مي باشند.