عملكرد عمراني دولت يازدهم نشان ميدهد دولت يازدهم در سالهاي 92 تا 95 از مجموع 746 هزار و 951 ميليارد تومان بودجه هزينههاي انجام شده، سهم اعتبارات عمراني 14 درصد و سهم اعتبارات جاري 86 درصد بود است.
به گزارش خبرنگار اقتصادي خبرگزاري فارس، دولت در بودجه با دو نوع هزينه روبرو است كه تحت عنوان هزينه جاري و عمراني شناخته ميشود، هزينه جاري شامل هزينههاي مصرفي، حقوق و دستمزد و ساير هزينهها است كه بخش اعظم آن را حقوق و دستمزد كاركنان دولت تشكيل ميدهد.
از طرفي بودجههاي عمراني در توسعه امور زيربنايي و زيرساختها نقش مهمي ايفا ميكند و دولت به عنوان كارفرماي بزرگ در اقتصاد با هزينههاي عمراني خود به عنوان موتور محرك فعاليتهاي اين بخش شناخته ميشود كه در رونق توليد و اقتصاد نقش بسزايي ايفا ميكند.
اعتبارات عمراني در بودجه سالانه از درآمدهاي نفتي تامين ميشود و به دليل تكانههاي شديد قيمت و حجم صادرات اين سرمايه ملي، هميشه شاهد نوسان شديد از جهت درآمد نفتي هستيم كه آثار مستقيم آن روي بخش عمراني مشهود است.
در عين حال درآمدهاي نفتي در بودجه علاوه بر تامين اين بخش، به عنوان پوشش كسري بودجه دولت و تراز عملياتي نقش حياتي و مكمل درآمدهاي مالياتي را ايفا ميكند.
گفته ميشود، حدود 400 هزار ميليارد تومان پروژه عمراني ناتمام در كشور وجود دارد كه هزينه اتمام اين پروژهها متناسب با تورم افزايش مييابد.
بررسي عملكرد هزينههاي جاري و عمراني از سال 84 تا 94 براساس آمار بانك مركزي، رقم بودجه عمراني پرداختي سال 95 با استناد به گفته وزير اقتصاد و بودجه جاري با استناد به اظهارات سخنگوي دولت درج شده است زيرا بانك مركزي هنوز عملكرد پايان سال 95 را منتشر نكرده است.
سال | بودجه جاري | بودجه عمراني | نسبت بودجه جاري به عمراني | نسبت عملكرد بودجه عمراني به مصوب بودجه |
95 | 208 هزار | 25000 | 12 درصد | 43 درصد |
94 | 170 هزار و 688 | 27 هزار و 699 | 16.2 درصد | 58.4 درصد |
93 | 143 هزار و 831 | 29 هزار و 950 | 20.8 درصد | 68.1 درصد |
92 | 119 هزار و 764 | 22 هزار و 15 | 18.3 درصد | 39 درصد |
91 | 88 هزار و 999 | 15 هزار و 227 | 17.1 | 38.3 درصد |
90 | 87 هزار و 770 | 28 هزار و 900 | 32.9 | 82.6 درصد |
89 | 65 هزار و 934 | 23 هزار و 784 | 36 | 75 درصد |
88 | 59 هزار و 378 | 19 هزار و 817 | 33.3 | 91.2 درصد |
87 | 58 هزار و 272 | 22 هزار و 301 | 38.2 | 99.7 درصد |
86 | 42 هزار و 128 | 14 هزار و 771 | 35 | 93.1 درصد |
85 | 41 هزار و 578 | 14 هزار و 557 | 35 | 82.6 درصد |
84 | 33 هزار و 88 | 11 هزار و 763 | 35.5 | 85 درصد |
83 | 23 هزار و 192 | 7 هزار و 230 | 31.1 | -- |
همانطور كه در جدول بالا قابل مشاهده است، باوجود افزايش هزينههاي جاري، نه تنها پرداختهاي عمراني رشد نكرده، بلكه كاهش نيز دارد. غافل از اينكه يكي از پيشرانهاي خروج از ركود، فارغ از بستههاي ناكارآمد و غير عملياتي، توجه به طرحهاي عمراني است.
طبق اين جدول، نسبت هزينههاي جاري به هزينههاي عمراني در حال كاهش است، به طوري كه 38.2 درصد در سال 87 به 16.2 درصد در گذشته رسيد و در پايان سال 95 به 12 درصد كاهش يافته است.
كاهش سهم اعتبارات عمراني از بودجه جاري به دليل عدم تخصيص اعتبارات اين بخش بوده به طوري كه فقط در سال 95 بودجه عمراني پيشبيني شده 57 هزار ميليارد تومان، بودجه عمراني مصوب سال 94 به ميزان 47 هزار و 385 ميليارد تومان و بودجه عمراني مصوب سال 93 حدود 43 هزار و 970 ميليارد تومان بوده است.
به گزارش فارس، از سال 91 تا 95 شكاف اعتبارات عمراني و جاري به شكل قابل توجهي افزايش يافته. در واقع شكاف بودجه عمراني و جاري به بالاترين سطح در 13 سال گذشته رسيد.
رشد فزاينده بودجه جاري به نسبت بودجه عمراني از سال 90 به بعد نشان از اين دارد كه هزينه جاري دولت با سرعتي بيش از بودجه عمراني افزايش يافته و يا اين كه بودجههاي جاري با سرعت بيشتري فداي كسري هزينه جاري دولت شده است.
البته بررسي نسبت بودجه جاري و عمراني از سال 83 تا 90 تقريبا روند طبيعي دارد و شكاف زيادي بين اين دو نسبت نيست، اما از سال 90 به بعد به دليل ركود حاكم بر اقتصاد، كاهش درآمد نفتي و افزايش هزينه جاري دولت، باعث شده دولتها سرفصل بودجه عمراني را در بودجه جاري خرج كنند، به گونهاي كه حتي پرداخت دستمزد به كاركنان قراردادي را هم به نام پرداخت به پروژه عمراني قلمداد ميكنند.
از طرفي طبق اصل حكمراني خوب كه در سياستهاي كلي برنامه پنجم آمده است، بايد به موازات واگذاري تصدي دولت در شركتهاي دولتي و خصوصي سازي، حجم دولت كوچك و چابك شود، هزينه جاري دولت رو به كاهش بگذارد، اما نه تنها بودجه جاري كاهش نيافته، بلكه با سرعت بيشتري رو به تزايد است به عبارت ديگر دولت از اصل حكمراني خوب دورتر شده است.
مجموع اعتبارات تخصيص داده شده به پروژههاي عمراني از سال 92 تا پايان سال 95 حدود 104 هزار و 668 ميليارد تومان و حجم كل اعتبارات جاري پرداخت شده در همان دوره 642 هزار و 283 ميليارد تومان بوده است.
اين ميزان اعتبار تخصيص داده شده به بخش جاري بيشتر از كل اعتبارات جاري دولت از سال 84 تا 91 است به طوري كه مجموع اعتبارات جاري هزينه شده در مدت 8 سال (ابتداي 84 تا پايان 91) 477 هزار و 147 ميليارد تومان است.
در حالي كه حجم كل اعتبارات پرداخت شده براي پروژههاي عمراني طي سالهاي 84 تا 91 حدود 151 هزار و 120 ميليارد تومان بوده است.
هر چند كه نسبت 31.6 درصد بودجه عمراني به جاري در دولت نهم و دهم، براي كشوري در حال توسعه ميزان مطلوبي نيست اما همين نسبت نامطلوب در دولت يازدهم 16.2 درصد بوده است.
انتهاي