وي با تاكيد بر اينكه صنعت پتروشيمي به عنوان يكي از صنايع مادر از مهمترين اركان توسعه و موتور محرك بخشهاي گوناگون اقتصاد كشور محسوب ميشود، افزود: اين صنعت وظيفه توليد محصولات گوناگون از منابع نفت و گاز را از طريق احداث و راهاندازي مجتمعهاي پتروشيمي به عهده دارد. توسعه صنايع پتروشيمي كشور چند هدف مهم از جمله افزايش درآمد صادراتي، حذف تدريجي وابستگي به درآمد حاصل از خامفروشي نفت و گاز، گسترش صنايع پاييندستي، اشتغالزايي، افزايش توليد ناخالص داخلي و ارتقاء سطح رفاه جامعه را محقق خواهد ساخت.
مديرعامل شركت ملي صنايع پتروشيمي در ادامه با اشاره به روند توسعه و تحول صنعت پتروشيمي در ايران، توضيح داد: توسعه پتروشيمي در ايران پنج مرحله مشخص را در بر ميگيرد. مرحله پيدايش كه با تاسيس شركت ملي صنايع پتروشيمي ايران در سال ۴۲ و از طريق احداث واحد توليد كود شيميايي شيراز در سال ۴۳ آغاز شد، سپس طي سالهاي ۴۳ تا ۵۶ با ايجاد هفت مجتمع و طرحهاي توسعه پتروشيمي شيراز مرحله گسترش اوليه صنعت پتروشيمي ايران شكل گرفت.
شاهدايي ادامه داد: به دليل مسائل ناشي از جنگ تحميلي توليد به حداقل رسيد و عمليات تكميل احداث پتروشيمي بندر امام خميني (ره) متوقف شد ولي تكميل طرحهاي نيمهتمام از جمله طرح گسترش شيراز ادامه داشت و اين مرحله، مرحله ركود نام گرفت. مرحله بعدي مرحله تجديد حيات و بازسازي است. در اين مرحله اجراي طرحهاي برنامه پنج ساله اول و دوم باعث شد كه توليد در سال پاياني برنامه دوم به حدود ۱۲ ميليون تن برسد.
وي با بيان اينكه مرحله پنجم مرحله جهش و تثبيت بود، توضيح داد: در اين دوره پتروشيمي به سمت استقرار در كلاس جهاني حركت كرد. ويژگيهاي متمايز اين دوره صرفنظر از جهش و فزوني توليد و ارزش توليدات، ارتقاء جايگاه صنعت پتروشيمي در صادرات كالاهاي غيرنفتي و در سهم اقتصاد ملي، ارتقاء نسبي جايگاه پتروشيمي ايران در منطقه و جهان است.
مديرعامل شركت ملي صنايع پتروشيمي ادامه داد: تا پايان برنامه پنجم توسعه صنعت پتروشيمي ايران در زمينهي توليد محصولات پايه شيميايي يا پليمري فعاليت كرده ولي براي توسعه صنعت نياز به طرحهاي است كه زنجيره توليد را تكميل كنند و محصولات با ارزش افزوده بالاتر براي تامين خوراك صنايع پاييندستي پتروشيمي را توليد كنند، بنابراين رويكرد شركت ملي صنايع پتروشيمي تكميل زنجيره توليد، ايجاد تنوع بيشتر در محصولات و ارتقاء ارزش سبد محصولات پتروشيمي است.
شاهدايي با بيان اينكه اولويت شركت ملي صنايع پتروشيمي تعريف و صدور مجوز براي طرحهايي است كه با بهكارگيري تكنولوژيهاي مدرن، تكميل زنجيره ارزش و توليد محصولات ويژه خوراكهاي متنوع را محقق سازند، اظهار كرد: عليرغم اينكه عمدهترين خوراك موجود در كشور براي استفاده در صنعت پتروشيمي ايران گاز طبيعي است اما طرحهايي براساس خوراك اتان، نفتا، پروپان و بوتان نيز تعريف شده و در دست اجرا است.
وي در ادامه در مورد نقش جديد و سياستهاي شركت ملي صنايع پتروشيمي، بيان كرد: ماموريت اين شركت بهرهمندي از منابع انساني و فكري، برنامهريزي كلان، سياستگذاري، بسترسازي و پشتيباني از توسعه پايدار براي بهبود كيفيت زندگي مردم است. از جمله مهمترين اهداف شركت ملي صنايع پتروشيمي توسعه پايدار و متوازن صنعت پتروشيمي با رويكرد تكميل زنجيره ارزش براساس مطالعات آمايش سرزمين است.
مديرعامل شركت ملي صنايع پتروشيمي در مورد تهديدها و فرصتهاي صنعت پتروشيمي، اظهار كرد: وجود ذخائر عظيم نفت و گاز، در كشور قيمت رقابتي گاز در ايران، دسترسي ايران به آبهاي آزاد، امكانات و زيرساختهاي مناسب ايجاد شده در مناطق ويژه و حمايت دولت از مشاركت خارجي و سرمايهگذاريهاي مشترك در صنايع پتروشيمي از فرصتهاي اين صنعت است.
شاهدايي افزود: از ديگر فرصتهاي پيشروي صنعت پتروشيمي كشور ميتوان به دانش و تجارب مديريتي و پروژهاي كسب شده در طول پنج دهه، نيروي انساني تحصيلكرده و جوان و وجود مراكز آموزشي و پژوهشي و دانشگاههاي توانمند در كشور اشاره كرد. همچنين ميتوان از تقاضاي رو به رشد محصولات پتروشيمي در جهان، ظهور تكنولوژيهاي جديد فراورش و تبديل هيدروكربورهاي سبك به محصولات متنوع پتروشيميايي، بازار بزرگ و روبه رشد داخلي و شكلگيري بازارهاي جديد در حوزه آسيا، هند و چين به عنوان ديگر فرصتهاي پيشرو ياد كرد.
وي در مورد تهديدهايي كه صنعت پتروشيمي با آن روبهرو است، گفت: ركود اقتصادي و احتمال كاهش تقاضاي جهاني يك تهديد است، اما در صورتي كه به درستي مديريت شود، ميتواند با ارتقاء بهرهوري و فناوري تبديل به فرصت شود. همچنين مشكلات و تبعات ناشي از شيوه خصوصيسازي و واگذاري واحدهاي پتروشيمي به بخش خصوصي با برنامهريزي كلان، سياستگذاري و رگولاتوري يكپارچه صنعت پتروشيمي توسط NPC ميتواند تبديل به يك فرصت شود.
مديرعامل شركت ملي صنايع پتروشيمي با تاكيد بر اينكه عدم تامين خوراك بالادستي طرحهاي پتروشيمي ميتواند يك تهديد باشد، اظهار كرد: اما با رويكرد فعلي كه چندين طرح تامين خوراك مانند پالايشگاه گاز بيدبلند ۲، NGL۳۲۰۰ و غيره توسط شركتهاي پتروشيمي در دست انجام است، به يك فرصت تبديل شده است.
شاهدايي در ادامه با اشاره به تحريمهاي بينالمللي، بيان كرد: تحريمهاي بينالمللي كه مشكلات زيادي براي توسعه صنعت پتروشيمي كشور ايجاد كرده تهديد ديگري است كه در عوض باعث تقويت شركتهاي مهندسي، پيمانكاران، سازندگان داخلي و همچنين شركتهاي دانشبنيان شد.
وي افزود: مشكل تامين منابع مالي جهت سرمايهگذاري در طرحها باعث استفاده از روشهاي تامين مالي مانند صندوق توسعه ملي و فاينانس خارجي شد. در حال حاضر سرمايهگذاران خارجي ميتوانند در طرحهاي در دست اجرا و يا مطالعه پتروشيمي با همكاري شركتهاي ايراني مشاركت كنند.
مديرعامل شركت ملي صنايع پتروشيمي، ادامه داد: قانون حمايتكننده و ايجادكننده امنيت براي سرمايهگذاران خارجي تسهيلات ويژهاي مانند دريافت خدمات برابر با توليدكنندگان داخلي براي سرمايهگذاران خارجي در صنعت پتروشيمي ايران در نظر گرفته است. همچنين براي سرمايهگذاري در مناطق آزاد مشوقهايي مانند ۱۰ تا ۲۰ معافيت مالياتي براساس شرايط و موقعيت منطقه و فرصت سرمايهگذاري تا ۱۰۰ درصد ايجاد شده است.
شاهدايي از توسعه صنعت پتروشيمي در مناطق مختلف كشور خبر داد و گفت: با تكميل واگذاري زمين در منطقه ويژه اقتصادي پتروشيمي در ماهشهر و منطقه ويژه اقتصادي پارس در عسلويه، مطالعات آمايشي و مكانيابي در حال انجام است تا از ظرفيتهاي مناطق جديد مانند منطقه ويژه اقتصادي صنايع انرژيبر پارسيان، جاسك، چابهار، جزيره قشم و غيره نيز استفاده شود.
ايسنا