پيام نفت -رسانه خبري تحليلي نفت، گاز و انرژي : تركيه در افغانستان چه ميكند؟
پنجشنبه، 10 تیر 1395 - 10:37 کد خبر:40528
پيام نفت:
روز نو : تركيه يكي از متحدان افغانستان در 15 سال گذشته بوده و كمكهاي اين كشور از سال 2001 تاكنون بيشتر در بخشهاي توسعه زيربنايي، آموزش، امنيت و بهداشت هزينه شده است.
بي شك سفر اخير وزير امور خارجه تركيه به افغانستان را بايد نقطه عطفي در روابط آنكارا - كابل دانست. طرفين در اين سفر موضوعات روابط دوجانبه، روابط ديني، تاريخي و فرهنگي ميان دو كشور، تأمين امنيت، صلح و ثبات، بازسازي، توسعه همكاريهاي اقتصادي، ارتقاي ظرفيتها و اعطاي بورسيههاي تحصيلي به جوانان افغاني را مورد بحث و بررسي قرار دادند. از ديدگاه تركها امنيت، صلح و ثبات در اين كشور براي تركيه اهميت دارد و همچنان با توجه به اينكه صلح و ثبات افغانستان به نفع صلح و ثبات همه منطقه است، تركيه خود را متعهد مىداند تا هر زمان كه نياز باشد به همكاري در اين زمينه با افغانستان ادامه دهد. از ديدگاه تركيه، حضور ناتو در افغانستان براي امنيت اين كشور بسيار اهميت دارد و تركيه در هر فرصتي از گروههاي بين المللي خواسته تا در اين شرايط حساس افغانستان را ترك نكنند. آنكارا همچنين اعتقاد دارد با هدف حفظ صلح در منطقه، افغانستان و پاكستان بايد با يكديگر همكاري كنند.
افغانستان از تركيه خواسته است به صورت جدي در مساله آموزش نظامي با افغانستان همكاري كند. برخي از نيروهاي اين كشور در تركيه آموزش ديده و برخي از فرماندهان تركيه نيز نيروهاي افغان را در كابل آموزش ميدهند. به ادعاي تركيه، اين كشور مدافع ادامه پشتيباني از افغانستان پس از سال 2017 است. اين كشور بيش از 700 سرباز در افغانستان دارد و نه تنها قصد كاهش آن را ندارد بلكه درصورت نياز، اين تعداد را افزايش خواهد داد.
تركيه علاوه بر بورسيه هاي تحصيلي به دانشجويان افغانستان، قرار است دانشگاه مولانا جلال الدين محمد بلخي ويژه بانوان در كابل را تأسيس كند. افغانستان از تركيه خواسته كه در كنار تأسيس دانشگاه مولانا در كابل، در سالهاي آينده شمار بورسيههاي تحصيلي خودرا براي جوانان افغانستان نيز افزايش دهند. تركيه سالانه 180 بورسيه تحصيلي به دانشجويان افغان ميدهد. علاوه بر حدود 2000 دانشجوي افغاني كه هم اكنون در بخشهاي مختلف مشغول تحصيلاند، 176 تن از افسران جوان در آكادميهاي نظامي تركيه مشغول فراگيري تحصيلات نظامياند. همچنين طي چند سال اخير، 2684 مرد و 1001 زن، در آكادمي پليس آموزشهاي ميان مدت ديدهاند و هم اكنون نيز 110 پليس زن در شهر آنتالياي تركيه مشغول تحصيلاند.
رييسجمهور افغانستان همچنين در ديدار اخير خود با وزير خارجه تركيه در كابل، مولانا جلالالدين محمد بلخي را افتخار مشترك دو كشور دانسته و تاكيد كرده است مثنوي معنوي و ديگر آثار مولانا جلالالدين بلخي، بايد بهعنوان ميرات مشترك فرهنگي اين دوكشور در سطح بينالمللي ثبت شوند چرا كه آثار مولانا متعلق به افغانستان و تركيه است! لذا بايد در سطح بينالمللي نيز متعلق به اين دوكشور باشد!
در بخش اقتصادي تركيه خواستار توسعه روابط اقتصادي با افغانستان است و به حمايت برنامههاي توسعه اي اين كشور ادامه خواهد داد. تركيه در بخش اقتصادي، ظرفيتسازي و آموزش و پرورش نيروهاي امنيتي افغان به كمكهاي خود ادامه ميدهد. آنكارا از افزايش تعداد شركتهاي سرمايهگزاري تركيه در افغانستان رضايت دارد چرا كه اين شركتها براي سرمايهگزاري در زمينههاي مختلف در اين كشور نيز تشويق ميشوند. اين كشور بيشترين همكاريهاي خارجي خود را به افغانستان اختصاص داده كه شامل ۸۵۰ پروژه به هزينه يك ميليارد دلار است.
تركيه همچنين در كنفرانس توكيو و همچنين كنفرانس لندن، تعهد داد كه تا سال 2017 حدود 150 ميليون دلار به افغانستان كمك كند. شركتهاي خصوصي جمهوري تركيه كه در عرصه ساخت و ساز، تجربه جهاني دارند، در افغانستان نيز طي اين يك و نيم دهه فعال بوده و نزديك به صد شركت ساختماني تركيه در افغانستان فعاليت دارند. قرارداد توسعه سد هلمند، با يك شركت تركي-آمريكايي نيز امضا شده است. افغانستان اميدوار است تا تركيه، كارمندان دولت افغانستان را در بخش مديريت آبها را نيز آموزش دهد. همچنين دو طرف در مورد راه ترانزيتي لاجورد كه افغانستان را از مسير تركمنستان، آذربايجان، گرجستان و تركيه به اروپا متصل ميكند، گفتگوهايي داشتهاند چرا كه با توجه به نفوذ تركيه، نقش اين كشور در تسريع روند نهايي سازي متن موافقتنامه راه ترانزيتي لاجورد مهم است.
تركيه يكي از متحدان افغانستان در 15 سال گذشته بوده و كمكهاي اين كشور از سال 2001 تاكنون بيشتر در بخشهاي توسعه زيربنايي، آموزش، امنيت و بهداشت هزينه شده است. تركيه بيشترين همكاريهاي خارجي خود را به افغانستان اختصاص داده كه شامل 850 پروژه به هزينه يك ميليارد دلار است.
البته گروهي از كارشناسان معتقدند تركيه پس از شكست اهداف و برنامههايش در سوريه، فعاليتهاي خود را در افغانستان افزايش داده است و تلاش دارد نفوذ خود در افغانستان و آسياي مركزي را گسترش دهد تا بر مناطق درياي خزر، درياي سياه و قفقاز كنترل بيشتري داشته باشد. آنكارا به دنبال حمايت از جمعيت ترك اين مناطق است. به دنبال تحولات سياسي و نظامي كه در افغانستان به وجود آمد و بخصوص از ده سال گذشته به اين سو، كمكهاي تركيه به افغانستان افزايش يافته است و كمتر كشورهايي بودهاند كه بمانند تركيه با دولت افغانستان همصدا باشند و اين كشور را در تمام عرصه ها ياري كرده باشد. تركيه در استانهاي مختلف افغانستان مكاتب و مراكز آموزشي براي جوانان و نوجوانان افغان ايجاد كرده و هم اكنون حدود 6 هزار دانش آموز تحت آموزش استادان تركي در اين مراكز فرهنگي قرار دارند. به اعتقاد تركها روابط دوستي ميان دو كشور افغانستان و تركيه انعكاس و بازتاب دهنده روابط خوب دو كشور در چند قرن گذشته است.