به گزارش ايرنا، جمهوري اسلامي ايران به عنوان يكي از معدود كشورهاي منطقه خاورميانه، داراي سابقه طولاني در ارتباطات ماهواره اي است و از سال 1348 با عضويت در برخي از مجامع بين المللي مرتبط با فضا، خود را به عنوان كشوري پيشرو در امر هوافضا به دنيا معرفي كرده است.
فناوري فضايي، از سال هاي پيش مورد توجه مسئولان، كارشناسان و متخصصان قرار گرفته و تا به امروز دستاوردهاي مثبت و بي شماري به همراه داشته است، امّا نبود متولي خاصي كه بتواند اين فعاليت ها را به طور متمركز هدايت كرده و در مسير اصلي و درست قرار دهد، سبب شده تا استفاده بهينه و صحيح از اين منابع صورت نگيرد.
توسعه دانش هاي نو به ويژه فناوري نانو و هوافضا در سند چشم انداز 20 ساله كشور تاكيد شده است، زيرا حضور موثر در اين دو بخش سبب خواهد شد تا مزيت هاي رقابتي موثري براي كشور در منطقه پديد آيد.
صنعت فضايي ايران در سال هاي فعاليت خويش به دستاوردهاي مهمي همچون راه اندازي طرح ساخت ماهواره مصباح و برپايي سازمان صنايع هوايي در سال 1376 و تشكيل سازمان صنايع هوافضا در سال 1377 دست يافته است.
ايران براي نخستين بار در 14 بهمن 1387 يك ماهواره با نام «اميد» را به فضا پرتاب كرد؛ اين ماهواره سه ماه در فضا ماند و پس از پايان ماموريت به زمين بازگشت؛ به همين مناسبت شوراي فرهنگ عمومي در مصوبه نخستين روز ارديبهشت 1388، سالروز پرتاب ماهواره ملي اميد به فضا (14 بهمن) را «روز فناوري فضايي» نام نهاد.
همزمان با روز ملي فناوري فضايي در دهه فجر 1392، از دو ماهواره فضايي «تدبير» و «خليج فارس» نيز رونمايي شد. البته در مهرماه همان سال و در هفته جهاني فضا، دومين ميمون فضانورد ايراني با نام «فرگام» با كاوشگر پژوهش و با گاز مايع به فضا پرتاب شد كه اين محموله زيستي سالم به زمين بازگشت.
پارسال در روز فناوري فضايي ماهواره ملي «فجر» با ماهواره بر سفير با موفقيت به فضا پرتاب شد و در مدار زمين قرار گرفت.
كشور ما در تداوم راهي كه در گذشته داشته همواره در تلاش است تا از دستاوردهاي علمي بشر در مقاصد صلح آميز و بهبود وضع زندگي عموم مردم بهره برداري كند و در اين راه با كشورهاي و مجامع بين المللي در تعامل بوده و خواهد بود.
عضويت داشتن در مجامع بين المللي مرتبط با اين هدف از جمله كميته استفاده صلح آميز از فضاي ماوراي جو سازمان ملل متحد (COPUOS) و سازمان همكاري هاي فضايي آسيا و اقيانوسيه (APSCO)و ... مويد اين مطلب است.
از جمله مهمترين فعاليت ها و پروژه هايي كه در بخش فناوري فضاي در حال انجام بوده و يا به نتيجه منجر شده شامل: «پرتاب موفقيت آميز ماهواره اميد با ماهواره بر سفير اميد كه پرتابگر آن ساخت جمهوري اسلامي ايران بود، پرتاب كاوشگرهاي يك تا چهار و محموله هاي زيستي با پرتابگرهاي كامل بومي و ايراني همسو با اجراي پروژه اعزام انسان به فضا، پرتاب موفقيت آميز ماهواره رصد-1، پرتاب موفقيت آميز ماهواره نويد علم و صنعت و طراحي و ساخت چند ماهواره» كه به زودي با پرتابگرهاي داخلي به فضا پرتاب خواهند شد.
فناوري هوافضا يكي از مهمترين دانش ها در مسير توسعه نظامي و غيرنظامي كشورها به شمار مي رود. دانشي كه توانست تاثيري عميق بر اقتصاد و فرهنگ جهاني بگذارد و با دستاوردهاي دانشمندان اين بخش، جامعه بين الملل را با تحولي گسترده روبرو سازد.

** دوران پساتحريم
دوران پسا تحريم فرصت ارزشمندي براي توسعه و همكاري هاي بيشتر نهادهاي فعال در بخش فناوري فضايي است. با برداشته شدن تحريم ها و پشتيباني روز افزون از مقوله فناوري هاي نوين، دسترسي به دانش روز مركزهاي علمي- پژوهشي و تعامل با ديگر كشورها در اين باره بيش از بيش امكانپذير مي شود و اينگونه مي توان به هدف هاي از پيش تعيين شده با سرعت بيشتري دست يافت.